جواد شکریان: 

موضوع توزیع کوپن‌های الکترونیکی و شارژ کارت‌های یارانه برای خرید کالا‌های اساسی، چند وقتی است به یکی از مهم‌ترین مباحث در میان مردم به‌خصوص اقشار متوسط رو به پایین جامعه تبدیل شده و بسیاری از مردم در پی یافتن اخبار تکمیلی درباره این موضوع هستند. این طرح با توجه به کاهش قدرت خرید بیش از ۳۰ درصدی مردم برای تامین مایحتاج ضروری، در قالب حمایت از اقشار جامعه و از سوی وزارت کار و رفاه اجتماعی مطرح شده تا کالاهای اساسی مردم در سبد خانوار تامین شود. بر همین اساس قرار است در صورت به مرحله اجرا رسیدن این طرح، کارت‌های یارانه سالی سه تا چهار بار شارژ شود تا خانوارها از این طریق؛ هم به وجه نقد دسترسی نداشته باشند و هم کالا‌های مورد نیاز خود را فروشگاه‌های سطح شهر خریداری کنند.

شهریورماه امسال بود که احمد میدری، معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به کاهش قدرت خرید مردم و لزوم جبران فاصله درآمد و هزینه در اقشار کم‌درآمد، از طرح تخصیص کوپن الکترونیکی به این اقشار خبر داد و افزود: پیشنهاد این وزارتخانه در دولت مطرح شده و با این‌که هنوز این طرح نهایی و قطعی نشده اما امیدواریم این طرح به‌زودی اجرا شود. در قدم اول انتظار می‌رود که طرح کوپن‌های الکترونیکی برای یک تا هشت دهک جامعه به‌منظور تامین کالا‌های اساسی با نرخ مصوب اجرائی شود و در مرحله دوم، حمایت اجتماعی نقدی و غیرنقدی برای پنج دهک شامل حداقل‌بگیران، بازنشسته‌ها، کارگران، مستمری‌بگیران و افراد تحت پوشش نهاد‌های حمایتی صورت ‌گیرد.

پس از آن، خبری در خصوص جزئیات این طرح اعلام نشد تا این‌که روز گذشته محمد‌علی ضیغمی، معاون اقتصادی اتاق تعاون با بیان این‌که قرار است کالاهای اساسی با دلار چهار هزار و 200 تومانی به دست کارمندان، کارگران و فرهنگیان برسد، تاکید کرد که در این رابطه، ‏سامانه مدیریت هوشمند توزیع کالاهای اساسی یا سامانه «مهتا» به‌زودی راه‌اندازی می‌شود. این در حالی است که دولت قبلا این ‏رخداد را به‌نوعی عرضه کوپن الکترونیک به مصرف‌کنندگان دانسته بود. ‏

فروش کالای ارزان به دهک‌های پایین جامعه

همان‌گونه که گفته شد، بحث راه افتادن سامانه‌ای برای فروش کالاهای اساسی با قیمت دلار دولتی از مدت‌ها پیش مطرح شده ‏بود، با این حال، هم‌اکنون سامانه مدیریت هوشمند توزیع کالاهای اساسی آغاز به کار کرده و قرار است به‌زودی برای اعضای ‏تعاونی‌های کارگران، کارمندان و فرهنگیان آغاز به کار ‌کند‎.‎

در همین راستا، محمد‌علی ضیغمی، معاون اقتصادی اتاق تعاون از آغاز به کار سامانه مدیریت هوشمند توزیع ‏کالاهای اساسی یا همان مهتا، خبر داد و تاکید کرد که این سامانه از نظر طراحی و مسائل فنی و پشتیبانی نهایی ‏شده و آماده بارگذاری و اجراست، با این حال، آغاز فعالیت آن برای اقشار مختلف جامعه منوط به تصمیم در سطح ‏دولت است.

عبداللهی، رئیس اتاق تعاون نیز درباره سامانه مهتا تاکید کرد: «در سامانه ‏مهتا قرار است کالاهای اساسی بین گروه‌های دهک پایین جامعه از جمله فرهنگیان، کارمندان و کارگران ‏توزیع شود. در واقع این اقشار جزء اقشار دهک پایین جامعه هستند که دسترسی به آنها و رصد و پایش آنها ‏کار آسانی است و مشکل‌ساز نمی‌شود».

به‌گفته وی، «اتحادیه‌های تعاونی این سه گروه از جامعه بالغ بر چهار هزار و ۶۰۰ فروشگاه هستند که این فروشگاه‌ها ظرفیت‌های بسیار مناسبی برای توزیع کالاهای مورد نظر به جامعه هدف در صورت نظارت هستند و بخش ‏تعاون این آمادگی را دارد با هدف تنظیم بازار کالاهای مدنظر را از طریق سامانه مدیریت هوشمند برای گروه‌های مختلف نیز توزیع کند‎‎‏».

عبداللهی درباره این‌که قیمت کالاهایی که قرار است از طریق این سامانه به ‏فروش برسد، چه تفاوتی با بازار دارد، توضیح داد: «از آنجایی که چرخه تولید و توزیع در این شبکه با ‏نظارت دولت انجام می‌شود، قیمت تمام کالاهای اساسی معقول و منطقی خواهد بود و با بازار تفاوت دارد. در ‏واقع هدف این است که کالاهای اساسی به اقشار پایین جامعه با قیمت‌های پایین‌تر از بازار ارائه شود تا آنها ‏مشکلی برای تهیه این کالاها نداشته باشند»‏.

بقیه مردم؛ شاید وقتی دیگر

در حال حاضر کسانی می‌توانند از سامانه مهتا خرید کنند که حتما در تعاونی‌های فرهنگیان، کارمندان و ‏کارگران عضو باشند. عبداللهی درباره این‌که آیا برای مردم عادی هم فرصت خرید کالاهای اساسی از تعاونی ‏مهتا فراهم می‌شود یا نه، می‌گوید: «در بخش‌های دولتی نیز این سامانه را معرفی و ارائه کردیم که در ‏صورت صلاح‌دید مسوولان دولتی، امکان مدیریت و توزیع کالاهای اساسی برای عموم مردم وجود دارد اما ‏هنوز در این‌باره تصمیمی گرفته نشده است».

مکانیزم خرید کالا از سامانه مهتا این‌گونه خواهد بود که در هر ‏دوره زمانی به مصرف‌کننده اعلام می‌شود که چه کالاهایی با قیمت‌های پایین قرار است از طریق این ‏سامانه عرضه شود و این‌که چه فروشگاه‌هایی می‌توانند این کالاها را تامین کنند. قرار است به خانواده‌هایی ‏که مشمول خرید از سامانه مهتا می‌شوند، کارت الکترونیکی تعلق بگیرد که به کوپن الکترونیکی معروف ‏شده و این کارت‌ها هر سه یا چهار ماه یکبار برای مثال بـه اندازه ٣٠٠ یا ٤٠٠ هزار ‏تومان شارژ خواهند شد تا ‏مصرف‌کننده بتواند از سامانه مهتا خریداری کند.‏