بامداد جنوب - الهام بهروزی:
«مهر و ماه» قصهای غریب دارد، شاید شنیدنش برای خیلی از ماها خالی از لطف نباشد؛ این مجموعه نقاشی نفیس در عصری پا به عرصه وجود گذاشت که هنر دریچهای به سوی بینش و بصیرت گشوده است. مجموعهای که بدون شک در نوع خود کمنظیر و منحصربهفرد است و هر تابلوی آن بسان بیتالغزلی انسان را به خلسهای شیرین فرو میبرد. شما در این مجموعه رد پای دستانی خلاق، ذهنی پویا و بینشی وسیع میبینید که راوی فراز و نشیبهایی از میلاد تا شهادت دو عزیزی راهگشا و هدایتگرانی انسانساز هستند؛ آری «مهر و ماه» راوی تصویری زندگی حضرت علی (ع) و حضرت زهرا (س) است تا بدین طریق شمهای از زیباییهای زندگی آن دو بزرگوار را در قالب نقاشی منعکس کند.
این مجموعه با دستانی خالی اما با قلبی آکنده از عشق و امید پا به عرصه هستی گذاشت. خالق «مهر و ماه» پس از اینکه با بیمهری دستگاههای دولتی در حمایت ار آفرینش این اثر فاخر مواجه شد، عزمش را جزم کرد و با هزینه شخصی این مجموعه ارزشی و دیدنی را در پنج سال به پایان رساند. بدونشک همان مدیرانی که این هنرمند را حمایت نکردند، امروز با دیدن این شاهکار انگشت حیرت به دهان خواهند گرفت. علی بحرینی استاد درجه یک هنر نقاشی و طراحی هماستانی، آفرینش این مجموعه بزرگ هنری را برعهده داشت و اینک به شکرانه این موفقیت، نمایشگاه یکروزهای از این مجموعه را در پژوهشسرای متقین برازجان برگزار میکند. این نمایشگاه ساعت 9:30 امروز (چهارشنبه 25 مهرماه) با حضور هنرمندان و هنردوستان هماستانی گشایش مییابد و تا ساعت 21 پذیرای بازدید علاقهمندان و هنردوستان است.
مسعود عربزاده، نویسنده و پژوهشگر هماستانی در خصوص این نمایشگاه میگوید: «اولین باری که استاد «علی بحرینی» را دیدم و با او آشنا شدم به سال 88 در اکسپو نقاشی که.به همت خودش برگزار شده بود، برمیگردد. چقدر زود گذشت. حرکت ارزشمندی که بعد از 9 سال در ذهن و تاریخ فرهنگ استان ثبت و حک شد. او با برگزاری این نمایشگاه نشان داد که ارادهای قوی و روحیهای بالا برای نشان دادن توانمندیهای هنرمندان عرصه تجسمی و زیباییهای طبیعت در آستین دارد. در آن موقع ارتباط من با نقاشی بسیار ساده و سطحی بود. با دیدن این نمایشگاه بزرگ انگیزهای در من شکل گرفت که «آسیبشناسی هنر تجسمی استان بوشهر» را برگزار کنم. نمایشگاهی که با حمایت او برگزار شده بود.
بعدها با ارتباط بیشتر با استاد بحرینی شناخت من از نقاشی بیشتر و بیشتر شد؛ هر چند که تا امروز قلممویی هم لمس نکردهام اما در کار پژوهشی توانستم کتابی با عنوان «زندگی با نقاشی» تهیه و تنظیم کنم که گوشهای از فعالیتهای 10 تن از هنرمندان فعال در این عرصه است. از خصوصیات جالب توجه استاد بحرینی نشر و ترویج «آثار و دانش خود با سخاوتی زبانزد و مثالزدنی که همین امر باعث شده تا دوستان و شاگردان شایستهای را تربیت کند». از هنرجویانی که میتوانم اشاره کنم: محمدعلی نادری هنرمند جوان و بااستعداد که وی نیز مکتب اهل بیت را بهخوبی از استاد علی بحرینی فرا گرفته و عمده کارهای وی ترسیم چهرههای «شهدای هشت سال دفاع مقدس» است. حال «استاد» ما را به ضیافت دیگری علاوه بر صداقت و مهربانی خود دعوت کرده که میخواهیم «ستارگان خداوند» را با عنوان «مهر و ماه» در تابلوهایشان به نظاره بنشینیم». گفتوگویی را با علی بحرینی، نقاش چیرهدست هم استانی صورت دادیم که شما را به خواندن آن در ادامه دعوت میکنیم.
پروژه «مهر و ماه» چند سال طول کشید تا تمام شود، این پروژه چه موضوعی را منعکس میکند؟
مجموعه هنری «مهر و ماه» که در برگیرنده بیست تابلوی نقاشی با تکنیک رنگ روغن در ابعاد ۱۲۰×۸۰ است، بهمدت ۵ سال (۹۳ تا۹۷) زمان برد تا تکمیل و آماده ارائه شود. این مجموعه با نگاهی از دریچه هنر، زندگی پر فراز و نشیب مولای متقیان امام علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا «س» را از لحظه تولد تا شهادت روایت میکند.
با توجه به اینکه مجموعه شما نفیس بود، یکی از مشکلاتی که در این راه متقبل شدید، نیاز به حامی مالی داشتید که متاسفانه در این زمینه با خلف وعده زیاد روبهرو شدید، آیا زمانبر شدن پروژه بهدلیل مشکلات مالی بود و اینکه آیا در نهایت کسی از شما حمایت کرد؟
این مجموعه در واقع باید در طی دوسال به پایان میرسید اما بار مالی مجموعه این اجازه را بهمن نداد و با وجود پیگیریهای زیاد متاسفانه دستگاههای اجرائی حمایتی نکردند و در نهایت با هزینه خود و البته با شور و عشق کار را با سه سال تاخیر به پایان رساندم.
چرا برای آفرینش این مجموعه تکنیک رنگ روغن و ابعاد 120 × 80 انتخاب کردید؟
برای ماندگاری بیشتر مجموعه را با تکنیک رنگ روغن اجرا کردم. هرچند دوست داشتم قطع کارها بزرگتر از این باشد اما بهدلیل سهولت حمل آثار به دیگر نقاط کشور سرانجام قطع ۱۲۰ در۸۰ را انتخاب کردم و سبک اجرای آثار را امپرسیونیسم انتخاب کردم. در واقع یک نوع سنتشکنی بود، چون بیشتر آثار مذهبی در کشور به شیوه هنر ایرانی و در نهایت رئال اجرا میشوند اما بهعلت اینکه من بهفکر جهانشمول بودن مجموعه بودم، امپرسیونیسم را مناسبتر دیدم. خصیصهای که این آثار دارد، این است که مسلمانان بهعلت تقدس موضوع آثار را میپسندند و غیر مسلمانان بهعنوان یک اثر هنری از آن استقبال میکنند؛ زیرا ا ز نظر فرم، محتوا، ترکیببندی و هارمونی رنگ دقت خاصی در کل آثار صورت گرفته است.
چشماندازی که برای این پروژه در نظر گرفتید، چیست؟ آیا امکان دارد این مجموعه نفیس را به فروش برسانید؟
برنامه اصلی ما برگزاری نمایشگاه در مرکز کشور است که با همت بسیج هنرمندان کشور برگزار خواهد شد. از این مجموعه کتاب تهیه خواهد شد و رایزنی برای نمایش در کشورهای اسلامی در دستور کار این سازمان قرار گرفته است. همچنین سازمان مذکور درصدد است مجموعه را بهصورت یکجا به دستگاهی بفروشد. هرچند خودم دوست داشتم این مجموعه از سوی دستگاه یا شخص حقیقی هماستانی خریداری شود و در استان باقی بماند اما متاسفانه این مهم میسر نشد.
شما بهعنوان یکی از اساتید درجه یک هنرهای تجسمی، دلیل انزوای این هنر اصیل و شاخص را نه تنها در استان، بلکه در کشور در چه میدانید؟
ما کشوری در حال توسعه هستیم اما متاسفانه در این گذر زمانی تعریفی برای ارتقای هنر بهنحوی که چتر حمایتی مناسبی را به هنرمندان ارائه دهد، تدوین نشده است. در حالی که کشورهای در حال توسعه به مقوله هنر که فرهنگ جامعه را تحت شعاع قرار میدهد، بسیار با حساسیت مینگرند و به آن بها میدهند. این در حالی است که ما حتی از نظر فرهنگی هم نتوانستهایم جامعه را به خرید آثار هنری سوق دهیم. مثلا سینمای ما میتوانست با برنامهریزی هنر تجسمی را معرفی کند اما متاسفانه در سینما استفاده از تابلوهای نقاشی بسیار ناچیز است. ما واقعا در بعد فرهنگسازی کم گذاشتهایم ولی دیگر کشورهای در حال توسعه در این مقوله از ما خیلی جلوترند.
فکر میکنید راهاندازی یک گالری استاندارد در استان چه کمکی میتواند به رونق این هنر کند؟
چرا فقط یک گالری استاندارد؟!! هر شهر دارای جمعبتی بالای ۵ ۰هزار نفر حداقل باید یک گالری استاندارد داشته باشد. واقعا وقتی آدم فکر میکند که شهرداریها به اکثر فضاها توجه میکنند اما از این مقوله غافل هستند، زجر میکشد. از نگارخانه یک غول بیشاخ و دم ساختند و وارد این عرصه نمیشوند. تا میگوییم نگارخانه! یک پروژه چند منظوره بزرگ در ذهنشان خطور میکند. بله، پروژه چند منطوره خیلی هم عالی است اما وقتی شرایط مالی جواب نمیدهد، سالن نگارخانه به تنهایی ساخته شود، باور کنید هزینه آنچنانی هم نیاز ندارد. همه هنرمندان شهرهای ما واقعا در این قضیه ماندهاند که چرا بعد از اینهمه سال اقدامی نمیشود؟!!
حراج آثار هنری نیز آیا کمکی به رونق کار شما میکند؟ فکر میکنید کدام دستگاه باید متولی این اقدام شود؟
همانطور که اشاره شد اولین کاری که باید شود فرهنگسازی است و بهترین راه آن هم این است که دستگاههای دولتی در زمینه خرید آثار هنری حداقل هر سال خرید یک اثر را بگنجانند و در محل کار خود و در دید ارباب رجوع نصب کنند، به مرور داشتن یک اثر هنری برای عموم مردم تعریف میشود و خواه ناخواه به این سمت جذب میشوند. این کار بزرگی است اما متاسفانه هیچ دستگاهی در این زمینه پیشقدم نمیشود، بنابراین بالندگی هنر در چنین فضاهایی معنی پیدا نمیکند.
وضعیت هنرهای تجسمی در برازجان به چه شکل است؟ آیا استقبال میشود؟
ما در طول سال کلاسهای آموزشگاهمان دایر است و همچنین فضاهای دیگری هم برای آموزش هنرهای تجسمی هست اما همیشه گفتم که تکنیک به تنهایی کاربردی ندارد، باید تولید محتوا را کنار تکنیک بهکار گرفت و آن هم عملی نیست جز با مطالعه روزآمد. باید اعتراف کنک برازجان از نظر هنرهای تجسمی نسبت به دیگر شهرهای استان وضعیت بهتری دارد اما اصلا رضایتبخش نیست.
چطور شد که نمایشگاه این پروژه معنوی و فاخر را نخست از برازجان شروع کردید، فکر نمیکنید اگر این نمایشگاه در تهران برگزار میشد، بازخورد بهتری برای شروع میگرفتید؟
ما برنامه داشتیم عید غدیرخم امسال نمایشگاه بسیار مفصلی از این مجموعه نفیس در مرکز استان داشته باشیم و اقداماتی هم انجام دادیم اما نهادهای مرتبط همکاری نکردند و برگزاری نمایشگاه منتفی شد. بههمین خاطر با بسیج هنرمندان مرکز که قبلا پیگیر موضوع بودند، در زمینه رونمایی آثار و برگزاری نمایشگاه در تهران پیشنهاد شد که استقبال کردند و هماهنگیهای لازم صورت گرفت اما چون بحث نمایشگاه در دیگر کشورها مطرح است و حمل و نقل کارها و استهلاک آن دغدغه مهمی است بنا را بر آن گذاشتیم که برای هماستانیهای خوبمان یک پیشنمایش یکروزه را تدارک ببینیم که این ایده با همکاری شهرداری برازجان، سازمان بسیج هنرمندان استان، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی برازجان و دیگر دوستانمان محقق شد که انشاءالله امروز چهارشنبه، 25 مهرماه با حضور چهرههای برجسته استانی، هنرمندان و فرهیختگان و عامه مردم این رویداد رقم خواهد خورد.
حال که این پروژه به پایان رسید، آیا پروژه دیگری را در دست دارید؟
بله، پروژه هنری دیگری با موضوع «واقعه عاشورا» در دست تهیه دارم که برآورد هزینه اولیه آن ۲۰میلیون تومان است، اگر خیرینی هستند که دوست دارند در این کار فرهنگی مذهبی مشارکت کنند و برای تسریع آن قسمتی از هزینهها را متقبل شوند، به ما اطلاع دهند.
سخن پایانی؟
ما باید به ساحت قدسی اهل بیت (ع) ادای دین کنیم. هرکس بتواند در این مسیر حرکت کند، بهطور قطع هم در این دنیا و هم در آخرت اهل بیت (ع) گرههای بزرگی را برایش خواهند گشود. سخن آخر از همه دوستان بزرگواری که در برپایی نمایشگاه با شور و شعور همکاری کردند، تشکر میکنم و از درگاه الهی برایشان توفیق میطلبم. همچنین از شما خانم بهروزی که بحق رسالت خطیر خود را به شایستگی و با توانمندی به انجام میرسانید صمیمانه تشکر و خدا قوت عرض میکنم. امیدوارم در جهان پر آوازه شوید.