الهام بهروزی:
خبری کوتاه بهسرعت همه جا پیچید؛ تلخ
و گس... باز هم خبر یک نیستی غمانگیز!!! خبر کوچ یک مرد سپیدموی مهربان از سرزمینی
به نام «دنیا»... علی غلامی هم رفت تا به نیستی جامهای زیبا بپوشاند؛ همانگونه
که پیش از آن هستی را زیبا و جاندار کرده بود... اما نه، نمیتوان نیستی برای هستی
هنرمندی متصور شد که رد پای محکمی در خاطرات کوچک و بزرگ جنوبیها دارد.
او نیک میدانست که هیچگاه از خاطرها
زدوده نمیشود؛ چراکه یادگارهایی از خویش برجای گذاشته که نبودی نمیتوان برایش
ترسیم کرد. علی غلامی با پرورش نسلی مستعد هنر جنوب را مدیون خود کرد و با اطمینان
به مرگ لبیک گفت. او اینک مثل همیشه آرام است بدون هیاهو، نجیبانه چشم به شاگردانش
دوخته که با جانبخشی به هنر، آموزههایش را به نسلی دیگر انتقال میدهند. به یقین
در عین آسودگی در خاکی آرام خواهد گرفت که تا ابد قدردان هنرش هستند.
علی غلامی، نویسنده، کارگردان و بازیگر
تلویزیون، سینما، تئاتر و رادیو خرداد سال 1330 در آبادان متولد شد. وی دارای مدرک
انستیتو مربیان امور هنری تهران در رشته کارگردانی تئاتر، مدرک درجه دو کارگردانی
تئاتر (کارشناسی ارشد) و عضو پیوسته انجمن نویسندگان و منتقدین خانه تئاتر کشور بود.
این هنرمند در هنر نقش پررنگ و تاثیرگذاری را ایفا کرده است و از جمله فعالیتهایش
میتوان به نقشآفرینی در پنج اثر سینمایی به نامهای «خالتور»، «فصل بلوغ»، «شمارش
معکوس»، «سفر غریب» و «هویت» و سه سریال تلویزیونی بهنامهای «سایهبان»،
«پریا» و «در حاشیه 2» اشاره کرد.
یکی از بازیهای خوب وی را در سریال «پریا» شاهد بودیم که با مهارت توانست میان
مخاطبان سریال مطرح شود.
افزون بر این، غلامی در تئاتر دستی
توانا داشت و چهرههای مستعدی چون شاهین بهرامنژاد، رامتین بالفمرادی، جواد متین
و... را پرورش داد و به تئاتر بوشهر معرفی کرد. وی همچنین در عرصه فیلمسازی نیز
هنرمندان مطرحی را بالنده ساخت، نظیر سیدرضا صافی کارگردان شاخص سینما و تلویزیون
کشور.
این هنرمند فقید در نمایشنامهنویسی دستی
توانا داشت. به عقیده جهانشیر یاراحمدی، پژوهشگر هماستانی تئاتر دهه 60 بوشهر زیر
سایه غلامی بوده است. وی در کتاب «ادبیات نمایشی در بوشهر» در خصوص این نمایشنامهنویس،
بازیگر و کارگردان نوشته است: «در دهه 60 شاهد ظهور نمایشنامهنویسی هستیم که در
زمینههای مختلف جنگ، کودک و نوجوان، آیینی و سنتی، نمایشنامه نوشت و تئاتر بوشهر
به خصوص جوانان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار داد. «علی غلامی» که تا پیش از
انقلاب تجربه بازی در چند نمایش را داشت. پس از انقلاب به نمایشنامهنویسی روی
آورد و آثار درخشانی همچون «نخل سوخته»، «در انتظار واگشتن یونس» با مضمون دفاع
مقدس، «تفنگ برنو» «گرگور کهنه» با رویکرد بومی و نگاهی به آیینهای دریایی و
بیابانی، «حوضچه مروارید»، «زیر بیرق بیگانه» و «سفر به سوی افق» را نوشت و همه
این آثار را خود کارگردانی کرد و در جشنوارههای متعدد روی صحنه برد.» وی افتخارات
فراوانی از جمله کسب عناوین برتر و داوری بسیاری از رویدادهای معتبر تئاتری را در
دوره حیات خویش در کارنامه هنریاش ثبت کرد. این هنرمند دین بزرگی بر تئاتر بوشهر
دارد؛ از اینرو، بوشهریها همیشه دوستدار و قدردان وجود و آموزههای وی هستند.
آخرین بار همین 21 اردیبهشتماه جاری بود که در آیینی از سوی فرهنگسرای امیری در
بوشهر تجلیل شد. او در این آیین بسیار زنده و بشاش به ایراد سخن پرداخت و موفقیت
خویش را مدیون دو نفر یعنی «خورشید فقیه» و «ایرج صغیری» دانست و از دوستی با
مرحوم رمضان امیری، علی قربانی و مرتضی فیروزی به خویش بالید.
بهراستی مرگ چه بیصدا میآید و میسوزاند و میبرد!!!
آری، علی غلامی بامداد 29 اردیبهشت 98 با پذیرش مرگی آرام راهی دیار ابدی شد تا
این بار با نقشآفرینی در نقش «نیستی» تئاتر جنوب را متحیر کند.
جایگاه علی غلامی در تئاتر بوشهر ویژه
است
رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان بوشهر
با ابرازناراحتی و تاسف از درگذشت علی غلامی، در خصوص جایگاه وی در تئاتر بوشهر به
بامداد جنوب گفت: بدون شک علی غلامی جایگاه ویژهای در تئاتر استان ما دارد. با
وجود اینکه بزرگان زیادی را در عرصههای مختلف هنری میشناسیم، بررسی کارنامه وی
نشان میدهد که تفاوت آشکاری با دیگران دارد. نقطه عطف این تفاوت آموزش است.
غلامی، دنیای تئاتر را از اواسط دهه چهل زمانی که دانشآموز بود،
شروع کرد. در شهر دیّر و در دبیرستان داریوش کبیر. خورشید فقیه دستش را گرفت وارد
تئاتر کرد و او از همان موقع هرگز لحظهای ازآن جدا نشد.
جهانشیر یاراحمدی در ادامه با بیان
اینکه در دهه ۶۰ وقتی ساکن بوشهر شد، طرحی
نو در تئاتر در انداخت، افزود: وی تئاتر دانشآموزی را پررنگ کرد. یک تنه، هر سه
مقطع تحصیلی یعنی هم تئاتر دوره ابتدایی، هم راهنمایی و هم دبیرستان را نظارت و حمایت
میکرد. راهنمایی میکرد، آموزش میداد و این جدی گرفتنها و پیگیریها به تئاتر
مدارس سراسر استان رسید تا بدانجا که جشنواره تئاتر دانشآموزی اواخر دهه ۶۰
حساسیت ویژهای پیدا کرد. از دل این تلاشها نسلی شکل گرفت که بهیقین شاگردان
وی در عالم تئاتر محسوب میشوند؛ نسلی که در دهه هفتاد به بعد نه تنها در استان، بلکه
در کشور صاحب نام و عنوان شدند.
بنابراین تفاوت واضح و روشن وی همین نکته مهم است، او آموزش داد و
نسلی را تربیت کرد که هماکنون نیز در سطح کشور نامآشنایان و نخبههای تئاتر
استان بهشمار میروند.
وی در پایان در مورد مرگ این هنرمند
نامآشنا تصریح کرد: مرگ انسانهایی که بار تجربه و دانش بر دوششان هست، سخت است.
آن هم این مرگهای ناگهانی. علی غلامی با وجود اینکه آثار فراوانی را در حوزه
نمایشنامهنویسی منتشر کرد؛ ولی مجموعه قصهها و شعرهایش باقی ماند. درد بزرگتر اینکه دیگر نمیتوانیم
از تجربیاتش استفاده کنیم؟ با این حال او نه تنها برای استان بوشهر، بلکه برای
خوزستان و آبادان هم سنگ تمام گذاشت.
بدونشک عمری باید بگذرد تا کسی مثل او پا به عرصه گیتی بگذارد.
عرصه را برای ورود بازیگران زن به
تئاتر هموار کرد
تهیهکننده و مجری مطرح صدا و سیمای
مرکز بوشهر هم در خصوص نقش مرحوم علی غلامی در هنر تئاتر بوشهر به بامداد جنوب
گفت: سپیدموی دوستداشتنی هنر نمایش آنقدر کارنامه سپید و درخشانی دارد که با
وجود سفر ابدیاش و فقدان وجود ارزشمندش؛ اما همچنان از چشمه جوشانش تئاتر بوشهر
سیراب میشود. زندهیاد نیکنام علی غلامی
آنقدر شاگردان هنرمندی تربیت کرده و در پرورش ایشان از هیچگونه تلاشی فروگذار
نکرده که هر یک، اینک نامی بلند در عرصه نمایش سرزمینمان دارند.
هنوز نیک به یاد دارم که رامتین بالف چگونه نقش افسر انگلیسی را در «زیر
بیرق بیگانه» ایفا کرد. او که خود بعدها سیمرغ بلورین مستندسازی فجر را به ارمغان
آورد و حتی در «حوضچهی مروارید» از زینب عوضپور بهره جست، آنگاه که حضور زن در
قاب نمایش جسارت میخواست و بعد از آن یکیک بازیگران زن هنر ناب بازیگری و
کارگردانی را به رخ کشیدند. زینب عوضپور با نمایش «عنکبوت» و بازی اشرف سلطانینیا
در جشنواره سراسری دانشجویی غوغایی بهپا کرد.
شاهین بهرامنژاد در ادامه با تاکید بر
اینکه او دبیری هنرمند بود که با علاقه وصف ناپذیرش از دیّر تا بوشهر هنرمندانی را
از پشت میز و نیمکت رج زد و با راهاندازی جشنواره دانشآموزی آنها را آبدیده کرد،
افزود: نگاهش به تاریخ مقاومت در جنوب منجر به خلق «در انتظار واگشتن یونس» و «تفنگ
برنو» شد و سپس با «گرگور کهنه» همآوا شد با نوای جاشوها و ناخدایان بر روی دریا
تا اینکه دوباره برایمان «سفر بهسوی افق» را به نمایش گذاشت.
پیامهای مشابهاش به شاگردانش در آخرین روزهای حضورش برای دیدار،
گواه این است که خود از پیش این سفر را هم کارگردانی شده از بزرگ کارگردان روزگار
به عین دیده است.
پردیس پروردگار پناهگاه و خلدبرین خداوند خان و مانش باد.
علی غلامی یک معلم و مربی بینظیر بود
سیدرضا صافی، کارگردان سینما و
تلویزیون که از هنرآموزان دورههای فیلمسازی مرحوم علی غلامی بود، نیز در خصوص
آشناییاش با این هنرمند به بامداد جنوب گفت: 34 سال پیش از این هنگامی که نوجوان
۱۳ سالهای بودم، با علی غلامی آشنا شدم. کلاسهای ساده و محقرانه آموزش فیلمسازی در
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بوشهر برگزار میشد! یک ساختمان بسیار ساده با
تعدادی قفسه کتاب، چند تا صندلی چند میز و یک دنیا شور و اشتیاق و طلبگی ما بچهها
و او که شاید بیش از ما شوق آموختن و تدریس داشت... پنجشنبهها بعد از ظهر و هر هفته، صبح
جمعه علی غلامی ما پنج، شش نوجوان را دور هم جمع میکرد و الفبای سینما را به ما
میآموخت... و این چنین شد که عاشق و شیفته سینما شدم. هرچند از میان آن جمع قدیمی
در سی و اندی سال پیش، خیلیها رفتند؛ اما من ماندم.
بعدها در کلاسهای دیگر، در مدارس دیگر و در مراکز دیگر علی غلامی
طی سالیان متمادی به تربیت و پرورش نوجوانان و جوانان همت گماشت و خیلیهای دیگر
به جمع شاگردانش پیوستند، شاگردانی که بسیاری از آنان امروز هر یک استادی هستند در
عالم هنر.
وی در پایان در خصوص جایگاه هنری علی
غلامی خاطرنشان کرد: در این زمینه اگر صرفا از لحاظ فنّی و هنری بخواهیم رتبهبندی
کنیم، باید گفت، علی غلامی هنرمند طراز اولی نبود؛ اما انسان درجه یکی بود و یک معلم
و مربی بینظیر! که البته این به مراتب مهمتر و ارزندهتر و ماناتر است.
او فوتبالیستی قابل بود که به تئاتر
علاقه داشت
رئیس هیات مدیره انجمن هنرهای نمایشی
استان بوشهر هم با ابراز نارحتی از فوت ناگهانی علی غلامی به بامداد جنوب گفت: مرحوم
علی غلامی یک معلم بود، معلم همیشه منشا خدمت است، معلم پرورش دهنده استعدادهاست،
کاشف استعدادهایی که کمتر دیده میشوند و نقش علی غلامی در هنر استان چنین بود،
بعد از حضور موثر او در دهه پنجاه در حوزه تئاتر و ورزش استان بوشهر، میتوان رد پای
او را در توسعه تئاتر استان در اویل دهه شصت به بعد دید. او فوتبالیستی قابل بود
که به تئاتر علاقه داشت، شعر میگفت، قصه مینوشت و عاشق خدمت به مردمان دیارش بود.
همین ویژگیها از غلامی انسانی خاص ساخته بود.
محمد مظفری در ادامه با تاکید بر اینکه
او بعد از انقلاب شالوده تئاتر دانشآموزی را در استان بوشهر بهخصوص در شهر بوشهر
بنا گذاشت، بیان کرد: شاگردان او بعدها در حوزههای مختلف هنری سری در سرها
درآوردند و بسیاری از دانشآموزان دهه شصتی وی در تئاتر دهه هفتاد و هشتاد استان
بوشهر حرفی برای گفتن داشتند و این بزرگترین خدمت او به تئاتر بود.
وی با اشاره به اینکه توجه به تئاتر
دانشآموزی در دهه شصت برای چندین سال تئاتر استان را بیمه کرد، تصریح کرد: توجه
به آیینها و داشتههای بومی بوشهر و به تصویر کشیدن آنها در آثارش از مهمترین ویژگیهای آثار غلامی
است. با وجود اینکه علی غلامی سالهای اخیر را در آبادان می گذراند؛ ولی ارتباط او
با تئاتر بوشهر هیچ وقت قطع نشد.
مظفری در پایان خاطرنشان کرد: بهیقین
از این پس نبودش ما را از یک دایرهالمعارف محروم میکند. سینه او گنجینهای از
داشتههای فرهنگی و تاریخی این سرزمین بود.
ما معمولا عادت نداریم و شاید بلد نیستیم از تجربیات پیشکسوتانمان
برای رشد نسل جدید جامعه استفاده کنیم؛ ولی استاد غلامی همیشه خودش مشتاق به
انتقال تجربیاتش بود و به همین سبب تا پایان روزهای عمر شریفش در کنار جوانان هنرمند
صحنه را ترک نکرد و دست از نوشتن برنداشت.
در پایان یادآوری میشود، پیکر زندهیاد
علی غلامی روز گذشته در آبادان تشییع و سپس به بوشهر منتقل شد تا امروز (31
اردیبهشتماه) ساعت 17 طی مراسمی با حضور مسوولان و هنردوستان بوشهری از مجتمع
فرهنگی بوشهر تشییع شود و برای همیشه در قطعه هنرمندان بهشت صادق بوشهر آرام
گیرد.