کامبیز سلطانی‌نژاد با اشاره به آمار مرگ و میر سال گذشته بر اثر استفاده از قرص برنج گفت: در سال گذشته ۶۴۰ نفر در کشور بر اثر مسمومیت با قرص برنج جان خود را از دست دادند، این رقم در مقایسه با سال قبل از آن که آمار تلفات قرص برنج در کشور،  ۵۹۸ نفر بود، هفت درصد افزایش یافته است.

به گفته وی، بیشترین آمار تلفات در سال گذشته به ترتیب مربوط به استان‌های تهران با ۱۳۴، مازندران با ۸۸ و گیلان با ۶۹ فوتی بوده است.

متخصص سم‌شناسی و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات پزشکی قانونی توضیحاتی درباره قرص برنج ارائه داد و خاطرنشان کرد: یک گروه از عوامل دفع آفات که به علت اثربخشی زیاد و قیمت ارزان به عنوان جونده‌کش و فومیگانت در برخی از کشورها از جمله ایران مورد استفاده قرار گرفته‌اند، فسفیدهای فلزی مانند فسفید آلومینیوم، فسفید روی و فسفید منیزیوم است.

سلطانی‌نژاد با اشاره به مصرف قرص برنج در نگهداری از محصولاتی مانند برنج تاکید کرد: قرص‌های حاوی فسفید آلومینیوم در کشور ما، به ویژه در نواحی شمالی کشور با عنوان «قرص برنج» جهت نگهداری برنج و سایر غلات در انبارها و جلوگیری از تاثیر مخرب حشرات موذی، نسبتا رایج است. این فرآورده تولید داخلی نداشته و بیشتر با نام تجاری Phostoxin® وارد کشور می‌شود.

وی با اشاره به استفاده از قرص‌های برنج حاوی فسفید آلومینیوم در کشاورزی به دلیل کارایی بالای این فرآورده جهت از بین بردن آفات خاطرنشان کرد: قیمت ارزان، سهولت استفاده، عدم وجود باقیمانده در محصول و در دسترس بودن با استقبال زیاد مصرف از سوی کشاورزان همراه بوده است.

متخصص سم شناسی و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات پزشکی قانونی ادامه داد: متاسفانه به دلیل عواملی مانند سمیت بالا و میزان کشندگی زیاد این ماده و سهولت دسترسی به این سم، در سالیان اخیر آمار نسبتا بالای مسمومیت های ناشی از این عوامل در کشور به ویژه در برخی استان ها مانند تهران، گیلان، مازندران و گلستان رواج یافته است.

سلطانی‌نژاد با بیان اینکه اقداماتی برای ممنوعیت واردات و محدودیت در فروش " قرص برنج" توسط سازمان ها و نهادهای مسوول در کشور انجام شده، یادآور شد: از سال ۱۳۸۴ به دنبال گزارش سازمان پزشکی قانونی کشور به هیات نظارت بر سموم (به عنوان عالی‌ترین مرجع سیاست‌گذاری در زمینه واردات، صادرات، تولید و توزیع سموم آفت کش های کشاورزی در کشور) و با تصویب این هیات، فسفید آلومینیوم به شکل قرص از فهرست سموم کشاورزی مجاز کشور حذف و هر گونه واردات، توزیع و فروش آن ممنوع اعلام شد و هرگونه کاربرد کشاورزی این سم تنها به صورت محدود و تحت نظارت کارشناسان ذی صلاح و تنها بعد از اخذ مجوزهای لازم صورت می گیرد.

وی با اشاره به قاچاق قرص برنج به کشور تصریح کرد: متاسفانه به علت تمایل کشاورزان به مصرف این سم جهت نگهداری محصولات به ویژه در مصارف خانگی یا نیمه صنعتی به دلایل ذکر شده قبلی، قاچاق این فرآورده از کشورهای همسایه و ایجاد بازار سیاه این سم در کشور وجود دارد و بسیاری از موارد، افرادی که از این سم جهت خودکشی استفاده می‌کنند این قرص ها را از بازار سیاه و غیرقانونی تهیه می‌کنند که در این زمینه نیازمند لزوم برخورد جدی تر با این معضل هستیم.

وی با بیان اینکه مسمومیت با مرگ و میر بر اثر مصرف قرص برنج بالاست، گفت: از نظر شیوع مسمومیت با فسفیدهای فلزی، مواردی از مسمومیت با میزان مرگ و میر بالا در اثر مصرف فسفید آلومینیم در برخی از کشورها مانند ایران، هند، مراکش، سری لانکا، آلبانی، عراق، اردن،  پاکستان و عربستان گزارش شده است که به جز موارد نادری از آنها که به صورت تصادفی بوده، عمده آنها به علت مصرف عمدی و خودکشی بوده است.

وی با تاکید بر این‌که قرص برنج هیچ پادزهری ندارد، اعلام کرد: با توجه به این‌که تاکنون مکانیسم دقیق برای بروز اثرات سمی فسفید آلومینیوم در انسان شناخته نشده است، هیچ پادزهر اختصاصی در درمان مسمومیت حاد با آن وجود ندارد و اقدامات درمانی شامل اقدامات حمایتی - علامتی است.

سلطانی‌نژاد با اشاره به علائم مسمومیت پس از استفاده این قرص به صورت خوراکی گفت: در صورت مسمومیت خوراکی، علائم تحریکی دستگاه گوارش شامل تهوع، استفراغ و دردهای شکمی است. بیشتر مرگ و میرها در خلال ۱۲-۲۴ ساعات اولیه مسمومیت اتفاق افتاده و معمولا ناشی از ایست قلبی است. مرگ و میر بعد از ۲۴ ساعت اغلب ناشی از نارسایی کبدی است. علائم مسمومیت ناشی از درگیری سیستم‌های قلبی- عروقی، گوارشی، عصبی و ریوی است.