بامداد جنوب - الهام بهروزی:عبابافی یکی از صنایع دیرینه استان بوشهر به‌شمار می‌رود که پس از شکرآب شدن رابطه ایران و عربستان و تحمیل تحریم‌ها علیه ایران، بازار فروش خود را که عمدتا کشورهای شیخ‌نشین بودند، از دست داد و بازار آن معطوف به قم و کشور عراق و گاه کویت شد که آن هم چندان رونقی ندارد. از این‌رو، باید راهی برای نجات این صنعت اندیشیده می‌شد که خوشبختانه با تلاش‌های معاونت دستی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایده‌های نویی به عبابافان کردوانی ارائه شد که در حال اجرائی شدن است و به‌نظر می‌رسد محصولات جدید این صنعتگران نیز همچون عبای تولیدی‌شان، مرغوب و نفیس خواهد بود.
حال این روزها خبر خوبی در فضای رسانه‌ای پیچیده و آن هم ثبت ملی صنعت عبابافی کردوان در فهرست آثار ملی است اما مشروط!!! که مشروط بودن این مهم کمی خوشحالی ما را تحت شعاع خود قرار می‌دهد. امید می‌رود که این صنعت آن‌گونه که شایسته است، ثبت و ضبط شود. بدیهی است عبابافی صنعتی فاخر و ارزشمند است که می‌توان با گسترش آن، نام ایران به‌ویژه بوشهر را در صنایع دستی جهان مطرح کرد، چراکه تولیدات صنعتگران کردوانی افزون بر ظاهر و بافت منحصربه‌فردی که دارد، از قابلیت‌های ویژه‌ای برخوردار است؛ یعنی در زمستان گرم می‌کند و در تابستان خاصیت خنک‌کنندگی دارد. این محصول از پشم شتر تهیه و نخ آن توسط زنان نخ‌ریس روستا آماده می‌شود که به‌واسطه تلاش و هنر همین بانوان پیش از این صنعت نخ‌ریسی عبابافی نیز به نام استان بوشهر ثبت ملی شد.
حال صنعت عبابافی استان بوشهر ثبت ملی شده و این اتفاق دست‌کم از نابودی آن جلوگیری می‌کند اما اگر واقعا این صنعت می‌خواهد باقی بماند و مثل گذشته بازار خودش را بیابد، صرفا نباید مثل قبل معطوف به تولید یک محصول باشد، بلکه این هنر قابلیت این را دارد که به شال، پارچه مانتو و حتی کت و شلوار برای آقایان بدل شود که خوشبختانه در این زمینه قدم‌های استواری برداشته شده است؛ البته از تولید پارچه عبا هم نباید غافل شد، چراکه عبای تولیدی روستای کردوان امروز خود یک برند است و نمی‌توان آن را به‌دلیل توسعه بازارش نادیده گرفت. بدون‌شک با اعمال سیاست‌های بجا و موثر می‌توان حال این صنعت را خوب کرد.
عباهایی که در روستای کردوان علیا تولید می‌شود، در عرض 70 تا 80 سانتی‌متر بافته می‌شوند و طول هر عبا هم معمولا شش و نیم تا هفت متر است. این عباها به رنگ‌های سفید، سیاه، سرخ و قهوه‌ای است اما رنگ قهوه‌ای بیشتر از سایر رنگ‌ها تولید می‌شود، چون بیشتر پشم‌هایی که زن‌های ریسنده روستا به نخ تبدیل می‌کنند، به همین رنگ است. رنگ سفید این محصول نسبت به رنگ‌های دیگر آن از قیمت بالاتری برخوردار است و عموما هر صنعتگر در ماه بین پنج تا شش عبا را می‌بافد. حال که این صنعت ثبت ملی شده است، زمینه را برای آموزش و فراگیری آن و همچنین اشتغال‌زایی در منطقه فراهم می‌کند. همان‌گونه که اطلاع دارید صنایع دستی شاخص نقش موثری در توسعه و رونق صنعت توریسم دارد، چراکه این منطقه را می‌توان با صنعتی که در آن رونق دارد، معرفی و مطرح کرد. این مهم بدون‌شک نقش بسزایی در جذب گردشگر خواهد داشت و به ثبت جهانی این روستا کمک می‌کند. این در حالی است که در این خصوص تاکنون موثر ظاهر نشده‌ایم اما اکنون باید در بحث جهانی کردن روستاها و شهرهای استان که قابلیت جهانی شدن را نیز دارد، جدی‌تر و بابرنامه ظاهر شد.
به گزارش ایسنا، معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، روز گذشته (یکشنبه ۳۱ تیرماه) در خصوص فرایند جهانی شدن روستاها و شهرها گفت: انتخاب شهرها و روستاهای جهانی و معرفی آنها به شورای جهانی صنایع‌دستی، دلیل آغاز فرایندی برای انتخاب شهرها و روستاهای ملی صنایع‌دستی بود. این فرآیند از دو سال گذشته با تشکیل شورای انتخاب شهرها و روستاهای ملی آغاز شد که ریاست این شورا برعهده معاون صنایع‌دستی است و مدیران کل این معاونت و نمایندگانی از سایر معاونت‌های سازمان میراث‌فرهنگی هم اعضای شورا هستند.
پویا محمودیان در ادامه با بیان این‌که در جلسه شورای انتخاب شهرها و روستاهای ملی صنایع‌دستی که یک‌بار در سال برگزار می‌شود، مسوولان ارشد، فرماندار، شهردار یا نمایندگان مجلس شهر یا روستایی که متقاضی ثبت ملی هستند، پس از ارائه گزارشی از شاخص‌ها و نقاط قوت منطقه موردنظر خود دفاع می‌کنند، افزود: اعضای شورا پس از بررسی پرونده‌ها و ارزیابی شاخص‌ها به هر یک از شهرها و روستاهای مطرح شده، امتیاز می‌دهند و در نهایت مناطقی که حد نصاب امتیاز را کسب کنند، برای ثبت ملی انتخاب می‌شوند.
معاون صنایع دستی با اشاره به این‌که این فرایند برای انتخاب معرفی شهرها و روستای جهانی صنایع‌دستی انجام می‌شود، افزود: شاخص‌هایی که برای انتخاب شهرها و روستاهای ملی صنایع‌دستی در شورا مورد توجه قرار می‌گیرد، موضوعات مربوط به صادرات، ترویج و توسعه صنایع‌دستی، حوزه میراث‌فرهنگی، جاذبه‌های گردشگری، میزان فعالیت تشکل‌های غیردولتی و ... است. گام بعدی پس از انتخاب شهرها و روستاهای ملی صنایع‌دستی، تشکیل شورای راهبردی انتخاب شهرها و روستای جهانی صنایع‌دستی است که ریاست این شورا برعهده ریاست سازمان میراث‌فرهنگی است.
محمودیان با بیان این‌که امسال ۱۱ شهر و روستا برای ثبت ملی انتخاب شده‌اند، گفت: با توجه به استقبال تمام استان‌ها، امسال تعداد بیشتری از شهرها و روستاها ثبت ملی می‌شوند، همچنین پنج مورد از پرونده‌ها که قابلیت‌های فراوانی داشتند و در برخی موارد دچار نقص بودند به‌صورت مشروط ثبت ملی شدند و پس از رفع ایراد و به حدنصاب رسیدن امتیاز، به‌طور کامل ثبت می‌شوند. از بین این تعداد شهرها و روستاهای ثبت ملی، در شورای راهبردی، دو شهر و یک روستا برای ثبت جهانی انتخاب و به شورای جهانی صنایع‌دستی معرفی می‌شوند.
وی به شهرها و روستاهای ملی صنایع‌دستی اشاره کرد و افزود: شهر زنجان در رشته ملیله‌کاری، شهر کاشان استان اصفهان در رشته نساجی سنتی، شهر ایرانشهر در رشته سوزن‌دوزی، شهر بجنورد خراسان شمالی در رشته گلیم سفره کردی، شهر آباده استان فارس در رشته منبت، شهر ایلام در رشته گلیم نقش برجسته، شهرکرد استان چهارمحال و بختیاری در رشته نمد، روستای فش استان کرمانشاه در رشته سازهای سنتی، روستای بسک خراسان رضوی در رشته ابریشم کشی، روستای قاسم آباد استان گیلان در رشته چادرشب بافی و روستای بیدکردویه استان کرمان در رشته گلیم چهل ماشوله ثبت ملی شدند. شهر تهران در رشته شیشه، روستای سمقاور استان مرکزی در رشته منبت، روستای کردوان استان بوشهر در رشته عبابافی، روستای هرسین استان کرمانشاه در رشته گلیم و شهر ارومیه استان آذربایجان غربی در رشته ریزه‌کاری چوب نیز به‌صورت مشروط ثبت شده‌اند.
در پایان این گزارش یادآوری می‌شود، با توجه به این‌که استان بوشهر یکی از استان‌های شاخص در حوزه صنایع دستی به‌شمار می‌رود و در دامن خود صنایع متنوعی چون گبه‌بافی، عبابافی، صدف‌‌سازی، گلیم‌بافی، صنایع چوبی، لنج‌سازی (به‌صورت ماکت) و... را پرورش داده است، می‌طلبد متولیان امر با مطالعه، بررسی موقعیت‌ها و تهدیدها صنایع شاخص و بومی را احیا، معرفی و حمایت کنند و از این رهگذر، مناطقی را که این صنایع در آنها تولید می‌شود، با در نظر گرفتن شرایط لازم و تجهیز زیرساخت‌ها برای جهانی شدن مطرح کنند، چراکه این اتفاق خواه ناخواه نه تنها به شهره شدن و توسعه بازار این صنایع، بلکه به رونق صنعت گردشگری در استان منجر می‌شود. صنعت عبابافی همچون گبه‌بافی از شانس زیادی در این زمینه برخوردار است که انتظار می‌رود در این حوزه بابرنامه‌تر و مسوول‌تر تصمیم‌گیری شود.
