بامداد جنوب: استارت‌آپ‌ها یا کسب‌وکارهای نوپا در سال‌های اخیر یکی از مهم‌ترین اتفاقات اقتصادی کشور بوده‌اند که در دولت‌های یازدهم و دوازدهم مطرح و با گسترده شدن فعالیتشان بخشی از بار تامین اشتغال در کشور را به دوش کشیده‌اند. یکی از مزایای این نوع کسب و کارها، رشد سریع آنهاست که سبب توسعه اقتصاد کشور شده و همان‌گونه که گفته شد، در صورت حمایت دولت و تامین نیاز مالی، اشتغال‌زایی خوبی نیز به‌همراه می‌آورند.

 استارت‌آپ‌ها یا کسب‌وکارهای نوپا نوعی فعالیت‌ اقتصادی بر بستر اینترنت هستند که علاوه بر افزایش بهره‌وری در فضای اقتصادی، می‌توانند سبب ایجاد برخی مشاغل جدید شوند اما استارت‌آپ‌ها در فضای اقتصاد دیجیتال بیشتر معنا می‌گیرند، اقتصادی که هرچند هنوز قوام نیافته اما گفته‌های دولتمردان حاکی از نگاه ویژه آنها به این حوزه از اقتصاد برای حل موانع اشتغال و احتمالا افزایش بهره‌وری از این طریق است؛ اشتغالی که حالا و با ورود خیل عظیم تحصیل‌کردگان به بازار کار، رفته رفته می‌رود تا شکل یک معضل را به خود بگیرد.

از طرف دیگر مزایایی نظیر جمعیت بالا، ضریب نفوذ بالای اینترنت، موبایل و اینترنت موبایل در کشور، جوان بودن جمعیت به‌ویژه دانش‌آموختگان فنی، بهره‌برداری از تکنولوژی 4G و فراهم شدن زیرساخت‌های تجارت الکترونیک، سبب شده تا اقتصاد ایران یکی از جالب توجه‌ترین و مستعدترین بازارهای منطقه برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های بین‌المللی باشد.

در همین زمینه، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مشخص کردن شاخص‌ها برای آزادسازی امور و سپردن به کسب و کارهای نوپا مناسب دانسته و تاکید دارد که باید توجه داشته باشیم که استقامت جلوی تحولات و کسب و کارهای نوپا در نهایت مساوی است با عقب‌ماندگی که بیکاری و توسعه نیافتگی را به‌همراه دارد. واقعیت این است که با ظهور کسب و کارهای نوپا، بسیاری از شغل‌ها از بین می‌رود اما بنا به آمار مکنزی تا سال ۲۰۲۵، در مجموع ۸۰۰ هزار شغل در انگلیس از بین می‌رود، در حالی که 5/3 میلیون شغل جدید جایگزین آنها می‌شود.

محمدجواد آذری جهرمی همچنین با اشاره به این‌که رشد کسب و کار حوزه فاوا سال گذشته قابل توجه بوده، تصریح کرد: در سال ۱۳۹۷ برای حل موانع این کسب و کارها برنامه‌ریزی خواهیم کرد و بستر مناسب برای زیست بوم این کسب و کارها را فراهم می‌کنیم.

این كارشناس ارشد معاونت فناوری مركز ملي فضاي مجازي يكي از مهم‌ترين گام‌هاي حمايتي را اصلاح قوانين و مقررات حوزه كارآفريني و اشتغال و تربيت كارآفرينان جديد از طريق آموزش تخصصي و آموزش عالي دانست و افزود: اين اقدامات مي‌تواند محيطي مناسب و رقابتي براي شركت‌هاي خصوصي آماده سازد. همچنين، حمايت از رخدادهايي مانند استارت‌آپ‌ ويكند كه ايده‌ها و ايده‌پردازان جديد را به معرض نمايش و آزمون مي‌گذارند، اهميت زيادي در پرورش طرز فكر كارآفرينانه دارد.

به‌گفته بنفشه سلمانزاده، با توسعه کارآفرینی در حوزه فضای مجازی‌، فراهم آوردن امکان صادرات محصولات و خدمات این حوزه، تهیه و تصویب قوانین حمایتی در قالب برنامه‌های توسعه کشور (مالی و اعتباری، مالیاتی، حقوقی، گمرکی، بیمه‌ای) توسعه شرکت‌های دانشگاهی و دانش‌بنیان و توسعه نظام آموزشی برای آشنایی با مباحث کارآفرینی به توسعه و تقویت فضای شکل‌گیری استارتاپ‌ها کمک قابل توجهی خواهد كرد.

در این‌باره اما یک کارشناس حوزه فناوری اطلاعات با اشاره به بخش رو به رشد استارت‌آپ‌ها در توسعه اقتصاد دیجیتال، بر اشتغالزایی این کسب‌وکارها در بلندمدت تاکید کرده و معتقد است: وقتی که بدنه سنتی سرمایه‌گذاران مشاهده کند که نسل جوان با کمترین سرمایه‌ها می‌توانند کسب‌وکارهای خوبی را راه‌اندازی کنند، در این حوزه سرمایه‌گذاری بیشتری خواهند داشت، امری که از سوی استارت‌آپ‌ها بیشترین نیاز به آن احساس می‌شود، امر سرمایه‌گذاری است.

مهدی غیبی با اشاره به نقش پراهمیت کسب و کارهای نوپا و مبتنی بر اینترنت در رونق اقتصاد دیجیتال بیان کرد: بخش سنتی سرمایه‌گذاران در کشور به‌تدریج و با دیدن موفقیت‌های نسل جوان در ایجاد استارت‌آپ‌ها و رونق آنها برای سرمایه‌گذاری در حوزه‌های دیجیتالی ترغیب خواهند شد.

با تمام این اوصاف شرکت‌های نوپا می‌توانند در هر شکلی و به هر اندازه‌ای ایجاد شوند اما سرمایه‌گذارها به‌طور کلی به آن دسته از شرکت‌های نوپایی جلب می‌شوند که نسبت خطر به سود بالایی دارند و مقیاس‌پذیرتر هستند. معمولا یک شرکت نوپای موفق قابلیت رشد بیشتری نسبت به یک شرکت جاافتاده دارد، یعنی می‌تواند با سرمایه‌ای کمتر، نیروی کار یا زمینه رشد بیشتری نسبت به شرکت‌های قدیمی داشته باشد. شرکت‌های نوپا برای رشد سریع خود نیاز به جذب سرمایه دارند و در این راه گزینه‌های مختلفی دارند. شرکت‌های دیگر یا افراد سرمایه‌گذار می‌توانند به شرکت‌های نوپا با تبادل پول نقد در برابر سهام کمک کنند تا فعالیت خود را شروع کنند؛ هرچند در عمل خیلی از شرکت‌های نوپا از سوی بنیانگذارانشان سرمایه‌گذاری می‌شوند. اگر ارزش یک شرکت بر اساس فناوری خاص آن شرکت باشد، مهم است که بنیانگذاران بتوانند از مالکیت معنوی ایده‌های خود حفاظت کنند.