داود علیزاده: 

تاکسی‌های شهری یکی از رایج‌ترین وسایل نقلیه به‌شمار می‌روند که روزانه مردم برای جابه‌جایی از آنها استفاده می‌کنند. بدیهی است این وسایل نقیله به‌منظور رفاه حال شهروندان باید از کیفیت بالا و هزینه مناسب برخوردار باشند که متاسفانه تاکسی‌های موجود در این زمینه لنگ می‌زنند؛ به‌گونه‌ای که بنا بر اعلام مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری کشور، ۴۸ درصد ناوگان تاکسیرانی کشور را خودروهای فرسوده تشکیل می‌دهد. بنابراین ضرورت دارد که طرح نوسازی تاکسی‌های فرسوده در دستور کار سازمان تاکسیرانی کشور قرار بگیرد در این زمینه مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری کشور گفت: طرح نوسازی تاکسی‌های فرسوده در حال حاضر متوقف شده و یکی از دلایل آن، این است که بانک‌ها برای نوسازی تاکسی‌های فرسوده تمایلی به پرداخت تسهیلات ۱۸ درصدی ندارند و در این خصوص همکاری نمی‌کنند.

مرتضی ضامنی در ادامه با تاکید بر اینکه در حال حاضر هیچ بانکی تسهیلات ۱۸ درصدی برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی نمی‌دهد و تمایل دارند که سود این تسهیلات را حتی به مرز ۲۳ درصد هم برسانند، افزود: با تسهیلات ۱۸ درصدی هم رانندگان تاکسی که اقدام به نوسازی خودروهای خود کرده بودند، توان بازپرداخت اقساط را به سختی داشتند و در صورتی که سود تسهیلات به بیش از ۲۳ درصد برسد، به هیچ عنوان رانندگان متقاضی برای نوسازی تاکسی‌ها توان بازپرداخت اقساط را نخواهند داشت.

این مسوول با اشاره به اینکه همکاری نکردن بانک‌ها در پرداخت تسهیلات به‌عنوان یکی از عوامل موجب شده است که طرح نوسازی تاکسی‌ها متوقف شود، تصریح کرد: در طرح نوسازی سال ۹۶ که قیمت خودرو ۳۴ میلیون تومان بود، ۲۰میلیون تومان تسهیلات ۱۶ درصد و پنج میلیون تومان ارزش گواهی اسقاط بود و بقیه قیمت خودرو از سوی شخص متقاضی پرداخت می‌شد؛ ولی در حال حاضر  خودروی۳۵ میلیون تومانی ۷۸ میلیون تومان شده و مشکلات تسهیلات ۲۰ میلیونی داریم، چراکه این تسهیلات دیگر پاسخگو نیست و بانک‌ها نیز در پرداخت تسهیلات همراهی لازم را ندارند.

 به گفته ضامنی، برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی بانک‌ها، گمرک و شرکت خودروساز و همچنین اتحادیه تاکسیرانی فرایند اجرائی را برعهده دارند. برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی قرار شد که ۹۰ هزار تاکسی نوسازی شود و در این زمینه بانک‌های ملت، تجارت و پارسیان عهده‌دار واگذاری تسهیلات ۲۰میلیون تومانی شدند؛ اما به مرور که طرح نوسازی جلوتر رفت، در حوزه بانکی مشکلاتی به‌وجود آمد که در نهایت به توقف طرح نوسازی تاکسی‌ها منجر شد. البته در این میان خدمات گمرک بسیار مهم است؛ چرا‌که در فرایند نوسازی خودروهای فرسوده مراکز اسقاط دو عدد گواهی اسقاط را که به ارزش پنج میلیون تومان محاسبه شده است، از محل گمرک از بودجه کشوری کارسازی می‌کردند و پنج میلیون تومان هم از خود متقاضی کسر می‌شد و به این ترتیب خودروساز هم می‌توانست از تخفیفات گمرکی در این زمینه برخوردار شود.

مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانی شهری کشور با اشاره به این‌که طرح نوسازی ناوگان تاکسیرانی چندین سال متوقف شده بود تا اینکه از ابتدای سال ۹۵ دوباره این طرح شروع شد، گفت: قرار شد که با حجم ۱۸۶ هزار دستگاه تاکسی که به سن فرسودگی ۱۰ سال بر اساس قوانین موجود مصوبه هیات وزیران رسیده بودند، این نوسازی انجام شود؛ اما در این مسیر انباشت فرسودگی تاکسی‌ها و همچنین اعتباراتی که برای بخش گمرک و نوسازی در نظر گرفته شده بود، با هم تناسب نداشت.

ضامنی با تاکید بر اینکه در سال ۹۸ با شرایط کنونی، اعمال تحریم‌ها و تورم، قیمت خودرو چندین برابر افزایش داشته و این موضوع موجب شده است که نوسازی ناوگان تاکسیرانی متوقف شود، افزود: اما با ایران‌خودرو مذاکراتی شده است و در جمع‌بندی که داشتیم، قرار شد که امسال۱۰ هزار تاکسی از این طریق نوسازی شوند. البته تحویل ۱۰ هزار خودرو برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی در مقایسه با فرسودگی تاکسی‌ها بسیار اندک است و فقط شامل هفت درصد از انباشت تاکسی‌های فرسوده خواهد شد و این در حالی است که تا پایان امسال ۱۹۲ هزار تاکسی به سن فرسودگی می‌رسند؛ اما در حال حاضر هم ۱۵۰ هزار دستگاه تاکسی فرسوده داریم که ۴۷ درصد ناوگان تاکسیرانی را شامل می‌شوند. پیش‌بینی می‌شود که در سال۱۴۰۰ شمار تاکسی‌های فرسوده به ۲۴۰هزار دستگاه برسد که شامل ۷۵ درصد ناوگان تاکسیرانی است.

با این اوصاف، طبق گفته‌های مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانی شهری کشور، نزدیک به پنجاه درصد ناوگان حمل و نقلی شهری را تاکسی‌های فرسوده تشکیل می‌دهد که نه تسهیلات مناسبی برای نوسازی آنها وجود دارد و نه تاکسی‌داران توان مالی برای تغییر این ماشین‌های فرسوده را دارند. از این رو، این مساله موجب بی‌رغبتی مردم به استفاده از این وسایل نقلیه می‌شود که البته این بی‌رغبتی نه به سود تاکسی‌داران خواهد بود و نه امنیتی برای شهروندان به‌دنبال خواهد داشت؛ چراکه در شهرهای کوچک‌تر نظیر بوشهر که مردم قدرت انتخاب محدودی در استفاده وسایل نقلیه دارند، ناچارند برای جابه‌جایی از تاکسی‌های شخصی یا اینترنتی استفاده کنند که هر کدام مخاطرات خاص خود را دارد که بحث در این خصوص خود یک گزارش مفصل را می‌طلبد.

البته باید به این نکته اشاره کرد که اغلب تاکسی‌های شهری در بوشهر جزء تاکسی‌های فرسوده به‌شمار می‌روند که نارضایتی بسیاری از شهروندان را در پی داشته‌ است؛ به‌ویژه در تابستان و در این روزهای گرم؛ چراکه کولر اغلب این تاکسی‌ها یا خراب است یا راننده تاکسی به‌منظور مصرف کمتر سوخت وسیله نقلیه‌‌اش از روشن کردن کولر جلوگیری می‌کند، بنابراین مسافرانی که از این وسایل نقلیه استفاده می‌کنند، ناچار هستند که هوای گرم به اضافه بوی نامطبوعی که در اثر عرق دیگر مسافران در ماشین پیچیده و همچنین کثیف بودن فضای داخل ماشین را تا رسیدن مقصد تحمل کنند! موضوعی که موجب گریز مسافران از سوار شدن به تاکسی‌های شهری شده و گرایش به استفاده از تاکسی‌های شخصی را که از کیفیت بالاتر و البته ریسک بیشتری برخوردار است، افزایش دهد.

همین مساله موجب نارضایتی رانندگان تاکسی‌های شهری و کم شدن تقاضای مردم شده؛ تا جایی که هفته پیش تاکسی‌داران بوشهری اقدام به تجمع اعتراضی در جلسه شورای اسلامی شورای شهر کرده‌اند و خواهان افزایش نرخ کرایه تاکسی بوده و نارضایتی خود را از عملکرد رئیس ناوگان حمل و نقل مسافری و باری شهرداری بوشهر اعلام کرده‌اند.

در این خصوص با رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر بوشهر به گفت‌وگو پرداختیم.

ندا عبدالله‌زاده در خصوص کرایه‌های تاکسی که تاکسی‌داران خواهان افزایش آن بودند، به بامداد جنوب گفت: از سال ۹۵ تا پایان سال ۹۷ افزایش نرخ تاکسی نداشتیم (البته آن زمان من رئیس کمیسیون بودجه شورا نبودم) اما با آغاز سال جدید لیستی برای افزایش قیمت کرایه تاکسی‌های شهری از سوی سازمان ناوگان حمل و نقل مسافری و شهری به کمیسیون بودجه شورا تحویل داده شد که من با دیگر اعضای کمیسیون یعنی طاهره شمشیری و روح‌الله نصرتی در خصوص این لیست به شور نشستیم. در نتیجه در موارد این لیست تغییراتی را لحاظ کردیم و به هر کدام از اعضای شورا یک نسخه از این تغییرات را ارائه کردیم تا با مطالعه آن در جلسات پیش‌روی شورا آنها را مصوب کنیم که در نهایت با بررسی‌های صورت گرفته در صحن شورا مطرح و با افزایش ۱۰ درصدی این لیست موافقت و مصوب شد. در این میان کمیته انطباق هم ظاهرا پاسخش به این تغییر مثبت بوده؛ اما هنوز جواب کتبی مبنی بر اینکه افزایش ۱۰ درصدی کرایه تاکسی لحاظ شود یا نه برای ما از سوی این کمیته ارسال نشده است.

وی در ادامه با تاکید بر اینکه با توجه به اینکه بخش عظیمی از مردم از تاکسی‌های شهری استفاده می‌کنند، افزود: از این رو ما در افزایش نرخ کرایه تاکسی شرایط سخت اقتصادی و معیشتی مردم را مدنظر قرار دادیم. البته این افزایش قیمت در جلسه روز دوشنبه که با حضور نمایندگان تاکسی‌داران، رئیس سازمان ناوگان حمل و نقل مسافری و باری و اعضای شورا برگزار می‌شود، قطعی می‌شود.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه کمیسیون شورای اسلامی بوشهر با اشاره به اینکه متاسفانه تاکنون مصوبه‌ای برای جمع‌آوری تاکسی‌های فرسوده و خارج ساختن آنها از ناوگان حمل و نقل شهری نداشتیم، تصریح کرد: البته سال پیش در زمینه نوسازی تاکسی‌های شهری مصوبه‌ای داشتیم که آن هم اختصاص تسهیلاتی برای خریداری تاکسی‌های نو بود که البته این اقدام به‌ دلایلی متوقف شد؛ نخست اینکه آن اعتباری را که ما به‌عنوان تسهیلات بانکی در یکی از صندوق‌های بانکی شهر برای تاکسی‌داران قرار دادیم، مبلغش بسیار کمتر از قیمت تاکسی‌های مدنظر بود؛ مثلا اگر سقف تسهیلات ۳۰ میلیون تومان بود ماشین مورد نظر قیمتش ۸۰ میلیون تومان شده بود که اصلا این مبلغ برای خریداری آن کفایت نمی‌کرد؛ اما از سویی نه شورا تمکن مالی کافی را برای افزایش رقم تسهیلات داشت و نه تاکسی‌داران توان پرداخت اقساط این تسهیلات را داشتند، از این‌رو این مصوبه راه به جایی نبرد و کسی از آن استقبال نکرد.

عبدالله‌زاد در ادامه با بیان اینکه ضروری است که مدیرعامل تاکسیرانی و شهرداری راهکاری برای نوسازی و بهسازی ناوگان حمل و نقل مسافری بیندیشند، گفت: چون رفاه حال شهروندان برای ما در اولویت است. از این رو ما زمانی به افزایش نرخ کرایه تاکسی حتی تا ۲۰ درصد رضایت می‌دهیم که ناوگان تاکسیرانی ما ناوگانی تمیز و باکیفیت باشد. بنابراین اگر الان افزایش قیمتی در نرخ کرایه تاکسی‌ها بخواهد صورت بگیرد، منطقی نیست؛ چون با امکاناتی که در اختیار مردم قرار می‌گیرد، برابری نمی‌کند. البته از سوی دیگر هم بر این باور هستم که اگر الان در پی اعتراض تاکسی‌داران افزایش قیمتی صورت بگیرد یک بدعت در تاکسیرانی شکل می‌گیرد که هر بار تاکسی‌داران با اعتراض خواسته‌های خود را به کرسی بنشانند و این خوب نیست. این در حالی است که همین الان هم برخی از رانندگان تاکسی‌ها که خود به آن معترفند، قیمت‌های مصوب را رعایت نمی‌کنند و مردم بوشهر هم به این مساله معترض نشده‌اند و سعی کرده‌اند دشواری و سختی کار تاکسی‌داران را درک کنند.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر بوشهر با اشاره به اینکه برای کیفیت‌بخشی تاکسی‌های شهری در شرایط کنونی بر این باور هستم که تسهیلاتی برای تعمیر این هم خودروها در نظر گرفته شود، تصریح کرد: بدین صورت که شهرداری یا سازمان ناوگان حمل و نقل مسافری و باری با یک تعمیرگاه قرارداد بندد و تسهیلاتی با سقف مشخص در اختیار تاکسی‌داران قرار دهد تا ناوگان شهری بهسازی و از این طریق رضایتمندی شهروندان حاصل شود و افزایش نرخ کرایه هم صورت نگیرد.

عبدالله‌زاد با تاکید بر اینکه مردم در تهران برای جابه‌جایی و طی کردن مسیری حق انتخاب دارند چون در آنجا اتوبوس، اتوبوس تندرو، مترو، اسنپ، تاکسی و... وجود دارد و مردم در این زمینه محدودیتی ندارند، توضیح داد: اما شهروندان بوشهری در این زمینه حق انتخاب ندارند یا باید سوار تاکسی شوند یا اتوبوس شهری که اتوبوس‌های شهری هم بنا به دلایلی بسیار با تاخیر حرکت می‌کنند از این رو مردم برای جلوگیری از وقت‌کشی رو به تاکسی‌های شهری می‌آورند؛ اما بجد می‌گویم که تاکسی‌های موجود در خور شهروندان بوشهری نیست و از حداقل امکانات اولیه برخوردارند!

رئیس کمیسیون بودجه شورای اسلامی بوشهر در پایان تاکید کرد: افزایش ۱۰ درصدی نرخ کرایه تاکسی‌ها دوشنبه مورد بررسی نهایی قرار خواهد گرفت. البته افزون بر این نکته تمام مواردی که در بالا به آن اشاره شد در این نشست به بحث و گفت‌وگو گذاشته می‌شود تا به یک تصمیم منطقی برسیم.