جواد شکریان:

سال‌هاست که بازار مسکن دیگر رونق کافی برای ورود انبوه‌سازان بخش خصوصی را ندارد و بسیاری از فعالان این حوزه عطای آن را به لقایش بخشیده و بسیاری دیگر به فعالیت‌های غیرمولد مانند دلالی مسکن روی آورده‌اند؛ همین مساله سبب شده نقش دولت برای ساخت مسکن پررنگ‌تر شده و انتظارات از دولت در این زمینه افزایش یابد. دولت نیز طی سال‌های اخیر با اعطای وام و تسهیلات گوناگون سعی کرده رونق را به بازار مسکن برگرداند با این حال، افزایش قیمت بیش از دو برابری قیمت مسکن در سال گذشته و افزایش شدید مصالح ساختمانی سبب شد تسهیلات اعطایی از سوی دولت بسیار ناچیز شده و کفاف رهن و اجاره یک واحد آپارتمان را نیز ندهد. بر همین اساس قیمت این روزهای اوراق تسه تسهیلات مسکن به پایین‌ترین حد خود رسیده و متقاضیان دریافت این تسهیلات در حال واگذاری سهم‌های خود هستند.

بر همین اساس، قیمت هر برگ از اوراق تسهیلات مسکن بانک مسکن در این روزها حدود ۴۰ هزار تومان است؛ بدین‌ترتیب هزینه وام مسکن به علاوه جعاله که برای زوج‌های تهرانی به 120 میلیون تومان می‌رسد، حداکثر به ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار است. همچنین زوج‌های بوشهری و سایر زوج‌هایی که در مناطق با بیش از 200 هزار نفر جمعیت زندگی می‌کنند برای دریافت 80 میلیون تومان وام مسکن به علاوه 20 میلیون تومان وام جعاله باید رقمی در حدود هشت میلیون تومان پرداخت کنند.

بررسی‌ها از بازار سرمایه حاکی از آن است که قیمت اوراق تسهیلات مسکن بانک مسکن نسبت به هفته گذشته چندان تفاوتی نداشته است و در حدود قیمت ۴۰ هزار تومان داد و ستد می‌شود. امتیاز تسهیلات مسکن مردادماه سال ۱۳۹۸ در حال حاضر کمی بیشتر از ۴۲ هزار تومان است و امتیاز تسهیلات مسکن فروردین‌ماه ۱۳۹۸ حدود ۴۱ هزار و ۲۰۰ تومان است. در مقابل برخی از این اوراق کمتر از ۴۰ هزار تومان داد و ستد می‌شود. نمونه آن اوراق آبان‌ماه سال ۱۳۹۶ که قیمتش به ۳۸ هزار و ۸۰۰ تومان می‌رسد. همچنین تسه خرداد ۱۳۹۷ حدود ۳۹ هزار تومان است. در عین حال اکثر تسه‌ها حدود قیمت ۴۰ هزار تومان هستند و به همین دلیل این گزارش با توجه به این قیمت نوشته شده است.

بر این اساس، با توجه به این‌که زوج‌های تهرانی برای دریافت وام ۱۰۰ میلیون تومانی مسکن باید ۲۰۰ برگه تسهیلات مسکن خریداری کنند، هزینه این تعداد اوراق آنها هشت میلیون تومان می‌شود. به این مبلغ با احتساب ۲۰ میلیون تومان وام جعاله که بابت خرید آن باید ۴۰ برگ تسه خریداری شود، یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان اضافه می‌شود. در نتیجه در مجموع باید برای دریافت وام ۱۲۰ میلیون تومانی مسکن حدود ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان هزینه شود.

همچنین زوج‌های بوشهری و زوج‌های ساکن در سایر شهرهایی که با جمعیت بیش‌تر از ۲۰۰ هزار نفر جمعیت زندگی می‌کنند، می‌توانند تا سقف ۸۰ میلیون تومان وام بگیرند که برای گرفتن این مبلغ باید ۱۶۰ ورق بهادار خریداری کنند و با این حساب باید حدود شش میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بابت خرید این اوراق بپردازند که با احتساب یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان برای خرید اوراق وام جعاله، در مجموع برای دریافت وام ۱۰۰ میلیون تومانی باید هشت میلیون تومان پرداخت کنند.

علاوه بر این، زوج‌های ساکن در سایر شهرهای با جمعیت زیر ۲۰۰ هزار نفر نیز می‌توانند برای گرفتن ۶۰ میلیون تومان وام مسکن، ۱۲۰ برگ بهادار خریداری کنند که باید چهار میلیون و ۸۰۰ هزار تومان بابت خرید اوراق بپردازند. همچنین برای دریافت ۲۰ میلیون تومان دیگر بابت وام جعاله نیز باید یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان پرداخت کنند که در مجموع برای وام ۸۰ میلیون تومانی، حدود شش میلیون و ۴۰۰ هزار تومان از سوی زوجین باید پرداخت شود.

همچنین مجردهای تهرانی می‌توانند تا سقف ۶۰ میلیون تومان و مجردهایی که در مراکز استان‌های بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارند تا سقف ۵۰ میلیون تومان و در نهایت غیرزوج‌های ساکن در سایر مناطق تا سقف ۴۰ میلیون تومان وام دریافت کنند که به‌ترتیب هر کدام باید ۱۲۰، ۱۰۰ و ۸۰ برگ بهادار اوراق تسهیلات مسکن را از فرابورس ایران خریداری کنند.

با این حساب مجردهای تهرانی باید برای خرید این اوراق چهار میلیون و ۸۰۰ هزار تومان، افراد ساکن در مراکز استان بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت مبلغ چهار میلیون تومان و افراد گروه سوم مبلغ سه میلیون و ۲۰۰ هزار تومان پرداخت کنند. البته در صورت تمایل برای دریافت وام ۲۰ میلیون تومانی جعاله باید مبلغ یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان دیگر هم بپردازند.

اوراق تسهیلات مسکن قابلیت معامله در فرابورس ایران را دارد و ارزش اسمی هر برگ پنج میلیون ریال است. مدت اعتبار اوراق تسه حداکثر تا دو دوره شش‌ماهه قابل تمدید است. این اوراق با توجه به این‌که چقدر تا زمان اعتبارش باقیمانده، قیمت متفاوتی دارد. در صورتی که مدت اعتبار این اوراق به پایان رسیده و دارنده اوراق از تسهیلات آن استفاده نکند، نماد معاملاتی آن متوقف خواهد شد و وجوه پرداختی دیگر به دارنده اوراق بازپرداخت نخواهد شد.