سیامک برازجانی:
استاندار بوشهر در جلسه ستاد تنظیم
بازار استان بوشهر چندین‌بار تاکید کرده است که بازار بوشهر به نسبت بازار سایر ش هرهای استان بوشهر گران
است. ایشان بدون ارائه سندی از گرانی بازار فقط به این‌که همه می‌گویند بازار
بوشهر گران است! و شاخص‌های اقتصادی مرکز آمار هم می‌گوید بوشهر شهر گرانی است،
اکتفا کرده است.
نکته جالب این‌که وقتی مرکز آمار می‌گوید
در شاخص‌های اقتصادی و جذب سرمایه‌گذار استان بوشهر دارای رتبه‌های آخر است مدیران
استان می‌گویند ما فکر می‌کردیم اگر شاخص‌ها را بد جلوه دهیم اعتبارات بیشتری به
استان تخصیص می‌یابد، به همین دلیل هم نباید به این آمار توجه کرد اما وقتی بحث
کسب و کار بخش خصوصی می‌شود آمارهای ارائه‌شده از سوی مرکز آمار صد درصد صحیح است.
ما اصراری بر تائید یا رد صحت و سقم آمار ارائه‌شده از سوی مرکز آمار کشور نداریم
اما می‌گوییم اگر آماری که این مرکز در رابطه با گران بودن بازار بوشهر ارائه می‌کند
صحیح است، پس رتبه‌ها و شاخص‌های بسیار بدی که استان بوشهر در آنها جای می‌گیرد
نیز بی‌شک باید صحیح دانسته شده و لاجرم باید برای وضعیت بسیار بد اقتصادی استان
فکری کرد.
اما به‌راستی چه شاخص‌هایی در مرکز
آمار مهم و مورد اتکا و اعتناست؟ و صنوف چه نقش و جایگاهی در گران بودن شهر بوشهر
دارند؟ به نشانگر آماری زیر توجه کنید تا نقش واحدهای صنفی را در گران بودن شهر
بوشهر بهتر بتوانید تحلیل کنید (این نشانگر آماری از مرکز آمار ایران گرفته شده
است):
همان‌طور که در این نشانگر آماری می‌بینیم
6/23 درصد از هزینه‌های خانوار ایرانی به‌طور مستقیم به اصناف و کسبه مواد خوراکی‌فروش
مرتبط است (از این موضوع هم چشم‌پوشی می‌کنیم که قیمت‌گذاری برخی اقلام مانند ماهی
و گندم و... از سوی بخش غیرصنفی و دولت‌نهاد تعیین می‌شود) و حدود 30 درصد از کل
این هزینه‌ها به‌طور مستقیم به بازار ارتباط دارد. یعنی حدود 70 درصد هزینه‌هایی
که باعث گران بودن مرکز استان می‌شود مستقیما در اختیار مدیریت بخش دولتی یا
غیرصنفی است.
با وجود سهمی برابر 30 درصد از گران
بودن بوشهر در آمارهای موجود، اتاق اصناف به‌صورت کاملا مسوولیت‌پذیر آماده همکاری
با نهادهای رسمی است، با این حال، در ابتدا باید یک موضوع بسیار مهم مشخص شود! آیا
بازار خوراکی بوشهر گران است؟ چقدر از این گرانی‌ها تحمیلی است؟ چقدر طبیعی است؟ و
چه اندازه مسوولیت این گرانی‌ها متوجه واحدهای صنفی است؟
اتاق اصناف مرکز استان در رابطه با
وضعیت بازار بوشهر و مقایسه آن با بازار سایر نقاط استان یک پیشنهاد عملی دارد.
استانداری بوشهر با همکاری اتاق اصناف و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، یک طرح
مطالعات میدانی بر مبنای شاخص‌های کیفی و کمی در دستور کار قرار دهد. اگر اقلام
مختلف با کیفیت برابر در بوشهر گران‌تر از سایر نقاط استان باشد می‌توان طرح‌های
عملی برای کنترل بازار را در دستور کار قرار داد. اتاق اصناف مرکز استان بوشهر
آماده است در بخش مطالعات و پژوهش با استانداری بوشهر همکاری کند.
نکته بسیار مهم دیگر در رابطه با گرانی
احتمالی اقلام مختلف در بازار بوشهر این است که بیش از 60 درصد مالکیت واحدهای
صنفی مرکز استان در تملک نهادهای دولتی و حکومتی هستند و همه‌ساله این واحدهای
صنفی بر اساس مزایده‌های غیرقابل تطبیق با شرایط کار و کسب در مرکز استان به بخش
خصوصی واگذار می‌شوند. خوب است استاندار بوشهر فکری برای کاهش اجاره‌بهای این
واحدهای صنفی کند. بی‌شک با کاهش اجاره‌بهای واحدهای صنفی که در تملک نهادهای
دولتی است قیمت‌ها در مرکز استان به سمت تعادل خواهد رفت.
نکته دیگر این است که بخشی از افزایش
قیمت در بوشهر نسبت به بازار سایر شهرها و روستاهای استان بوشهر طبیعی است، زیرا
بوشهر تولیدکننده انواع میوه و تره‌بار نبوده و این اقلام از استان فارس به مرکز
استان بوشهر می‌رسد. با توجه به وضعیت قرارگیری مرکز استان، بوشهر آخرین حلقه حمل
و نقل این اقلام است. یعنی هر بار میوه از استان فارس ابتدا به دشتستان وارد شده و
از آنجا به مرکز استان حمل می‌شود. شرایط اقلیمی باعث افزایش فساد میوه بین
دشتستان و بوشهر شده و این مهم نیز بر کرایه رسیدن بار به بوشهر افزوده می‌شود.
