ادبیات پایداری، نوعی از ادبیات متعهد و ملتزم است که از طرف مردم و پیشروان فکری جامعه در برابر آنچه حیات معنوی و مادی آنها را تهدید می‌کند، به‌وجود می‌آید. در حقیقت، ادبیات پایداری، ادبیات ستیهندگی و عشق است. در واقع، این‌گونه‌ ادبی، در طول تاریخ و در کشاکش تهاجم قدرت‌ها و تدافع جوامع سلطه‌ناپذیر، همواره به مثابه ابزار و سلاحی بازدارنده رخ کرده و موجبات احیا و تداوم و بقای فرهنگی جوامع مورد هجوم یا تحت سلطه را فراهم آورده است.

بنابراین جان‌مایه این آثار، مبارزه با بیداد داخلی یا تجاوز بیرونی در همه حوزه‌های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی و ایستادگی در برابر جریان‌های ضد آزادی است. این نوع ادبی، از انواع اصلی در ادبیات معاصر جهان است که در قرن بیستم، با گسترش قیام‌های آزادی‌خواهانه در بسیاری از کشورهای جهان و همچنین با رخ دادن جنگ‌های بین‌المللی، به غنای ویژه‌ای رسید. صرف نظر از ویژگی‌های کلی این نوع ادبیات، آنچه وجه ممیزه آن از سایر مقوله‌های ادبی است، در پیام و مضمون آن نهفته است. بدین معنا که آثاری از این دست، اغلب آیینه دردها و مظلومیت‌های مردمی هستند که قربانی نظام‌های استبدادی شده‌اند. 

یکی از دغدغه‌های اصلی نویسندگان و شاعران این نوع ادبیات، بی‌هویتی نسلی است که رفاه و غربت، آنها را از درد و رنج ملت خویش غافل کرده است. از این روست که می‌کوشند با طرح نمادهای اسطوره‌ای، ملی و تاریخی، عرق وطن‌دوستی و دفاع از آب و خاک و تلاش برای رسیدن به وضع مطلوب، به‌جای آن امید دادن به وضع موجود را در افراد ایجاد کنند.

کاربرد عنوان ادبیات پایداری بسیار جوان است و عمدتا به سروده‌ها، نمایشنامه‌ها، داستان‌های کوتاه و بلند، قطعات ادبی، طنزها، حسب حال‌ها، نامه‌ها و آثاری اطلاق می‌شود که در همین سده، نوشته و آفریده شده‌اند، تعهد و التزام، حضور مردم، تحولات و تلاطمات اجتماعی و پیشروان فکری هر جامعه، عوامل شناسه‌های اصلی ادبیات پایداری به‌شمار می‌روند.

 ویژگی و خصلتی که آن را باید در حماسی‌ترین آثار حماسی دنیا، شاهنامه‌ها جست‌وجو کرد و از دریچه‌ی قیام‌ها و انقلاب‌های اجتماعی مردم این دیار در مقابل تجاوز و تجاوزگری بیگانگان به تماشا نشست و همین مقاومت‌ها و از خود‌گذشتگی‌ها و دشمن‌ستیزی‌ها بوده‌اند که جاودانگی و ماندگاری فرهنگ و تمدن و موجودیت این سرزمین را در طول تاریخ، سبب شده و یکی از درخشان‌ترین و زیباترین انواع ادبی یعنی ادبیات مقاومت و پایداری را در این کشور رقم زده است. 

شاخه‌ای از ادبیات مقاومت و پایداری ایران ادبیات دفاع مقدس است که با شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران شکل گرفت. هشت سال جنگ تمام عیار و انعکاس عواقب آن در دورترین نقاط کشور، فرهنگ تازه‌ای را که می‌توان از آن با محتوای فرهنگ جبهه یاد کرد، پدید آورد که توانست شعر فارسی را به‌شدت تحت تاثیر قرار دهد. ستایش آزادی و آزادگی، ستایش مجاهدان و ستم ستیزان، دعوت به وحدت و یکپارچگی، محکوم کردن استبداد و بیداد داخلی و حامیان آنان، ستایش از چهره‌های تراز اول انقلاب به‌ویژه امام خمینی (ره)، طالقانی و… ایجاد روحیه نشاط و امید به آینده در افراد و ترسیم افق‌های پیروزی از مهم‌ترین ویژگی‌های ادبیات فرهنگ دفاع مقدس بعد از انقلاب اسلامی به‌شمار می‌روند.