الهام بهروزی:

موسیقی هنری است که نقش مستقیمی در ترویج شادی و نشاط در جامعه ایفا می‌کند. خوشبختانه این هنر امروز توانسته بسیاری از محدودیت‌ها و تنگ‎نظری‌ها را پشت سر بگذارد و مسیر خود را در جامعه بیابد و مونس خوبی برای همگان باشد؛ حال هر کسی با ظن خود با موسیقی همراه و دمساز می‌شود؛ یکی موسیقی ایرانی را می‌پسندد، دیگری موسیقی پاپ و آن دیگری موسیقی نواحی را؛ اما هر کدام به‌نوعی با این هنر همنشین هستند؛ چراکه موسیقی زبان دل است و انسان را در همه حال یار و مونس است؛ چه شاد باشد و چه غمگین!

موسیقی در استان بوشهر با توجه به اینکه مردمی شاد و موسیقی‌دوست در خود جای داده است، امروز جایگاه خوبی پیدا کرده است؛ البته در برخی از حوزه‌های نیاز به آسیب‌شناسی و واکاوی دارد؛ زیرا همیشه رشد یکباره با خود یک‌سری آفت‌ها نیز به همراه دارد که اگر مورد واکاوی قرار نگیرد، می‌تواند به شاکله آن آسیب بزند. یکی از مواردی که امروز در بسیاری از هنرها از جمله موسیقی نیاز به توجه دارد، امر مهم «آموزش» است که خوشبختانه به‌تازگی دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این زمینه دغدغه‌مند ظاهر شده و در اولین گام آزمون صلاحیت تدریس مربیان موسیقی آموزشگاه‌ها را در دستور کار خودش قرار داده است. بدون‌شک اجرائی شدن چنین برنامه‌هایی می‌تواند هنرآموزان را در مسیر صحیح رشد قرار دهد و آموزش اصولی ساز و آواز را در موسسات نهادینه کند. البته این روند برای اینکه دچار بیراهه نشود باید نظارت شود.

در استان بوشهر امروز شاهد فعالیت موسسات معتبری در حوزه موسیقی هستیم که با به‌کارگیری اساتید ماهر و ممتاز توانسته‌اند تحولی را در زمینه آموزش موسیقی در سطح استان ایجاد کنند. البته در این میان برخی از موسسات بی‌توجه به سطح کیفی آموزش موسیقی از افرادی برای تدریس استفاده می‌کنند که صلاحیت آنها برای آموزش موسیقی تائید نشده است؛ موضوعی که امروز به یک چالش بدل شده و نیاز است که اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی با نظارت دقیق‌تری فعالیت موسسات موسیقی را رصد و پیگیری کند. در این میان گفت‌وگویی را با بهرنگ حکیمی‌پور، رئیس انجمن موسیقی استان انجام دادیم که یکی از اساتید مطرح سه‎تارنوازی و کوبه‌ای در استان به‌شمار می‌رود. یکی از دغدغه‌های همیشگی این نوازنده مساله «آموزش» بوده است و. وی در حوزه فعالیت خود به شکلی مسوولانه ظاهر شده و توانسته نوازندگان مستعد و خلاقی چون ایلیا بازیاری، ماهان فولادی و... را در حوزه سه‌تار نوازی به جامعه موسیقی معرفی کند. شما را در ادامه به خواندن گفت‌وگویی که با این موسیقدان صورت داده‌ایم، دعوت می‌کنم.

آیا بستر مناسب برای آموزش این هنر در استان فراهم شده است؟

از نظر تعداد آموزشگاه‌های موسیقی در سطح استان، آمار نسبتا خوبی داریم. منتها تاسیس آموزشگاه به تنهایی برای ساخت بستر مناسب برای جریان آموزش موسیقی کافی نیست و می‌بایست از لحاظ کیفیت آموزش نیز بررسی شود که متاسفانه این مساله  شرایط مطلوب و قابل قبولی ندارد.

یکی از معضلاتی که در حوزه موسیقی وجود دارد، بحث نبود آموزش اصولی موسیقی در برخی از آموزشگاه‌ها و همچنین دستمزد بالای اساتید مطرح است که هنرآموزان ناچار به پرداخت آن هستند، شما چه راهکاری برای خروج از این معضل دارید؟

در مورد شهریه هنرجویان امسال تعرفه‌ای از سوی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر به آموزشگاه‌های موسیقی ابلاغ شد که اکثر آموزشگاه‌ها نیز از این تعرفه پیروی می‌کنند؛ البته تعداد انگشت‌شماری هم هستند که بیشتر از حد مشخص شهریه دریافت می‌کنند که می‌باست از طرف واحد آموزش و حراست اداره فرهنگ و ارشاد استان پیگیری شود؛ اما در مورد بخش نخست سوال شما باید عرض کنم متاسفانه استان بوشهر از لحاظ سطح آموزش موسیقی به‌طور میانگین در وضعیت بسیار ضعیفی قرار دارد.  چراکه هر شخصی که تصمیم به آموزش موسیقی بگیرد، بدون هیچ‌گونه تعیین صلاحیت می‌تواند وارد این عرصه شود. بارها این موضوع در جلسات متعدد مطرح شده؛ ولی متاسفانه برخورد جدی با این موضوع صورت نگرفته است. هنوز به موسیقی به دید یک شغل نگاه نمی‌شود و همین مساله باعث جدی نگرفتن معضلات آن شده است. استناد صحبت بنده نداشتن گواهی تدریس و کارت صلاحیت تدریس خیل کثیری از مربی‌های موسیقی در استان است؛ اما راهکار، بنده طرحی به اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر مبنی بر دعوت از اساتید برجسته کشور در چهار رشته موسیقی و به مدت دو سال ارائه کرده‌ام که در هر رشته 10 نوازنده پذیرش شود، به گمان من طرح فوق برای رفع این مشکل تاثیر بسزایی خواهد داشت.

دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و  ارشاد اسلامی مدتی است که خیلی جدی وارد مبحث آموزش شده و یکی از اقدما‌تی که به‌تازگی صورت گرفته آزمون تائید صلاحیت تدریس اساتید موسیقی است، این چنین اقدامات چقدر در ارتقای سطح کیفی موسیقی در کشور به‌خصوص در شهرستان‌ها نقش دارد؟

آزمون صلاحیت تدریس گامی بسیار مهم در کنترل امر آموزش موسیقی است؛ منتها به شرطی که به‌درستی اجرا شود و پس از آن واحد آموزش و همچنین حراست ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها در این زمینه نظارت کامل داشته ‌باشند. از سوی دیگر، این آزمون بعد از حدود شش سال از نو به اجرا درآمده که متاسفانه هنوز ایرادهای دوره‌ قبل برطرف نشده و نحوه اجرای آن دارای مشکلات و ایرادهای اساسی است.

شما در حوزه آموزش موسیقی خود چه دغدغه‌هایی دارید و در استخدام مربیان موسیقی چه ملاک‌های را مدنظر قرار می‌دهید؟

در این زمینه، آموزش اصولی با در نظر گرفتن شرایط امروز جامعه همیشه از دغدغه‌های من بوده و هست. هر زمان به متد آموزشی که با آن تدریس می‌کنم، می‌اندیشم و از هرگونه تغییری در جهت بهتر شدن شیوه آموزش دریغ نخواهم کرد که خوشبختانه در سال‌های اخیر شاهد درخشش هنرجویانم در جشنواره ملی جوان بوده‌ایم و امسال هم با راهیابی ماهان فولادی در جشنواره ملی جوان در رشته نوازندگی سه‌تار این امر برای سه‌سال پیاپی تکرار شده است.

به‌عنوان یک استاد موسیقی، وضعیت آموزش موسیقی در استان را چگونه ارزیابی می‌کنید و نقش انجمن موسیقی استان را در این روند چگونه می‌بینید؟

همان‌طور که عرض کردم متاسفانه وضعیت آموزش موسیقی در استان بوشهر شرایط خوبی ندارد. البته به عنوان یک نوازنده و معلم موسیقی می‌گویم و نه استاد. متاسفانه غرور و تکبر بسیار کاذبی هنرآموزان تازه‌کار را فراگرفته است. بدون داشتن حتی یک گواهی از مرجع معتبر و رسمی و استاد برجسته‌ و بنام کشور شروع به تدریس موسیقی کرده‌اند. بخشی از ایراد کار متوجه بعضی از آموزشگاه‌های سودجوست که صرفا برای کسب درآمد از هرشخصی با هرسطحی دعوت به همکاری می‌کنند و بخش دیگر ایراد هم متوجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که می‌بایست بیشتر برای این امر اهمیت قائل شود. من که بجد می‌گویم امیدی به بهتر شدن این مساله ندارم. از طرف دیگر، بعضی از مردم هم ملاک‌ عجیبی برای انتخاب یک مربی دارند. گوش دادن به آثار قدما و اساتید برجسته‌ یک ساز را به‌طور کل فراموش کرده‌اند و  ملاک انتخاب خود را محتوای صفحات مجازی افراد گذاشته‌اند که در این مورد بیش از همه رسانه ملی ما با پخش نکردن و انتشار نکردن آثار فاخر موسیقی مقصر است. مساله‌ای که در پایین آمدن سطح سلیقه موسیقایی مردم نقش بسیار زیادی داشته است و اما در مورد نقش انجمن موسیقی در بحث آموزش می‌بایست عرض کنم که این مساله به‌صورت مستقیم به واحد آموزش هنر مربوط می‌شود و ما از طرف انجمن موسیقی فقط می‌توانیم مشکلات و معضلات را به مسوولان مربوط منتقل کنیم.

با توجه به تجربه‌ای که دارید هنرآموزان بیشتر آموزش چه سازهایی را دوست دارند و آموزشگاه‌های موجود در استان چقدر از عهده این مهم بر آمده‌اند؟

بیشتر، گرایش به سمت سازهای غربی شده است. در مورد بخش دوم سوال شما لازم به ذکر می‌دانم که امکانات آموزشگاه‌های موسیقی بوشهر از شرایط خیلی خوبی برخوردار است که اگر این امکانات با آموزش صحیح و استاندارد همراه شود به‌طور قطع شاهد پیشرفت چشمگیری خواهیم بود.

هنرآموزان بیشتر آموزش سازهای بومی را دنبال می‌کنند یا غیر بومی؟ چرا؟

به‌نظر من استقبال از هر دو مورد در سطح مطلوبی است که البته با توجه به پذیرش 11 نوازنده نی‌انبان از استان بوشهر در جشنواره ملی جوان امسال که همگی از هنرجویان اصغر جاشویی نیز هستند به قطع یقین در سال‌های آتی شاهد تعداد هنرجویان بیشتری در این سبک از موسیقی خواهیم بود.

برگزاری کنسرت‌های متنوع و پی‌درپی چه پیامدهای داشته و چقدر توانسته نشاط را در مردم به‌وجود بیاورد؟

تعداد زیاد کنسرت‌ها -با توجه به محتوای آن‌ها- اگر برای خود موسیقی مفید نبوده؛ به قطع یقین در زمینه نشاط‌بخشی به روحیه مردم عزیزمان تاثیر چشمگیری داشته است.

از دید شما دلایل استقبال کمرنگ مردم از کنسرت‌های اخیر چیست؟ به‌عنوان یک موسیقیدان راهکارتان برای خروج از این وضعیت چیست؟

دلیل عمده آن سطح کیفی نسبتا پایین کنسرت‌هاست که این خود بحث بسیار مفصلی ‌است که می‌تواند جداگانه به آن پرداخته و آسیب‌شناسی شود.

سخن پایانی؟

با توجه به اینکه بیشتر در مورد آموزش صحبت شد سخن پایانی را هم به همان موضوع اختصاص می‌دهم. هنرآموز نیازمند داشتن مهارت در نوازندگی، توانایی در انتقال مفاهیم، سطح مطلوب سواد موسیقایی و مواردی از این قبیل است. «قربون صدقه مادر» فقط مهر مادری است، تائیدیه و صلاحیت تدریس نیست.