بامداد جنوب - الهام بهروزی:
نقاشی هنری است فاخر و متمایز در نمایش زیباییها و جنبههای پیدا و پنهان زندگی. این هنر با همه غنایی که دارد اما شوربختانه در استان ما آنگونه که باید مورد حمایت واقع نمیشود؛ چراکه زیرساختهای لازم برای ترویج و عرضه آن بهوجود نیامده است. این در حالی است که در این آب و خاک هنرمندان شاخصی در این عرصه پا به عرصه وجود گذاشتهاند که حرف زیادی برای گفتن دارند، بهگونهای که اغلب آنها با کمترین امکانات در بیشتر جشنوارهها و رویدادهای هنری افتخارآفرین ظاهر میشوند.
همانگونه که اطلاع دارید، یکی از چالشهایی که هنرمندان تجسمی در استان با آن دست بهگریبان هستند، نبود نگارخانه استاندارد برای نمایش آثارشان است؛ نگارخانهای که بتواند ضمن معرفی هنرمندان، فرصت منحصربهفردی برای عرضه و فروش آثار باشد. بدیهی است که برگزاری نمایشگاههای فردی و گروهی مجالی برای پیوند مردم با هنر است. از اینرو، هنرمندان هر از چندگاهی بهمنظور معرفی توانمندی و داشتههای خود دغدغهها و موضوعاتی که به زبان هنر متصور شدهاند، در قالب نمایشگاهی با مخاطبان خود سهیم میشوند. محمدعلی نادری یکی از هنرمندانی است که در زمینه هنرهای تجسمی دستی توانا دارد و با گرایش به حوزه دفاع مقدس در پی این است که قهرمانان این عرصه را به نحو مطلوبی برای نسل امروزی ترسیم کند. این در حالی است که خود وی اصلا روزهای جنگ را لمس نکرده، بلکه تنها به خواست دل و ادای دین به شهدای جنگ تحملی قدم در این راه گذاشته و امروز به یکی از هنرمندان توانمند و شاخص این عرصه بدل شده است. نادری متولد مردادماه 1371در بوشهر و دارای مدرک کارشناسی علوم تغذیه از دانشگاه علوم پزشکی بوشهر است و تاکنون چندین نمایشگاه فردی و گروهی از آثار خود در استان و خارج از استان برگزار کرده است. وی همچنین در این سالها بارها رتبه برتر جشنوارههای معتبر هنری را از آن خود کرده است. این هنرمند در تازهترین فعالیت هنری خود اقدام به برگزاری یک نمایشگاه طراحی به نام «سربندهای ماه» در گالری ابوالفضل عالی سوره حوزه هنری تهران واقع در خیابان سمیه، نرسیده به خیابان حافظ کرده که در این نمایشگاه پرتره 25 شهید شاخص کشور به اضافه 15 تصویر از شهدای استان بوشهر را به نمایش گذاشته است و تا 6 آبانماه از ساعت 9 تا 18 پذیرای بازدید علاقهمندان است. در این خصوص گفتوگویی را با این هنرمند جوان که نقش بسزایی را در صدور هنر استان ایفا میکند، صورت دادیم که شما را به خواندن آن در ادامه میکنیم.
چطور شد که به فکر برگزاری این نمایشگاه افتادید و در آن تصویر کدام شهدا به نمایش درآمده است؟
خب، دغدغه کشیدن تصویر شهدا چندین سال بود ک در ذهنم و همیشه همراهم بود و دنبال فرصت مناسبی بودم که پرتره شهدای شاخص کشور را بکشم تا بدین طریق ادای دینی به مقام بزرگ آنها داشته باشم اما این در حالی بود که همیشه فکر میکردم همه شهدای معروف کشوری را میشناسند، پس دیگر نقاشی چهره آنها کار بیفایدهای است تا اینکه یک برنامه تلوزیونی نشان داد که مجری آن عکس شهدای معروف کشور را چاپ کرده بود و در خیابان از برخی از مردم میخواست اسم شهدا را بگویند و اطلاعاتی که از آن شهید دارند و بازگو کنند!!! درکمال تعجب از آن 20 مصاحبهشونده فقط سه نفر شهدای شاخص را میشناختند آن آن سه هم فقط در حد اسم نه بیشتر! بعد از این برنامه بود که انگیزه گرفتم، تصویر شهدای شاخص کشوری را با هنر نقاشی که جذابیت بیشتری دارد، کار کنم تا شاید عدهای بهواسطه کشش نقاشی، درباره شهدا اطلاعاتی کسب کنند. در این نمایشگاه پرتره اغلب سرداران هشت سال دفاع مقدس نظیر شهید همت، شهید باکریها، شهید زینالدین، شهید چمران، شهید دوران و... به نمایش درآمده است.
نام این نمایشگاه «سربندهای ماه» است، چطور شد برای این نمایشگاه به این نام رسیدید؟
در رابطه با اسم نمایشگاه تصمیم داشتیم اسمی را انتخاب کنیم ک نه کلیشهای باشد و نه مخاطب را از موضوع دور کند، از طرفی هم رسالت، هدف، اخلاق و منش شهدا را بهگونهای القا کند، به همین خاطر «سربندهای ماه» را از میان اسامی پیشنهادی انتخاب کردیم که البته برداشت و فضاسازی ذهنی هر فردی در رابطه با آن میتواند متفاوت باشد.
فکر میکنید هنرههای تجسمی نظیر نقاشی چقدر میتواند در معرفی شهدا و رشادتهای آنها نقش داشته باشید؟
از نظر من هنرهای هفتگانه بهخصوص هنر نقاشی، موسیقی و فیلم کشش عجیب و اعجاز خاصی برای نشان دادن مطالب مختلف دارند. کشورهای توسعهیافته خیلی روی این موضوع کار کردهاند و میدانند که خیلی از اهداف و دغدغههای کلانشان را میشود با هنر و اتکا به هنرمندان جلو ببرند؛ خب، چرا ما ارزشهای خودمان و قهرمانهایی را که همان کشورهای در حال توسعه در حسرت داشتن فقط یکی از آنها هستند، به زبان هنر به جهان معرفی نکنیم؟!! بهیقین کشش یک نقاشی یا یک قعطه موسیقی یا فیلم خیلی بیشتر از یک برش تصویر ساده از یک شخصیت است.
چطور شد در هنر به سمت و سوی دفاع مقدس و ترسیم چهره قهرمانان آن رفتید؟
البته من در زمینههای مختلف کار میکنم ولی این موضوع دغدغه اصلی و ذهنی و بهگونهای خیالم را تشکیل میدهد. در واقع ترسیم قهرمانان دفاع مقدس رسالت هنری مرا کامل میکند.
چرا در استان بوشهر نمایشگاه برگزار نمیکنید؟ آیا در استان مورد حمایت هم واقع میشوید؟
من در استان خودمان هم نمایشگاه برگزار کردم ولی خب آن بازخورد مناسب و مورد نظر را هیچوقت دریافت نکردم. البته این کمتوجهی را نه تنها در حوزه نمایشگاه، بلکه در زمینه سفارش کار هم مشاهده کردم. چند مدت پیش به سفارش یکی از ارگانهای دولتی تصویر یکی شهدای شاخص استان را کار کردم؛ هرچند کار دلی بود ولی خب انتظار داشتم که بعد از اتمام کار به زحمتی که کشیدم، توجه شود ولی هرچه با مسوول آن سازمان تماس گرفتم، جواب درستی نگرفتم و در نهایت کار به گوشه اتاق رفت و خاک خورد. جالب اینکه همان کار یک سال بعدد در جشنواره بینالمللی هنر مقاومت بین 76 کشور رتبه برتر را به خود اختصاص داد. متاسفانه در استان ما افرادی که در پستهای فرهنگی منصوب شدند، درک صحیح از جایگاه و رسالت سنگین خود ندارند، زیرا این همه ظرفیت و پتانسیل فرهنگی و موضوعات ارزشی در استان داریم ولی متاسفانه به دست این ناآگاهان فقط دارند هدر میشوند. البته حوزه هنری استان در این یکی دوسال اخیر حمایت خوبی از هنرمندان داشته است. شک نکنید اولویتم استان بوشهر است و الان هم هر جا ببینم که میتوانم کاری کنم که به ارتقا و توسعه فرهنگی استان کمک میکند، دریغ نمیکنم.
هدفتان از برگزاری نمایشگاه در تهران چه بود و فکر میکنید چه تاثیر مثبتی در صدور هنرتان خواهد داشت؟
مهمترین دلیل برگزاری نمایشگاه در تهران نشر خوب کارها و حمایتی است که از سوی خبرگزاریها میشود. از همان نخستین روز گشایش نمایشگاه از سوی حوزه هنری تهران مقرر شد که آثار حاضر در نمایشگاه بهصورت یک کتابچه منتشر شود و نمونه کارها در سایتهای معتبر نیز نشر داده شود, یعنی همان برخوردی که یک هنرمند پس از ماهها تلاش و آفرینش آثارش انتظار دارد، شاهد باشد. اینجا هنر را ارج مینهند و ارزشش را میدانند.
بزرگترین آرزویی که در نقاشی دارید، کدام است؟
بزرگترین آرزویی که در هنرم دنبال میکنم، این است که بتوانم در نهایت مجموعهای خاص و نفیس با موضوع عاشورا و آقا اباعبدالله الحسین (ع) کار کنم و از طریق نقاشی این موضوع را به جهانیان نشان بدهم؛ از اینرو، خلق تابلویی نظیر اثر شاخص و بینظیر «عصر عاشورای» استاد فرشچیان یا مجموعه تابلوهای استاد روحالامین از مهمترین آرزوهایم در حیطه هنر است.
استاد شما در نقاشی علی بحرینی است، از ایشان چه نکات اخلاقی آموختید؟
خوشبختانه یکی از مهمترین اتفاقاتی که در هنر نقاشی برای من افتاد این بود که از همان ابتدای مسیر افتخار آشنایی و شاگردی استاد بزرگی چون استاد علی بحرینی نصیبم شد؛ چراکه افزون بر فراگیری اصول و جزئیات هنر نقاشی از وی، نکات اخلاقی ارزندهای را استاد فراگرفتم. وی خالصانه تمام داشتههای خود را در اختیار شاگردانش میگذارد و نقش بسزایی را در خودباوری و بارور شدن استعدادهای ما ایفا میکند. مجموعه عاشورایی استاد بحرینی که در سال85 به نمایش در آمد، تاثیر عجیبی روی خط فکری من گذاشت. همیشه خودم را مدیون وی و آموزههای ارزشمندش میدانم.
در این نمایشگاه آثارتان با چه تکنیکهایی عرضه میشود و عمده تخصص شما در نقاشی در کدام تکنیک است؟
در این نمایشگاه آثارم را با تکنیک سیاه قلم و طراحی عرضه کردهام. خب، من اغلب با مداد ذغالی، پاستل و رنگ کارهای را خلق میکنم.
سختیها و مشکلاتی که در هنر با آن روبهرو هستید، کدام است؟
ببینید، بحث برخورد اطرافیان و مسوولان و حمایت آنها خیلی در تحمل سختیها و کمبودها میتواند نقش داشته باشد ولی عمدهترین سختهایی که من در هنرم با آن دست به گریبان هستم، تهیه مواد اولیه برای کارهای حرفهای است که بسیار هزینهبر است و چون مانعی گاه ما را از مسیرمان باز میدارد.
سخن پایانی؟
از خانواده و اساتیدم که همیشه مرا حمایت کردند، تشکر میکنم. همچنین از شما و روزنامه وزینتان که همیشه در انعکاس خبرهای هنری همراه و یاور ما هستید، سپاسگزارم.