وزیر انرژی روسیه اواخر هفته گذشته در مسکو به خبرنگاران گفت: این تفاهم نظر وجود دارد که ما بایستی به سوی استفاده از ارزهای ملی در مبادلاتمان حرکت کنیم. یک نیاز و همچنین تمایل طرفین برای این اقدام وجود دارد. روسیه به‌دنبال گزینه‌ای برای پرداخت پول به ارزهای ملی با ایران و ترکیه است. این امر مستلزم عوامل خاصی در بخش اقتصادی و مالی و در بخش بانکی است.

ایران که در معرض تهدید بازگشت تحریم‌های امریکا قرار دارد، دو ماه پیش تصمیم گرفت دلار امریکا را به‌‌عنوان یک ارز در وارداتش حذف کند. وزارت صنعت، معدن و تجارت در دستورالعملی از بازرگانان خواست دادن سفارش‌های واردات به دلار امریکا را متوقف کنند. دلیل این اقدام این بود که ایران به‌دلیل تحریم‌ها، به مبادلات دلار دسترسی ندارد و حذف این ارز به‌عنوان ارز مورد استفاده برای واردات کالا، شرایط را تسهیل خواهد کرد.

ایران به‌عنوان متحد غربی روسیه ظاهر شده است. به‌خصوص که این دو کشور هدف تحریم‌های امریکا قرار دارند. سال گذشته مقام معظم رهبری از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، خواسته بود به منظور منزوی ساختن امریکایی‌ها، دلار به عنوان یک ارز مبادلاتی کنار گذاشته شده و ارزهای ملی جایگزین آن شوند.

درخواست ایران علیه دلار همچنین سال گذشته به توافق دوجانبه میان بانک‌های مرکزی ایران و ترکیه به منظور تجارت با استفاده از ارزهای ملی منتهی شد. روسیه در حال حاضر سرگرم مذاکرات با تهران برای انجام اقدام مشابه است. با این‌همه برخی به این مساله بدبین بوده و بر این باورند که کنار گذاشتن دلار و استفاده از ارزهای ملی در حرف نسبت به عمل آسان‌تر است. بر اساس گزارش اویل پرایس، همچنین ظهور ارزهای مجازی می‌تواند فاصله گرفتن از دلار به‌عنوان یک ارز مورد استفاده در پرداخت پول معاملات نفتی بین‌المللی را تسهیل کند.

استفن برنوک از شرکت «پی‌وی‌ام اویل آسوشیتس» در دسامبر سال گذشته گفته بود ارزهای مجازی می‌توانند به کشورهای تولیدکننده کالا به منظور کاهش وابستگی به دلار، از ارزهای مجازی کمک کنند. از سوی دیگر، ارزهای دیجیتالی مزیت دیگری را برای کشورهایی که با تحریم‌های بین‌المللی مواجه هستند، فراهم می‌کنند. این ارزها بی‌نام هستند و به این ترتیب تاثیر تحریم‌های امریکا بر قراردادهای تجاری کشورهایی مانند روسیه، ایران و ونزوئلا را محدود می‌کنند.

تولیدکنندگان نفت متعددی تاکنون از طرح‌هایی برای حذف دلار در معاملات نفتی رونمایی کرده‌اند. ونزوئلا ارز دیجیتالی خود به‌نام «پترو» را عرضه کرده است که تحت پشتوانه ذخایر منابع طبیعی عظیم این کشور قرار دارد. چین که دومین مصرف‌کننده بزرگ نفت جهان است و در سال ۲۰۱۷ از امریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکننده نفت جهان پیش افتاد، معاملات نفت به یوان را برای جایگزین کردن آن با معاملات نفت به دلار، راه‌اندازی کرده است. شرکت «یونی‌پک» که بازوی بازرگانی شرکت سینوپک – بزرگ‌ترین پالایشگاه آسیا- است، نخستین قرارداد برای واردات نفت خاورمیانه را امضا کرده که بر مبنای قرارداد معاملات آتی جدید شانگهای قیمت‌گذاری شده است.