الهام بهروزی
پسماندهای شهری از جمله مقوله‌هایی هست
که در مدیریت و سلامت شهری و حفاطت از محیط زیست آن بسیار حائز اهمیت است. بنا بر
تعریف، پسماند به مواد جامد، مایع و گاز (غیر از فاضلاب) گفته می‌شود که به‌طور
مستقیم یا غیرمستقیم حاصل از فعالیت انسان بوده و از نظر تولیدکننده زائد تلقی می‌شود.
پسماندها به پنج گروه تقسیم می‌شوند که عبارتند از: 1) پسماند عادی: به کلیه
پسماندهایی گفته می‌شود که به‌صورت معمول از فعالیت‌های روزمره انسان‌ها در شهرها،
روستاها و خارج از آنها تولید می‌شود از قبیل زباله‌های خانگی و نخاله‌های
ساختمانی. این پسماند خود به دو دسته تر و خشک تقسیم می‌شود؛ پسماند تر: پسماندهای
فاسد شدنی شامل باقیمانده مواد غذایی، سبزیجات، میوه‌جات، پسماندهای باغبانی و
فضای سبز هستند که در طبیعت به آسانی فاسد شده و تجزیه می‌گردند و پسماندهای خشک:
این گونه پسماندها در طبیعت پایدارتر هستند و یا به سختی و در مدت‌زمان بسیار
طولانی‌تری تجزیه می‌شوند که عبارتند از: پلاستیک، کاغذ، شیشه، مقوا، انواع فلزات
پارچه و منسوجات. 2) پسماندهای پزشکی (بیمارستانی): به کلیه پسماندهای عفونی و
زیان‌آور ناشی از بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی، درمانی، آزمایشگاه‌های تشخیص طبی و
سایر مراکز مشابه گفته می‌شود. سایر پسماندهای خطرناک بیمارستانی از شمول این
تعریف خارج است. 3) پسماندهای ویژه: به کلیه پسماندهایی گفته می‌شود که به‌دلیل
بالا بودن، حداقل یکی از خواص خطرناک از قبیل سمی بودن، بیماری‌زایی، قابلیت
انفجار یا اشتعال، خورندگی و مشابه آن به مراقبت ویژه نیاز داشته باشد و آن دسته
از پسماندهای پزشکی و نیز بخشی از پسماندهای عادی، صنعتی، کشاورزی که نیاز به
مدیریت خاص دارند جزء پسماندهای ویژه محسوب می‌شوند. 4) پسماندهای کشاورزی: به
پسماندهای ناشی از فعالیت‌های تولیدی در بخش کشاورزی گفته می‌شود از قبیل فضولات،
لاشه حیوانات (دام، طیور و آبزیان) محصولات کشاورزی فاسد یا غیرقابل مصرف و 5)
پسماندهای صنعتی: به کلیه پسماندهای ناشی از فعالیت‌های صنعتی و معدنی و پسماندهای
پالایشگاهی صنایع گاز، نفت و پتروشیمی و نیروگاهی و امثال آن گفته می‌شود از قبیل
براده‌ها، سرریزها و لجن‌های صنعتی.
با این اوصاف، برای داشتن شهری زیبا و
نظیف می‌طلبد مدیریت قوی و صحیحی در حوزه پسماندهای شهری وجود داشته باشد. مدیریت
پسماند به مجموعه مقررات منسجم و سیستماتیک در خصوص تولید، ذخیره، جمع‌آوری، حمل و
نقل، پردازش و دفع پسماند گفته می‌شود که منطبق بر اصول زیست محیطی و بهداشت عمومی
است.
بوشهر از جمله شهرهایی است در سال‌های
اخیر خیز خوبی در حوزه مدیریت پسماندهای شهری برداشته است و اقداماتی که صورت‌گرفته
که نوید روزهای روشن برای شهری تمیزتر و زیباتر می‌دهد؛ البته در این میان، هنوز
کمبودها و چالش‌هایی در مورد نظافت کوچه‌ها و جمع‌آوری زباله‌ها شهری در برخی از
محلات وجود دارد که رفع بسیاری از این چالش‌ها در سایه مدیریت اصولی و اطلاع‌رسانی
و آموزش شهروندان حاصل می‌شود.
مدیرعامل
سازمان مدیریت پسماند شهرداری بندر بوشهر روز گذشته در نشست خبری خود گفت: در شهر
بوشهر روزانه بیش از 150 تن زباله تولید می‌شود؛ یعنی هر شهروند بوشهری روزی حدود
850 گرم پسماند تولید می‌کند، این در حالی است که استاندارد جهانی سرانه تولید
زباله بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ گرم است. این رقم 250 گرم از سرانه کشوری نیز بیشتر است.
حسین
شجایی‌پور در ادامه با اشاره به اینکه روزانه در شهر بوشهر بنا بر فصل‌‌های مختلف
بین ۱۸۰ تا ۲۰۰ تن زباله تولید می‌شود که با توجه به شرایط خاص آب و هوایی نیاز
است در کوتاه‌ترین زمان ممکن جمع‌آوری و به‌صورت اصولی دفن شود، افزود: از این
میزان حدود ۸ تا ۹ تن پسماند خشک در سطح شهر جمع‌آوری می‌شود، این در حالی است که
براساس استاندارد باید ۳۰ درصد پسماندهای شهری از نوع خشک باشد.
وی
با بیان اینکه در این ارتباط از دو سال گذشته «طرح تفکیک از مبدا پسماند»، در شهر
بوشهر آغاز شده که این طرح در قالب تفاهمنامه با برخی از دستگاه‌ها از جمله ادارات
کل بهزیستی و آموزش و پرورش با هدف آموزش و نهادینه‌سازی منعقد شده است، تصریح
کرد: در سه ماه ابتدایی سال جاری نیز تمامی شهروندان بوشهر در قالب طرح یاد شده
آموزش‌های لازم را فراگرفتند که پیش‌بینی شده با نهادینه‌سازی تفکیک از مبدا
پسماند میزان جمع‌آوری پسماندهای خشک شهر بوشهر به مراتب بیش از ۹ تن کنونی برسد.
مدیرعامل
سازمان مدیریت پسماند شهرداری بندر بوشهر در خصوص تعداد نیروی انسانی و دستگاه‌های
خوروی مکانیزه برای جمع‌آوری پسماند شهر بوشهر توضیح داد: ۴۱۰ نیروی کارگری و ۶۰
دستگاه خودرو مکانیزه در این زمینه فعال هستند که در بخش‌های مختلف جمع‌آوری
پسماند، تنظیف شهری و لایروبی ۳۸ کیلومتر کانال‌های شهری فعالیت دارند که هزینه
پرداختی ماهانه به پیمانکار فعالیت بخش‌های یاد شده نیز حدود ۱۹ میلیارد ریال است.
شجاعی‌پور
با اشاره به اینکه لایروبی کانال‌های شهری شاید دشوارترین فعالیت سازمان مدیریت
پسماند شهرداری بوشهر باشد، زیرا علاوه بر گرمای خاص، کارگران باید گازهایی سمی را
نیز متحمل شوند، تصریح کرد: در برخی از موارد برای لایروبی کانال میزان گازهای سمی
و خطرناک به‌حدی است که کارگران ناگزیر به نصب کپسول اکسیژن
می‌شوند.
وی
در ادامه با تاکید بر اینکه کانال‌های شهری بوشهر در سال به‌طور متوسط سه تا چهار
بار لایروبی می‌شوند که این لایروبی نقش قابل توجهی در کاهش آبگرفتگی‌های ناشی از
باران دارد، افزود: تنظیف خیابان‌های اصلی بوشهر به‌صورت
شبانه‌روزی و کوچه به کوچه بین دو تا سهبار در هفته انجام می‌گیرد.
شجاعی‌پور
در بخش دیگری از گفته‌هایش با بیان اینکه جمع‌آوری سگ‌های سرگردان بوشهر از سطح
شهر موضوعی است که سازمان مدیریت پسماند به‌طور جدی به این حوزه ورود کرده است،
تصریح کرد: اکنون کمپ محل نگهداری سگ‌های بی‌صاحب در محدوده‌ای دو هکتاری حصار‌کشی
و امکانات مورد نیاز نگهداری در آن تامین شده است. در این کمپ عملیات سمپاشی هر
ماه دو بار و شست‌و‌شو به صورت روزانه صورت می‌گیرد. سال گذشته در شهر بوشهر ۱۵۰
قلاده سگ عقیم‌سازی شد و در این شهر به‌دلیل وجود محدوده خارج از دسترس مانند
ادرای و نظامی امکان صفر کردن سگ‌ها وجود ندارد. تعدادی از سگ‌های موجود در این
مناطق در شب راهی محدوده شهری می‌شوند که پس از تلاش برای گرفتن آنها به مناطق یاد
شده فرار می‌کنند. در برخی از مناطق نیز شهروندان برای جمع‌آوری سگ‌های بلاصاحب
ممانعت می‌کنند که انتظار است در این زمینه همکاری بیشتری با سازمان پسماند صورت
گیرد. در کمپ نگهداری سگ‌های بلاصاحب بوشهر تاک نون مرگ با ترحم برای آنها نداشته‌ایم
مگر اینکه به‌دلیل بیماری تلف شده باشد.
شجاعی‌پور
در ادامه با تاکید بر اینکه ما در زمینه مواد بازیافتی به مشارکت و همکاری مردم
بسیار نیاز داریم؛ زیرا تاکنون مشارکت خوبی نداشتند و در تفکیک مواد بازیافتی از
زباله‌های خود کوتاهی می‌کنند، افزود: ما به‌منظور رفاه حال شهروندان 10 غرفه
بازیافت در سطح شهر ایجاد کرده‌ایم که آنها می‌توانند با مراجعه به این غرفه‌ها و
تحویل مواد بازیافتی خود، در مقابل مواد شوینده و... تحویل بگیرند. شهروندان
همچنین پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی خود را از سایر پسماندها جدا کرده و به
غرفه‌های بازیافت مستقر در شهر تحویل دهند.
وی
همچنین خواستار همکاری شهروندان بوشهری با پاکبانان در تنظیف شهر شد و توصیه کرد
که شهروندان به‌منظور پاکیزه‌سازی محیط زندگی و محله خود هر شب ساعت 21 کیسه‌های
زباله را با پوشش کامل و بادوام در محل مناسب قرار دهند تا از سوی حیوانات موذی در
محیط پراکنده نشوند و در نظافت شهری سهیم باشند.
مدیرعامل
سازمان مدیریت پسماند شهرداری بندر بوشهر همچنین در خصوص جمع‌آوری پسماندهای حجیم
و فرسوده نیز گفت: پسماندهای حجیم و فرسوده شهروندان از قبیل مبل، میز، وسایل
نقلیه و... را به صورت رایگان جمع‌آوری و حمل می‌شود. بنابراین روزهای جمعه خودروی
مخصوص جمع‌آوری در محله شما حضور خواهد داشت یا با شماره 33544502 تماس بگیرید.
شجاعی‌پور
با تاکید بر اینکه با دفع زباله و خاک و نخاله‌های ساختمانی، می‌توان جمعیت موش‌ها
را تا 60 درصد و پشه و مگس را تا حدود 90 درصد کنترل کرد، گفت: در این زمینه برای
جمع‌آوری نخاله‌های ساختمانی با بنگاه‌های حمل نخاله‌های ساختمانی قراردادی منعقد
کردیم و هر شهروندی که مجوز ساخت و ساز می‌گیرد، یک بنگاه به وی معرفی می‌شود و
برای ماشین‌هایی هم که نخاله‌های ساختمانی را حمل می‌کنند، بارنامه‌های مخصوص صادر
می‌شود تا مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد، مرتفع شوند و ما بتوانیم با نظارت و
کنترل بیشتری این حوزه را مدیریت کنیم.
وی
در خصوص پسماندهای بیمارستانی هم توضیح داد: طبق قانون پسماندهای تولیدی بیمارستان‌ها
که پسماندهای عفونی هستند، باید از سوی خود آنها بی‌خطرسازی شده و سپس امحا شوند؛
اما این کار در بوشهر از سوی سازمان مدیریت پسماند شهرداری انجام می‌شود و تنها
سهم ناچیزی از هزینه امحای این پسماندها را بیمارستان‌ها پرداخت می‌کنند.
مدیرعامل
سازمان مدیریت پسماند شهرداری بندر بوشهر با تاکید بر اینکه در راستای حفظ بهداشت
محیط و جلوگیری از انتشار بوی بد پسماندهای میگو از شهروندان درخواست می‌شود که از
رهاسازی این پسماندها در فضای باز اجتناب بورزند، افزود: با توجه به آلودگی محیطی
و تجزیه سریع پسماندهای میگو، از همشهریان درخواست می‌شود که از رهاسازی این
پسماندها در فضای عمومی اجتناب بورزند. پسماندهای رهاشده میگو، ضمن ایجاد فضای
نامساعدی از بوی نامطبوع، وضعیت بهداشت محیط محلات نیز به خطر انداخته و می‌توانند
فضایی برای رشد میکروب‌ها و عوامل عفونت‌زا شوند.
شجاعی‌پور
با اشاره به اینکه پیش از فصل آزادسازی صید میگو، تدارکات وسیعی برای اطلاع‌رسانی
از نحوه جمع‌آوری پسماندهای میگو به شکل بنرنوشته و توزیع تراکت انجام شده است،
ادامه داد: از آنجا که ساعت 21 هر شب کار برداشت پسماندهای خانگی از محلات آغاز می‌شود
از شهروندان درخواست داریم که با استفاده از کیسه‌های مشکی زباله، پسماندهای خانگی
خود و به‌ویژه پسماندهای میگو را در این ساعت در منازل قرار دهند تا نسبت به جمع‌آوري
آن اقدام شود.
وی
در خصوص شست‌وشوی مخازن سطح شهر هم توضیح داد: همکاران ما در مدیریت سازمان پسماند
با استفاده از خودروهای شست‌وشوی مخازن زباله، در یک برنامه مشخص اقدام به شست‌وشوی
این مخازن می‌کنند که این امر علاوه بر کمک به بهداشت محیط از هر گونه انتشار بوی
بد در طول روز نیز جلوگیری به عمل می‌آورد.
شجاعی‌پور
با تاکید بر اینکه با توجه به گرمای شدید در فصل تابستان و انتشار بوی نامطبوع بر
اثر فسادپذیری سریع پسماندها، در اواخر فصل بهار اقدام به آهک‌پاشی نهرها و کانال‌های
دفع آب‌های سطحی شهری کرده‌ایم تا از افزایش حشرات و جوندگان ناقل آلودگی و بیماری
جلوگیری شود، تصریح کرد: البته در برخی از کانال‌ها به‌دلیل رسوب آهک، از گازوئیل
استفاده کرده‌ایم تا از بوی بد و ناخوشایند کانال‌ها به‌خصوص در این فصل جلوگیری
کنیم.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند
شهرداری بندر بوشهر در پایان با اشاره به اینکه بوشهر یکی از شهرهایی است که دارای
تمیزترین ساحل است؛ زیرا پاکبانان تلاش زیادی برای تمیزی ساحل و محلات شهر می‌کنند
امیدوارم مردم هم بیشتر از قبل در پاکیزگی شهر مشارکت کنند، گفت: امیدوارم با
همکاری دستگاه‌های اجرائی نظیر استانداری، فرمانداری، مرکز بهداشت، حفاظت محیط
زیست و ... بتوانیم کارخانه کمپوست را در بوشهر مجددا راه‌اندازی کنیم که برای
انجام این مهم اعتباری نزدیک به شش میلیارد تومان نیاز است که باید از سوی وزارت
کشور تامین شود.
پربازدید ها