تحریم‌هایی که پیش از امضای برجام از سوی آمریکا علیه ایران اعمال شد یکی از پیچیده‌ترین مجموعه تحریم‌هایی است که در طول تاریخ عملی شده است و شامل قواعد مختلف، ده‌ها فرمان اجرایی و نیز صدها صفحه از قوانین فدرال بوده است.

در اجرای برجام دولت اوباما قوانین فدرال را بازنویسی کرد و بیش از 400 مقام، شرکت و نهاد دولتی ایران را از فهرست تحریم‌های ایالات متحده حذف کرد. همچنین ده‌ها صفحه از اطلاعات مربوط به تعریف برجام برای دولت‌های خارجی و بخش خصوصی را منتشر کرد.

با وجود این‌که با تمدید نشدن تعلیق تحریم‌های ایران، برخی از این تحریم‌ها از طریق قانونی وارد فاز عملی می‌شود، اما انجام چنین اقدامی بدون اصلاح قوانین و چارچوب‌های آمریکا در توضیح تحریم‌های بازگردانده شده و بدون انتشار جزئیات راهنمای اجرای آن‌ها در واقع گامی در جهت ایجاد هرج و مرج خواهد بود. بانک‌های برجسته و چند ملیتی که به طور مستقیم با دولت آمریکا در تماس هستند ممکن است به طور داوطلبانه دادوستد خود را با ایران متوقف کنند. در حالی که شرکت‌های کوچک‌تر که تحت تاثیر قوانین آمریکا هنوز به طور مستقیم قرار نمی‌گیرند، می‌توانند به طور مستقیم به ادامه روابط خود با ایران در نبود یک قانون مشخص ادامه دهند.

همچنین تعلیق برخی از تحریم‌های ایران از جمله تحریم علیه بانک ملی این کشور در 12 مه خاتمه می‌یابد و برخی دیگر از تحریم‌ها تا اوایل ماه جولای در تعلیق خواهند ماند. دولت ترامپ با یک چالش قانونی در رابطه با این‌که چگونه تحریم‌ها را علیه افراد نهادها و وزارتخانه‌های ایرانی اعمال کند که در اثر برجام از فهرست تحریم‌های ایران حذف شده‌اند.

دولت‌های بوش و اوباما به این بهانه بسیاری از این افراد و نهادها را تحریم کردند که آن‌ها با برنامه هسته‌ای ایران ارتباط دارند. در حال که اکنون همانطور که مقامات دولت ترامپ نیز اذعان دارند ایران به توافق هسته‌ای پایبند بوده است؛ بنابراین آمریکا دیگر قادر نخواهد بود تا با چنین توجیهاتی این افراد و نهادها را مورد تحریم قرار دهد؛ بنابراین ترامپ باید یک چارچوب قانونی جدید برای بازگرداندن این تحریم‌ها تعریف کند.

هر اندازه که چالش‌های قانونی و نظارتی برای ترامپ و دولتش وجود داشته باشد نمی‌توان آن‌ها را با مشکلات و چالش‌های دیپلماتیک پیش‌رو مقایسه کرد. میان سال‌های 2006 تا 2015 دولت‌های بوش و اوباما وارد چند دور مذاکرات عالی با مقامات کشورهای مختلف و شرکت‌های عظیم تجاری شدند تا آن ها را برای پیوستن به تحریم‌های آمریکا علیه ایران قانع کنند.

شاید بزرگترین چالش دیپلماتیک پیش روی دولت ترامپ را بتوان قانع ساختن دولت های دیگر برای کاهش سهم خرید نفت خهود از ایران دانست.در سال های 2012 تا 2013 اوباما توانست خریداران نفت ایران را به این امر قانع کند که موجب کاهش 50 درصدی فروش نفت ایران شد.از زمان تعلیق تحریم ها در اوایل سال 2016 میزان فروش نفت ایران به 2 میلیون بشکه در روز رسیده است.چین،هند،ژاپن و کره از بزرگترین خریداران نفت ایران هستند.

ترامپ همچنین در اروپا با مشکلات دیپلماتیک جدی رو به رو خواهد شد. از سال 2015 تا 2017 واردات اروپا از ایران با رشدی 800 درصدی مواجه شده است.در همین زمان صادرات اروپا به ایران نیز 5 میلیارد دلار رشد سالانه داشته است.

اعمال فشارهای اقتصادی نیازمند دیپلماسی موفق با دو کشوری است که ترامپ هم اکنون نیز وارد چالش‌های قابل ملاحظه ای شده است؛ روسیه و ترکیه. اکنون روسیه در حال سرمایه گذاری گسترده در صنعت انرژی و نفت ایران است. ترکیه نیز می‌تواند مانند پیش از برجام به عنوان دولتی که به ایران در دور زدن تحریم ها کمک می کند به ایفای نقش بپردازد./ فارن افرز