بامداد جنوب - الهام بهروزی:
بافت تاریخی بوشهر ظرفیتی است که متاسفانه مسوولان اجرائی خیلی دیر به اهمیت آن پی بردهاند با وجود اینکه بارها در گزارشهای مفصل به اهمیت این گنجینه ارزشمند تاریخی اشاره کردیم ولی گوش کر مسوولان شنوایی کافی برای شنیدن این صدای بحق را نداشت و با بهریختن شیرازه محیط زیست در تلاش برآمدند تا بودجه از آسمان افتاده را در دهکورهای به نام دهکده گردشگری امید که امید همه را ناامید کرد، هزینه کنند که هیچ دستاوردی جز حرمان و نومیدی برای استان نداشت. حال مسوولان بیدانش و بیدرایت استان که از جذب سرمایهگذار در حوزههای دیگر استان بازماندهاند، با دیدن بودجه چشمگیر سازمان میراث فرهنگی بار دیگر حوزه گردشگری را دستاویزی قرار دادهاند تا با حرکتهایی چند بتوانند بخش قابلی از بودجه این سازمان را جذب کنند از اینرو، در حال حاضر گردشگری محور اخبار هر روزه استان بوشهر شده تا شاید از این رهگذر بتوانند بودجهای را جذب کنند و ناکامی خود را در جذب سرمایهگذاران خارجی جبران کنند!!!
دردناک است که باید در این استان شاهد مدیریت استاندار و مجموعهای باشیم که بهدلیل غرضورزی نقدهای سازنده را نادیده میگیرند و تمام تلاش خود را در خاموشی ناقدان خویش به کار میبندند! شاید آنها امروز به اهمیت بافت تاریخی رسیدهاند اما ما سالهاست که این اهمیت را یادآوری کردیم اما متاسفانه کوتهفکریها و بیدانشیها هیچگاه اجازه نداد چشمان آنها به روی فرصتهایی که در پیرامونشان وجود داشت، باز شود و بافت آرام آرام کمر خم میکرد، در حالی که آنها میلیارد میلیارد در دهکدهای پول ریختند که امروز به گورستان آمالشان بدل شده است. جالب است امروز دیدگانش به سمت بافتی باز شده که روزی آن را فقط چند خانه خرابه میدانستند!!! خیلی ساده میتوان این بیمسوولیتی آنها را به رخ کشید تنها با کمی گام زدن در کوچه پسکوچههای بافت! البته در این سالها از سوی فعالان میراث فرهنگی و دوستداران بافت کمپینی تشکیل شد و حرکتهایی صورت گرفت اما این کمپین هم در ادامه اسیر بازیهای سیاسی شد و لیدرهای خود را از دست داد و باز بافت ماند و تنهایی ناخواستهاش!
حال این روزها استانداری ظاهرا بهتازگی از خواب غفلت برخاسته و سعی دارد با نگاهی مهربان حال نزار بافتی که ذرهذره وجودش را با لودر و سودجویی افرادی خاص به قهقهرا بردهاند، بهبود ببخشد اما آنچه اینک نگارنده را گیج و منگ کرده است، این مهربانی مشکوک است! اینکه از کی و چطور به این حقیقت رسیدهاند که بافت تاریخی ظرفیت مستعدی برای رونق و توسعه گردشگری است؟! چرا آن زمان که همگان فریاد زدند که بافت تاریخی نیاز به توجه دارد، مسوولان محترم خود را به خواب زدند و هر از چندگاهی با بازدیدهای پرطمطراق سخنانی شعارگونه در وصف بافت برای خاموش کردن موج اعتراضات مطرح کردند و رسانهها هم از این گفتهها یکی دو تیتر سفارشی بیرون میکشیدند و دوباره میرفت وقتی دیگر و شعاری دیگر و باز بافت تاریخی میماند و تنهاییاش!!!
این در حالی بود که ما در گفتوگو با صاحبنظران و کارشناسان خبره گزارشهای مفصلی را در خصوص بافت و کارایی آن و نقش آن در توسعه صنعت گردشگری نوشتیم و مسوولان را به واقعبینی و دوری از شعار دعوت میکردیم اما نتیجهای حاصل نمیشد تا اینکه بودجه چشمگیر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به چشم مسوولان اجرائی استان آمد و با نگاه جدی درصدد برآمدهاند تا با حرکتهایی چرخ از کارافتاده گردشگری را در استان به راه بیندازند و بوشهر را به قطب گردشگری جنوب بدل سازند؛ همان هدفی که از پنج سال پیش در استان پیریزی شد اما به دلیل تصمیمهای اشتباه و تکبعدی این مهم با تعلل پیش رفت. حال با حرکتهایی که در حال اتفاق افتادن است، امید میرود که این بار این هدف با اجرائی شدن طرحهای کارامد و کارشناسی شده محقق شود؛ بدون شک بافت تاریخی قابلیت منحصربهفردی برای توسعه گردشگری استان بهشمار میرود البته به شرط اینکه افراد مسوول و آگاه پای کار بیایند؛ افرادی که دغدغه و سواد کافی را برای مرمت و بازسازی بافت تاریخی داشته باشد. بافتی که متشکل از چهار محل بهنامهای بهبهانی، دهدشتی، کوتی و شنبدی است و در 38 هکتار گسترده شده و یکی از شاهکارهای معماری جنوب را در خود جای داده است. بافتی که روزی مامن اقلیتهای متعدد مذهبی بوده و نماد مدارا بهشمار میرفته است.
کوچههای تنگ و باریک، شناشیرهای روبه دریا، پنجرهها و ارسیها رنگارنگ، گرهچینیها و آیینه کاریهای عمارتها، طاق درها و پنجرهها، ایوانها و راهروهای و پلکان پیچ در پیچ همه و همه بهانههای کافی برای باور این بافت زیبا و دیرینه است که در سینه خود حامل تاریخ غنی بوشهر است و حرفهای بسیار برای مخاطبان خود دارد؛ با رسیدگی و مرمت و بازسازی اصولی بافت فراموش شده و همچنین با فعال کردن بازار قدیمی بافت و تبدیل آن به بازارچه دائمی صنایع دستی و تبدیل کردن بناهای شاخص به خانه ایرانی، اقامتگاه، کافه و... میتوان بستر مناسب را برای جذب گردشگران داخلی و خارجی را به بوشهر ایجاد کرد. اما این مهم در سایه حرف و شعار ممکن نمیشود و اگر مسوولان و متولیان امر بر این تصمیم هستند تنها در یک صورت موفق میشوند که با تکیه بر خرد جمعی و نگاهی حرفهای و کار اصولی و مدون پیش بروند. تاکنون بخش خصوصی در این حوزه بسیار کارامدتر از بخش دولتی ظاهر شده و فعالیت هم اینان باعث شده که پای مردم به بافت پیش از قبل باز شود و مردم زیباییهای پنهان مانده این مجموعه زیبا را بهتر درک و لمس کنند. دو روزی است که رئیس هیات مدیره صندوق احیا و بهرهبرداری از بناها و اماکن تارخی کشور به بوشهر سفر کرده تا با بازدید از بناهای شاخص تاریخی و بافت کهن بوشهر در زمینه مرمت و بازسازی در این استان مصصمتر از پیش ظاهر شوند. صندوق احيا و بهرهبرداري از بناها و اماكن تاريخي و فرهنگي موسسهاي غيرانتفاعي و وابسته به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري است که وظایف این صندق به این شرح است: تشويق، هدايت و حمايت از فعاليتهاي قانوني سرمايه گذاران. تعيين كاربري و اعطاي مجوز بهرهبرداري از اماكن تاريخي و فرهنگي كشور با رعايت قوانين و مقررات مربوط. حمايت از اشخاص حقيقي و حقوقي مرتبط با احياي بناها و اماكن تاريخي بهمنظور توسعه ظرفيتهاي فني و مهندسي در اين زمينه. اعطاي تسهيلات حمايتي به بهرهبرداران و انجام ساير امور مرتبط با توسعه و تقويت احيا و بهرهبرداري اماكن تاريخي با رعايت قوانين و مقررات مربوط.
به گزارش مهر، رئیس هیات مدیره صندوق احیا و بهرهبرداری از بناها و اماکن تاریخی کشور در سفرش به بوشهر گفت: در راستای ترمیم و بازسازی اماکن تاریخی در سطح کشور برنامههای ویژهای داریم و در استان بوشهر نیز این موضوع بهصورت ویژه دنبال میشود.
پرهام جانفشان با اشاره به برخی بیتوجهیها به بافت تاریخی بوشهر، خاطرنشان کرد: متاسفانه برخی از بناهای تاریخی بوشهر از سوی افرادی به عنوان سکونتگاه مورد استفاده قرار میگرفت که اکنون این افراد بیرون رفتهاند.
وی در مورد نحوه استفاده از ظرفیتهای بخش خصوصی برای مرمت و بازسازی این بناها بیان کرد: بخش خصوصی کار مرمت و تجهیز این بناها را انجام میدهد و چند سال از آن استفاده میکند که میتوان این اماکن را به هتل تبدیل کرد.
مدیرعامل صندوق احیا و بهرهبرداری از بناها و اماکن تاریخی کشور افزود: خانه نجفی را به سرمایهگذار واگذار کردیم که سال آینده به بهرهبرداری میرسد و امروز تصمیمگیری در مورد قلعه خضرخان تنگستان و عمارت ملک بوشهر انجام گرفت و بازدیدهای دیگری را در استان خواهیم داشت.
جانفشان با بیان اینکه بوشهر قابلیت تبدیل شدن به قطب گردشگری کشور را دارد، تصریح کرد: باید سرمایهگذاران توانمند برای احیا و مرمت بافت تاریخی بوشهر شناسایی شوند و سرمایهگذاری مناسب در این زمینه انجام شود. پروژههایی بهعنوان پایلوت در بافت تاریخی بوشهر تعریف خواهد شد. برای احیای عمارت ملک بوشهر تا پایان سال جاری سرمایهگذار معرفی میشود و میتوان موج احیای بناهای تاریخی را در بوشهر ایجاد کرد.
مدیرعامل صندوق احیا و بهره برداری از بناها و اماکن تاریخی کشور از خلیج فارس بهعنوان یکی از ظرفیتهای بسیار مهم استان بوشهر یاد کرد و افزود: باید از ظرفیت خلیج فارس برای توسعه زیرساختهای گردشگری به خوبی استفاده شود.
در پایان این گزارش یادآوری میشود، استان بوشهر با دارا بودن بیشترین مرز با خلیج فارس، ساحلهای بکر، جاذبههای منحصربهفرد تاریخی، طبیعی، محوطههای باستانی، بناهای شاخص، بافت تاریخی و... از پتانسیل کافی برای تبدیل شدن به قطب گردشگری برخوردار است. امید که این بار عزم مسوولان استان برای این مهم جزم شده باشد و فارغ از منفعتطلبی به اشتغالزایی و درآمدزایی و رونق اقتصادی استان بیندیشند.