بامداد جنوب- هدی خرمآبادی:
توسعه باید توجیه اقتصادی داشته باشد و حقوق نسلهای بعد را محترم شمارد
آلودگی هوا در کشور به ویژه در شهرهای جنوبی و صنعتی مانند اهواز و عسلویه از مرز خطر هم عبور کرده و با وجود پوششهای خبری که رسانهها یکصدا عهدهدار آن شدهاند اما همچنان عزم راسخی به منظور ریشهکن کردن و مقابله با آن وجود ندارد. به نظر میرسد آلودگی هوا در نظر آنهایی که گمان میکنند نمیتوان با آلودگی هوا مقابله کرد، غول بیشاخ و دمی جلوه میکند که بسیار ترسناک و شکستناپذیرست، این در حالی است که آلودگی هوا اگر به راستی غول بیشاخ و دم و بسیار ترسناکی هم باشد اما دستپرورده خودمان است و خودکرده را تدبیر نیست.
آلودگی هوا همچنان در عسلویه یکهتازی میکند و نمایندگان و مسوولان فقط میتوانند آن را تائید کنند و از ارائه ایده و راهکار خبری نیست. فجایع ناشی از آلودگی هوا بر سلامت جسم و روان ساکنان منطقه برای همگان اثبات شده اما باز هم مقابله جدی با آن مشاهده نمیشود. اوج واکنش نسبت به آلودگی هوا در عسلویه، اقدام به درختکاری است که البته بیشتر در هفته منابع طبیعی و به صورت نمادین رخ نشان میدهد. در صورتی که برای مقابله جدی و تاثیرگذار با این پدیده بشرساخت باید گامها را استوارتر و محکمتر برداشت. وضعیت نابسامان محیط زیست در ایران در حالی ادامه دارد که ریاست جدید سازمان محیط زیست سخنان تاملبرانگیزی درباره ابعاد گسترده محیط زیست همچون آب، کشاورزی و آلودگی داشته است.
به گزارش ایسنا، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در چهارمین همایش منطقهای تغییر اقلیم و گرمایش زمین که در دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان برگزار شد، با بیان اینکه محیط زیست در تضاد با توسعه نیست، گفت: اگر توسعه رخ ندهد فقر به وجود آمده و فقر محیط زیست را از بین میبرد، گفت: ایران کشوری در حال توسعه است و به دلیل رعایت نکردن توسعه و بیدقت در برنامههای توسعهای تقریبا خسارتهای جبرانناپذیری را به محیط زیست وارد کردهایم.
عیسی کلانتری با بیان اینکه زمانی که اقتصاد تحت تاثیر مسائل سیاسی و مسائل ایدئولوژیکی باشد، در این شرایط اهداف ایدئولوژیک غالب و تصمیماتی اتخاذ میشود که در بلندمدت به نفع کشور نیست، افزود: به دنبال خودکفایی گندم رفتیم، شیبها را شخم زده و مراتع را از بین بردیم و محلی برای رشد سن گندم ایجاد کردیم و با سرمای ۳۰ درجه زیر صفر هم از بین نرفت و سنی که ۹۰ درصد جمعیت در کوهپایه از بین میرفت برگشت به دشتها تغییر نسل داد و سال ۶۱ به میزان ۲.۵ میلیون هکتار سمپاشی برای مقابله با سن انجام شد.
این مسوول با بیان اینکه چنین تصمیماتی باعث شد مصرف ۱۵ هزار تن سم به ۶۰ هزار تن برسد، گفت: ما میخواهیم اشتباه را با اشتباه جبران کنیم.
وی در ادامه بررسی روند تخریب محیط زیست در کشور با اشاره به اینکه برای تولید محصولات غذایی نیاز به آب داشتیم، خاطرنشان کرد: برای اینکار سد ساخته و چاهها حفر شد و نتایج آن را میبینیم. استانداردها عنوان میکند حق نداریم بیش از ۴۰ درصد از آبهای تجدیدپذیر را مصرف کنیم ولی ما چه کردهایم؟ امروز ما ۱۱۰ درصد از این آبها را بهرهبرداری میکنیم.
کلانتری با بیان اینکه در سال ۸۵ عنوان شد که اصلا منطقه ممنوعه آب معنایی ندارد، گفت: در پی این صحبت چه اتفاقی افتاد؟ امروز در خراسان رضوی ۱۳۲ درصد از آبهای تجدیدپذیر بهرهبرداری میشود. در حوزه دریاچه ارومیه ۶۹ درصد استفاده میشود. علت خشک شدن این دریاچه در سال ۹۳ عنوان شد ۱۸ درصد به خاطر تغییر اقلیم و ۸۲ درصد نیز خطاهای انسانی بوده است. اینها چه چیزی را نشان میدهد.
وی ادامه داد: توسعه باید توجیه اقتصادی داشته باشد و حقوق نسلهای بعد را محترم شمارد ولی در اکثر سیاستهای توسعهای این اصول را رعایت نکردیم. ما ۵۱ میلیارد متر مکعب از آبهای فسیلی خود را استفاده میکنیم. یعنی به حقوق نسلهای آینده تجاوز کردیم. تغییر اقلیم برای محیطزیست مصیبت است.
کلانتری با بیان اینکه وقتی تصمیمات فنی تحت تاثیر قرار میگیرد این اتفاق رخ میدهد، گفت: باید شجاعت داشته و اشتباهات را بپذیریم و تغییر روش دهیم. دولت پذیرفته و الان در دریاچه ارومیه از خیر سد نازلو و سیمینهلو گذشته است، چون چارهای نداشتیم. دانش دانشگاهها باید به داد سیاستگذاران برسد. متاسفانه تاثیر دانشگاهها به تصمیمات مشهود نیست.
این مسوول در ادامه به وضعیت هوای خوزستان اشاره کرد و گفت: اهواز ۱۰۰ روز است که هوای ناسالم و ۵۰ روز هوای بسیار خطرناک داشته است که این محصول اشتباهات انسانی است. در نیمه دوم سال ریزگردها با منشا داخلی است. یکی پس از دیگری سد احداث کردیم، در حالی که سالی چند سیلاب در دشت خوزستان مانع ایجاد ریزگرد میشد ولی الان وضعیت چه شده است. خاک بهمرور چسبندگی خود را از دست داد و الان شاهد ریزگرد هستیم. تالابها خشک شد، ریزگردهای نمکی ایجاد شد. بلایی بزرگ سر خوزستان آمده است. اشتباهاتی کردیم و دلیل آن ندیدن مسائل بهصورت پیوسته بوده است.
رئیس سازمان محیط زیست درباره آلودگی هوای عسلویه نیز افزود: در عسلویه ۵۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری شده و چون شرایط توسعه پایدار دیده نشده است، زیست در دو شهر همجوار به معنای خودکشی است. چون فکر کردیم اگر شرایط زیستمحیطی را رعایت نکنیم صرفهجویی کردهایم، ولی چه اتفاقی رخ داده است.
این مسوول تصریحکرد: ما چیزی را برای نسل بعد نداریم. اصلا محیط زیست، بازدارنده توسعه نیست. محیط زیست اولین قربانی فقر است و باید با هم همزیستی کنند. ۸۰ درصد جمعیت دنیا کنار سواحل زندگی میکنند و در ایران ۲ درصد مردم در سواحل زندگی میکنند و سواحل خالی از سکنه است.
در وضعیت کنونی تاکید بر «شهروند مطالبهگر» به منظور آباد کردن شهری سالم و توسعهمند یکی از ابتداییترین و اولین راهکارهای موجود است، این در حالی است که در منطقهای مانند عسلویه، بومیها خود توجه چندانی به معیشت و سلامتشان ندارند، چراکه میتوانستند با عزم و ارادهای جدی نابسامانیهای موجود را اندکی تعدیل کنند. برای تغییر و نجات از وضعیت فعلی، باید از خودمان شروع کنیم. باید باور کنیم که اگر بخواهیم، میتوانیم.