بامداد جنوب:

اقتصاد جهان در قرن 21 شاهد تحول لحظه‌ای است و اگر کشوری کوچک‌ترین اشتباهی کند و به عقب برگردد، رقبایی در میدان ظهور می‌کنند که اجازه استفاده دوباره از آن موقعیت را می‌گیرند. بر همین اساس، همواره باید عملکردها را ارزیابی کرد و بررسی و دیدگاه انتقادی به سیاست‌ها را در دستور کار قرارداد.

یک پژوهشگر اقتصادی در مورد تاثیر رویکرد سیاسی بر اقتصاد با بیان این‌که اگر ما اقتصاد را مستقل از فضای سیاسی در نظر بگیریم موقعیتی پیش می‌آید که می‌توانیم از ظرفیت‌ها استفاده کنیم و از طریق تجارت با سایر کشورها سود خود را افزایش دهیم اما وقتی سهم عامل سیاسی را افزایش می‌دهیم، به ناچار با بلوک‌هایی از قدرت در می‌افتیم که امکان تجارت ما را محدود می‌کند، تصریح کرد: برای مثال در سال‌های اخیر ما می‌توانستیم از فضای ایران و فرودگاه امام خمینی برای رفت‌وآمد هوایی میان شرق آسیا و اروپا استفاده کرده و درآمد بالایی را نصیب کشور کنیم اما با رویکردهای اتخاذ شده و ارتباط ضعیف ما با جهان خارج این موقعیت را به‌نوعی به دبی هدیه کردیم و الان علاوه بر امارات دیگر کشورهای جنوب خلیج فارس با مدیریت این پروازها، درآمدهای عظیمی کسب می‌کنند و ما متاسفانه این موقعیت را به‌راحتی از دست دادیم.

به گزارش ایلنا، وی با تاکید بر این‌که وقتی ما فضای پرتنشی را ایجاد می‌کنیم، به‌طور طبیعی سرمایه‌گذار خارجی علاقه و انگیزه کافی برای مشارکت در اقتصاد کشور را پیدا نمی‌کند، افزود: باید در نظر گرفت که سرمایه خارجی نسبت به فضای کسب و کار حساس و نگران است. در حالی ‌که کشور ما از بسیاری جهات آمادگی جذب سرمایه خارجی را دارد که می‌تواند زمینه‌ساز افزایش اشتغال، تولید و صادرات باشد اما به‌دلیل فضای موجود، سرمایه‌گذار خارجی این ترس را دارد که سرمایه او هر لحظه تحت تاثیر تصمیمات سیاسی قرار بگیرد. برای نمونه در کشور چین این شرایط برای جذب سرمایه‌گذار خارجی کاملا مهیاست.

به‌گفته ذاکری، همچنین ما با توجه به جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی و تاریخی کشورمان، ظرفیت بالایی در بخش گردشگری داریم که به‌دلیل تمایل پایین سفر به ایران از آن استفاده بهینه نشده‌است. در نظر بگیرید درآمد عظیم گردشگری جهان از سال پایان دفاع مقدس تا امروز 25 هزار میلیارد دلار بوده است که سهم فرانسه 5/4 درصد، اسپانیا چهار درصد و ترکیه 5/2 درصد بوده است و پرسش این است که با توجه به ظرفیت‌ها و پتانسیل بالای کشور در این مورد جایگاه ما کجا بوده‌ است؟ به جرات می‌توان‌گفت به‌دلیل عملکرد ما این میدان نیز تحت تاثیر رویکرد سیاسی بوده ‌است.

این پژوهشگر اقتصادی با تاکید بر اولویت مسائل اقتصادی در سایر کشورها، گفت: باید توجه داشت که رویکردهای سیاسی می‌تواند با تاخیر اتخاذ شود، همان‌طورکه رهبر سابق چین در اوایل دهه 1980 میلادی گفته بود که «ما احتیاج به 50 سال صلح داریم». یعنی در این 50 سال زیرساخت‌های اقتصاد را تحکیم می‌کنیم، تا پیشرفت اقتصادی و در نتیجه قدرت اقتصادی حاصل شود. سپس از موضع قدرت جهت‌گیری سیاسی خواهیم ‌کرد. اگر در حوزه سیاست خارجی تنش‌زدایی صورت بگیرد و یک ارتباط نیرومند با کشورهای قدرتمند اقتصادی برقرار شود، آن موقع می‌توان از موضع قدرت در سیاست خارجی صحبت کرد و به‌نوعی حرفی برای گفتن داشت.

این اقتصاددان در مورد رویکرد کشورهای شرق آسیا، خاطرنشان کرد: رویکرد این کشورها را «اقتصاد منهای سیاست» نامگذاری کرده‌ایم یعنی این کشورها در امر تجارت توجهی به طرف مقابل خود ندارند و نمونه بارز آن ویتنام است. کشوری که سال‌های سال از امریکا لطمه خورد و هواپیماهای بی52 امریکا، ویتنام شمالی را با خاک یکسان کردند و خسارت فوق‌العاده‌ای را به این کشور وارد کردند اما این کشور به جای انتقام گرفتن، از بازار امریکا استفاده کرد تا رشد اقتصادی خود را محقق کند، هر چند که این کینه را در دل داشت. ویتنام سعی کرد با تجارت سود خود را حداکثر کند و امروز شاهد هستیم که در طول نزدیک به 37 سال اخیر اقتصاد این کشور از رتبه 62 تا رتبه جهانی 35 خود را بالا کشیده است و این نتیجه مصون نگه‌داشتن اقتصاد از آثار سیاست است.

به‌گفته وی، مورد دیگر ژاپن است که پس از جنگ جهانی دوم با وجود درگیری با امریکا از بازارهای این کشور نهایت استفاده را کرد و با رشد اقتصادی خود رفاه بزرگی را به مردم ژاپن و نسل‌های آینده آن هدیه داد. اگر ژاپن به جای این اقدام رویکرد سیاسی به اقتصاد داشت، هیچ‌گاه این جایگاه را کسب نمی‌کرد و احتمالا با ژاپنی روبه‌رو بودیم که جایگاه پایین‌تر از رتبه 30 را در اقتصاد جهانی داشت.

این پژوهشگر اقتصادی با تاکید بر این‌که در شرایط تحریم اقتصادی ما باید مسیر خود را اصلاح کنیم، یادآور شد: قاعدتا این امکان برای ما وجود دارد که در سیاست‌ها بازنگری و تنش‌زدایی در سیاست خارجی را در پیش بگیریم. به باور بنده یکی از آثار مثبت برجام این بود که این توافق باعث شد تا صف متحد دشمنان کشور ما دچار تزلزل شود، قبل از برجام فضا به‌گونه‌ای بود که همه کشورهای بزرگ بر علیه ما بودند اما در حال حاضر این صف درهم شکسته‌است و این یک پیروزی برای ماست. بنابراین باید مسیر خود را ادامه دهیم و اجازه ندهیم اجماع جهانی علیه ما صورت بگیرد. در حال حاضر امریکا تا حدودی تنها مانده است و حمایت کشورهای بزرگ را احساس نمی‌کند و تنها چند کشور محدود از سیاست‌های او پیروی می‌کنند و ما این سیاست را باید ادامه دهیم تا دشمنان ما گرفتار تفرقه شوند. حتی ما می‌توانستیم پس از برجام حجم سرمایه‌گذاری خارجی و در نتیجه امنیت اقتصادی کشور را افزایش دهیم که مانعی در برابر تحریم‌ها باشد.