بامداد جنوب- ابوعلی زرینقلم:
سه سال پس از حضور روسیه در سوریه و شکل گرفتن بزرگترین ائتلاف ضدتروریسیم واقعی در طول تاریخ، حالا که تروریستها با جان باختن هزاران تن از نیروهای محور مقاومت به گوشههای مختلف سوریه رانده شدهاند، آوازهای ناخوش و ناکوکی از مسکو به گوش میرسد. درست یک روز پس از خروج ترامپ از برجام انگار روسها خیالشان از همه چیز راحت شده و میدانند که تهران و واشنگتن دیگر به هم نزدیک نخواهند شد، مواضع ضد ایرانی متعددی گرفته که همه را در بهت و حیرت فرو برده است. کسی حاضر نیست فکر کند که این موضعگیریها هماهنگ و اتفاقی یا شاید هم اشتباهی باشد، که اگر چنین بود، سخنگوی وزارت امور خارجه به صراحت نمیگفت «کسی نمیتواند ایران را مجبور به کاری کند. ایران کشوری مستقل است که سیاستهای خود را بر اساس منافع ملی خود در منطقه و جهان تعیین میکند.
این موضعگیری بهرام قاسمی در نشست هفتگی خود با خبرنگاران حکایت تلخی است که نشان میدهد سران روسیه همانگونه که قبلا هم پیشبینی کرده بودیم، بیش از آنکه دنبال یک متحد خوب و قدرتمند منطقهای باشند، میخواهند دوست امریکاییها باشند. مدعای این حرف زمانی پیدا میشود که پس از تحریمهای سفت و سخت واشینگتن علیه مسکو، سران کرملین مانند کتکخوردهها با انتقاد از این مساله تاکید کردند که «به شراکت راهبردی خود با دوستان امریکایی ادامه خواهند داد و چیزی نمیتواند مانع این همکاری شود.» هر چند که در طول روزهای گذشته برخی از منابع خبری به نقل از مسوولان سوری گفته بودند که نیروهای ایرانی و حزبالله در سوریه میمانند و منظور رئیسجمهور روسیه، متحدان دمشق نبوده و حتی ادعا شد که برخی از مسوولان روس نیز این خبر را تکذیب کردهاند اما واقعیتها نشان از آن دارد که متحد تاکتیکی ما، در حال عوض کردن اسب در میدان پر سنگلاخ سوریه است.
بهرام قاسمی البته در ادامه این نشست خبری موارد دیگری را هم در مورد حضور کشورمان در سوریه مورد تاکید قرار داد: «حضور ایران در سوریه بنا به دعوت دولت سوریه انجام شده است و هدف اصلی ما مبارزه با تروریسم و سرکوب تروریسم در این کشور است به نحوی که تمامیت ارضی این کشور حفظ شود. تا زمانی که نیاز باشد و خطر تروریسم در منطقه وجود داشته باشد و دولت سوریه از ایران بخواهد که به این دولت کمک کند، ایران به کمکهای خود به دولت سوریه ادامه میدهد و در سوریه باقی میماند. آنهایی باید از سوریه خارج شوند که بدون اجازه دولت سوریه به سرزمین و قلمروی این کشور وارد شدهاند و تمامیت ارضی این سرزمین را نقض کردهاند.» این جملات بیانگر این نکته است که در تهران کسی خواستار خارج کردن روسها از سوریه نیست، با این حال به روسها هم تاکید شده که پا را گلیم خود درازتر نکنند، چراکه باوجود خیمه زدن بیسابقه خرسهای شمالی در سواحل مدیترانه، دو طرف برای کار در سوریه به هم نیاز مبرم دارند.
خروج نابخردانه امریکا از برجام
در ادامه این نشست مطبوعاتی سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی در مورد خروج امریکا از برجام و همچنین مذاکرات ایران با کشورهای اروپایی در ارتباط با ادامه این توافق بینالمللی، تاکید کرد: اقدام امریکا در خروج از برجام اقدامی نابخردانه بود. در حال حاضر با توجه به ارادهای که در طرف اروپایی برای ادامه برجام پس از امریکا وجود دارد، ما مذاکراتی را با اروپا آغاز کردیم تا در جریان این مذاکرات بتوانیم در جریان سازوکارهای آنها برای حفظ برجام تضمینهایی که آنها میتوانند در این زمینه ارائه دهند و آنچه که مدنظر اروپا از حفظ برجام است، آگاه شویم. بعد از سفر هفته گذشته آقای ظریف به بروکسل و دیدارها و مذاکراتی که با مقامات اروپایی داشتند، کارگروههایی در این زمینه تشکیل شده است، مذاکرات ما ادامه پیدا میکند و ما انتظار داریم که اتحادیه اروپا به خصوص اعضای گروه ۱+۴ بتوانند با تمهیداتی که میاندیشیدند و سازوکارهایی که بین خودشان تعریف میکنند، بتوانند تمام تعهدات مشخص شده خود در برجام را انجام دهند و اگر ما بتوانیم به چنین شرایطی دست پیدا کنیم این شرایط، شرایط مطلوبی خواهد بود.
سخنگوی وزارت خارجه با بیان اینکه در این زمینه با ضیق وقت و کمبود فرصت روبهرو هستیم، ادامه داد: باید ما هر چه زودتر آگاه شویم که اتحادیه اروپا چگونه میتواند به تعهدات خود در برجام عمل کرده به نحوی که روندی که در پیش میگیرد اطمینانبخش باشد و پس از این موضوع ما بتوانیم تصمیمات لازم را اتخاذ کنیم.
اروپاییها عملگرا باشند
بهرام قاسمی همچنین با تاکید بر اینکه همانطور که آقای ظریف تاکید کردهاند در این قضیه حرف فقط کافی نیست و ما به سخن نیاز نداریم و لازم است که ما شاهد عمل اتحادیه اروپا در اجرای تعهداتشان باشیم، تصریح کرد: همانطور که گفتم برای رسیدن به این فرآیند اطمینانبخش مذاکراتی آغاز شده است و فکر میکنم در انتهای مذاکرات و گفتوگوهایی که بین ما و اروپا در جریان است، میتوانیم قضاوت کنیم و آگاه شویم که اتحادیه اروپا تا چه حد با توجه به ظرفیتهای خود میتواند تعهداتش را انجام دهد و انتظارات ما را برآورده کند.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری در ارتباط با فعالیت برخی از سفارتخانههای مهم ایران همچون ژاپن، هند و سوئیس بدون حضور سفیر و علت این موضوع، تصریح کرد: این موضوع دلیل خاصی ندارد. سفرای قبلی در این سفارتخانهها مدت ماموریتشان به پایان رسیده، به تهران برگشتهاند و اکنون نیز جانشینان آنها مشخص شده و کارهای اداری در این زمینه در حال انجام است تا پس از طی پروسههای لازم آنها بتوانند به کشورهای محل ماموریتشان اعزام شوند.
وی در پاسخ به این سوال که روز گذشته یک رسانه آلمانی مدعی شد که در جریان برگزاری کمیسیون مشترک برجام در روز جمعه قرار است بسته پیشنهادی مالی به ایران از سوی کشورهای عضو کمیسیون ارائه شود تا ایران فعالیتهای موشکی خود را محدود کند، تصریح کرد: بهنظر میرسد که یکسری اتاقهای فکر درصدد هستند که با انتشار اخباری بیربط و ناقص افکار عمومی را تحت تاثیر قرار دهند و آنچه که در روزنامه آلمانی به نقل از منابع ناشناس منتشر شده بود، غلط و کذب است و روز گذشته در این ارتباط موضعگیری کردیم.
خبری از عراق ندارم
بهرام قاسمی همچنین در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه برخی از رسانهها مطرح کردهاند که مقتدا صدر برای خروج نیروهای ایرانی از عراق اولتیماتوم زمانی مشخص کرده، تصریح کرد: من چنین موضوعی را تائید نمیکنم. یک فضاسازی روانی پیرامون انتخابات عراق شکل گرفته است و سیاست اتاق فکر کینهتوزانهای که به وجود آمده این است که روابط بینالمللی ایران را تحتالشعاع و تحت تاثیر برخی از خبرهای نادرست قرار دهد، نباید توجهی به این موضوعات کرد.
وی با بیان اینکه بعد از تشکیل دولت در عراق و سیاستهایی که اتخاذ میکند، میتوان در مورد روند کار و فعالیتها قضاوت بهتری را مطرح کرد، ادامه داد: فکر میکنم در مورد بخش عمدهای از مسائلی که این روزها در رسانهها مطرح میشود باید صبر کرد و قضاوت در مورد آنها اکنون زود است.