بامداد جنوب:تنها چند روز دیگر تا موعد تصمیم‌گیری رئیس‌جمهور امریکا در مورد برجام و تمدید تعهدات این کشور در مورد این معاهده بین‌المللی زمان فاصله است، موعدی که می‌تواند همه امور را به سمت و سوی دیگری ببرد و تصمیم غیراصولی هر یک از طرفین می‌تواند آینده را به سمت تاریکی مطلق پیش ببرد. این روزها پالس‌های مختلفی از همه طرف‌ها صادر می‌شود، اروپایی‌ها در حالی که می‌گویند برجام، پابرجا خواهد بود اما تاکید دارند که باید به آن الحاقیه زد، موضوعی که طرف چینی و روسی چندان اعتباری برای آن قائل نیستند با این حال در واشنگتن پرچم‌ها در مسیر بادهای ویرانگری که از تل‌آویو و ریاض می‌وزد، برافراشته شده و مستاجر کاخ سفید در تلاش است با کمترین هزینه، بیشترین امتیاز را بگیرد. او تهدید به خروج از این معاهده کرده و انتظار دارد برای خارج نشدنش، هدیه‌ای دریافت کند و امتیازی که می‌خواهد کمتر از برچیدن نظام دفاعی قدرتمند ایران که مبتنی بر موشک‌های دوربرد و خارج کردن تهران از همه منطقه آسیای غربی، نخواهد بود.
از این‌رو است که اوضاع به‌شدت بغرنج شده است و هر روز ندایی عجیب از سمت شرق و غرب به گوش می‌رسد. در تهران اما تصمیم انگار به شکلی دیگر گرفته شده است و حسن روحانی بر خلاف دیگر دولتی‌ها به صراحت از موضوع بسیار مهمی پرده برداشته و به‌نظر می‌رسد که با اروپا به یک توافق ابتدایی رسیده‌اند، برجام بدون امریکا و البته بدون هیچ الحاقیه‌ای! این اگر صحت داشته باشد، یعنی آنکه ایران به خارج شدن امریکا رضایت داده و اروپایی‌ها هم با علم به این مساله و این‌که دیگر نیازی به رایزنی با امریکا برای اصلاح برجام ندارند، شاید خوشحال باشند. رضایت به خروج امریکا از برجام در حالی روز گذشته از طرف حسن روحانی اعلام شد که در سمت دیگر سخنگوی وزارت امورخارجه که مواضع دیپلماتیک کشور را به‌صورت رسمی اعلام می‌کند، تاکید دارد که اگر امریکا از برجام خارج شود، «تصمیمات غیرقابل باوری» گرفته خواهد شد که این موضوع دقیقا در نقطه مقابل سخنان حسن روحانی قرار دارد.
با این حال حسن روحانی، هدف دولت از برجام را رفع ظلم‌هایی چون تحریم از سر کشور و مردم برشمرد و با بیان این‌که هدف اصلی دولت‌های امریکا محدود کردن استقلال، قدرت و نفوذ منطقه‌ای ایران بوده است، تاکید کرد: اگر اهداف ما از برجام بدون امریکا محقق شود، چه بهتر؛ در غیر اینصورت تصمیم خود را خواهیم گرفت. رئیس‌جمهور که در سفر استانی خود در مشهد سخنرانی می‌کرد، در پاسخ به برخی از منتقدان که عنوان می‌کنند در توافق به‌دنبال چه چیزی هستیم و چقدر به طرف‌های مقابل اعتماد دارید، افزود: اعتماد در روابط خارجی، هیچگاه صد درصدی نیست، بلکه در عرصه جهانی اعتماد نسبی است و ما در دنیای امروز بر اساس یک سری مبانی عمل کردیم و توافقی به امضاء رساندیم که علاوه بر طرفین مذاکره، سازمان ملل متحد نیز آن را امضاء کند.
به گفته روحانی، امریکایی‌ها از ابتدا به‌دنبال این هستند که قدرت ایران کاهش پیدا کند و امروز هم چه در برجام بمانند و چه از برجام خارج شوند، به‌دنبال دستیابی به این خواسته هستند. نفوذ ایران در منطقه را مخالف منافع امریکایی‌هاست، آنها هرگز نمی‌خواهند که هیچ کشوری مستقل باشد و روی پای خود بایستد و به همین دلیل همواره با استقلال ایران مخالف بوده و از آن ناراحت هستند، چراکه آنها زمانی در رژیم گذشته در همه امورات کشور از جمله انتخاب نخست‌وزیر، دخالت می‌کردند و امروز جای پای خود را در ایران خالی می‌بینند.
وی با بیان این‌که اگر امروز امریکایی‌ها برخلاف تعهد خود گامی بردارند، افکار عمومی و دولت‌های جهان به جز چند کشور، ایران را مقصر ندانسته و همه امریکا را ناقض عهد می‌دانند. همچنین اگر امروز امریکا گامی بردارد، این تنها اقدام امریکا به‌شمار می‌رود و حرکتی نیست که شورای امنیت بخواهد مانند گذشته پشتیبان آن باشد. در این راستا یا آنچه در برجام می‌خواهیم، به وسیله غیر امریکا تامین می‌شود یا اگر ببینیم آنچه مورد نظر ما در برجام است، تامین نشده راه و برنامه خود را خواهیم داشت.
قاسمی، برنامه جدی داریم
در همین حال، سخنگوی وزارت امور خارجه برجام ویژگی‌های خود را دارد و یک توافق چندجانبه و بین‌المللی است و خروج از برجام به سادگی امکان‌پذیر نیست.
بهرام قاسمی در نشست خبری خود با رسانه‌ها در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که یکی از مباحثی که امریکا در ارتباط با ماندن در برجام مطرح کرده، مهار فعالیت‌های ایران در منطقه است، از دیگر سو در روز پنج‌شنبه هفته گذشته شاهد مذاکرات ایران و چهار کشور اروپای بودیم، آیا توافق جدیدی بین ایران و اروپا در این ارتباط صورت گرفته است، گفت: توافق جدیدی صورت نگرفته است و نخواهد گرفت.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد تصمیم ترامپ در ارتباط با ماندن یا خروج امریکا از برجام در تاریخ ۲۲ اردیبهشت، گفت: من هنوز زود می‌دانم که در این ارتباط پیش‌بینی یا صحبتی کنیم. به‌نظرم کمی باید صبر کرد، ما مردم صبوری هستیم. برجام ویژگی‌های خود را دارد و یک توافق چندجانبه و بین‌المللی است و خروج از برجام به سادگی امکان‌پذیر نیست. امریکا در صورت خروج از برجام باید تاوان سنگینی بپردازد.
سخنگوی وزارت خارجه در ادامه نشست خبری خود با رسانه‌های داخلی و خارجی که بیشتر سوالات متمرکز بر موضوع برجام بود، در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر این‌که ایران یکی از گزینه‌های خود را در صورت خروج امریکا از برجام، خروج از ان‌پی‌تی مطح کرده است و آیا امکان دارد در این ارتباط توضیح بیشتری دهید، گفت: گزینه‌های بسیاری در صورت خروج امریکا از برجام مطرح شده و از مدت‌ها قبل بر روی آن مطالعه شده و این موضوعی که شما اشاره کردید می‌تواند بخشی از مجموعه گزینه‌های ایران در این ارتباط تلقی شود که روی آن فکر شده است و سازوکار آن مورد بررسی قرار گرفته است.
وی با بیان این‌که به‌کارگیری این گزینه‌ها بستگی دارد که امریکا به چه شکلی بخواهد برخورد کند و از چه سیاستی در برابر ایران پیروی کند، افزود: من ترجیح می‌دهم در مورد مکانیزم‌ها و گزینه‌هایی که مطرح است صحبت نکنم. بعد از ۲۲ اردیبهشت و تصمیم احتمالی که از سوی مقامات امریکایی اتخاذ می‌شود در این ارتباط بیشتر صحبت می‌کنیم.
