بامداد جنوب - الخام بهروزی:
بیست و یکمین جشنواره استانی قصهگویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان روز گذشته با روایت قصههای متنوع و شنیدنی کهن و امروزی به کار خود پایان داد. این رویداد در مرکز فرهنگی هنری شماره 2 کانون پرورش فکری و بر کرانه ساحل خلیج آبی و زیبای فارس برگزار شد. این جشنواره تنها فرصت احیای قصهگویی کشور بهشمار میرود که در این سالها درصدد برآمده قصههای کهن را که برگرفته از افسانهها، سنتها، آداب، اقلیم و فرهنگی بومی مناطق مختلف ایران است، حفظ کرده و به نسل امروزی معرفی کند.
بیست و یکمین جشنواره قصهگویی امسال دست به ابتکار جالبی زد و با افزودن بخش قصهگویان 90 ثانیه مخاطب امروزی که چندان دل در گرو قصههای کهن نداشت، به خود جذب کرد؛ بدونشک از دل این بخش قصههای جالبی بیرون خواهد آمد که متعلق به روزگار ماست و در عین مدرن بودن، پیامهای متعددی برای مخاطبانش خواهد داشت که خوشبختانه این بخش در استان ما با اقبال خوبی مواجه شد و هر کسی کوشید تا قصه زندگی خود را به رنگ غم، شادی، امید و مهربانی روایت کند. آیین پایانی بیست و یکمین جشنواره استانی قصهگویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با حضور زهره عالینسب مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان، مامک یحییپور ناظر جشنواره استانی قصهگویی و برخی از مسوولان استانی و دوستداران قصهگویی در بوشهر برگزار شد.
قصهگویی یک هنر است
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان در این آیین گفت: قصهگویی یک هنر است؛ هنری که انسانها را تا دورهای دور میبرد. به سالهایی که بوده و نبودهایم. به سالهایی که هست و هستیم و به سالهایی که خواهد آمد. این قدرت جادویی قصههاست.
زهره عالینسب در ادامه با بیان اینکه قصهگویی بهعنوان یک فعالیت فرهنگی با محوریت کاربردی در شناخت، توسعه و ترویج فرهنگ، آداب و رسوم و حتی مذهب آن سرزمین تاثیر بسزایی دارد، افزود: بسیاری از قصهها میان ملل مختلف مشترک هستند؛ زیرا خاستگاه آرمانها و آرزوهای بشر مشترک است و این خاستگاهها بین بشر از هر رنگ، نژاد، زبان و مذهب وجود دارد و همین باعث شباهت بسیاری از قصهها و افسانههای مشترک در میان سرزمینهایی شده است که بسیار از هم دور و بیگانه بودهاند. در واقع وحدت انگارههای آدمی در داستانها و قصههایشان ظاهر میشود. به امید اینکه قصهها رسالت اصلی خود را در انتقال روح «صلح»، «دوستی»، «اتحاد» و «انسانیت» از زبان قصهگوها به بطن جامعه تزریق کنند.
قصهگوهای بوشهری پرانرژی و شاداب هستند
ناظر بیست و یکمین جشنواره قصهگویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هم در حاشیه این آیین در خصوص اهمیت قصه به بامداد جنوب گفت: قصهها را حوادث و ماجراها میسازند. ماجراهایی که میتوانند از تجربهها و دانستهها شکل گرفته و با قصهگویی بهطور غیرمستقیم به مخاطب منتقل شوند. بهنظر میرسد در دنیای امروز استفاده از این ابزار تربیتی ضرورت بیشتری دارد تا فرهنگها از نسلی به نسل دیگر منتقل شود. البته قصهگو باید متناسب با ویژگیها و نیاز مخاطب امروز قصه خود را انتخاب کند و همچنین بتواند ذائقه مخاطب خود را رشد داده و به سطح مناسب برساند.
مامک یحییپور در ادامه در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه با توجه به پیشینه غنی افسانهگویی در استان بوشهر، این جشنواره قصهگویی را چگونه ارزیابی میکنید، توضیح داد: بر اساس قصههایی که در این فرصت شنیدم، قصهگوها با انرژی و شادابی قصههای کهن و امروزی را خیلی خوب برای شنوندهها بیان کردند و توانستند به نحو شایستهای از زبان بدن و چهره برای برقراری ارتباط با مخاطب استفاده کنند.
وی یکی از مهمترین شاخصههای قصهگویی برای کودک و نوجوان را تعامل و ارتباط موثر با مخاطب دانست و افزود: در واقع قصهگو باید متناسب با ویژگیها و نیاز مخاطب امروز قصه خود را انتخاب کند که این نیازمند شناخت صحیح از مخاطب است که با چه فرهنگ و در کدام اقلیم زیست میکنند و یا در چه گروه سنی قرار دارند؛ از اینرو، دومین شاخص این است که قصهگو در هر لحظه از قصه بتواند مخاطب را جذب و نسبت به شنیدن ادامه قصه کنجکاو و راغب کند که قصهگویان بوشهری به خوبی از عهده این مهم برآمدند.
ناظر بیست و یکمین جشنواره قصهگویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان درباره اهمیت قصهگویی در تربیت کودکان و نوجوانان نیز گفت: قصه و قصهگویی فرصت مناسبی برای ارتباط با کودک و نوجوان است که از این طریق میتوان بسیاری از مفاهیم را بهصورت غیرمستفیم در قالب قصه با قصهگویی به آنها منتقل کرد. متذکر میشوم مه لازم نیست در قصهگویی، پیام و نتیجهگیری را بهصورت مستقیم بیان کرد؛ بلکه باید بستری را فراهم کنیم تا مخاطب خود مفاهیم قصه را دریافت کند.
یحییپور در پایان در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه محور موضوعی بیست و یکمین جشنواره قصهگویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چیست، گفت: محور اصلی و موضوعی جشنواره «قصه زندگی من» و شعار آن هم «خوب زندگی کردن تمرین میخواهد» است که البته میتوان خود قصهگویی را نوعی تمرین زندگی دانست. همانطور که میدانید همه فعالیتهای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خود تمرین زندگی است. که در آن کودکان و نوجوانان به ایجاد مساله و حل آن میپردازند. از این رو، جشنواره قصهگویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان میتواند خاستگاه ارزشمندی برای رشد و توسعه قصهگویی در کشور باشد.
بخش قصهگویان 90 ثانیهای راوی غمها و شادیهاست
رابط جشنواره استانی قصهگویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز در حاشیه آیین پایانی این رویداد درباره تعداد آثار ارسال شده به جشنواره به بامداد جنوب گفت: در مجموع 351 قصهگو 354 اثر به جشنواره ارسال کردند که در بخش مقالهنویسی سه اثر، در بخش قصهگویان 90 ثانیهای 266 اثر، در بخش قصهگویان دختر و پسر زیر 18 سال 40 اثر، در بخش قصهگویان زنان و مردان بالای 18 سال 30 اثر و در بخش پدربزرگ و مادربزرگها 15 اثر به دبیرخانه بیست و یکمین جشنواره قصهگویی ارسال شد.
مهری دشتدار در ادامه با بیان اینکه قصهگویان در دو نوبت صبح و بعد از به روایت قصههایشان پرداختند، افزود: در نوبت صبح به ترتیب زینب احمدی قصه «مسابقه نقاشی» (اهرم)، وحید بهزادی قصه «پادشاه دستطلا» (برازجان)، یلدا سالمی قصه «پیراهن بیبینازنین» (بندرریگ)، نگار مکاریان نقل «نبرد ایران و توران» (بوشهر)، نسیم رحیمی قصه «داستان جنگل» (عالیشهر)، زهرا میرزاییخواه قصه چه خانه زیبایی» (اهرم)، محبوبه نخعی قصه «لحاف آبی» (گناوه)، فاطمه ارشادی قصه «آیوگا» (گناوه)، ژاله بحرینیمطلق قصه «تومپولو» (برازجان)، سیدهلیلا موسوی قصه «موش آهنخوار» (وحدتیه)، نرگس رومینا قصه «آرزوی گلی» (بوشهر)، طوبی شیرکانی نقل «رئیسعلی» (خورموج)، حکیمه فولادی قصه «کاش یک برادر داشتم» (دیلم)، عصمت دانش قصه «روبای دمبریده» (دالکی» و در نوبت عصر نیز فاطمه سعادتمند قصه «جیک جیکنا» (بوشهر)، نرگس دشتیان قصه «دی زنگرو» (بوشهر)، امیرحسام مسعودی نقل «نبرد رستم و اسفندیار» (بوشهر) و نیایش تنگسیری نقل «طومار نقالی» (خورموج) را روایت کردند. همچنین مهدی جهانبخشان و مهدی گلهگیران دو قصهگوی دیگر بخش پدربزرگ و مادربزرگها بودند.
وی در ادامه با بیان اینکه جشنواره در سه بخش قصهگوهای دختر و پسر، قصهگوهای مردان و زنان و بخش پدربزرگ و مادربزرگها برگزار شد، افزود: در بخش قصهگوهای دختر و پسر، امیرحسام مسعودی، نیایش تنگسیری و نگار مهری بهعنوان برگزیدهها معرفی شدند. در بخش قصهگوهای مردان و زنان وحید بهزادی، نگار مکاریان، زهرا میرزاییخواه، نرگس رومینا و طوبی شیرکانی برگزیده شدند و از فاطمه ارشادی، ژاله بحرینیمطلق و محبوبه نخعی تقدیر شد و در بخش پدربزرگ و مادربزرگها نیز نرگس دشتیان، فاطمه سعادتمند، عیسی گلهگیریان و مهدی جهانبخشان برگزیده شدند. هیات انتخاب این دوره از جشنواره متشکل از مهشید جهازی، زهرا جهانافروزیان و سمیه رسولی بود.
دشتدار در پایان در خصوص بخش قصهگویان 90 ثانیهای نیز خاطرنشان کرد: این بخش نیز با موضوع «قصه زندگی من» (زندگی بهتر، غم و شادی) پیشبینی شده است که در واقع این بخش روایت مستندگونهای از غمها، شادیها و لحظات پندآموز زندگی در قالب فیلم 90 ثانیهای است که افراد در حین روایت قصهشان از نمادهای فرهنگی و ویژگیهای بومی و سنتی منطقه خود استفاده میکنند تا به غنای اثرشان بیفزایند. در این فیلم قصه از زبان یک راوی بیان میشود که به وسیله موبایل یا دوربین ضبط شده است. برگزیدههای مرحله نخست این بخش به انتخاب هیات داوران جشنواره در سایت آپارات قرار میگیرند تا نفرات برتر با رای مردمی تعیین شوند. برگزیده نهایی بخش قصهگوی 90 ثانیهای همزمان با شب یلدا معرفی میشود.
در پایان این گزارش یادآوری میشود، قصهها راوی زندگی ما هستند که در بطن خود موضوعات و مفاهیم ارزشمندی را جای دادهاند. هر قصه یک تجربه و درس است که ماخوذ از زندگی پیشینیان ماست و خلاصهای از سنتها، زندگی و افکار آنهاست. بدونشک اگر قصهها نبودند، زندگی بشر چیز کم داشت؛ چراکه به واسطه همین قصهها است که فرهنگها و ارزشها از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته است. از اینرو، انتظار میرود که حضور و وجود قصهها را برای داشتن جامعهای سالم و پویا بیش از پیش ممکن سازیم تا کودکان ما که آیندهسازان این سرزمین بهشمار میروند، با شنیدن آنها هویت و پیشینه فرهنگی خود را بهتر درک و لمس کنند.