بامدادجنوب- سیدعلی موسوی:
سعودیها از ماه گذشته دست و دلبازی مشکوکی در مرزهای شرقی یمن به خرج دادهاند، آنها با خرید نجومی زمینهای عشایر این منطقه تقریبا مشخص کردهاند که چه برنامهای در سر دارند. عربستان از اوایل نوامبر گذشته اقداماتی را برای تاسیس یک مرکز بزرگ سلفی در شهر قشن دومین شهر بزرگ استان المهره آغاز کرده است. ریاض به بهانه انجام فعالیتهای انسانی در داخل این استان اقداماتی را در راستای نظامیسازی استان و ایجاد گروهها و تشکیلات مسلح تروریستی مبتنی بر آموزههای سلفی و وهابی تحت نظر خود در آن دنبال میکند. استان المهره در شرقیترین منطقه یمن قرار دارد و هنوز دامنههای جنگ ناشی از تجاوز عربستان به این استان نرسیده است، با وجود این متحاوزان از طریق عوامل دست نشانده، نفوذ نظامی و امنیتی بالایی در این استان دارند.
با وجود این در ماههای اخیر تلاشهای بیسابقه عربستان در عرصههای مختلف در شهرهای بزرگ این استان آغاز شده که با اهداف امنیتی و سیاسی و ایجاد روند تنشآفرین ضد نیروهای مردمی و انقلابی یمن دنبال میشود. اقدامات عربستان در تاسیس و تشکیل گروههای تروریستی تندرو در این استان که در مجاورت پادشاهی عمان قرار دارد تا حدی افزایش پیدا کرده که زنگ خطر برای مسقط را نیز به صدا درآورده و این کشور اقداماتی را برای جلوگیری از تبدیل شدن منطقه مذکور به یک کانون شرارت جدید آغاز کرده است. عمان مرزهای گسترده و مناسبات مستحکمی با استان المهره یمن دارد و در واقع آن را حیاط خلوت خود بهشمار میآورد. لذا این تحرکات میتواند از خطر قابل توجهی برای پادشاهی عمان برخوردار باشد.
اقدامات تنشآفرین عربستان در این منطقه از نیمه دوم نوامبر گذشته آغاز شد و ریاض یک تیم نظامی را به گذرگاه مرزی و فرودگاه الغیضه فرستاد که هدف از آن بررسی امکانات لازم برای تحت کنترل گرفتن گذرگاههای این استان مرزی اعلام شد. عربستان و امارات هجمه تبلیغاتی گستردهای را نسبت به این اقدام انجام داده و آن را برای جلوگیری از قاچاق سلاح برای جریان انصارالله از طریق گذرگاههای پادشاهی عمان قلمداد کردند، اقدامی که بارها مسقط آن را تکذیب کرد. یکی از مهمترین اهداف تلاشهای عربستان در این منطقه تغییر بافت مردم شناختی استان است که گرایش شدیدی به سیاستها و رویکردهای عمان دارند. البته در این رابطه باید به اهداف امنیتی و نظامی نیز اشاره کرد.
طی روزهای اخیر مرحله جدیدی از ورود نیروهای نزدیک به ائتلاف بینالمللی به شهر الغیضه مرکز این استان فرا رسیده و این نیروها در مراکز مختلف این شهر توزیع شدهاند. این تجهیزات و نیروها شامل نیروهای زرهی و خودروهای زرهی و کادر انسانی و تانک و مهمات و خمپارهها در انواع مختلف است. یک ماه پیش نیز نیروهای جدیدی وارد این استان شده بود تا نشان دهد طرح و برنامه جامعی از سوی حاکمیت سعودی برای این استان در نظر گرفته شده است. حاکمیت محلی این استان به سرپرستی محمد عبدالله کده استاندار المهره در برابر فشارهای نیروهای متجاوز سعودی برای ورود به این استان مجبور به همکاری با متجاوزان شد و البته شش شرط را برای این ورود تعیین کرد. با وجود این طی ماههای اخیر تلاشها و فشارهای ائتلاف شامل کنار گذاشتن این شش شرط بود که سه مورد از مهمترین آنها عبارتند از: استفاده از فرودگاه الغیضه بهعنوان یک فرودگاه نظامی. باقی ماندن کادر اداری و امنیتی و نظامی استان به شکل گذشته و هماهنگی مستمر با مقامات محلی و نادیده نگرفتن آنها.
تسلیم نشدن استاندار المهره در برابر خواستههای متجاوزان باعث شد تا عبد ربه منصورهادی، رئیسجمهور فراری یمن اقدام به برکناری کده از منصب خود کرده و راجح سعید باکریت را به جانشینی او انتخاب کند. این تغییر برای دلجویی از مقامات ریاض صورت گرفت تا استان المهره کاملا در اختیار عربستان قرار گیرد. باکریت ایدهآلترین شخصیت برای رسیدن به این هدف بود، او به حد قابل توجهی بهدنبال راضی کردن عربستان بود و از هیچ فرصت و اظهارنظری در این رابطه فروگذار نمیکرد. او در این زمینه حتی مانعتراشیهای گستردهای را در مسیر فعالیتهای هلال احمر کشور امارات بهعنوان شریک عربستان در تجاوز به یمن کرد تا بتواند هلال احمر عربستان را جایگزین این فعالیتها بکند و طرحهای این کشور را در پیشبرد رویکردهای تروریستی و تکفیری در استان سریعتر از قبل دنبال کند. ائتلاف متجاوز به یمن از توجیه مبارزه با قاچاق کالا از عمان به داخل یمن بهدنبال قانونی جلوه دادن موجودیت خود در دومین استان بزرگ یمن است. استاندار المهره نیز که بیشتر حافظ منافع متجاوزان سودی در یمن است، با صدور مصوبهای اعلام کرده که جلوی ورود خودروهای چهار سیلندر و کودهای شیمیایی زراعی و مواد کربنی را از طریق مرزهای عمان و المهره به داخل یمن میگیرد، چراکه به ادعای وی این مواد ممکن است در تولید بمب مورد استفاده قرار گیرند.
در همین رابطه مرکز امدادرسانی و کمکهای انسانی ملک سلمان فعالیت خود را شدت بخشید و بهدنبال جلب توجه نیازمندان استان از طریق توزیع کمکهای انسانی در میان آنها برآمده است. عربستان وعده داده که برای مردم این شهر چاه آب و ایستگاه شیرین کننده آب و موتورهای برق احداث کرده و مدارس را تامین کرده و سه دانشکده در این استان افتتاح خواهد کرد. این در حالی است که اغلب مردم یمن در نتیجه موشک باران سعودیها از دسترسی به کوچکترین شرایط انسانی از جمله مواد غذایی و آب آشامیدنی سالم بیبهره هستند و همواره زیر موشک باران جنگندههای سعودی و اماراتی جان خود را از دست میدهند. در همین راستا از این استان خبر میرسد که عربستان قبایل بوقی بنحمید را به بهانه مبارزه با قاچاق از عمان به یمن با مقادیر زیادی از تسلیحات مجهز کرده و سناریوی نظامی سازی استان را با قدرت دنبال میکند. آنها بهدنبال شبیهسازی سناریوی عدن در این استان هستند تا بتوانند گروههای مسلح و شبه نظامی را با اهداف و منافع مختلف و احیانا متضاد ساماندهی کنند تا هر چه بیشتر زمینه را برای گسترش جنگ داخلی در صورت شکست نهایی خود در جنگ یمن فراهم کنند و جلوی استقرار دولت متحد و یکپارچه مردمی در یمن را بگیرند. تغییر بافت مردمشناختی استان المهره که با خشم مقامات مسقط مواجه شده، در پی مواضع مستقل حاکمیت عمان نسبت به بحران یمن و خلیج فارس صورت گرفته که خوشایند عربستان نیست. عربستان میخواهد نشان دهد که قادر به بر هم زدن ثبات و اوضاع امنیتی در داخل عمان است و مسقط در صورتی که زیر چتر سیاستهای عربستان در منطقه قرار نگیرد، ممکن است هزینههای زیادی را پرداخت کند.
تازهترین اخبار از استان المهره نشان میدهد که عربستان بهدنبال تاسیس یک مرکز سلفی (نظیر مرکز دماج در صعده) در شهر قشن است. این شهر سومین شهر بزرگ استان المهره است. بر اساس اطلاعات موجود یحیی بنعلی الحجوری یکی از افراد تحت تعقیب و از شیوخ سلفیت در یمن عهدهدار این مسوولیت شده است. منابع مطلع از داخل شهر قشن گزارش میدهند که افرادی که برخی از آنها لباس آوارگان را بر تن دارند، اراضی این شهر را با قیمتهای نجومی بالاتر از قیمت واقعی آنها خریداری میکنند. این افراد همان سلفیهایی هستند که مورد استقبال استاندار جدید المهره قرار گرفتهاند. استاندار المهره به همراه هیاتی سعودی چند روز پیش با رهبران گروههای تندرو سلفی دیدار کردهاند تا تسهیلات لازم را برای تاسیس این مرکز در اختیار سلفیها قرار دهند. این در حالی است که استاندار سابق هر نوع اسکان سلفیهای خارجی در این منطقه را رد میکرد. به این ترتیب به نظر میرسد سیاستی که عربستان در این منطقه در پیش گرفته ایجاد کانونی تکفیری در نزدیکی مرزهای عمان است که طی دهههای گذشته بهعلت مناسبات بالای اجتماعی و اقتصادی که این منطقه با مسقط داشته، از لوث وجود تروریستها و تکفیریها در امان بوده است. این سیاست میتواند باعث افزایش تنش و تشنج در منطقه بهویژه بین عربستان و عمان شده و عمق پیچیدگیهای بحران خاورمیانه را افزایش دهد.