بامداد جنوب - جواد شکریان:
سال ۹۲ و همزمان با آغاز به کار دولت یازدهم، حسن روحانی در یکی از نخستین سخنرانیهای خود اعلام کرد که دولتش چند یادگار اصلی به جا خواهد گذاشت که یکی از آنها راهآهن خواهد بود. امروز و در شرایطی که دولت پنجمین سال از کار خود را پشت سر میگذارد بهنظر میرسد که لااقل بخشی از این وعده مهم به نتیجه رسیده است، زیرا رئیسجمهور در این خصوص تاکید میکند که یک پنجم از کل راهآهن ساخته شده در تاریخ ایران در دولت او احداث شده است.
بخش چشمگیری از این آمار دو هزار کیلومتری به برنامهریزی کلان دولت برای اجرای پروژههای اولویتدار ریلی باز میگردد؛ جایی که استان بوشهر بهعنوان یکی از استراتژیکترین استانها و پایتخت انرژی کشور جایی در این اولویتها نداشته و سالهاست در انتظار تکمیل طرحی است که در دوره اول ریاستجمهوری محمود احمدینژاد کلید خورده بود. حال پس از گذشت حدود 13 سال از آغاز طرح راهآهن بوشهر به شیراز، سخنان روز گذشته حسن روحانی نشان داد که این پروژه با وجود تمام شدن تمامی اولویتهای ریلی کشور، هنوز هم بهعنوان یک پروژه ملی به آن پرداخته نمیشود و از هیچگونه اولویتی برخوردار نیست.
در سالهای ابتدایی دولت یازدهم وزارت راه و شهرسازی در کنار دیگر طرحهای موجود، پنج برنامه ریلی مشخص را نیز بهعنوان طرحهای اولویتدار خود در نظر گرفت که رساندن ریل به شهرهایی مانند همدان، کرمانشاه، ارومیه، رشت و خط دوم تبریز بخش اصلی این برنامه را میساخت. در شرایطی که گامهای پایانی تمام این طرحهای اولویتدار در حال طی شدن است، در صورت رسیدن منابع مالی، دولت برنامهها و طرحهای دیگری را نیز در این حوزه دنبال خواهد کرد که رئیسجمهوری در جلسه خود با مدیران وزارت راه و شهرسازی بر آنها تاکید دارد.
حسن روحانی در این زمینه با تاکید بر اینکه راهآهن، خصوصا در مسیرهای ترانزیتی همچنان اولویت دولت است، تصریح کرد: مسیر «سرخس ــ چابهار» و «قزوین ــ رشت ــ آستارا» برای ما اهمیت زیادی دارد که باید هر چه بیشتر این مسیرها افتتاح شود. همچنین برقی کردن راهآهن یا پر سرعت کردن آن را دنبال میکنیم. امیدواریم که در همین دولت راهآهن «اینچهبرون ــ گرمسار» نیز افتتاح شده و سریعالسیر کردن مسیر «قم ــ اصفهان» و «تهران ــ مشهد» انجام شود، البته اعتبارات این پروژهها آماده است.
اگر به این طرحها اتصال ریلی ایران به بصره را نیز اضافه کنیم، جمع وعدههای جدید ریلی رئیسجمهور تکمیل میشود. دو وعده نخست به تکمیل مسیر ترانزیتی ریلی ایران اختصاص دارد. جایی که چابهار را در جنوب شرقی کشور به شبکه ریلی وصل میکند و در صورت رسیدن به سرخس، کریدور ریلی شرق ایران و در صورت رسیدن به شبکه مرکزی، امکان اتصال به دیگر مرزهای کشور را خواهد داشت.
در کنار آن مرز ریلی بصره نیز که با همکاری دولت عراق ساخته خواهد شد، در کنار کمکهای اقتصادی میتواند برای جابهجایی مسافران میان دو کشور که در طول سال به چند میلیون نفر میرسند کمکی ویژه کند. برقیسازی و سریعالسیرسازی خطوط ریلی کشور نیز که از چند سال قبل بحث آنها مطرح بوده بار دیگر از سوی روحانی مطرح شده و اینبار تفاوت مهم در قیاس با گذشته این است که طبق اعلام وی این طرحها با طی کردن مراحل قانونی امکان اجرائی شدن دارند و از نظر مالی، تامین منابع لازم انجام شده است.
همانگونه که در صحبتهای آقای رئیسجمهور نیز مشخص است، استان بوشهر نهتنها در میان اولین اولویتهای ریلی دولت یازدهم قرار نداشته است، بلکه هماکنون و پس از پایان پذیرفتن کلیه پروژههای اولویتدار، بار دیگر نامی از استان بوشهر برای پیوستن به خطوط ریلی کشور به میان آورده نمیشود. شاید این مساله یکی از مهمترین مسائلی است که سبب شده استان بوشهر با این حجم از ذخایر نفتی و معدنی، همجواری با خلیج فارس و موقعیتهای ویژه برای سرمایهگذاری، طی سالیان گذشته نتوانسته است سرمایه و سرمایهگذار قابل توجهی را برای سرمایهگذاری در استان ترغیب کند.
البته نکته جالب توجه این است که در طول این سالها مسوولان استانی هیچگاه بر ضعف خود در برقراری ارتباط با مرکز کشور و دریافت فاینانس یا تامین مالی برای این پروژه اقرار نکرده و نمیکنند و هر بار مسوولی جدید، صحبتهای مسوول قدیمیتر را عینا تکرار کرده و از ازسرگیری این پروژه تا نهایتا ماه آینده سخن میگوید. در این زمینه کافی است کلمه «وعده راهآهن بوشهر» را در مرورگر اینترنت خود تایپ کنید تا نطقهای آقایان مسوول یکی پس از دیگری ردیف شود.
برای مثال آخرینباری که یکی از مسوولان استانی از کلید خوردن این پروژه آن هم بهزودی، خبر داده بود، رئیس سازمان برنامه و بودجه استان بود. این مقام مسوول اواخر سال گذشته از امضا شدن قرارداد فاینانس پروژه راهآهن شیراز-بوشهر-عسلویه با طرف چینی در وزارت راه و شهرسازی و تامین اعتبار این پروژه در اوایل سال جاری خبر داده بود که با توجه به وضعیت کشور تا پایان شهریورماه هیچ خبری از این پروژه نشد.
بر همین اساس، اواخر شهریورماه امسال بود که بار دیگر رئیس سازمان برنامه و بودجه استان گفته بود دیگر معطل فایناس نخواهیم ماند و از محل اعتبارات ملی، تا آبانماه پروژه خطآهن بوشهر شروع میشود؛ با این حال با پایان آبانماه و گذشت حدود 20 روز از آذرماه، همچنان خبری از فعال شدن مجدد راهآهن نیست.
البته روز گذشته باز هم این مقام مسوول طی مصاحبهای با سایت خلیج فارس بوشهر، از آغاز این پروژه پیش از پایان سال جاری خبر داد اما دیگر زمانی برای این وعده خود مطرح نکرد تا مبادا بار دیگر وعده سر خرمن داده باشد.