داود علیزاده:
ایران سالانه شاهد بیش از ۳۵ هزار مرگ‌ومیر
ناشی از حوادث است که نیمی از این تلفات ناشی از حوادث جاده‌ای است. مهم‌ترین روش کاستن
از این تلفات و خسارات، پیشگیری از وقوع آن‌ها از طریق افزایش ایمنی است.
با وجود این، حادثه همچنان به وقوع می‌پیوندد
و پس از وقوع آن، می‌بایست با آمادگی و تجهیزات مناسب به کمک آسیب‌دیدگان شتافت. مرکز
فوریت‌های پزشکی یا همان اورژانس ۱۱۵ این وظیفه خطیر را در کاهش خسارت به افرادی بر
عهده دارد که در معرض حادثه یا بیماری قرارگرفته‌اند. ایران از لحاظ بلایای طبیعی جزء
10 کشور بلاخیز دنیا و ششمین کشور در آسیاست. حوادث و تلفات ناشی از این بلایا در پهنه
گسترده اقلیم ایران پراکنده است که از لحاظ وسعت نوزدهمین کشور بزرگ دنیا و ششمین کشور
بزرگ آسیا و از متنوع‌ترین کشورهای دنیا از لحاظ جغرافیای طبیعی است.
در چنین شرایطی، رسیدن بر بالین بیمار یا
مجروح در زمان‌های استاندارد، نیازمند امکانات و زیرساخت گسترده و وسایل نقلیه متنوع
و سازگار با انواع شرایط جغرافیایی است. خوشبختانه در کشور درصد قابل‌توجهی از مساحت
کشور تحت پوشش اورژانس ۱۱۵ با استاندارد مورد انتظار قرارگرفته است، هرچند در مناطقی
این خدمات قابل توسعه است. به‌ویژه در راه‌های فرعی و مناطق کوهستانی و صعب‌العبور
که تنها وسیله‌ای که به شکل بسیار موثری این خلأ را پوشش خواهد داد، بالگرد است.
مرکز اورژانس ۱۱۵، به شیوه‌های مختلفی از
جمله تماس‌های مردمی، مراجعه حضوری به پایگاه‌ها و ارتباط مستقیم با سایر ارگان‌ها
همچون پلیس و آتش‌نشانی و… از حوادث و اعلام نیاز بیماران نیازمند خدمات فوریت‌های
پزشکی اطلاع می‌یابد. اپراتور ضمن تعیین نزدیک‌ترین پایگاه به محل بروز حادثه در مورد
نوع وسیله نقلیه بیمار با توجه به استانداردهای تعریف‌شده بـرای هــر وسیله تصمیم‌گیری
می‌کند و از میان آمبولانس، موتورلانس و بالگرد اورژانس یکی را انتخاب کرده و آدرس
و نوع ماموریت را به پایگاه مورد نظر اطلاع می‌دهد.
در این مرحله چنانچه حادثه اطلاع داده‌شده،
منطبق با یکی از موارد اندیکاسیون اعزام اورژانس هوایی باشد، سوپروایزر دیسپچ اورژانس
۱۱۵ موضوع را به مرکز عملیات بحران یا EOC
اطلاع داده و مسوول EOC
پس از بررسی موضوع و در صورت لزوم درخواست اعزام بالگرد اورژانس هوایی
را صادر و به انجام هماهنگی‌های لازم برای پرواز بالگرد می‌پردازد.
اورژانس هوایی، در استان بوشهر براي نخستين‌بار
از اسفندماه سال 1393 شروع به کارکرد و سالانه به‌صورت ميانگين 39 پرواز داشته است.
اين بالگرد كه از نوع BEL212 است با شعاع پروازي بالا همه مناطق استان
بوشهر را بدون محدوديت پروازي پوشش می‌دهد. اين بالگرد مجهز به چهار تخت و تجهيزات
مراقبت‌هاي ويژه است و همزمان توان جابه‌جايي چهار بيمار را دارد. براي تهيه و تجهيز
اين بالگرد كه تمام‌وقت در اختيار دانشگاه علوم پزشكي بوشهر است،50 ميليارد ريال اعتبار
هزينه شده است.
رئیس سازمان اورژانس ۱۱۵ استان بوشهر در
این خصوص گفت: از اول سال ۹۸ تعداد ۳۶ هزار و ۶۲۲ تماس با مراکز پیام اورژانس ۱۱۵ استان
بوشهر گرفته‌شده که از این تعداد تماس ۹ هزار و ۸۷۴ مورد منجر به ماموریت شد که پنج
هزار و ۸۰۲ مورد شهری و چهار هزار و ۷۲ مورد نیز جاده‌ای بوده است.
به گفته دکتر عبدالرحیم دادجو، از این تعداد
ماموریت، سه هزار و ۵۴۲ مورد حوادث ترافیکی، شش هزار و ۳۳۲ مورد حوادث غیر ترافیکی
و بیماری که شش هزار و ۴۷۸ مورد به مراکز درمانی استان اعزام و سه هزار و ۳۹۶ مورد
درمان در محل شد و میانگین زمانی استان بوشهر رسیدن بر بالین بیمار در ماموریت‌های
شهری چهار دقیقه و رسیدن بر بالین بیمار در ماموریت‌های جاده‌ای هفت دقیقه است.
وی در پایان یاد آور شد: سازمان اورژانس
۱۱۵ استان بوشهر با برخورداری از یک بالگرد هوایی، ۳۳ پایگاه جاده‌ای و ۱۹ پایگاه شهری
اورژانس به همراه ۹۶ دستگاه آمبولانس و ۳۷۰ تکنسین و امدادگر، به صورت ۲۴ ساعته در
حال ارائه خدمات به مصدومان و بیماران اورژانسی است.
مسوول پایگاه اورژانس هوایی استان
بوشهر نیز در این باره گفت: در این مدت، بالگرد امدادی اورژانس ۱۱۵ بوشهر برای
انجام ۳۰ ماموریت کاملا حیاتی با توجه به زمان‌های طلایی رسیدن بیمار به مراکز تخصصی
و فوق تخصصی برای نجات بیمار از قطع عضو ناشی از حوادث ترافیکی، پیوند عضو و حتی برگشت
نبض بیمار به پرواز درآمده و بیمار را کمتر از ۲۰ دقیقه از دورترین نقطه استان به مرکز
استان و استان‌های مجاور انتقال داده است.
علیرضا پورشمس ادامه داد: تکنسین‌های اورژانس
در سه‌ماهه نخست، ۷۹۳ مورد ماموریت بیماران قلبی را در اسرع وقت به بیمارستان‌های تخصصی
منتقل کردند و در اجرای کد سما در سراسر استان برای نجات بیماران سکته قلبی و سکته
مغزی حرکت کردند.
به بهانه آشنایی بیشتر با اورژانس هوایی
و خدمات این مرکز در استان بوشهر با علیرضا پورشمس، معاون عملیات اورژانس پیش‌بیمارستانی و مسوول پایگاه
اورژانس هوایی استان بوشهر مصاحبه‌ای داشتیم که در
ادامه می‌آید.
در حال حاضر اورژانس هوایی بوشهر در چه
مراکزی خدمات‌رسانی دارد؟
پایگاه اورژانس هوایی بوشهر در حال حاضر
کلیه نقاط استان را پوشش می‌دهد و در موارد موردنیاز به استان‌های هم‌جوار نیز خدمات
داده است.
بیشترین مصدومانی که برای انتقال از
اورژانس هوایی استفاده می‌شود کدام دسته هستند؟
بیشترین تعداد ماموریت اورژانس هوایی را
بیماران ترومایی شامل می‌شود.
در حال حاضر بالگردهای اورژانس مجهز به
چه تجهیزات پزشکی هستند و نیاز به چه افزودن چه تجهیزاتی است؟
کلیه تجهیزات استاندارد موردنیاز بر اساس
استانداردهای ملی در این بالگرد موجود است.
در هر ماموریت اورژانس هوایی، تیم
اعزامی متشکل از چه افرادی است؟
در هر شیفت کاری پایگاه هفت نفر شامل
دو خلبان دو نفر فنی و دو نفر تیم پزشکی و یک نفر حراست حاضر هستند که چهار نفر به
ماموریت اعزام می‌شوند و تعداد بیشتری در مجموعه اورژانس 115 و دانشگاه علوم پزشکی
و بیمارستان سلمان فارسی این تیم را پشتیبانی می‌کنند.
دو نوع ماموریت برای اورژانس هوایی تعریف‌شده
است که یک ماموریت اولیه و نوع دوم ماموریت ثانویه، اورژانس بوشهر هر دو نوع این
خدمات را ارائه می‌دهد؟
منظور از ماموریت‌های اولیه ارائه خدمات
تخصصی اورژانس هوایی در محل حادثه به بیماران و مصدومان و منظور از ماموریت‌های ثانویه
اعزام فوری بیماران نیازمند تخت، تخصص و تجهیزات به مراکز تخصصی‌تر است که در هر دو
مورد این مرکز در حال ارائه خدمت است.
در حال حاضر بالگرد اورژانس هوایی
بوشهر چند مصدوم را همزمان پوشش می‌دهد؟
این بالگرد آمادگی اعزام سه مصدوم همزمان
را دارد.
تیم اورژانس هوایی به نظر می‌رسد که از
استرس کاری بالایی برخوردارند. برای کاهش این استرس تمهیداتی داشتید؟
اصلی‌ترین اقدام در این زمینه انتخاب افراد
متقاضی توانمند که دارای شرایط اولیه موردنیاز را داشته باشند. ایجاد زیرساخت رفاهی
موردنیاز در آمادگاه و تلاش در پشتیبانی موردنیاز از پرسنل در ابعاد گوناگون از سایر
اقدامات انجام‌شده است.
کارکنان اورژانس هوایی در بدو شروع
فعالیت و حین خدمت هم دوره‌های آموزشی دارند؟
پرسنل علاوه بر مدرک آکادمیک دوره‌های تخصصی
اورژانس هوایی را در ابتدا و حین خدمت می‌بینند و همچنین دوره‌های ویژه ایمنی مانند
بقا در آب (هیوت) را آموزش می‌بینند.
مهم‌ترین دغدغه‌ای که کارکنان اورژانس
هوایی در حال حاضر با آن روبه‌رو هستند چه چیزهایی است؟
کمبود نیروی انسانی متخصص در اورژانس
115 استان و شیفت‌های فشرده کاری و همچنین آموزش همگانی ناکافی از مسائلی است که
اورژانس هوایی بوشهر با آن روبه‌رو
است.
معمولا بیمار در چه زمانی از مناطق
استان به بوشهر و یا به مراکز استان‌های دیگر منتقل می‌شود؟
اورژانس هوایی استان در حاضر در کمتر
10 دقیقه از زمان ابلاغ ماموریت به پرواز درمی‌آید که این زمان در مقیاس ملی عدد بسیار
مناسبی است و کاهش این عدد ملزومات بسیار جدی و پرهزینه‌ای را طلب می‌کند که در برنامه‌های
استراتژیک این مرکز قرار دارد. اعزام بیمار از دورترین نقطه استان به بوشهر در بیشتر
موارد کمتر از نیمی از زمان اعزام زمینی طول می‌کشد. هرچند هرکدام جایگاه خود را دارند
و یکی بر دیگری اولویت ندارد و فعالیت اورژانس زمینی در کنار اورژانس هوایی به‌صورت
تیمی بهترین بازدهی را به دنبال دارد؛ ولی به‌عنوان‌مثال اعزام هوایی بیمار به شیراز
نزدیک به یک‌ساعت زمان می‌برد که برای بیماران دارای زمان طلایی و یا پیوند عضو بسیار
تاثیرگذار است.
خیرین تاکنون به اورژانس هوایی نیز کمک‌رسانی
داشتند؟ این ناوگان تا چه حد به نگاه خیرین نیازمند است؟
خیرین کمک‌های خوبی در زمینه اهدا زمین
و کمک در ساخت پایگاه اورژانس زمینی در نقاط مختلف استان به این مرکز کرده‌اند و از
آنجایی‌که کلیه خدمات این مرکز عام‌المنفعه و رایگان است و همچنین منابع مالی محدود
است، قطعا نیازمند همیاری خیرین ارجمند در توسعه این خدمت ارزشمند در سطح استان باشیم
تا کلیه مردم این سرزمین تفتیده در کمترین زمان از دسترسی سریع به خدمات تخصصی اورژانس
115 بهره‌مند شوند. یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین خدماتی که خیرین می‌توانند به مردم
ارائه کنند، اهدا زمین و ساخت پد بالگرد در نقاط مختلف استان است؛ چراکه این امر سرعت
عمل و ایمنی بالاتری برای عملیات اورژانس هوایی را به‌دنبال دارد و منجر به دسترسی
نامحدود کلیه مردمان این سرزمین به خدمات رایگان اورژانس هوایی می‌شود.
در هنگام انتقال مصدوم، همراه مصدوم را
هم منتقل می‌کنید یا فقط مصدوم منتقل می‌شود؟
امکان اعزام همراه بیمار در ماموریت‌های
اورژانس هوایی موجود است؛ ولی تصمیم نهایی در این خصوص با در نظر گرفتن شرایطی مانند
باد، مسافت و سوخت و ایمنی و ... را سرتیم پروازی اتخاذ می‌کند.
پربازدید ها