داود علیزاده:
جشنواره ملي داستان
كوتاه «پرراس» طرحي ساليانه از كارگروه ادبيات، فرهنگ و هنر دشتستان است كه با هدف
تشویق جوانان به داستاننویسی هر ساله برگزار میشود. سومین دوره این رویداد ادبی
همچنان با همکاری کانون همیاران جوان دشتستان در پاییز امسال برگزار میشود. كانون
همياران جوان، سمني است كه جامعه هدف خود را جوانان و نوجوانان قرار داده است. اين
سمن فعاليت خود را از سال١٣٧٨شروع كرده است و از جمله فعاليتهاي آن مي توان به همايشهاي
دشتستانشناسي، همايش سرطان، جشنواره ملي داستان كوتاه پرراس و...اشاره كرد. فراخوان
جشنواره ملی داستان کوتاه پرراس از مهرماه سال جاری منتشر خواهد شد. به همین مناسبت
بامداد جنوب گفتوگویی با بهادر قائدی دبیر اجرائی این جشنواره داشته است.
با توجه به اینکه
اغلب شرکتکنندگان در جشنواره را نویسندگان جوان تشکیل میدهند و این جشنواره در سومین
سال برگزاری خود نیز بر همین اصل و هدف استوار و مطرحشده است، آیا این مسأله در انتخاب
داورانی از همین قشر (داوران جوان) در نظر گرفتهشده است؟
همانطور که ملاحظه
فرمودید، ما در دو دوره قبل هم از نویسندگان جوان در ترکیب هیات داوران استفاده کردیم.
سعید بردستانی در دوره نخست، داور جوان هیات داوران بود؛ و در دوره دوم هم تعداد داوران
جوان جشنواره به سه نفر افزایش یافت که شامل سینا برازجانی، سعید بردستانی و حسین باقری
بود که در کنار احمد آرام، لادن نیکنام و محمد کشاورز کار ارزیابی آثار را انجام دادند.
بهنظر من همانطور که باید در امر نویسندگی به دوستان جوان اعتماد کرد، در زمینه داوری
هم میتوان این مسیر را آزمود؛ پرراس این کار را کرد و انصافاً نتیجه و خروجی مطلوبی
هم گرفت. انرژی و انگیزه داوران جوان در ترکیب باتجربه داوران پیشکسوت، باعث افزایش
کیفیت داوری و دقت بیشتر در ارزیابی آثار میشود.
بخش خاصی هم برای
نویسندگان غیرحرفهای در جشنواره وجود دارد؟
شرکت در جشنواره
محدودیت خاصی ندارد؛ جز اینکه به لحاظ کمی، باید تعداد کلمات داستان از حداقل و حداکثری
تبعیت کند که ما تعیین کردهایم. در سایر موارد، شرط خاصی چه به لحاظ سنی، چه جنسیتی
و چه کارنامهای برای شرکتکنندگان قائل نشدهایم تا
نویسندگان بیشتری بتوانند در جشنواره شرکت کنند. استقبالی که تاکنون از جشنواره شده
نیز در هر دوره بیشتر از دوره قبل بوده است. ضمن اینکه سعی ما در اختتامیه بر این بود
که در کنار مراسم اصلی، پنل تخصصی با حضور داوران و شرکتکنندگان برگزار کنیم تا سوالات
و دغدغههای نویسندگان در آن فضای تخصصی پاسخ داده شود.
راهکارهای جشنواره
«پرراس» برای حمایت از نویسندگان جوان و برگزیده چگونه است؟
این جشنواره با
محوریت ادبیات داستانی و با هدف ارج گذاردن به فعالان عرصه نویسندگی و بهخصوص داستان
کوتاه برگزار میشود و هدف ما ایجاد بستری مناسب برای بروز استعدادهای جوان و نوظهور
در این عرصه و فراهم شدن فرصت برقراری ارتباط میان اساتید و علاقهمندان ادبیات داستانی
و همچنین ارائه بستههای آموزشی علمی و عملیاتی برای پرورش استعدادها و... است. همانطور
که پیشتر همعرض کردم، یکی از اهداف جشنواره، معرفی ظرفیتهای تازه در حوزه ادبیات
داستانی است. بسیاری از نویسندگان بزرگ هستند که با جشنوارههای اینچنینی رشد کرده
و مطرح شدهاند. جشنوارهها و جوایز ادبی همیشه ایجاد انگیزه میکنند، چراکه در آنها،
آثار علاقهمندان بررسی و درجهبندی میشود، به تعبیری میتوان گفت که به اثر نمره
داده میشود؛ آنهم از سوی صاحبنظران و پیشکسوتان و این خود برای هر نویسندهای ارزشمند
و نوعی محرک است. بهخصوص در مناطقی که کمتر توسعه یافتهاند و قرار گرفتن در فضاهایی
اینچنینی بدونشک ایجاد پویایی میکند. هدف ما هم در وهله اول فراهم کردن محیطی تاثیرگذار
و مناسب است تا فعالان آن عرصه بتوانند در کنار پیشکسوتان و صاحبنظران سنجیده و نقد
شوند.
آثار منتخب دو
دوره اول جشنواره، آیا به مرحله چاپ و انتشار رسیده است؟ مخاطبان و علاقهمندان از
چه طریق میتوانند آثار برگزیده جشنواره را مطالعه کنند؟
آثار دو دوره
نخست جشنواره، توسط دبیر علمی جشنواره، جناب دکتر عبدالله رئیسی گردآوری و تدوینشده
و با مقدمه مفصلی از ایشان در آخرین مراحل چاپ و انتشار قرار دارد. البته این کتاب
چند وقت است آمادهشده، و باید مقداری زودتر نیز چاپ میشد؛ اما به دلیل مشکلات حوزه
کاغذ، چاپ آثار برگزیده مقداری با تاخیر ناخواسته مواجه شد. مطمئن هستم که این اثر،
کارنامه شفاف و روشنی از وضعیت داستان جوان در ادبیات معاصر را پیش روی مخاطب قرار
میدهد و میتواند به درک و دریافت و فهم درستتر وضعیت ادبیات داستانی معاصر کمک کند.
در اختتامیه امسال، از این کتاب رونمایی خواهد شد.
در این دوره برنامههای جانبی مثل برگزاری کارگاه
داستاننویسی و نقد و بررسی و ... برگزار میشود؟
همانطور که عرض
کردم جشنواره «پرراس» اهداف مختلفی را دنبال میکند که میتوان گفت یکی از مهمترین
آنها استعدادیابی و پرورش توانایی نویسندگانی است که تاکنون بههر دلیلی نتوانستهاند
در زمینه مورد علاقهشان آنگونه که شایسته است رشد کنند و دیده شوند. بنابراین یکی
از اهداف اصلی جشنواره برقراری این ارتباط در قالب برگزاری کارگاههای داستان کوتاه
است که در این کارگاهها با دعوت از علاقهمندان، دانشآموزان و دانشجویان و با همکاری
دبیر علمی جشنواره، عبدالله رئیسی و هیات داوران و دیگر صاحبنظران، این کارگاهها
برگزار خواهند شد. انتظار داریم که در این دوره نیز از این کارگاهها مثل دو دوره قبل
استقبال خوبی صورت بگیرد.
فراخوان سومین
دوره کی منتشر میشود و آیا بخش خاصی به این رویداد افزوده خواهد شد؟
اول مهر، فراخوان
سومین دوره منتشر خواهد شد. علاقهمندان به حضور در جشنواره باید آثار خود را در زمینه
داستان کوتاه برای ما ارسال کنند که بعد از بازبینی و ارزیابی از سوی داوران استانی
و ملی، آثار برگزیده اعلام و در مراسم ویژهای هم از نویسندگان برتر تقدیر خواهد شد.
جشنواره محدودیت سنی ندارد و موضوع آثار نیز آزاد است. آثار بر اساس مولفهها و عناصر
داستان کوتاه نظیر خلاقیت در زبان، تخیل داستانی، زاویه دید، شخصیتپردازی، روایت،
ساختار، پایانبندی، تعلیق و... داوری میشوند. برگزاری کارگاههای داستاننویسی با
تدریس اساتید صاحبنظر این حوزه، چاپ 10 اثر برگزیده و برگزاری میزگردی برای نقد آن،
نشر ویژهنامه «پرراس» از دیگر فعالیتهای مهم و جانبی جشنواره است که امیدوار هستیم
به رشد و شکوفایی بیشازپیش این شاخه از ادب پارسی کمکی هرچند کوچک بکند.
این رویداد در
قالب داستان کوتاه برگزار میشود، چطور شد که اینگونه ادبی را برای این رویداد انتخاب
کردید؟
جهان امروز، جهان
روایت است؛ جهان روایتهای مختلف و تو در تو. ادبیات همواره زمینه ایجاد چنین روایتهایی
را فراهم کرده و راهی برای انتقال فکر و اندیشه صاحبنظران بوده و هست. بهنظر من،
داستاننویسی در بین دیگر حوزههای ادبیات همواره تاثیرگذاری خاصی داشته و مورد توجه
بوده است، ما برای سومین سال برگزاری جشنواره همچنان تمرکز خود را روی داستان کوتاه
قرار دادهایم و تصمیم داریم درصورتیکه شرایط اجازه دهد، در سالهای بعد نیز همین
روند را ادامه دهیم.
فکر میکنید برگزاری
جشنواره پرراس چقدر در ارتقای ادبیات منطق میتواند نقشآفرین ظاهر شود؟
قطعا برگزاری این
جشنواره در شکلگیری گفتمان جدی در محافل ادبی استان و شهرستان تاثیر داشته است. شور
و شوقی که در استان و شهرستان نسبت به داستان بهویژه داستان کوتاه بهوجود آمده، قابل
لمس است و من این را نتیجه جشنواره پرراس و سایر جشنوارهها و جوایزی میدانم که صادقانه
و دلسوزانه و متعهدانه دارند برای اعتلای کلمه و داستان تلاش میکنند. البته برای قضاوت
نهایی درباره تاثیر آن هنوز زود است و زمان بیشتری که بگذرد، ارزشهای این کار بیشتر
خودش را نشان میدهد.
سخن پایانی؟
در پایان لازم
میدانم از همهکسانی که با جشنواره داستان کوتاه پرراس همکاری مستقیم دارند، تشکر
کنم؛ بهویژه از دوست عزیزم، جناب دکتر عبدالله رئیسی، شاعر، نویسنده و منتقد ادبی
که در تمام مراحل کار حضور دارند و بخش علمی جشنواره که میتوان گفت بخش اصلی و فنی
کار است را با دقت و وسواس پیش میبرند. همینطور که جناب حسین باقری که به همواره
در زمینه فکری و فنی، همراه و همدل با ما بودهاند. همینطور از هیات داوران دورههای
مختلف و همه اعضای کانون همیاران جوان مانند سرکارخانم مصدق و خانم زنگنه دبیران اجرائی
ادوار گذشته که با همکاری بیدریغشان در بخش اجرائی همواره به ما کمک میکنند، سپاسگزاری
میکنم. در نهایت قدردان اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و دشتستان، اداره کل
ورزش و جوانان استان و شهرستان، روزنامه بامداد جنوب، خانه فرهنگ دشتستان و انجمن اهلقلم
دشتستان، آموزشوپرورش شهرستان دشتستان و دانشگاه پیام نور برازجان و همه سازمانهای
مردمنهاد همکار نیز هستم.