بامداد جنوب- هدی خرمآبادی:
برنامه صد روزه «بیزباله» در حالی از سوی سازمان حفاظت از محیط زیست کشور به همه استانها ابلاغ شد و نیروهای محیط زیست بهویژه در تعطیلات نوروز به اطلاعرسانی درباره نریختن زباله و رها نکردن آن در طبیعت فعالیت کردند که بهنظر میرسد ما همچنان نیازمند ادامه این طرح هستیم، بهویژه اینکه در جایجای استان بوشهر در مجاورت جاذبههای طبیعی و گردشگری، آثار رهاسازی زباله نه تنها تهدیدهای بهداشتی را برای گردشگران و بازدیدکنندگان ایجاد میکند که جلوههای بصری بسیار نازیبایی را رقم میزند و سبب میشود تا جاذبههای طبیعی و گردشگری، دافعهشان به جای جاذبهشان پررنگتر شود و به جای جذب گردشگر، به دفع گردشگر منتهی شوند.
محسن بهادری اهل روستای جاشک است. او سالهاست که راهنمای گردشگران در بازدید از گنبد نمکی است. همکاری با مستندسازان و خبرگزاریها و شبکههای تلویزیونی مانند شبکه افق، شبکه یک، شبکه سه، خبرگزاری استان بوشهر و ... موید سالها تلاش بهادری در زمینه گردشگری است.
گنبد نمکی از جمله جاذبههای گردشگری استان بوشهر است که نقش بسزایی در جذب گردشگران بر عهده دارد اما گاهی تخریبهای قندیلها و رهاسازی زبالهها دقیقا در محل گنبد نمکی، حکایت بدرفتاری، تلخیها و نبود فرهنگ گردشگری است که متاسفانه ضعف بزرگی در حوزه گردشگری محسوب میشود. این مساله زمانی جلوه میکند که برخی مسوولان و متولیان امر گردشگری فقط به توسعه گردشگری و توسعه اقتصادی با جذب گردشگر تاکید دارند و به تبعات جانبی جذب گردشگران و آسیبها و تهدیدهایی که برای جاذبههای گردشگری ایجاد میکنند، توجهی ندارند.
تخریب جاذبههای گردشگری در حالی تداوم دارد که محسن بهادری بهعنوان راهنمای تورهای گردشگری بهصورت داوطلبانه به آگاهیسازی گردشگران، جمعآوری زباله و محافظت از گنبد نمکی مشغول است و صد افسوس که او پس از سالها فعالیت در حوزه گردشگری محلی هنوز موفق به دریافت کارت راهنمای گردشگری نشده است. او تا پنجم ابتدایی درس خوانده اما احساس مسوولیتش نسبت به جاذبههای گردشگری از بسیاری از تحصیلکردهها بیشتر است و بهخوبی با آسیبها و تهدیدهای رهاسازی زباله در طبیعت آشناست. هر چند بهادری صاحب تجربه است اما مدرک پنجم ابتدایی او مانع از صدور کارت راهنمای گردشگری برای وی شده است. بهنظر میرسد این موضوع نیازمند بررسی دوباره مسوولان و متولیان امر است تا از طریق آزمونسنجی بتوانند از ظرفیتهایی همچون بهادری برای حفاظت و کمک به رشد جاذبههای گردشگری استان، بهرهمند شوند.
به گفته بهادری، هر چند در بوشهر برای او کارت راهنمای گردشگری صادر نشد اما چند سال پیش به واسطه راهنمایی مطلوبی که به اعضای یونسکو و انجمن غارنوردان تهران در گنبد نمکی کرده بود، رئیس انجمن غارنوردان تهران برای او کارتی صادر کردند.
آنچه بدیهی است، راهنمای گردشگران باید علاوه بر اطلاعات کافی از محل بازدید گردشگران، صبر و حوصله کافی برای همراهی گردشگران داشته باشد، به افراد درباره نریختن زباله در طبیعت تاکید و حتی بین گردشگران کیسه زباله توزیع کند و مهمتر از همه اینها گردشگران را از تخریب جاذبههای گردشگری به هر شیوهای منع کند، این نکات ضروری برای راهنمای گردشگران در حالی است که گفته میشود برخی از این راهنماها، خود گردشگران را تشویق به برداشتن یادگاری از جاذبههای گردشگری میکنند. این مورد در گنبد نمکی به وفور مشاهده شده است!
در ادامه حیدر حکمتشعار یکی دیگر از راهنماهای گردشگری در بوشهر در گفتوگو با بامداد جنوب میگوید: استان بوشهر با پوشش گیاهی متنوع، سمفونی رنگها در به کارگیری معماری بافت استان و دیگر جاذبههای دیدنی استان بوشهر امانتهایی که به دست ما سپرده شده اما آیا ما امانتداران مسوولیتپذیر یا معرفان خوبی برای جاذبههای منحصر بهفرد استانمان بودهایم؟
به گفته وی، هر چند گردشگری طی سالهای اخیر با فعالیت آژانسها و راهنماهای گردشگری در سطح استان، شاهد پدیدهای با نام «تخریب یا انتقال آثار گردشگری» از سوی گردشگران هستیم.
حکمتشعار در ادامه به ذکر برخی از موارد تخریب و آسیب به جاذبهها و آثار گردشگری در استان پرداخت و گفت: تخریب قندیلهای نمکی غارها، شکستن بلورهای نمکی و انتقال آن به منازل، نوشتن یادگاری روی کتیبهها و نقش و نگارها، رهاسازی زباله در سایتهای تاریخی و ورود بدون مجوز به مناطق حفاظت شده از جمله تهدیدهای جدی برای آثار طبیعی و گردشگری استان است.
ساماندهی آثار طبیعی و جاذبههای گردشگری در سایه آگاهیبخشی به شهروندان و سهیم کردن آنان در احساس مسوولیتپذیری نسبت به میراث فرهنگی و طبیعیشان است که این امر تلاش بیشتر اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان، اداره کل حفاظت از محیط زیست استان، شهرداریها، ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر ارگانها را میطلبد. سختگیری در اعطای کارت راهنمای گردشگری به نااهلان و ناآگاهان صرفا با گذراندن دورههای آموزشی کاری بس خطاست که زمینهساز بروز تخریب جاذبههای گردشگری و طبیعی میشود و نه تنها صنعت گردشگری را توسعه نمیدهد که در درازمدت جاذبهای برای بازدید گردشگران به جا نمیگذارد.