بامداد جنوب - الهام بهروزی:
یکی از راههایی که میتوان به کمک آن تاریخچه و فرهنگ اصیل یک منطقه یا یک شهر و تمام متعلقات آن را به نسل امروز و مردم دیگر نقاط یادآوری کرد، نامیدن روزی به نام آن شهر یا منطقه است که بدون شک پشت این انتخاب هوشمندانه پشتوانه فرهنگی فاخر و پرباری نهفته است. بدیهی است این اقدام میتواند در اشاعه فرهنگ بومی و توسعه گردشگری فرهنگی نقش پررنگی ایفا کند؛ از اینروست که امروز بیشتر شهرهای ایرانی یک روز خاص در سال را که عمدتا یک رویداد تاریخی یا فرهنگی در آن رخ داده، بهنام شهرشان مینامند و همزمان با این روز خاص برنامههای متعدد و متنوعی را برگزار میکنند که گوشههایی از فرهنگ و رسوم بومی و محلی آن دیار را روایت میکند.
بوشهر هم یکی از شهرهایی است که روزی به نام آن تصویب شده است؛ «18 اسفندماه». این تاریخ پس از بررسیها و واکاویهای فراوان و بر اساس آرای صاحبنظران در شورای سوم شهر تائید و تصویب شد؛ همانگونه که اطلاع دارید این تاریخ سالروز تاسیس مدرسه «سعادت» در بوشهر است؛ همان مدرسهای که مادر مدارس جنوب بهشمار میرود و در آن خدمات نوین آموزشی ارائه شده و پرورش دهنده بسیاری از چهرههای شاخص ادبی و علمی کشور است. در واقع این مدرسه تاریخی نقش شگرفی را در داناییافزایی شهر ایفا کرده و میکند. با یک بررسی کوتاه و با از نظر گذارندن 10 دوره بزرگداشت روز بوشهر میبینیم که با توجه به اهمیت موضوع اما ما در این دورهها برنامههای شاخصی را که استمرار داشته باشد، نداریم و بهخصوص در سه یا چهار سال اخیر برنامهها خلاصه شده در یکسری جشنهای شبانه و تکراری. البته نمیتوان منکر این شد که جشن لازمه پویایی یک جامعه است منتها اینگونه برنامهها باید هدفمندتر و پربارتر برگزار شود؛ چراکه یکی از اهداف کلیدی برنامههای پاسداشت روز بوشهر معرفی فرهنگ غنی و ظرفیتهای موجود در این شهر در گام نخست به شهروندان بوشهری و در گام بعدی به گردشگران و مسافرانی است که به این شهر میآیند که این مهم در سایه استراتژی هدفمند و متفکرانه حاصل میشود. با توجه به بررسیهای صورتگرفته ما برنامهای را که بهصورت مستمر بتواند راوی فرهنگ غنی این شهر یا منعکسکننده ظرفیت تاریخی و معماری منحصربهفرد آن در سطح ملی باشد، نداریم، این در حالی است که در بوشهر ظرفیت خیرهکنندهای چون بافت تاریخی را داریم که خود بهتنهایی میتواند در هفته بزرگداشت روز بوشهر سهم بسزایی را در ملی کردن فرهنگ بومی بوشهر داشته باشد، به گفته ایرج صغیری، پیشکسوت تئاتر بوشهر: «فرهنگ بوشهر فرهنگی اصیل و پربار است که شوربختانه ما نتوانستهایم در شناسایی آن به دیگر مردمان موفق ظاهر شویم!!!».
هر چند در این شهر جوانانی هستند که با موفقیتهای خود در رویدادهای هنری و علمی بارها باعث درخشش نام بوشهر در کشور و جهان شدهاند اما سهم این هنرمندان و چهرههای علمی و نخبه در هفته بزرگداشت روز بوشهر چقدر است؟!! بافت تاریخی شهر در برنامههای این هفته چه جایگاهی دارد؟! چقدر در تهیه برنامههای این هفته به معرفی پیشینه و تاریخ شهر، ظرفیتهای گردشگری، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آن توجه شده است؟! چند برنامه در زمینه معرفی میراث فرهنگی و صنایع دستی شاخص این خطه در برنامههای هفته بزرگداشت روز بوشهر گنجانده شده است؟ چقدر از ظرفیت موسسات مردمنهاد و انجمنهای مردمی در تولید برنامهها و ویژهبرنامههای این رویداد استفاده شده است؟! و صدها سوال دیگر!!!
وقتی سرکی به برنامههای دیگر شهرها میزنیم، متوجه میشویم که در برنامهریزیهای خود نیاز به یک توقف و تفکر داریم. چراکه بیشتر برنامههای سالهای اخیر هفته نکوداشت بوشهر، بیش از اینکه محتوا داشته باشد، صرفا جنبه تفننی داشته، از اینرو، میطلبد بر اساس نیازسنجی عمومی و مردمی و همچنین همفکری تخصصی با صاحبنظران شهر عالمی دیگر باید ساخت و تمام تمرکز خود را در راستای ملی شدن فرهنگ بومی بوشهر به کار بست؛ چراکه این شهر بدون شک از پشتوانه تاریخی و فرهنگی بینظیری برخوردار است که با معرفی و اشاعه آن میتوان ظرفیت خوبی را در جذب گردشگران و سرمایهگذاران ایجاد کرد. از اینرو، جای خالی جشنوارههای تخصصی ادبی و هنری در این رویداد بهشدت احساس میشود هچنین جای خالی برنامههایی که در آن بتوان تعاملات فرهنگی و اقتصادی بوشهر را با سایر نقاط یادآوری کرد، بهوضوح به چشم میآید. در مجموع باید یک سری برنامههایی برای این رویداد برنامهریزی و پیشبینی شود که نه تنها برای شهروندان، بلکه برای سایر هموطنانمان جذابیت داشته باشد و فرارسیدن آن را انتظار بکشند. بدونشک میتوان با یک برنامهریزی و هماندیشی دقیق بسیاری از این دغدغهها را برطرف کرد که راهاندازی دبیرخانه دائمی بزرگداشت روز «بوشهر» هم به تسهیل این هدف کمک بسزایی میکند.
مسوول کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر بوشهر در خصوص برنامههای این کمیسیون برای برزگداشت روز بوشهر در سال جاری به بامداد جنوب گفت: این کمیسیون با همکاری بخش فرهنگی در حال برنامهریزی برای ۱۸ اسفند سال جاری است که پس از قطعی شدن برنامهها بهصورت عمومی منتشر خواهد شد اما باید اشاره کنم که در این برنامهریزی تمرکز ما بیشتر بر کیفیت برنامههاست تا کمیت و یا تعدد آن.
طاهره شمشیری در ادامه با تاکید بر اینکه در سالهای اول نکوداشت روز بوشهر، تاکید بر دیده شدن این روز و تثییت جایگاه آن بود، افزود: اما با گذشت یک دهه و استقبال شهروندان از این رویداد، امسال راهاندازی دبیرخانه دائمی نکوداشت روز بوشهر در دستور کار شورای اسلامی شهر و شهرداری بوشهر قرار گرفته تا از این پس فعالیتهای آن بهصورت منظم و منسجمتر برنامهریزی و اجرائی شود.
وی در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه با توجه به این که 10 دوره از برگزاری نکوداشت روز بوشهر میگذرد، اما هنوز از برنامه پربار و مستمری که در راستای معرفی این شهر و توانمندیهایش اجرا شود، برخوردار نیستیم، دلیل این ضعف میتواند چه باشد، توضیح داد: در این زمینه بایستی عملکرد دورههای گذشته را بررسی و آسیبشناسی کرد. البته برنامههایی که پیش از این تدوین و اجرا شده، نیز هدفمند بوده اما گاه در اجرا با مشکلاتی روبهرو شده و برخی از برنامهها هم به دلیل بیکیفیت بودن در اجرا از هدف اصلی خود دور شدهاند اما همه تلاش ما در سال جاری این است این برنامه با کیفیت هر چه بهتر اجرائی شوند و در این خصوص نشستهای هماندیشی متعددی را با فعالان فرهنگی، چهرههای علمی و ... را که همفکری با آنها به غنای برنامهها میافزاید، در دستور کار خود قرار دادهایم و برخی از این نشستها هم برگزار شده و بر اساس آنها به نتایج و ایدههای خوبی هم دست یافتهایم. ما در کمیسیون فرهنگی بهدنبال این هستیم که از ظرفیتهای عالی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شهر بهرهمند شویم و اعتماد سلب شده را بازگردانیم.
شمشیری با تاکید بر اینکه موضوع و هدف اصلی نکوداشت روز «بوشهر» معرفی فرهنگ بوشهر و نشان دادن داشتههای ارزشمند این شهر است، امسال این هدف را با رویکرد فرهنگی دنبال میکنیم، گفت: از اینرو، پاسداشت روز بوشهر در سال جاری در برگیرنده شعار خاصی نخواهد بود اما بدون شک برای تاثیرگذاری بیشتر این رویداد موضوعات تخصصی را دستور کار خود قرار میدهیم.
مسوول کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر بوشهر همچنین در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه یکی از اهداف کلان انتخاب روزی به نام روز بوشهر، معرفی هویت تاریخی و فرهنگی شهر است اما باید اعتراف کنیم تا کنون در این زمینه حرکت شاخص و چشمگیری صورت نگرفته، آیا در برنامههای امسال این هدف دنبال خواهد شد، بیان کرد: با توجه به اینکه هدف اصلی از نامگذاری روز «بوشهر» معرفی فرهنگ، سنت، تاریخ و ارزشهای شهر بوشهر در سطح ملی است، بنابراین امسال هم بهمانند سالهای گذشته این امر با این رویکرد پیگیری و عملیاتی خواهد شد. البته معرفی هویت تاریخی و فرهنگی شهر با راهاندازی دبیرخانه دائمی که امسال انشاءالله شروع به کار میکند، در سطح ملی محقق میشود.
شمشیری همچنین در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه بوشهر از بافت تاریخی منحصربهفردی برخوردار است اما به معنای واقعی باید بگوییم بافت این شهر یتیم است ولی با توجه به همه بیتوجهیها نمیتوان از پتانسیلی خوبی که در حوزه گردشگری دارد، چشم پوشید. در برنامههای امسال چگونه از این ظرفیت بهره میبرید، گفت: سال گذشته بخش خصوصی در ماههای پایانی برنامههای مفیدی را در بافت تاریخی همزمان با برنامههای روز بوشهر اجرا کرد که در سال ۹۷ هم تصمیم داریم از این پتانسیل استفاده کرده و با حمایت از اینگونه برنامهها آنها را تقویت و نهادینه کنیم. باید اعتراف کنیم که بدون شک بخش خصوصی بهویژه هنرمندان و دوستداران بافت در این زمینه کمکرسانهای قوی برای شورای اسلامی شهر و شهرداری در این زمینه خواهند بود؛ چراکه روز بوشهر متعلق به همه گروههای هنری، فرهنگی و مذهبی فعال بوشهری است و صرفا به شورای اسلامی شهر و شهرداری تعلق ندارد.
وی در خصوص استفاده از ظرفیت اجتماعی شهر در برنامههای نکوداشت روز «بوشهر» هم تاکید کرد: روز بوشهر متعلق به همه مردم و گروههاست. بدونشک مردم هم با پیشنهادات سازنده خود میتوانند به دبیرخانه روز بوشهر کمک کنند.
شمشیری همچنین درباره سهم مدرسه تاریخی «سعادت» در هفته نکوداشت روز «بوشهر» بیان کرد: انتخاب تاریخ تاسیس مدرسه «سعادت» به عنوان روز بوشهر خود بیانگر جایگاه ویژه این مدرسه تاریخی است، بهطور مسلم دبیرخانه روز بوشهر در برنامههای خود، ویژهبرنامهای را برای این مکان ارزشمند برنامهریزی خواهد کرد.
مسوول کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر بوشهر در پایان یادآور شد: از بنیانگذاران و مجریان نکوداشت روز بوشهر در دوره 10 ساله آن تشکر میکنم و امیدوارم آنها نیز در برنامههای امسال با نظریات و پیشنهادات ارزنده خود در یازدهمین سال برگزاری آن ما را یاری کنند تا برنامهای در شأن شهروندان گرامی بوشهر اجرائی کنیم.
در پایان این گزارش یادآوری میشود، روز «بوشهر» میتواند فرصتی برای تبدیل بوشهر به پایتخت فرهنگی خلیج فارس سود جست، از اینرو میطلبد همه دست به دست هم دهیم و در این زمینه مسوولانه ایده یا طرحی پیشنهاد کنیم که به دیده شدن ظرفیتهای بینظیر و منحصربهفرد بوشهر در سطح کشور و فراتر از آن منجر شود.