بامداد جنوب- الهام بهروزی:

جشنواره موسیقی فجر، فرصتی برای نمایش میراث موسیقایی اصیل ایرانی و سنتی، موسیقی فولکور و مدرن است. این جشنواره محفلی برای نمایش توانمندی و هنرمندی گروه‌ها و هنرمندانی موسیقی سراسر کشور است. در سی و سومین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر، از استان بوشهر سه گروه موسیقی «آوای موج» (به سرپرستی محسن آقایی)، «لیان» (به‌سرپرستی محسن شریفیان) و «نی‌مه» (به سرپرستی امیر میرشکاری حضور دارند که دو گروه «آوای موج» و «لیان» در روز سوم جشنواره (جمعه، 22 دی‌ماه) به‌ترتیب در برج آزادی ساعت 18:30 و فرهنگسرای نیاوران ساعت 21:30 به روی سن می‌روند و گروه «نی‌مه» هم در روز پنجم جشنواره (یکشنبه، 24 دی‌ماه) در برج آزادی ساعت 18:30 به هنرنمایی می‌پردازد. در واقع استان بوشهر تنها استانی است که در این رویداد هنری بیشترین نماینده را داراست و این نشان‌دهنده غنای موسیقی این خطه است.

سه گروه ذکر شده در بالا جزء فعال‌ترین و پرمخاطب‌ترین گروه‌های موسیقی جنوبی است که در واقع سفیر موسیقی بوشهر به‌شمار می‌روند و نقش بسزایی در حفظ، معرفی و ماندگاری موسیقی این منطقه دارند اما با همه اینها، این گروه‌ها در استان خود با کم‌لطفی و بی‌مهری روبه‌رو هستند، به‌طوری که گروه «لیان» الان چندین سال است که اجازه برگزاری کنسرت در شهر خود را ندارند، گروه «آوای موج» نیز اجرایش در سال 95 با کم‌لطفی روبه‌رو شد و گروه «نی‌مه» هم اجراهایش در میان کنسرت‌های بی‌شمار پاپ گم شد... به‌راستی آیا با این وضعیت می‌توان گفت حال موسیقی بوشهر خوب است؟! آیا صرفا برگزاری کنسرت می‌تواند بیانگر حال خوب موسیقی استان باشد؟؟؟ سهم موسیقی فولکور و بومی جنوب در جدول زمانبندی کنسرت‌های اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان چقدر است؟!! آیا تدبیری برای افزایش کنسرت‌های گروه‌های موسیقی بومی اندیشیده شده است؟!!

موسیقی فولکور و بومی بوشهر بسیار متنوع و بسیط است و در ورای خود داستان‌ها و نمادهای بی‌شماری را نهفته دارد که کشف همین نمادها و داستان‌ها که ریشه در افسانه‌ها و سنت‌ها و آیین‌های مردمان این زادبوم دارد، به شیرینی و لطف آن می‌افزاید. موسیقی جنوب نشات گرفته از حرکت، فرم، آیین و زندگی است، از این‌رو جزء پرمخاطب‌هاست. حال سی و سومین جشنواره موسیقی فجر ویترینی است که افزون بر نمایش موسیقی‌های سنتی، پاپ و...، موسیقی فولکور نواحی مختلف ایران را عرضه می‌کند و از این رهگذر، به معرفی و شورآفرینی گروه‌های موسیقی گوشه‌و کنار کشور همت می‌گمارد. گروه‌ موسیقی «آوای موج» بوشهر به سرپرستی محسن آقایی، سومین سال پیاپی است که در این رویداد معتبر هنری حضور دارد. به گفته حمیدرضا نوربخش، رئیس خانه موسیقی ایران: «گروه آوای موج یکی از سه گروه برتر موسیقی نواحی و از جوان‌ترين گروه‌هاي موسيقي نواحي كشور است كه با تكيه و بهره‌جويي از مكتب اساتيد برجسته موسيقي نواحي جنوب كشور چون استاد محمود جهان، استاد احمد علي شرفي، استاد قنبر راستگو و ساير پيشكسوتان موسيقي از سال ١٣٨٤ در عرصه ملي و بين‌المللي در حال فعاليت است».

این گروه بوشهری که به‌زودی کنسرت‌های خود را در دو شهر تهران و بوشهر برگزار خواهد کرد، به همراه گروه سازینه در آیین گشایش خانه موسیقی ایران در تالار وحدت به هنرنمایی پرداخت. در خصوص حضور گروه «آوای موج» در سی و سومین جشنواره موسیقی فجر با محسن آقایی، سرپرست این گروه گفت‌وگویی را صورت دادیم که در ادامه می‌آید.

گروه موسيقي «آواي موج» يك گروه موسيقي فولكلور بوشهري است كه امسال هم مانند دو دوره قبل جشنواره در قسمت موسيقي نواحي سي و سومين جشنواره بين‌المللي موسيقي فجر، روز جمعه ٢٢ دي‌ماه ساعت ١٨:٣٠ در سالن برج آزادي به روي صحنه خواهد رفت اما آواي موج در اين دوره حضور متفاوتی دارد؛ چراکه در این دوره در بخش پژوهش در موسيقي بوشهر و بندر عباس با عنوان «موسيقي جنوب كشور» حضور داریم و به بررسی اشتراكات و تفاوت‌هاي موسيقي جنوب می‌پردازیم که در این بخش از موسيقي هرمزگان، قنبر راستگو یا همان «خالو قنبر» بعد از سال‌ها ميهمان جشنواره فجر است و از موسيقي بوشهر، جشنواره فجر نیز به همت گروه موسیقی «آواي موج» ميزبان احمدعلي شرفي در موسيقي جنوب كشور است.

«آواي موج» با نام «موسيقي جنوب كشور» در بخش نواحي، «گروه ني‌مه» در بخش موسيقي نواحي و گروه «لیان» با هنرمندی محسن شريفيان با تلفيق موسيقي كشور چين در بخش موسيقي بين‌الملل اين دوره از جشنواره حضور دارند.

گروه موسيقي «آواي موج» در سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر در اولين حضور خود به‌عنوان پرفروش‌ترين گروه موسيقي كشور معرفي شد، در دومين دوره جزء پرفروش‌هاي جشنواره شد و اين سومين سال پياپي است كه گروه موسيقي آواي موج به اين جشنواره بين‌المللي راه مي‌یابد. ملاك اصلي انتخاب گروه‌هاي موسيقي جذب مخاطب است كه اين ملاك به روش‌هاي مختلف رصد مي‌شود؛ تعداد كنسرت و ميزان فروش در سالن‌هاي بزرگ كشور در طي سال، حضور در يادمان‌ها و جشن‌ها، جشنواره‌هاي ساليانه ملي، محبوبيت گروه در بين مخاطب، اخبار ويژه و اتفاقات خاص همچنين نوآوري همه و همه در انتخاب گروه‌ها نقش دارد. البته هر سال به چند گروه جوان از لحاظ حضور در محافل رسمي هم فرصت حضور مي‌دهند كه بسيار كار ارزشمندي است؛ اين فرصت به‌گونه‌اي است كه مي‌تواند پله پرتابي براي گروه‌هاي جديد باشد. در جشنواره بين‌المللي هر كشور به‌طور قطع بايد بهترين‌هاي هر كشور حضور داشته باشند. امسال از طريق دبيرخانه بخش نواحي جشنواره موسيقي فجر با دعوت به جلسه‌ از من خواسته شد تا با يك راي در انتخاب، يك گروه موسيقي از بهترين‌هاي موسيقي بوشهر را در جشنواره دعوت كنم، من هم با توجه به پتانسيل‌هاي گروه موسيقي «ني‌مه» اين گروه را به سرپرستي امیر ميرشكاري معرفي كردم. 

ببينيد اين سوال را با مثالي ورزشي پاسخ می‌دهم تا ملموس‌تر باشد. براي رسيدن و حضور در مسابقات جهانی المپيك بايستي در مسابقات مقدماتي و مسابقات مختلف چهار سال گذشته حضور موثر داشته باشيد. تعداد ورزشكار حضور يافته از هر كشور در المپيك نتيجه تلاش سا‌ل‌های قبل به‌عنوان تعداد پايه، به‌علاوه تلاش مضاعف چهار سال اخير به‌عنوان تعداد ورزشكار اضافه شده است. ما هم ساله‌اي بسياري داشتيم كه موسيقي بوشهر در جشنواره فجر حضور نداشت، تلاش اساتيدي چون استاد وزان، استاد شنبد‌زاده، استاد شريفيان و ساير اساتيد در بخش نواحي و تلاش مضاعف ساير گروه‌ها مانند گروه ليان و گروه آواي موج در اين سال‌ها باعث شده كه در معتبرترين رويداد موسيقيايي كشور تنها استاني باشيم كه با سه گروه حضور داريم. ما نبايد اين جايگاه را از دست دهيم، همين‌جا از تمامي گروه‌هاي موسيقي بوشهر كه مي‌دانم مانند ما و شايد بسيار سخت‌تر از ما در خانه‌هاي چوبي چندلي تمرين مي‌كنند، مي‌خواهم آنقدر در مراسم استان، خارج از استان و خارج از كشور حضور داشته باشيم كه روزي در جشنواره موسيقي فجر شاهد يك بخش جداگانه با نام «موسيقي بوشهر» و با حضور تمامي گروه‌هاي بوشهري باشيم، آن زمان است كه استان و كشور ما از اين سرمايه فرهنگي سود خواهد برد.

ما در این دوره قطعاتی چون «مولودی»، «یار بالا»، «چوپی وشکی»، «نی‌مه»، «خیامی»، «چهار دستمال»، «دی والا»، «بیت خوانی» و «یزله» اجرا خواهیم کرد البته چند برنامه ویژه داریم، برای این‌که جذابیت آنها کمرنگ نشود از ذکر نام آنها پرهیز می‌کنم.

شايد شنيده باشيد كه از هنر نمي‌توان پول در آورد، فكر نمي‌كنم با وضعيت اقتصادي امروز ايران كسي حاضر شود به يك نوازنده ريالي بدهد، فرض كنيد من به‌عنوان سرپرست گروه موسيقي «آواي موج» به بانك بروم براي اخذ تسهيلات و عنوان كنم شغلم نوازندگي است و وام مي‌خواهم... لطفا. فكر می‌كنيد رئيس محترم بانك چه پاسخي به من خواهد داد؟!! درد موسيقي ما كه يك سرمايه فرهنگي است و به‌سوي نابودي در حال پیش رفتن است، حمايت نکردن مردم است، مسوولان كه جاي خود دارند و در چارچوب كارشان كمك مي‌كنند. اگر مي‌خواهيم موسيقي نواحي و موسيقي بوشهر را از خطر نابودي نجات دهيم، هر كدام از ما مردم استان بوشهر با خريد يك آلبوم يا يك بليت كنسرت موسيقي نواحي سهم خود را در حفظ اين سرمايه فرهنگي ادا كنيم.

آخرین كنسرت ما در بوشهر سال ٩٥ با حضور مرحوم محمد جهان برگزار شد كه برگزاری آن با بي‌مهري تمام و لغو یک روز از كنسرت همراه بود. هرچند خوشحالم كه محمود جهان را قبل از مرگش با بوشهر آشتي دادم و اين داغ را از دلش برداشتم اما ما هم انسانیم و گاهي از بي‌مهري‌ها به‌شدت دلسرد مي‌شویم. 

بله، متاسفانه استاد جهان قبل از آخرين كنسرت خود در تهران ما را تنها گذاشت و پرونده پربار هنري خود را به تاريخ موسيقي نواحي جنوب كشور سپرد. ما دوست داشتيم از استاد بيشتر بياموزيم اما با وجود این، آنچه را که سهم ما بود، آموختيم. اين‌كه در رسم شاگردي او را با بوشهر آشتي دادم، احساس رضايت می‌کنم، روحش شاد و يادش گرامي.

ما امسال با خواننده محبوب مردم بوشهر «عيسي سليميان» در اين جشنواره حضور داريم. خوانندگي عيسي در تهران و ايران با استقبال عالي مواجه شده و آواي موج را سربلند خواهد کرد.  دیگر اعضای گروه هم عبارتند از: محسن آقایی (نوازنده نی‌انبان وسرپرست گروه)، سیاوش آزاد (نوازنده تمپو)، پدرام عطایی (پرکاشن)، علیرضا فرحی (دمام)، فرهاد راد (ضرب و تمپو)، میثاق نامی(نوازنده قانون)، فرهاد گلگون (پیپه)، امین باسره (عود)، مهدی عبدی (حرکات آیینی)، بهروز فرح‌شیرازی (مدیر روابط عمومی). در این اجرا همچنین استاد احمد علی‌شرفی و قنبر راستگو ما را همراهی می‌کنند.

مهدي عبدي عزيز امسال مسووليت حركات فرم گروه را انجام مي‌دهد. در دوسال قبل ما در خدمت هادي منوچهري، هنرمند با احساس و توانمند كشورمان بوديم كه از طرف خودم، اعضاي گروه و تمامي هواداران آواي موج از وی قدرداني مي‌كنم و به او مي‌گويم كه «استاد مثل هميشه بهتريني». مهدي عبدي، استايل، چهره و حركات كاملا فولكلور دارد و سبكي بسيار سنگين و شورآفرين را اجرا مي‌كند.

موسيقي، كلام، طراحي لباس و طراحي صحنه، جلوه‌هاي تصويري، نور و سيستم صوتي ابزار كنسرت‌ها هستند. ما در موسيقي فولكلور به طراحي لباس بسيار توجه داریم و طراح چيره‌دستي چون فاطمه عليخواه همراه ماست.

حضور سه گروه موسيقي از يك محدوده جغرافيايي بيان‌كننده تلاش تمامي اهالي موسيقي بوشهر و حمايت مردم است. موسيقي بوشهر در دنيا محبوب است اما واقعا در خطر فنا قرار دارد. ما گروه‌هاي بوشهري تلاش مي‌كنيم اما كافي نيست، به‌نظر من سرانه حمايت مالي مردم بوشهر از موسيقي بوشهر سالي هزار تومان هم نيست. خودتان نسخه موسيقي بوشهر را بپيچيد. 

كشتي موسيقي بوشهر با بدبختي و با سنگ‌اندازي‌ها و با يك جنگ تمام‌عيار به راه خود ادامه مي‌دهد. از مردم مي‌خواهم با خريد بليت كنسرت و آلبوم‌هاي موسيقي و حمايت از قانون كپي‌رايت ما را حمايت كنند تا موسيقي بوشهر زنده بماند .

در پایان یادآوری می‌شود، سی و سومین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر با بیش از ۹۰ اجرا در قالب ۸۵ گروه شرکت‌کننده در بخش‌های مختلف ‌‌دستگاهی، ارکسترال، بانوان، نواحی، پاپ، تلفیقی و بین‌الملل در شش سالن بزرگ پايتخت (تالار وحدت، سالن رودکی، برج آزادی، فرهنگسرای نیاوران، سالن ایرانیان و برج میلاد) از 20 تا 30 دی‌ماه به دبیری حمیدرضا نوربخش برگزار می‌شود. از استان بوشهر در این دوره سه گروه موسیقی حضور دارد، امیدواریم با خرید بلیت کنسرت این سه گروه بتوانیم از موسیقی فولکور بوشهر به‌خوبی حمایت کنیم.