الهام بهروزی:
آمدن تابستان و گرما همیشه افزایش
حشرات موذی را در پی دارد؛ حشراتی که اغلب ناقل بیماری‌های واگیر هستند. در این
فصل انواع بیماری‌های همه‌گیر شیوع پیدا می‌کند که نه تنها حیات حیوانات، بلکه
زندگی انسان‌ها را نیز تهدید می‌کند. به‌خصوص افرادی که در ارتباط با دام هستند
بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های واگیر هستند.
یکی از این بیماری‌های مرگ‌آفرین و
خطرناک تب خونریزی‌دهنده کریمه کنگو است. تب خونریزی‌دهنده کریمه کنگو که اولین‌بار
در سال 1944 در کریمه و سپس در سال 1956 در کنگو شرح داده شد در اثر ویروسی از جنس
نایرو ویروس از خانواده بونیا ویریده‌ها ایجاد میشود. این ویروس غالبا به‌وسیله
گزش کنه هیالوما به انسان منتقل میشود. این بیماری در اکثر مناطق صحرایی افریقا،
اروپای شرقی، خاورمیانه (به‌خصوص ایران و عراق) و پاکستان و هندوستان مشاهده میشود.
تب خونریزی‌دهنده کریمه کنگو که به‌دلیل
مرگ و میر بالایی كه در مبتلایان دارد، بیماری مهم خوانده میشود. در علم پزشکی تب
خونریزی‌دهنده ویروسی کریمه کنگو (CCHF) یک بیماری خونریزی دهنده تبدار
حاد است که از طریق کنه منتقل میشود و در آسیا، اروپا و افریقا شایع است. با وجود
اینکه که بیماری مخصوص حیوانات است؛ ولی در موارد ناگهانی انسان‌ها نیز بدان مبتلا
می‌شوند.
بر اساس مطالعات صورت گرفته، عفونت تب
كریمه كنگو از طریق تماس با حیوان آلوده به‌طور مستقیم و غیر مستقیم، به انسان
منتقل میشود؛ زمانی كه انسان با ترشحات و خون بدن حیوان آلوده تماس پیدا می‌‌كند،
بیماری به‌طور مستقیم انتقال می‌یابد؛ اما در روش غیر مستقیم، كنه‌‌ای كه روی بدن
حیوانات اهلی وجود دارد، از خون دام آلوده تغذیه می‌‌كند و آلوده میشود و چنانچه
این كنه، روی بدن انسان قرار گیرد، می‌‌تواند آلودگی را منتقل كند.
علائم بالینی تب کریمه کنگو
علائم بالینی تب كریمه كنگو دارای چهار
مرحله است؛ دوره كمون این بیماری بستگی به شیوه انتقال ورود ویروس دارد. پس از گزش
كنه، دوره كمون معمولا یك تا سه روز است و حداكثر به 9 روز می‌‌رسد. دوره كمون این
بیماری به‌دنبال تماس با بافت‌‌ها یا خون‌‌آلوده معمولا پنج تا شش روز طول می‌كشد
و حداكثر زمان ثابت شده 13 روز است. علائم ناگهانی قبل از خونریزی حدود یك تا هفت
روز طول می‌کشد. بیمار دچار سردرد شدید، تب، لرز، درد عضله، (به‌خصوص در پشت و
پاها)، گیجی، درد و سفتی گردن، درد چشم، ترس از نور (حساسیت به نور) میشود. البته
ممكن است حالت تهوع، استفراغ بدون ارتباط با غذا خوردن و گلودرد و احتقان ملتحمه
در اوایل بیماری وجود داشته باشد كه گاهی با اسهال و درد شكم و كاهش اشتها همراه
میشود.
تب در بیماری كریمه كنگو معمولا بین سه
تا 16 روز طول می‌كشد و تورم و قرمزی صورت، گردن و قفسه سینه، پرخونی خفیف حلق و
ضایعات نقطه‌‌ای در كام نرم و سخت شایع هستند. همچنین در این بیماری تغییرات قلبی
عروقی شامل كاهش ضربان قلب و كاهش فشارخون مشاهده میشود. مرحله خونریزی دهنده
تب كریمه كنگو كوتاه است كه به سرعت ایجاد میشود و معمولا در روز سوم تا پنجم
بیماری آغاز یك تا 10 روز (به‌طور متوسط چهار روز) طول می‌كشد. خونریزی در مخاط‌ها
و خونریزی زیرجلدی كه قطری در حدود یک تا دو میلی‌متر دارد در پوست به‌خصوص در
قسمت بالای بدن و در طول خط زیربغلی دیده میشود و در محلهای تزریق و تحت فشار
ممكن است ایجاد شود. برخی موارد خونریزی از بینی، استفراغ خونی، ملنا و خونریزی
غیرطبیعی رحم آن‌قدر شدید است كه بیمار نیاز به تزریق خون دارد.
با كمرنگ شدن ضایعه‌‌های پوستی از روز دهم، به‌تدریج
روند بهبودی آغاز میشود. مشخصه دوره نقاهت، طولانی بودن آن به همراه ضعف است كه
ممكن است برای یك ماه یا بیشتر باقی بماند. گاهی موهای بدن كامل می‌ریزند كه البته
پس از چهار تا پنج ماه ترمیم میشود و بهبودی معمولا بدون عارضه است؛ اما التهاب
عصبی یك یا چند عصب ممكن است برای چندین ماه باقی بماند.
راه‌های پیشگیری از بیماری تب کریمه
کنگو
راه‌های پیشگیری از این بیماری عبارتند
از: سمپاشی دام‌ها (با استفاده از سموم مناسب ضدعفونی به‌منظور كاهش كنه‌‌ها) محیط
آلوده به خون و ترشحات بیمار، رعایت اصول ایمنی در موقع تماس با گوشت و جگر،
خودداری از تماس بدن با ترشحات و خون دام آلوده، خودداری از رفت و آمد در محلهای
کشتار غیرمجاز، خودداری از له کردن کنه با دست یا روی بدن، خودداری کشتار دام در
محلهای غیرمجاز، تهیه گوشت موردنیاز از محلهای مطمئن، جدا نگاه داشتن جایگاه دام
از محل زندگی، اجتناب از خوردن گوشت و جگر خام یا نیمه‌پخته، نگهداری جگر، گوشت؛
دل و قلوه به مدت 48 ساعت در یخچال پیش از استفاده. همچنین افرادی كه در كشتارگاه‌ها
كار می‌كنند باید از دستكش، چكمه و روپوش استفاده كنند. در حقیقت رعایت بهداشت
فردی تنها راه پیشگیری از ابتلا به بیماری است.
بدیهی است این بیماری در عین کنترل
شدن، گهگاهی در گوشه و کنار کشور شیوع پیدا می‌کند. در بالا اشاره شد، این بیماری
در فصل گرما نمود بیشتری دارد؛ چون در این فصل حشرات موذی افزایش می‌یابند. کنه هم
یکی از این حشرات است که ناقل بیماری صعب‌العلاج تب خونریزی‌دهنده کریمه کنگو است.
امسال ۱۲ نفر به تب کریمه کنگو دچار
شده‌اند
به گزارش ایسنا، رئیس مرکز مدیریت
بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت ضمن هشدار نسبت به بروز موارد بیماری تب کریمه کنگو
در فصل گرما و تاکید بر لزوم رعایت موارد بهداشتی برای جلوگیری از انتقال بیماری،
گفت: از ابتدای امسال ۱۲ نفر به این بیماری دچار شده‌اند که از این تعداد دو نفر
فوت کرده‌اند؛ البته این به هیچ عنوان نشان‌دهنده این نیست که بتوانیم بگوییم
موارد ابتلا به بیماری تا پایان سال نیز کمتر از سال گذشته خواهد بود.
دکتر محمدمهدی گویا با اشاره به کاهش
۵۰ درصدی آمار ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو تا این مقطع زمانی در سال جاری و
نسبت به سال گذشته، توضیح داد: از آنجا که ابتلا به این بیماری در فصول گرم سال
بیشتر اتفاق می‌افتد، پایان تابستان آمار دقیق‌تری از ابتلا به این بیماری را
خواهیم داشت.
وی در ادامه انتقال بیماری تب کریمه
کنگو به انسان را از سه راه ممکن دانست و گفت: معمولا کسانی به این بیماری دچار می‌شوند
که با دام و حیوانات بیشتر سر و کار دارند و کنه‌ای که منتقل‌کننده این بیماری به
انسان است، از بدن دام به بدن انسان منتقل میشود. کسانی که در خانه دام نگهداری
می‌کنند، افراد شاغل در کشتارگاه‌ها، ساکنان مناطق روستایی که با دام ارتباط
بیشتری دارند و… بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. البته این بیماری در
دام آلوده، علامت ظاهری ندارد.
گویا با اشاره به اینکه راه دوم انتقال
بیماری، هنگام ذبح دام است، افزود: اگر ذبح به شکل اصولی و بهداشتی در کشتارگاه‌ها
با حضور متخصصان مربوط انجام شود، دیگر جای نگرانی برای انتقال این ویروس از گوشت
دام ذبح شده وجود ندارد؛ چراکه گوشت پس از ذبح به مدت ۲۴ ساعت در فضایی به نام پیش‌سرد
نگهداری میشود که در همین مدت اگر ویروسی وجود داشته باشد، از بین می‌رود.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیردار
وزارت بهداشت، راه سوم انتقال این بیماری را از طریق تماس با خون دام آلوده و یا
ترشحات بدن دام آلوده دانست و گفت: کسانی که در کشتارگاه‌ها کار می‌کنند یا کسانی
که خودشان اقدام به ذبح دام می‌کنند، ممکن است از طریق تماس با خون دام و یا سایر
ترشحات بدن دام آلوده نیز به این بیماری مبتلا شوند. همچنین در سال‌های گذشته
گزارشاتی مبنی بر ابتلای پرستاران و پزشکان در مراکز درمانی داشتیم. آنها در
مواجهه با بیماری که هنوز بیماری‌اش تشخیص داده نشده بود، بدون پوشش مناسب و بی‌مهابا
با خون و ترشحات بدن بیمار در ارتباط بودند که همین امر باعث انتقال بیماری به
آنها شده بود.
گویا در پایان شانس ابتلا به بیماری تب
کریمه کنگو از طریق خوردن گوشت را بسیار بعید دانست و تصریح کرد: از آنجایی که
معمولا گوشت، قبل از استفاده بسیار خوب پخته میشود و همچنین رعایت نکات بهداشتی
در کشتارگاه‌ها، بسیار بعید است که فردی از طریق خوردن گوشت دچار این بیماری شود.
البته ممکن است اگر از جگر خام یا گوشت درست پخته نشده آلوده، استفاده کند، به
بیماری دچار شود.
هشدار دامپزشکی استان بوشهر درباره
بیماری تب کریمه‌کنگو
روابط عمومی اداره‌کل دامپزشکی استان
بوشهر نیز اعلام کرد: با توجه به افزایش احتمال شیوع بیماری تب کریمه کنگو در فصول
گرم سال همزمان با فصل فعالیت مخزن بیماری (کنه‌ها)، ضروری است به‌ویژه گروه‌های
در معرض خطر شامل دامداران، کارکنان کشتارگاه‌ها، قصابان، کشاورزان و به‌خصوص
روستاییان و عشایر که به نحوی با دام سروکار دارند، با جلوگیری از رفتارهای مخاطره‌آمیز
مراقب سلامتی خود باشند.
خودداری از کشتار دام در خارج از
کشتارگاه‌ها، رعایت اصول بهداشتی و استفاده از وسایل حفاظت فردی از سوی کارکنان
زنجیره کشتار، انتقال و عرضه‌کنندگان گوشت، نگهداری لاشه حداقل به مدت ۲۴ ساعت پس
از استحصال در اتاق سرد در کشتارگاه، خودداری از خرید گوشت‌های بدون مهر دامپزشکی،
خودداری از مصرف گوشت تازه (گوشت خریداری‌شده باید به مدت حداقل ۲۴ ساعت در یخچال
صفر تا ۴ درجه سانتی‌گراد، نگهداری و سپس، مصرف شود)، خودداری از مصرف جگر به‌صورت
خام (جگر خریداری‌شده باید به مدت حداقل ۴۸ ساعت در یخچال صفر تا ۴ درجه سانتی‌گراد،
نگهداری و سپس، مصرف شود) از جمله موارد مهم در مصرف گوشت است.
استفاده از دستکش، هنگام خرد کردن گوشت در مراکز عرضه و نیز منازل،
اجتناب کودکان و روستاییان و دامداران از بازی و یا لامسه کنه‌های ماده تخم‌ریزی
کرد، خودداری از جدا و له‌کردن (کشتن) کنه‌ها از طریق شیردوشان و دامداران،
خودداری از پشم‌چینی دام‌ها، بدون استفاده از تجهیزات و لوازم ایمنی و حفاظت
کننده، اجتناب از استراحت در مراتع و کوهستان‌ها بدون رعایت استفاده از وسایل ایمن
و سمپاشی منازل و اسطبل‌های روستایی برای کاهش جمعیت کنه‌ها از دیگر موارد
بهداشتی است.
پربازدید ها