الهام بهروزی

تجمل‌گرایی، تشریفات، مهریه‌های نجومی، چشم‌ هم‌چشمی‌های فامیلی و گرانی از جمله مهم‌ترین عواملی است که ازدواج را در جامعه امروزی به امری سخت و گاه ناممکن تبدیل کرده است تا جایی که هر سال به طرز نگران کننده‌ای شاهد کاهش آمار ازدواج در سراسر کشور هستیم و این اتفاق خوشایندی نیست!

بوشهر هم از جمله استان‌هایی است که در ازدواج در سال جاری کاهش چشمگیری داشته است و اینک در کشور در رتبه 27 قرار دارد؛ این موضوع بدون‌شک پیامدهای منفی زیادی در پی خواهد داشت و عاملی است برای رواج آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اخلاقی بی‌شمار در سطح جامعه. از سوی دیگر، ازدواج‌هایی هم که اتفاق می‌افتد به دلایل مختلف چندان پایدار باقی نمی‌مانند. در این خصوص مدیرکل ثبت احوال استان بوشهر گفت: در ۱۱ ماهه سال 97، متاسفانه بیشترین طلاق‌های ثبت‌شده در استان مربوط به زوجینی است که زندگی مشترک آنها کمتر از یک سال دوام داشته و بیشترین ازدواج و طلاق استان نیز مربوط به زوجینی است که هم‌سن هستند.

به گزارش ایسنا، اسکندر پاسالار با بیان اینکه استان بوشهر رتبه 27 کشور در زمینه ازدواج را دارا است، افزود: تعداد ازدواج ثبت شده در سه‌ماهه نخست سال 98 هزار و 873 مورد است که این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد منفی 12 درصدی داشته است.

وی در ادامه با اشاره به اینکه تعداد طلاق‌های ثبت‌شده در استان بوشهر در سال 98 تا تاریخ 6 مردادماه 373 مورد بوده که این میزان در سه‌ماهه سال گذشته 430 مورد بوده که با درصد تغییر منفی 3/13 درصدی همراه بوده است، تصریح کرد: میزان عمومی طلاق در کشور 2/8 درصد و در استان بوشهر 6/6 درصد است و بوشهر در این زمینه، رتبه 26 کشوری را دارد. البته وقوع طلاق در فصول مختلف سال، متفاوت بوده که این میزان در بهار 23 درصد، تابستان 25 درصد، پاییز 26 درصد، زمستان 27 درصد بوده و بیشترین طلاق‌ها نیز در دو سال اول زندگی به وقوع پیوسته است.

پاسالار میزان ثبت ازدواج را در استان بوشهر طی یازده ماه سال گذشته شش هزار و ۴۸۶ مورد اعلاک کرد که در همین مدت هزار و ۷۶۵ واقعه طلاق در استان بوشهر ثبت شده است که 1/1 درصد از طلاق‌های ثبت شده کشور را شامل می‌شود. بر اساس آمار استخراج شده از ابتدای سال ۹۷ تا پایان بهمن‌ماه، بیشترین ازدواج در میان مردان گروه سنی ۲۵ تا ۲۹ سال با زنان گروه سنی ۲۰ تا ۲۴ سال بوده است.

مدیرکل ثبت احوال بوشهر، میانگین اختلاف سن زوجین در زمان ازدواج در کشور را پنج سال و چهار ماه و در استان بوشهر پنج سال و شش ماه اعلام کرد و ادامه داد: میانگین سنی ازدواج زوج و زوجه در کشور به ترتیب4/27 و 9/22 است که این میزان در استان بوشهر 7/27 و ۲۳ سال است.

وی به آمار طلاق ثبت‌شده در استان طی این مدت نیز اشاره کرد و گفت: میانگین اختلاف سن زوج و زوجه در زمان طلاق در کشور پنج سال و هشت ماه است که در استان بوشهر نیز همین اختلاف سنی به ثبت رسیده است؛ همچنین ۹۱ درصد از طلاق‌های ثبت‌شده استان در مناطق شهری به وقوع پیوسته است. بیشترین طلاق‌های ثبت شده در میان مردان گروه سنی ۳۰ تا ۳۴ سال و زنان گروه سنی ۲۵ تا ۲۹ سال اتفاق افتاده است. میانگین طول مدت زندگی زوجین در زمان طلاق در کشور ۹ سال و ۷ ماه را نشان می‌دهد که این شاخص در استان بوشهر ۹ سال و ۲ ماه است.

پاسالار بیشترین ازدواج‌ها را در میان مردان و زنان هم سن و سال معرفی کرد و افزود: بیشترین ازدواج در میان مردان و زنان با مدرک تحصیلی دیپلم یا پیش‌دانشگاهی رخ داده است. طبق آمار ارائه‌شده از سوی ثبت احوال بوشهر میانگین سن ازدواج بار اول مردان در استان بوشهر 30 و برای زنان5/23 سال است. همچنین وقوع ازدواج در فصول مختلف سال متفاوت بوده و در فصل بهار 33 درصد، تابستان 30 درصد، پاییز 15 درصد و زمستان 22 درصد است.

با این اوصاف، ارائه این آمار از سوی ثبت احوال بوشهر، بیانگر رشد منفی ازدواج در استان در سال گذشته است؛ البته این مساله تنها منحصر به استان بوشهر نمی‌شود، بلکه در سراسر کشور آمار ازدواج کاهش یافته است؛ مساله‌ای که معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان سخت به آن نقد دارد. محمدمهدی تندگویان روز گذشته در مراسم روز ملی ازدواج گفت: سال گذشته ۵۵۰ هزار ازدواج در کشور اتفاق افتاده که این آمار نسبت به سال گذشته کاهش یافته و این موضوع پیام خوبی برای کشور ندارد. براساس آمارهای سال گذشته به‌ازای هر سه ازدواج یک طلاق اتفاق افتاده است؛ این آمار مناسبی برای کشوری که روزی طلاق در آن جایی نداشت، نیست.

تندگویان در ادامه با بیان اینکه با توجه به شرایط فعلی دنیا، توسعه و مسائل نوپدید نیاز داریم تا مشاوره پیش از ازدواج برای جوانان اجباری شود، تصریح کرد: از ابتدای امسال به ٧٠ مرکز جدید مشاوره تخصصی ازدواج و خانواده مجوز داده شده است و از قانونگذاران می‌خواهیم تا موضوع مشاوره‌های پیش از ازدواج را اجباری کنند.

معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان با اشاره به اینکه موضوع دفاتر مشاوره ازدواج و خانواده با کمک وزیر ورزش و جوانان، دستور ایشان و کمک دولت پیگیری شده است تصریح کرد: در حال حاضر حدود ۴۰۰ مرکز مشاوره ازدواج و خانواده به شکل فعال در سراسر کشور به شکل تخصصی به مشاوره ازدواج می پردازند. آمارها نشان می‌دهد در استانهایی که مشاوره‌های پیش از ازدواج با کمک نهادهای داخلی استان به شکل اجباری انجام شده است تا ۲۵ درصد شاهد افزایش ازدواج و پیشگیری از طلاق بوده ایم.

تندگویان با بیان اینکه حتی در استان‌هایی که شاهد رواج طلاق بوده‌ایم، مشاوره‌ها کمک‌کننده بوده‌اند، خاطرنشان کرد: مشاوره‌های اجرائی به شکل‌گیری زندگی سالم کمک می‌کنند و باید به‌طور جدی پیگیری شوند. امسال نظام روانشناسی در حوزه صدور مجوزها در کنار معاونت جوانان قرار داشت که باید از این موضوع تقدیر کرد.

وی در ادامه از قانونگذاران خواست تا موضوع خدمات مشاوره و روانشناسی را تحت پوشش بیمه قرار دهند تا به این ترتیب هم دفاتر مشاوره رونق بگیرند و مراجعان با رغبت بیشتری به مراکز مراجعه کنند، گفت: نه‌تنها باید زوج‌های جوان پیش از ازدواج از مشاوره‌های تخصصی بهره‌مند شوند، بلکه چه بهتر که مشاوران تا پایان عمر کنارشان باشد و همچنین مددکاران اجتماعی باید در کنار دانش‌آموزان و خانواده‌ها در مدارس باشند و به سمت خانواده محوری حرکت کنیم. امروز مدارس تنها روی مهارت‌های علمی تاکید دارند؛ اما نیاز داریم تا به سمت آموزش مهارت‌های زندگی حرکت کنیم.

معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان با بیان اینکه امسال اتفاقات خوبی در حوزه ازدواج شکل گرفته است، توضیح داد: امسال به‌دنبال تغییر فرهنگ ازدواج بوده‌ایم. یکی از دلایل کاهش ازدواج در کشور موضوعات فرهنگی و نگرش‌های جوانان است. اگرچه موضوعات اقتصادی به‌ روی گرایش جوانان به ازدواج موثر هستند؛ اما شاهد آن هستیم که حتی جوانان صاحب شغل و درآمد نیز تمایلی به شکل‌گیری خانواده و تعهدپذیری ندارند. به همین دلیل باید جوانان را به سمتی ببریم که تمایل به ازدواج و تعهدپذیری داشته باشند.

تندگویان با اشاره به اینکه رسانه‌ها، فرهنگ و هنر باید در این موضوع قوی‌تر عمل کند، بیان کرد: این نهادها باید تغییر نگرش ایجاد کنند و پیام ما به هنرمندان این است که اگر در کشور آثار فاخر تولید شود؛ حتی پس از سال‌ها به آن پرداخته خواهد شد و برگزاری اولین هفته فیلم ازدواج مصداق این موضوع است.

وی با بیان اینکه انسال برای اولین‌بار به کسانی که قصد تاسیس و توسعه دفاتر مشاوره ازدواج دارند وام پرداخت می‌شود، گفت: توجه ویژه به مناطق محروم داشتیم به‌طوری‌که در استان سیستان و بلوچستان که هیچ دفتر مشاوره وجود داشت، چهار دفتر فعال شدند. این دفاتر در مرحله اولیه مشاوره رایگان ارائه می‌دهند.

معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در ادامه از تشکیل اولین مجمع خیرین ازدواج در کشور خبر داد و افزود: هفته آینده این مجمع کشوری برای اولین‌بار آغاز به کار می‌کند و قرار است شاکله مشخصی برای فعالیت این خیرین در حوزه‌های مختلف مسکن تامین جهیزیه و... باشد. در حال حاضر این مجموعه در ۱۴ استان شکل گرفته و قرار است به‌عنوان نهاد عمومی و غیر دولتی برای خیرین باشد.

تندگویان با بیان اینکه امسال قوه قضائیه روز بدون طلاق را در نظر گرفته، تصریح کرد: البته این اقدام نمادین است؛ امیدواریم به سمتی حرکت کنیم تا قبح طلاق تا حدی باشد که جوانان به راحتی به سمت طلاق نروند.

وی در ادامه با اشاره به کاهش آمار ازدواج امسال نسبت به سال گذشته افزود: معتقد هستیم که دیگر افزایش وام ازدواج کمکی به افزایش میزان ازدواج در کشور نخواهد کرد. سال گذشته با کمک دولت وام ۱۵ میلیونی ازدواج به شکل به‌روزرسانی شده پرداخت شد و مدت‌زمان انتظار برای دریافت وام ازدواج حداکثر به یک ماه رسید.

تندگویان در ادامه از برگزاری هشت هزار کارگاه آموزشی خانواده در سال گذشته خبر داد و گفت: با وجود این، ما معتقد هستیم که با توجه به ظرفیت موجود در اندازه کافی جوانان در این کارگاه‌ها حاضر نمی‌شوند، این در حالی است که انتظار داریم تا جوانان بیشتر از این کارگاه‌ها استقبال کنند.

مدیرکل برنامه‌ریزی و توسعه اجتماعی جوانان نیز در همایش ملی ازدواج، هدف از برنامه‌های این هفته را فاصله‌گیری از اجرای نمادین و تجمل‌گرایی و رسیدن به ازدواج ساده دانست و گفت: برنامه‌های هفته ملی ازدواج محتوامحور است که از طریق رسانه‌ها و سمن‌ها اطلاع‌رسانی شده است.

اعظم کریمی با بیان اینکه برنامه‌های هفته ملی ازدواج تلنگری تامل‌برانگیز است، ادامه داد: نباید از فرهنگ غنی ایرانی و اسلامی که همانا ساده‌زیستی است فاصله بگیریم. درصددیم با اجرای این برنامه‌ها به سمت و سویی برویم که زوج‌های جوان از میزبانی برای برنامه‌های تجمل‌محور دوری کنند.

وی در پایان با اشاره به اینکه اعتقاد داریم می‌توانیم با فرهنگ‌سازی زمینه ازدواج آسان و پایدار را فراهم کنیم، خاطرنشان کرد: تاکید اصلی و ماموریت اصلی وزارت ورزش و جوانان جا انداختن مشاوره پیش از ازدواج است که معاونت امور جوانان برنامه‌های ویژه‌ای را برای این مهم محقق ساخته است.