در واقع جرقه اول بحران با حرفهایی که در خبرگزاری قطر در ۲۴ ماه مه ۲۰۱۷ منتشر شد، زده شد که در آن شیخ تمیم بنحمد آلثانی از انتقاداتی که به کشورش میشود، انتقاد کرده بود. هر چند که مقامات قطری اعلام کردند که این خبرگزاری هک شده است. بحران با قطع روابط و بهدنبال آن اقدامات اقتصادی از جمله بسته شدن مرزهای زمینی و راههای دریایی و جلوگیری از استفاده از حریم هوایی و اعمال محدودیتهایی در رفت و آمد قطریها همراه بود. کشورهای تحریمکننده فهرستی بلند بالا شامل ۱۳ خواسته از جمله تعطیلی شبکه الجزیره و کاهش روابط قطر با ایران و بسته شدن پایگاه نظامی ترکیه در قطر به این کشور تحویل دادند.
بهدنبال این اقدامات چهار کشور مذکور، دوحه زیر بار این خواستهها نرفت و در عین حال از گفتوگو حمایت کرد و روابط دیپلماتیک و اقتصادی خود را با کشورهای دیگر تقویت کرد و تلاش کرد که خودکفا باشد و توافقنامههای تجاری، نظامی و فنی در سطح بینالمللی امضا کرد. قطر که خود را در معرض این تحریم میدید به ترکیه و دیگر کشورها برای جایگزین از جمله ایران توجه کرد اما فشارهای چهار کشور مصر، عربستان، بحرین و امارات ادامه یافت و هنوز هم ادامه دارد. رسانهها بهتازگی اعلام کردند که عربستان از فرانسه خواسته است که قطر را به انصراف از خرید سامانههای هوایی روسی اس۴۰۰ متقاعد کند و در غیر این صورت ریاض آمادگی خود را برای اقدام نظامی علیه دوحه اعلام خواهد کرد. بحران قطر با چهار کشور عربی بهشدت شورای همکاری خلیج فارس را تحتالشعاع قرار داده است و به نوعی همگرایی میان کشورهای این شورا را بسیار سخت و دشوار کرده است.
از آنجایی که رهبری این بحران ضد قطر را سعودیها برعهده دارند، بهنظر میرسد که هدف آنها مطیع کردن دوحه و وادار کردن آن به پیروی از سیاستهای آنها باشد اما در زمینه واکنش قطر باید گفت که آنها بهخوبی خود را با وضعیت جدید وفق دادهاند و اقدامات جایگزین موثری انجام دادهاند که از تبعات بحران بکاهند هر چند که به گفته وزیر خارجه قطر همه در این بحران بازنده هستند.
محمد بنعبدالرحمن آلثانی وزیر خارجه قطر در اولین سالروز بحران میان قطر و چهار کشور عربی مصر، عربستان، بحرین و امارات در صفحه توئیتر خود از این چهار کشور خواست که به جای ایجاد محورهای توهمی و واهی به کشورها و ملتهای خود توجه کنند. وی بیان کرد: یکسال از محاصره غیرقانونی قطر گذشت و ما به ملت بزرگوار و همه کسانی که در این سرزمین زندگی میکنند بهخاطر این پایداری و همبستگی تبریک میگوییم بهویژه که مردم قطر به دنیا ثابت کردند که ما به برکت وحدت میتوانیم بر هر نیرنگی که ضد ملت ما شود، غلبه کنیم. بحران خلیج فارس ثابت کرد که ایستادگی صادقانه از سوی کشورهای دوست و برادر در کنار قطر خریدنی و فروختنی نیست و بینش و آگاهی عربی و بینالمللی قویتر از هر تبلیغات و پروپاگاندا رسانهای است.
همه ما به اوضاع دشوار منطقهای طی سالهای گذشته واقف هستیم و در عین حال سعی میکنیم که تنشها کاسته شود و اتحاد و وحدت کلمه برای ایجاد راهکارهای فعال مشترک برقرار شود، در حالی که برخی از کشورها بحران جدید بیاساس و بیتوجیه ایجاد کردهاند و به آن دامن زدهاند. آیا این کشورها نمیدانند که کل منطقه، شورای همکاری را آخرین رکن یکپارچه در منطقه عربی بر باد رفته میبینند و مهمتر از آن ملتهای ما همه روزه در جریان این رفتار عبث و قطببندی میان کشورهای عربی آسیب میبیند. بسیاری از پیروزیهای وهمی و خیالی سخن گفته شده و از عزل و انزوای قطر رانده شده که یکسال پس از بحران واقعیت خلاف آنرا ثابت کرده است و قطر بهعنوان شریک بینالمللی مورد اعتماد در این بحران ظاهر شده و الگویی حکیمانه برای اداره بحران شناخته شده است. اگر موضوع به برد و باخت مربوط میشود همه بازندهاند و علت آن عبث بودن چهار ضلع (از پنج ضلع) بحران است.