بامداد جنوب - امیرحسین حقیقی:

از سال 1354 جزیره خارگ به پناهگاه حیات وحش تبدیل شده است. این پناهگاه شامل دو جزیره خارگ و خارگو به مساحت ۲۳۹۸ هکتار و به فاصله ۴ کیلومتر از یکدیگر در شمال خلیج فارس قرار دارد.

جزیره خارگ دارای سواحل صخره‌ای، شنی و مرجانی بسیار زیبایی است از گونه‌های مهم جانوری منطقه می‌توان به آهو، خرگوش، کلاغ هندی، فلامینگو، کاکایی، حواصیل و لاک‌پشت سبز اشاره کرد که آهو مهمترین پستاندار وارداتی به جزیره‌است. تعداد آهوان در این جزیره همیشه مورد بحث اهالی بومی و مسوولان زیست محیطی بوده است. جزیره خارگ یک جزیره کاملا صنعتی است که از آن به عنوان یک جزیره عام المنفعه یاد می‌کنند. توسعه بیش از حد و همه جانبه نفت و گاز و پتروشیمی، همچنین جاده‌کشی و لوله‌های نفتی، یکی از لوازم صنایع نفتی این جزیره است.

در هفته گذشته خبری منتشر شد که جمعیت آهوان جزیره خارگ باید تعدیل شود. مدیرکل دفتر حیات‌وحش و آبزیان آب‌های داخلی سازمان حفاظت محیط‌زیست می‌گوید جمعیت آهوان جزیره خارگ باید تعدیل شود و دست‌کم به یک سوم میزان کنونی برسد.

سید مجید خرازیان مقدم گفته است: پس از شیوع یک بیماری پوستی ناشی از تراکم زیاد و نامساعد شدن زیستگاه بین سال‌های ۸۱ تا ۸۳، جمعیت آن‌ها از حدود هزار رأس به کمتر از صد رأس رسید و این پستاندار در معرض نابودی کامل قرار گرفت، اما با تلاش محیط زیست استان بوشهر و مردم خارگ تعدادشان افزایش یافت و اکنون حدود ۸۰۰ رأس آهو در جزیره زندگی می‌کنند. به گفته وی، به علت کمبود زیستگاه و تلفات ناشی از تصادفات، بیماری و احتمال کاهش شدید دوباره جمعیت آهوان، نیاز است زودتر برای تعدیل جمعیت این جانور تصمیم گیری شود. در فاصله سال‌های ۸۹ تا ۹۴ برای تعدیل جمعیت آهو‌ها، ۱۶۲ راس آهو از جزیره خارگ خارج شد که این کار با وجود تاثیر مثبت کوتاه مدت، مشکلات زیادی به دنبال داشت که بیشتر آن به شرایط جزیره‌ای بودن این زیستگاه مربوط بود.

اما سوال اینجاست که دلایل مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست برای کم کردن تعداد آهوان این جزیره کافی و قانع کننده است؟ تا آنجایی که از مردم و حامیان محیط زیست خارگ پرس و جو کردیم، هیچ‌کس از خارج کردن این حیوان زیبا و اصیل از جزیره رضایت ندارد.

در همین رابطه به سراغ آقای دشتی، یکی از فعالان محیط زیستی ساکن جزیره خارگ رفتیم که جزئیات خوبی به ما ارائه داد.

متاسفانه آهوان جزیره خارگ مورد غضب مدیران استان قرار گرفته‌اند و هر بار به بهانه‌ای آنها را از این منطقه بیرون می‌کنند و یا در اقدامی عجیب، به فروش می‌رسانند. بنده مدتی درگیر همین موضوع بودم، حتی درگیری‎‌هایی نیز بین مردم و مسوولان این امر به وجود آمده است. اما دست آخر آنها با بهانه‌های مختلفی همچون، صنعتی بودن محیط خارگ، کمبود فضای حفاظت شده برای این حیوانات، ناتوانی به رسیدگی به آهو و ... باز قصد خروج آهوان این جزیره را دارند. کاری که قبلا هم شاهد این اتفاق ناخوشایند بوده ایم.

این فعال محیط زیست در پاسخ به سوال نحوه فروش آهو در جزیره خارگ، گفت: بله متاسفانه فروش حیوانات حفاظت شده از خارگ انجام می‌شود و موضوع جدیدی نیست. نمونه آن توسط یک بازیکن فوتبال رخ داده که تعداد 100 راس آهو را به صورت زنده خریداری کرده و مشخص نیست که سرنوشت این حیوانات زبان‌بسته به کجا رسیده است.

درباره خارج کردن آهوان در جزیره خارگ و صادرات آن بحث بسیار است اما بخشی از گفته‌های رئیس حفاظت محیط زیست خارگ را در ادامه می‌خوانیم.

آقای مخلوعی خروج آهوها به کشورهای عربی مثل امارات یا کویت را محال توصیف کرده و گفته است: آهوها فقط با مجوزهای قانونی می‌توانند از مبادی رسمی خارج شوند.

همچین شرایط واگذاری و بهره‌برداری برای پرورش دهندگان گونه‌های حیات وحش از جمله آهو ملزم به، داشتن زمین فنس کشی شده، آغل، آبشخور، درخت برای سایه و انبار و سوله اعلام است  که کارشناس باید از تمام این امکانات و شرایط عکس و گزارش تهیه کند. پرورش آهو هم مثل پرورش کبک، تیهو، بلدرچین و... است که 30 سال در کشور انجام می‌شود. امروز گوشت پرورشی کبک و تیهو هم به فروش می‌رسد. همچنین تعدادی از آهوان خارگ به بخش خصوصی در یزد سپرده شده است. این شخص معتمد سازمان حفاظت محیط زیست است که به عنوان قرقبان 400 هکتار زمین به عنوان قرق خصوصی به او واگذار شده، این محدوده فنس کشی شده و در آن علاوه بر آهو، کل، میش، بز و قوچ هم نگهداری می‌شود.

به گفته مخلوعی شرکت پایانه نفتی صادرات و تحویل نفت، شرکت نفت فلات قاره و شرکت پتروشیمی سه شرکت عمده خارگ است. این شرکت‌ها زیرمجموعه‌های زیادی دارند که باز هم بخشی از جغرافیای جزیره را از آهوان می‌گیرند. 90 درصد نفت خام کشور نیز از اینجا صادر می‌شود. مخلوعی با توجه به این شرایط، خروج آهوها از جزیره خارگ را یک راهکار اصولی می‌داند و می‌گوید: کار باید تخصصی باشد و کمترین خسارت را داشته باشد.

در پایان قضاوت را به عهده خوانندگان این گزارش واگذار می‌کنیم. اما تا آنجایی که از حامیان حیوانات و محیط زیست سراغ داریم. هیچکس دلش نمی‌خواهد که آهوهای زیبای جزیره خارگ که چهره متفاوتی از طبیعت را در این جزیره به نمایش می‌گذارند به دست برخی افراد از بین بروند.