بامداد جنوب:
روز گذشته برج لاجوردی بانک مرکزی میزبان میهمانانی بود که برای مراسم تودیع و معارفه رئیس کل بانک مرکزی آمده بودند. از معاون اول رئیسجمهور گرفته تا وزیر اقتصاد، وزیر صنعت، معدن و تجارت، وزیر راه و شهرسازی و مدیران عامل بانکها در این مراسم حضور داشتند. در این مراسم ولیالله سیف که حدود پنج سال در بانک مرکزی بهعنوان رئیسکل حضور داشت، خداحافظی کرد و عبدالناصر همتی جای او نشست.
در سخنرانیهایی که انجام شد ولیالله سیف در ابتدا مروری بر عملکرد چند ساله خود، هرچند بهطور مختصر داشت و به عادت همیشگی خود متن مکتوبی را مرور کرد. او در شرایطی بانک مرکزی را ترک کرد که انتقادات بسیاری به سمتش روانه بود و حتی در مواردی از رئیسجمهور میخواستند که وی را برکنار کند اما سیف در اظهاراتش گفت که میخواهد با توجه به شرایطی که او در بانک مرکزی بوده، نقد منصفانهای دربارهاش داشته باشند.
وی ساماندهی موسسات غیرمجاز، مهار تورم و البته ثبات ارزی را از دستاوردهای خود اعلام کرد. باید توضیح داد که ثبات بازار ارز در سخنان سیف همانطور که خود به آن اشاره داشت به زمانی برمیگردد که وی بانک مرکزی را تحویل گرفت و بازار ارز در نوسان شدیدی بود اما به مرور این بازار کنترل و از ثبات نسبی برخوردار شد تا اینکه در حدود یک سال گذشته این ثبات تا حد زیادی از بین رفت. سیف البته دلایل بهم ریختگی بازار ارز را نیز مورد اشاره قرار داد که از جمله آنها شرایط خاص بینالمللی بود.
در بخش دیگری از این مراسم، عبدالناصر همتی به بیان اظهاراتی هر چند کوتاه پرداخت. وی البته در ابتدا از اینکه به او گفتهاند مسوولیت سختی را در شرایط موجود پذیرفته، سخن گفت و البته به شوخی این را هم را گفت که عادت ندارد مکتوب صحبت کند اما این بار بهدلیل شرایط خاص این کار را انجام میدهد. به هر حال همتی اولین اظهارات خود را در سمت رئیس کل بانک مرکزی مطرح میکرد و با توجه به مسائلی که در بازار ارز وجود داشت سعی کرده بود که محتاطانه در اینباره سخن بگوید.
از صحبتهای رئیس کل جدید بانک مرکزی میتوان برای رانتخواران بازار ارز احساس خطر کرد. به هر حال در ماههای گذشته و با توجه به سیاست جدیدی که در حوزه ارزی اتخاذ شده فضایی هم برای رانتخواری عدهای از جمله واردکنندگان ایجاد شد. اختلاف قیمت نرخ رسمی که دولت آن را قبول کرده و در حد چهار هزار و ۴۰۰ تومان است با نرخ بازار آزاد که به ۹ هزار تومان میرسد رانت عظیمی را از نگاه کارشناسان به وجود آورده که بهنظر میرسد همتی حذف این رانت را با توجه به برنامههایی که دارد مورد هدف قرار داده است.
شفافسازی، هدف همتی
«شفافسازی و مبارزه با هرگونه رانت» برنامهای است که عبدالناصر همتی برای چندمینبار از آمدنش در بانک مرکزی بر آن تاکید کرده و از اهم سیاستها و برنامههای خود دانسته است. رانت گستردهای که مسوولان بارها از آن سخن گفتهاند و طی سالها در حوزه پولی و ارزی رخنه کرده و کهنه شده است حال باید دید چگونه و با چه برنامه و ابزاری از بین خواهد رفت؟
به گزارش ایسنا، وجود رانت و فساد و نبود شفافیت در حوزه اقتصادی و بهویژه حوزه پولی و بانکی موضوعی است که در سالهای گذشته اخبار متفاوتی از آن منتشر شده یا بهطور رسمی از سوی مراجع ذیربط از جمله قوه قضائیه وجود داشته و پروندههای سنگینی از متهمان مربوطه به جریان افتاده است، همچنین حوزه ارزی نیز بهطور خاص مورد توجه بوده و بارها در اینباره از سوی کارشناسان و مسوولان مربوطه هشدار داده شده است.
در سالهای گذشته با توجه به نرخهای متفاوتی که برای ارز وجود داشت و تکنرخی نبوده است، رانت آن نیز اجتنابناپذیر بود. کارشناسان بارها از بانک مرکزی و دولت خواستند تا ارز را تک نرخی کند تا راهی برای بسته شدن رانت موجود در آن باشد ولی جالب اینجاست که حتی برای زمانی که بانک مرکزی حرفی از تک نرخی شدن ارز هم زد، با توجه به اینکه بر اساس برنامه و سیاست مدون و دقیقی انجام نشد، در نهایت رانت آن را نه تنها از بین نبرد بلکه بهگونهای بود که در کمتر از چند ماه موجب تغییر در سیاست ارزی شد.
البته جریان رانت و فساد در حوزه بانکی محدود به بخش ارز نیست و در تمامی حوزههای دیگر خطرات کاملا محسوس است و از جمله آنها میتوان به فعالیت موسسات غیر مجاز در سالهای اخیر و در نهایت فساد شکل گرفته در این موسسات اشاره کرد که چگونه از هم پاشیده و سپردهگذارن خود را با هزاران میلیارد تومان بدهی رها و سرگردان کردند. اینکه رئیس کل بانک مرکزی مبارزه با فساد و رانت را از اصلیترین برنامه خود میداند، خبر خوشی برای اقتصاد کشوری است که بر پایه تامین مالی بانکها میچرخد اما این که برنامههای او تا چه اندازه کارساز بوده و سایر دستگاهها تا چه اندازه با او همراهی خواهند کرد، خود موضوعی است که به مرور آثار آن مشخص خواهد شد، چراکه یکی از گلههای مدیران بانک مرکزی در سالهای اخیر همواره این بوده که دستشان در برخی بخشها برای جلوگیری از برخی اقدامات و بستن راه فساد چه از لحاظ قانونی و چه همراهی نکردن تعدادی از دستگاهها یا اعمال نفوذ قدرتها کاملا باز نبوده است.