الهام بهروزی:
سینمای ایران در سال 98 در حالی آغاز
شد که شرایط اقتصادی همهچیز را تحت شعاع خود قرار داده بود؛ با وجود این، پیشبینی
میشد فیلمهای کمدی و کارگردانان موفق جوانی همچون «سعید روستایی» و «بهرام توکلی»
تا حدودی مصون بمانند. کمدیها تا حدودی همچون رویه سالهای اخیر فروش نسبتا خوب
خود را داشتهاند و پیشبینی میشود که «تگزاس 2» رکورد «تگزاس» را پشت سر بگذارد
و «سامورایی در برلین» نیز به فروش خوبی برسد. در سینمای غیرکمدی، سعید روستایی با
«متری شش و نیم» نیز توانست همچنان موقعیت خود را در گیشه حفظ و بهعنوان
کارگردانی پرفروش این چند ساله خود را مطرح کند. بااینحال، دیگر کارگردان جوان و
موفق این سالها «بهرام توکلی» با فیلم «غلامرضا تختی» نتوانست آنطور که انتظار میرفت
مخاطبان را به سالن سینما بکشاند. مرور کلی فروش سینما ماههای آغازی سال 98
حکایت از وضعیت راضیکنندهای ندارد و صنعت سینمای ایران را نیز چون دیگر صنایع در
رکود نشان میدهد. با همه این اوصاف، مروری داشتهایم بر 10 فیلمی که در هفتههای
اخیر در گیشه پیشتاز بودهاند.
«تگزاس ۲»
«تگزاس 2» فیلمی است به
کارگردانی مسعود اطیابی و تهیهکنندگی سیدابراهیم عامریان و نویسندگی حمزه صالحی
محصول سال ۱۳۹۷ است. این فیلم ادامه سینمایی
«تگزاس» است و از ۲۸ فروردین ۹۸ در ایران اکران
و جایگزین رحمان ۱۴۰۰ شد که در همان ابتدا با استقبال مخاطبان همراه شد؛ بهطوریکه
گفته میشد قسمت دوم این مجموعه از قسمت اول بسیار پرفروشتر خواهد شد. این فیلم
از همان ترکیب بازیگران تگزاس بهره گرفته است و بازیگرانی همچون سام درخشانی، مهدی
هاشمی، پژمان جمشیدی، ژاله صامتی، گابریلا پتری و... در آن ایفای نقش میکنند. «تگزاس
2» در مدت پنج هفته در 172 سینما اکران شده است که در این زمان به فروشی بیش از 12
میلیارد تومان رسیده است.
«سامورایی در برلین»
«سامورایی در برلین» فیلمی است در ژانر
کمدی به کارگردانی و نویسندگی مهدی نادری و تهیهکنندگی ابوالفضل صفاری محصول سال
۱۳۹۷. این فیلم در ۱۸ اردیبهشت 98 در سینماهای ایران اکران شد و در حال حاضر در
131 سینما در حال اکران است. این فیلم از بازیگرانی همچون حمید فرخنژاد، امیرمهدی
ژوله، میر طاهر مظلومی، هومن حاجیعبداللهی، سامان صفاری، نادر مشایخی، گوهر خیراندیش
بهره گرفته است. مهدی نادری که پیش از این کارگردانی «بدرود بغداد» را نیز در
کارنامه خود داشته؛ این بار فیلم سینمایی سامورایی در برلین را دارد که دو هفته اول
اکرانش را با فروشی میلیاردی شروع کرده است و با ادامه این روند میتواند بهعنوان
یکی از پرفروشترین فیلمهای سال 98 شناخته شود. این فیلم در طی دو هفته در 131
سینما به فروشی نزدیک به دو میلیارد تومان رسیده است.
«متری شیش و نیم»
سعید روستایی که با فیلم «ابد و یک روز»
توانسته بود خودش را در سینمای ایران مطرح کند، این بار با فیلم «متری شش و نیم»
به تهیهکنندگی سیدجمال ساداتیان محصول سال ۹۷ به سالن سینماها بازگشته است. این
فیلم نخستینبار در سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر به روی پرده رفت و موفق شد برنده
«سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران» شود. بعد از «ابد و یک روز»، این فیلم
دومین همکاری سعید روستایی با نوید محمدزاده، پریناز ایزدیار و پیمان معادی است. ۲۰
فروردین 98 بیش از ۷۸ هزار نفر به تماشای «متری شیش و نیم» نشستند (معادل فروش ۱/۷
میلیارد تومان در روزهای عادی) که این تعداد مخاطب در یک روز رکوردی منحصربهفرد برای
یک فیلم اجتماعی در دهه نود محسوب میشود. این فیلم دومین فیلم پرفروش تمام ادوار سینمای
ایران است که تا به امروز طی 9 هفته در 113 سینما به فروشی بالغ بر 25 میلیارد
تومان رسیده است.
«چهار انگشت»
«چهار انگشت» فیلمی به کارگردانی و نویسندگی
حامد محمدی و تهیهکنندگی حمید پنداشته محصول ۱۳۹۷ است. فیلم چهار انگشت در کشورهای
کامبوج، تایلند و ایران فیلمبرداری شده است. این فیلم از ۲۵ اسفند ۱۳ در سینماهای ایران
اکران شده است و تا به امروز فروشی بیش از 10 میلیارد را داشته است. در این فیلم
بازیگرانی همچون جواد عزتی، امیر جعفری، مونا فرجاد، ماییداوی وییز و... به ایفای
نقش میپردازند. حامد محمدی پیش از این کارگردانی فیلمهایی چون «اکسیدان» (۱۳۹۵)
«فرشتهها باهم میآیند» (۱۳۹۲) را در کارنامه خود داشته است و تجربه نگارش فیلمنامه
آثاری چون «چهار انگشت»(۱۳۹۶) «اکسیدان» (۱۳۹۵) «فرشتهها با هم میآیند» (۱۳۹۲) «حوض
نقاشی» (۱۳۹۱) «طلا و مس» (۱۳۸۷) نیز دارد. چهار انگشت به نظر منتقدان نسبت به
دیگر آثار محمدی دارای کیفیت بهمراتب پایینتری است و تنها نقطه قوت آن بهرهگیری
از زوج عزتی و جعفری است که در اکسیدان خوش درخشیده بودند.
«نبات»
«نبات» فیلمی به نویسندگی و کارگردانی پگاه
ارضی و به تهیهکنندگی هوشنگ نوراللهی محصول سال ۹۶ است. این فیلم برای نخستین بار
در اردیبهشت ۱۳۹۸ در بخش بازار جشنواره جهانی فیلم فجر به نمایش درآمد. آنچه شاید
به جذابیت این فیلم بیفزاید، موسیقی متن آن است که آخرین ساخته هنرمند فقید ناصر
چشمآذر است. در کنار آن فیلمنامه درام و بازی شهاب حسینی نیز از ویژگیهای جذب مخاطب
خواهد بود. با این حال نبات طی دو هفته اکران خود در 70 سینما به فروشی نزدیک به
400 میلیون تومان رسیده است و باید دید در هفتههای آتی میتواند موفقیتی کسب کند؟
«زندانیها»
مسعود دهنمکی، کارگردان جنجالی سینمای
ایران که در سالهای اخیر واکنشهای متفاوتی را نسبت به خود برانگیخته بود، سه سال
پس از ساخت «رسوایی 2» با «زندانیها» به سالن سینما بازگشته است. این فیلم طی 9
هفته به فروشی بیش از چهار میلیارد تومان رسیده است که برای دهنمکی نسبت به آثار
گذشته نوعی افول بهحساب میآید. زندانیها با بهره گرفتن از بازیگرانی همچون هدایت
هاشمی، بهنام تشکر، هومن برقنورد، برزو ارجمند، بهاره افشاری، بهنوش بختیاری به
روایت داستانی ساده از دانشجویی میپردازد که قصد دارد برای پایاننامه خود روی
چند زندانی تحقیق کند. در این ساخته دهنمکی خبری از ستارگان درخشان نیست و شاید
همچنان نام دهنمکی تنها بهانه جذب مخاطبانی باشد که با این نوع سینما دم آشتی
دارند.
«پیشونی سفید 3»
«پیشونی سفید ۳» فیلمی به کارگردانی، نویسندگی
و تهیهکنندگی سیدجواد هاشمی محصول سال ۹۷ است. این فیلم سومین قسمت از سهگانه «اختاپوس»
و دنباله «پیشونی سفید 2» است و از ۲۵ اسفند ۹۷ در سینماهای ایران اکران شده است.
در این فیلم بازیگرانی همچون پژمان بازغی، لیلا اوتادی، ارسلان قاسمی، ترلان پروانه،
محمدرضا شریفینیا، سیدجواد هاشمی، امیر غفارمنش، هومن حاجیعبداللهی، حسام نواب صفوی
و ... حضور دارند. پیشونی سفید 3 طی 9 هفته در 98 سینما به فروشی در حدود سه
میلیارد تومان رسیده است.
«ژن خوک»
«ژن خوک» فیلمی به کارگردانی و تهیهکنندگی
سعید سهیلی و نویسندگی سعید سهیلی و احمد کاوری محصول سال ۱۳۹۷ است که در تاریخ ۲۶
اسفند ۱۳۹۷ در سینماهای ایران اکران شد. این فیلم به سبک کمدی است. در این فیلم بازیگرانی
همچون هادی حجازیفر، سینا مهراد، نازنین بیاتی، صبا سهیلی، بهرنگ علوی، شهین تسلیمی
با حضورِ الناز حبیبی و هنرمندیِ جمشید هاشمپور به ایفای نقش پرداختهاند.
پیش از این «گشت ۲» فیلم قبلی سعید سهیلی
در بهمنماه سال ۹۵ در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و در اسفندماه
همان سال بهعنوان یکی از فیلمهای اکران نوروز ۹۶ روی پرده رفت. این فیلم با فروشی
بیش از ۲۱ میلیارد تومان عنوان سومین فیلم پرفروش سال ۹۶ و چهارمین فیلم پرفروش تاریخ
سینمای ایران را از آن خود کرد. بااینحال «ژن خوک» در طی 9 هفته در 42 سینما به
فروشی حدود سه میلیاردی رسیده است. از نکتههای قابلتوجه این فیلم بهره گرفتن از
محسن چاوشی بهعنوان خواننده است که آهنگ «حلالم کن» را برای این فیلم خوانده است.
«غلامرضا تختی»
«غلامرضا تختی» فیلمی زندگینامهای و ورزشی به کارگردانی
بهرام توکلی و تهیهکنندگی سعید ملکان و نویسندگی بهرام توکلی و سعید ملکان محصول سال
۱۳۹۷ است. این فیلم در نخستین روز از سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر رونمایی شد
که در ۱۰ بخش نامزد کسب سیمرغ بلورین شد و موفق شد در دو بخش سیمرغ بلورین را از آن
خود کند. این فیلم طی 9 هفته اکران خود در 28 سینما به فروشی نزدیک به دو میلیارد
رسیده است. به نقل از سایت تحلیلی خبری عصر ایران، اتفاق غافلگیرکننده اکران نوروزی
امسال فروش نهچندان بالای فیلم «غلامرضا تختی» بهرام توکلی بود. با وجود پیشبینیها
از زمان جشنواره فجر، محوریت زندگینامه جهانپهلوان تختی، جنجالهای آخر سال 97 و
... اما استقبال مخاطبان از آن بسیار کمتر از حد انتظار کارشناسان و اهالی سینما بود.
تا جایی که حتی بعضی از منتقدین نسبت به
این اتفاق واکنش نشان دادند؛ هوشنگ گلمکانی منتقد با سابقه و سردبیر مجله فیلم در صفحه
اینستاگرامش نوشت: «بیتعارف، این میزان تماشاگر برای چنین فیلمی در جامعه ما شرمآور
است. [...] من که شرمم آمد؛ کسانی که فیلم را ندیدهاند، نمیدانم.» و منتقد جوانتر
خسرو نقیبی هم در یادداشتی نوشته است: «معتقدم که این سینما همتش را ندارد تا شبیه
غلامرضا تختی را تا سالها تولید کند. برای همین آن را «اتفاق» میدانم. غلامرضا تختی
یک شاهکار است؛ در سینمایی که سقفش آنقدرها که این فیلم مینمایاند، بلند نیست.»
با وجود این، باید در نظر داشت که
فیلم غلامرضا تختی هرچند بهظاهر المانهای جذب مخاطب و تحسین منتقدان را دارد؛
اما دوسویه اقناع مخاطب امروزی سینمای ایران یعنی خشم و شادی را در خود ندارد و
شاید دیگر صرف روایت نتواند مخاطب را به سینما بکشاند.