بامداد جنوب- جواد شکریان:
منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی، این روزها چشم و گوش کشور است، منطقهای با ویژگیهای خاص اقتصادی که توانسته بخش عمدهای از تولید ناخالص ملی ایران را در طول چند سال گذشته به خود اختصاص دهد و ضمن تحکیم استقلال اقتصادی، باعث شده کشورمان در حوزه بینالملل و منطقه نیز قدرت چانهزنی بالاتری کسب کند. دو سال پیش بود که در همین صفحه پای صحبتهای مدیرعامل این منطقه نشستیم، فردی که از زمان حضورش در مسند مدیریت منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی، از رفتنش میگفتند و این روزها خودش با لبخند میگويد، مدير خوب به شايعات فضاي مجازي توجه نميكند و من حتي يكبار هم به اين اخبار توجه نكردهام چون هدف توليدكنندگان اين اخبار جلب توجه است.
مهدی یوسفی که البته با رسانه و اهالی رسانه میانه خوبی دارد و معمولا خوش مشرب هم هست پس از چند هفته تاخیر بالاخره در بوشهر پای سوالات خبرنگار بامداد جنوب نشست تا در آستانه سال جدید خورشیدی آخرین وضعیت منطقه را در حوزه انسانی، اشتغال، فازهای بهرهبرداری شده، وضعیت زیستمحیطی و در نهایت هم آینده منطقه پاسخ دهد.
وضعیت منطقه را در حال حاضر برایمان تشریح میکنید، پتروشیمیها و پالایشگاهها و میزان تولید و صادرات آنها در حال حاضر چگونه است؟
در ابتدا تقدیر و تشکر دارم از شما و دیگر رسانههای استان که با جدیت خبرهای ما را دنبال میکنید و همیشه به منطقه پارس جنوبی و وزارت نفت لطف دارید، زیرا اگر رسانهها نباشند، زحمات دولت و چند ده هزار نفر که برای توسعه ایران و صنایع نفت و گاز تلاش میکنند، بهدرستی منعکس نمیشود.
پارس جنوبی 20 سال از عمرش میگذرد و خوشبختانه در طول این دو دهه توانسته، نسبتا موفق عمل کند. در این مدت پارس جنوبی و عوامل آن توانستهاند به آرزوی دیرین مردم که همان برابری در برداشت نفت و گاز با کشور رقیب ما یعنی قطر بود، جامه عمل بپوشانند. در حال حاضر برداشت ما با قطر برابر شده و شاید حتی در برداشت روزانه از این کشور جلو زده باشیم. در دوران 5/4 سالهای که از دولت روحانی میگذرد، برداشت ما از میدان مشترک با قطر بیش از دو برابر شد. در سال 92، ظرفیت تولید ما 260 میلیون متر مکعب بود اما در حال حاضر به بالای 570 میلیون متر مکعب رسیده است که در واقع از نصف برداشت قطر به عددی برابر با این کشور رسیدهایم.
در حوزه صادرات (میعانات گازی و محصولات پتروشیمی) در پایان سال 92، عدد صادرات ما حدود 17 میلیون تن بوده که در پایان سال 95 به 2/34 میلیون تن رسید که در حال حاضر از این عدد هم عبور کردهایم، بنابراین صادرات نیز دو برابر شده است.
از نظر تعداد پالایشگاهها نیز قبلا پنج پالایشگاه فعال در عرصه تولید میعانات گازی داشتیم اما در حال حاضر 10 پالایشگاه فعال (با اضافه شدن پالایشگاههای 12، 15و16، 17و18، 19، 20 و21) داریم؛ پالایشگاه 13 و 22و24 نیز باقی مانده که در سال 97 بهرهبرداری خواهند شد.
در خصوص پارس شمالی چطور؟ این میدان در چه زمانی به بهرهبرداری میرسد؟
با توجه به اینکه میدان پارس جنوبی مشترک است و برداشت نکردن یا کم برداشت کردن ما از این میدان، ضررهای جبرانناپذیری را متوجه كشور میکند، بنابراین توسعه این ميدان در اولویت دولت است اما میدانهای پارس شمالی، فردوسی یا گلشن خوشبختانه مشترک نیستند و طبیعتا در اولویتهاي معمول قرار دارند و منابع كشور منطقا بر روی میدانهای مشترک متمرکز است.
شما مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی و انرژی پارس هستید و برای سرمایه و سرمایهگذاران ظرفیت و شرایط لازم را فراهم میکنید، مدتی پیش اعلام شد که عسلویه دیگر جایی برای احداث پتروشیمی ندارد! آیا زمین نیست یا ظرفیت وجود ندارد؟
واقعیت این است که در حال حاضر پارس جنوبی (کنگان و عسلویه) دیگر زمینی به آن مفهوم برای احداث و ایجاد پتروشیمی ندارد. بخش عمده اراضی برای پالایشگاههای گاز استفاده شدهاند. ما در سه فاز هم پتروشیمی تعریف کردیم که مجموعا 1060 هکتار از اراضی را به شرکت ملی صنایع پتروشیمی واگذار کردهایم. در مورد مابقی اراضی که در محدوده شرقی عسلویه خالی ماندهاند نیز به این دلیل که در حوزه خلیج نایبند قرار گرفتهاند، موانع محیط زیستی برای دریافت و بازگشت آب به دریا وجود دارد. سیاستهای فعلي وزارت نفت نیز در دوره آقاي زنگنه به شدت به موضوعات محیط زیستی حساسيت دارد و خط قرمز خود را رعايت مسائل زيستمحيطي كلان در طرحهاي جديد ميداند. بنابراین به این زمینها بهعنوان زمینهای آماده برای احداث پتروشیمی فکر نمیکنیم اما برای صنایع پاییندستی (صنایعی که در سوله هستند، صنایع انتهایی، صنایع پشتیبان، انبارها و...) قابلیت برنامهریزی و پیگیری دارد که در حال حاضر بر روی آن کار میکنیم.
در خصوص صنایع پاییندستی، وعدههای خوبی دادهاید و گفتهاید که زیرساختها آماده است و بهزودی سرمایههایی جذب خواهد شد؛ این قضیه تا کجا پیش رفته است و چه تاثيري بر اشتغال دارد ؟
در صنایع نفت و گاز بر خلاف سایر صنایع، زمانی که کار ساخت ساختمان تمام میشود، اشتغال کاهش مییابد. در صنایع دیگر یک مجتمع را احداث میکنند تا اشتغال ایجاد شود اما در صنایع نفت و گاز با اتمام ساخت پالایشگاه، اشتغال آن به طرز چشمگیری کاهش مییابد، بنابراین باید بهدنبال جبران این اشتغال باشیم.
در منطقه پارس جنوبی، دو طرح برای مقابله با موضوع بیکاری پیش آمده است. اولین طرح، احداث طرحهای جدید است که بعضا کارشان تا حدودی پیش رفته مانند طرح بزرگ سیراف که مجموعه هشت پالایشگاه کوچک است. طرح دوم، نیز جذب سرمایه است. اگرچه موانع زیاد است و حمایت از تولید بسیار کم است، با این حال، خوشبختانه در یک سال گذشته برای سه طرح تبدیل پروپان به پروپیلن (PDH) تقاضاهایی داشتیم و زمین هم به آنها تحویل داده شده تا کارشان را آغاز کنند که مراحل اولیه خود را طی کردهاند.
در حوزه صنایع کوچکتر هم حدود هفت طرح در دست اجرا داشتیم که به آنها زمین اختصاص داده شده و شرایط برایشان فراهم شده است. در مجموع، با احتساب طرح پالایشگاههای سیراف و طرحهای گفته شده، با حضور سرمایهگذارها و همکاری با آنها، حدود چهار تا پنج میلیارد دلار در این حوزه سرمایه جذب شده است. برای صنایع کوچک و ریالی نیزچند هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری شده است که امیدواریم با حمایتهای ویژه از این سرمایهگذاریها، بتوان اشتغال پایدار ایجاد و بیکاری را کاهش داد.
بر طبق شنيدهها ظرفیت فضای سبز هزار هکتاری شما باید بهزودی به دو هزار هکتار افزایش یابد، در سالهای اخیر در حوزه آلایندگی و فضای سبز چه کاری انجام دادهاید؟
دو سال پیش مصاحبهای با روزنامه شما داشتم، در آن مقطع ظرفیت فضای سبز ما 800 هکتار بود و در این فاصله بیش از 200 هکتار به آن اضافه کردیم. در فضای سبز دو بحث داریم. اول محدودیت منابع آب است که از آبشیرینکن استفاده میکنیم. در حال حاضر آبی که تولید میشود و ما قاعدتا باید برای توسعه فضای سبز استفاده کنیم، با کامیون برای مردم شهرهای اطراف میفرستیم و آب آنجا را تامین میکنیم. مردم در اولویت اول قرار دارند. دوم اینکه همه اراضی درون منطقه ویژه، قابلیت تبدیل شدن به فضای سبز ندارند و برای این کار مستعد نیستند. بنابراین تصمیم گرفتیم با دستگاههای متخصص تفاهمنامه منعقد کنیم. در همین زمینه، وزارت نفت تفاهمنامهای با منابع طبیعی برای افزایش هزار هکتاری فضای سبز در منطقهای که حوزه تاثیر پارس جنوبی است، منعقد کرد. کلنگ اجرای این قرارداد در فاز اول که هزار هکتار است از چهارشنبه هفته گذشته به زمین زده شد که در مجموع بودجهای در حدود 32 میلیارد تومان برای چند فاز در نظر گرفتهایم.
در حوزه فلرها چه اتفاقی افتاد؟ هنوز هم سیاست کاهش فلرها را در دست کار دارید؟
بله، در حوزههای زیستمحیطی عزم وزارت نفت جزم است و در دو بخش این اتفاق را پیگیری میکند. اول اصلاح فرایندها که در پالایشگاههای اول تا دهم این اتفاق افتاده است و با اصلاح فرایندها میزان گازی که فلر میشود به یک هفتم (با کاهش 85 درصدی از 56 میلیون متر مکعب به 5 میلیون متر مکعب) کاهش یافته است. البته فلرها تنها بخشی از آلایندگیهای زیستمحیطی است و در این حوزه قراردادی هم با یک کنسرسیوم خارجی در فازهای2 و 3 منعقد شده که گاز فلر را به پالایشگاه برگرداند.
در زمینه ریختن فاضلاب به دریا نیز خوشبختانه همه پالایشگاهها موظف به رعایت نکات زیستمحیطی شده و اقدامات خوبی برای نصب سیستمهای تصفیه بیولوژیکی و صنعتی انجام دادهاند. ما در این حوزه صد درصد بدون آلایندگی نیستیم اما خوشبختانه میتوانیم بگوییم که با برنامه هستیم و روند روبهرشدی را سپری میکنیم.
جناب یوسفی، میخواهیم کمی به حاشیه برویم، نمیدانم اطلاع دارید یا نه اما چند هفته پیش علیه شما نظرسنجی در یکی از کانالهای تلگرامی صورت گرفت، میتوانید در این مورد کمی توضیح بدهید؟
والا چی گم (با خنده)! رسانه است دیگر، دوستان آزاد هستند که نظرسنجی انجام بدهند، خبر بنویسند و ما هم کار خودمان را میکنیم. ما با رسانهها دوست هستیم و خدا میداند خیلی از مواقع نقدهای آنها گرهگشا بوده، البته نه غرضورزی شخصی. متاسفانه برخی از دوستان انتظاراتی دارند که فراتر از حد و توان ماست، وقتی برآورده نمیشود سراغ نظرسنجی میروند. این نظرسنجی که شما هم میگویید من ندیدم و از دوستان شنیدم. بنده بیکار هم نیستم که بروم در یک کانال تلگرامی و به خودم رای بدهم که آیا با خودم موافق هستم یا نیستم. بنده ماموریتی از طرف وزارت نفت و شخص وزیر محترم نفت جناب مهندس زنگنه دارم باید این ماموریت را انجام بدهم، ما در تامین منافع ملی کشور ماموریت داریم و نه در اینکه حالا هر کسی چیزی نوشت بیاییم و طومار بنویسم و پاسخ بدهیم.
اما این نظرسنجی در مورد اشتغال شائبه ایجاد کرده بود..!
نگاه کنید، عرض کردم که نیازی به شرح دادن این مساله نیست. مجموعه پارس جنوبی تاکنون در ماموریت محوله موفق بوده است. ما بر اساس آمار وزارتخانه توانستهایم، سهم اشتغال نیروهای بومی استان که در سال 92، 23 درصد بوده را به 30 درصد برسانیم. این آمار مربوط به مشاغل پایدار است، مشاغلی که دائمی هستند و نه فصلی. در حال حاضر ما موفق شدهایم با رعایت سهم 50 درصدی بومیان به این آمار خوب برسیم.
جناب یوسفی بسیار ممنون از محبت شما...