بامداد جنوب:
فرودگاههای کشور روز به روز خلوتتر میشوند و مردمی که تا همین سه چهار ماه پیش میتوانستند سالی یکی دوبار با هواپیما به مقاصد مختلف رفته و برگردند، این روزها ترجیح میدهند دیگر به سفر نروند، چراکه دیگر پولی برای خرید بلیت هواپیما ندارند. در نظر بگیرید که یک خانواده چهار نفره بخواهد از هر شهر ایران به مشهد یا کیش برود، با این هزینه بلیتها، دستکم باید عددی معادل دو میلیون و 400 هزار تومان پرداخت کند و این برابر با حقوق یک ماه یک کارمند و چیزی بیش از 40 درصد بیش از دریافتی یک کارگر است.
این در حالی است که صنعت هوایی کشور بهدلیل تحریمهای خردکننده و کمرشکن امریکا و همچنین مدیریتهای فرصتطلب و بدون برنامه گرفتار مشکلات بسیاری است. این روزها بیش از 15 شرکت مختلف هوایی در ایران در حال پرواز هستند که دارایی همه آنها روی هم به اندازه نیمی از دارایی شرکت هواپیمایی قطر یا امارات نیست، کما اینکه همه هواپیماها روی هم بالای 24 سال سن داشته و برخی نیز سنشان به بالای 40 سال میرسد.
در این میان گزارش میرسد که سه شرکت کیالام، برییتیش ایرویز و ایرفرانس بهدلیل کاهش قدرت خرید مردم به سرعت بازار هوایی ایران را ترک کردند.
معاون اسبق سازمان هواپیمایی در مورد این گرانیها توضیحاتی داده که در نوع خودش جالب است. علیرضا منظری با اشاره به افزایش قیمت بلیت هواپیما در ایرلاینهای داخلی و خارجی اظهار کرد: میزان افزایش قیمت بلیت هواپیما به میزان استفاده آنها از ارز بستگی دارد که در ایرلاینهای مختلف بین 50 تا 75 درصد هزینههایشان ارزی است و به همین اندازه قیمت بلیت هواپیما افزایش پیدا کرده است. وی درباره دستور مسوولان مبنی بر کاهش قیمت بلیت هواپیما گفت: قیمت بلیت هواپیما از چند سال گذشته آزادسازی شده است و نمیتوان بهصورت دستوری قیمت بلیت را کاهش داد. دستور مسوولان مبنی بر گرانفروشی بیشتر از تاثیر افزایش قیمت دلار بر روی بلیتها بوده است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر صنعت هوانوردی دچار شوک شده است، گفت: مدیران ایرلاینها در حال بررسی وضعیت بازرگانی خود هستند اینکه چگونه در این شرایط قیمت با ریزش مسافر هزینههای خود را سربهسر نگه دارند. از طرفی دیگر به مشتریان هم این شوک وارد شده و بهطور قطع با ریزش مشتری در سفرهای هوایی روبهرو خواهیم بود. سفر هوایی سهم کوچکی در سبد هزینههای خانوار داشته که با این وضعیت انتظار حذف سهم سفرهای هوایی در هزینههای خانوار وجود دارد.
وی در گفتوگو با ایلنا با بیان اینکه چند ماهی زمان میبرد که دو طرف عرضه و تقاضا در این بازار بتوانند شرایط خود را مدیریت کنند، گفت: اگر عرضه بیش از تقاضا باشد در ماههای آینده شرکتهای هواپیمایی به سمت این میروند که خدمات خود را افزایش دهند یا قیمت تمام شده را تا حد ممکن به کاهش برسانند. تا چند ماه آینده مشتریان واقعی سفرهای هوایی مشخص خواهند شد، تا دو سه ماه آینده مشخص خواهد شد که چند درصد از مردم توان خرید بلیت هواپیما با قیمتهای واقعی را دارند.
منظری با اشاره بهعلت نوسان نرخ بلیت هواپیما و یکی از مهمترین مشکلات ایرلاینها در تعیین نرخها اظهار کرد: در حال حاضر نرخ تسعیر ارز ثابت نیست زمانی این نرخ هشت هزار و 800 تومان بود بعد به 9 هزار و 200 رسید و روز پنجشنبه بانک مرکزی این نرخ را 10 هزار و 50 تومان اعلام کرد. بنابراین یکی از مهمترین مشکلات ایرلاینها این است که مجبور هستند نرخ تسعیر ارز را بالاترین قیمت در نظر بگیرند تا بر اساس آن بلیت بفروشند که ضرر نکنند. در کشورهای خارجی هم قیمت بلیت هواپیما بالاست، هر ساعت پرواز در کشورهای خارجی 100 دلار هزینه دارد که این رقم در ایران قبل از افزایش قیمتها 45 دلار بود که امروز در شرایط حال حاضر هر ساعت پرواز ایرلاینهای داخلی هم به حدود 100 دلار رسیده است.
معاون اسبق سازمان هواپیمایی در پاسخ به این سوال که آیا قیمت بلیت یک طرفه تهران–کیش با نرخ 900 هزار تومان واقعی است، گفت: هر ساعت پرواز را اگر همان 45 دلار در نظر بگیریم و آن را با نرخ دلار 10 هزار تومان محاسبه کنیم به هر ساعت 450 هزار تومان میرسیم، تهران – کیش هم دو ساعت پرواز است که جمع آن 900 هزار تومان میشود بنابراین این قیمت واقعی است.
وی درباره خروج سه شرکت خارجی از بازار هوایی ایران تاکید کرد: سه شرکت بریتیش ایرویز، KLM و ایر فرانس بهدلیل کاهش قدرت خرید مردم ایران بازار هوایی کشورمان را ترک کردند بازرگانی این ایرلاینها بهخوبی شرایط اقتصادی مردم ایران را شناختهاند و میدانند که با ریزش مسافر در مسیرهای بینالمللی روبهرو خواهند شد بنابراین هر چه زودتر بازار ایران را ترک کردند. موضوع دیگری که باعث ترک فوری این شرکتها از بازار ایران بود بحث ناپایداری نرخ تسعیر ارز بوده است.
در حال حاضر قیمت دلار هر لحظه تغییر میکند و نمیتوانند برای بازار خود در ایران پیشبینی داشته باشند. پیش از این هر 15 بار یک روز بانک مرکزی نرخ تسعیر ارز را اعلام میکرد و با کمترین نوسان ریال خود را در ایران به ارز تبدیل میکردند اما امروز هر لحظه نرخ تسعیر ارز تغییر میکند بنابراین یا باید بلیت خود را بهصورت ارز به مردم بفروشند یا اینکه در لحظه ریال خود در ایران را به دلار تبدیل کنند که آن هم دردسرهای بسیار زیادی دارد.
معاون اسبق سازمان هواپیمایی با بیان اینکه شرکتهای ایران ایر و ماهان در این مسیرها فعال هستند، تصریح کرد: ایران ایر به انگلیس و هلند پرواز دارد و همچنین هواپیمایی ماهان در کنار ایران ایر پروازهای فرانسه را انجام میدهد. اینکه گفته میشود مسافران این شرکتهای هواپیمایی خارجی جذب ایرلاینهای داخلی میشوند کاملا درست نیست به این دلیل که ایران ایر در هفته تنها سه پرواز به لندن دارد حال اینکه مخاطبان این پروازها اغلب تجار هستند که میخواهند در سریعترین زمان ممکن خود را به مقصد برسانند بنابراین جذب بازار هواپیمایی دوبی میشوند که در هفته 80 پرواز به لندن دارد که این پروازها در ساعات مختلف روز انجام میشود.