جواد شکریان

برنج به‌عنوان محصولي كه منحصرا جهت تغذيه انسان كشت مي‌شود امروزه حدود نصف جيره غذايي 6/1 ميليارد نفر از جمعيت دنيا را تشكيل داده و پس از گندم مهم‌ترين محصول زراعي در جهان و ايران محسوب مي‌شود. همچنین آمارها نشان می‌دهد این محصول در بخش عظيمي از قاره آسيا تامين‌كننده بيش از 80 درصد كالري و 75 درصد پروتئين مصرفي مردم است. آمارهاي ارائه شده در خصوص مصرف برنج نیز مويد اين واقعيت است كه اين محصول همپاي گندم اهميت خود را حفظ کرده است كه موید اهميت و نقش برنج در جيره غذايي مردم است. در زمینه توليد نیز با وجودی که طی سال‌های گذشته سطح قابل توجهی از مزارع کشور زیر کشت برنج رفته و حدود دو میلیون تن برنج در کشور تولید می‌شده است، با این حال، ایران پس از کشورهای چین، بنین و عربستان، چهارمین وارد‌كننده عمده برنج در جهان بوده و همه‌ساله حجم زیادی از ذخایر ارزی (حدود 854 میلیون دلار) را برای واردات این محصول هزینه کرده است. همین امر سبب شده تا در این سال‌ها، کنترل واردات و تهیه برنج مورد نیاز مردم یکی از دغدغه‌های دولتمردان بوده و تلاش برای به صفر رساندن واردات این محصول همواره صورت گرفته است. در همین راستا، معاون وزیر جهاد کشاورزی روز گذشته اعلام کرد که امسال میزان تولید برنج سفید کشور به دو میلیون و ۹۰۰ هزار تن رسیده که بر اساس آمار رسمی مرکز آمار، نیاز سالانه کشور به برنج نیز همین میزان است.

عبدالمهدی بخشنده با اشاره به این‌که بر اساس آمار رسمی مرکز آمار، سرانه مصرف برنج هر نفر، 35 کیلوگرم است و بر اساس نیاز جمعیت 83 میلیونی کشور، تولید دو میلیون و 900 هزار تن برنج، کافی است و نیازی به واردات برنج نخواهیم داشت، گفت: با تلاش کشاورزان و منابع خوب آبی امسال، همچنین برنامه‌ریزی و تدارکات خوب در زمینه نهاده‌های مورد نیاز تولیدکنندگان، وضع تولید برنج در سال زراعی جاری بسیار مناسب بوده که حدود یک میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی از این میزان تولید به‌همراه داشته است.

معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی با تاکید بر این‌که هم‌اکنون برداشت برنج در استان‌های شمالی به پایان رسیده است و در سایر استان‌ها نیز مثل خوزستان که امسال بارش مناسبی داشتیم سطح زیر کشت برنج گسترده و تولید نیز بسیار خوب است و برداشت برنج در این استان نیز از 15 آبان شروع می‌شود، ادامه داد: در شش‌ماهه نخست امسال، حدود 960 هزار تن برنج وارد شده است که بخشی از آن، توزیع و بخش دیگر را می‌توانیم به‌عنوان ذخایر راهبردی ذخیره کنیم. وی با اشاره به این‌که برنج از طرح‌های ستاد اقتصاد مقاومتی وزارتخانه بوده که در برنامه‌ای به ستاد اقتصاد مقاومتی ارائه و مصوب شده است، تصریح کرد: برنج شمال که برداشت آن به پایان رسیده از لحاظ کمیت و کیفیت بسیار مطلوب است و درصد برداشت برنج در شمال نیز در مقایسه با پارسال افزایش یافته است که امیدواریم با توجه به افزایش تولید تا حد برطرف کردن نیاز، مردم نیز از تولید داخلی استفاده کنند.

به‌گفته بخشنده، متوسط سطح زیر کشت برنج در سه سال گذشته در کشور، حدود 600 هزار هکتار بوده که در سال جاری در برخی استان‌ها سطح زیر کشت برنج افزایش یافته و به 830 هزار هکتار رسیده است که نشان می‌دهد 230 هکتار افزایش زیر کشت داشتیم و بر این اساس یک میلیون تن بیشتر برنج تولید شده است و نیازی به واردات نداریم. در حال حاضر عمده واردات برنج را بخش خصوصی انجام می‌دهد و مقداری از واردات برنج در دست شرکت بازرگانی دولتی است که بر اساس تولید امسال بخشی از واردات برنج برای تامین ذخایر راهبردی استفاده خواهد شد.

معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی درباره میزان سطح کشت برنج در سال آینده نیز گفت: اگر سال آینده بارش خوب باشد با برنامه‌ریزی وزارتخانه‌های جهاد، نیرو و صمت درباره سطح زیر کشت در سال آینده تصمیم‌گیری می‌شود. دستاورد تولید برنج در سال جاری در یک تا دو دهه اخیر بی‌سابقه بوده است. میزان تولید برنج در سال زراعی گذشته، دو میلیون و 100 هزار تن و میزان واردات برنج نیز پارسال، یک میلیون و 680 هزار تن بوده است.

این مقام مسوول با تاکید بر این‌که امسال میزان تولید برنج به دو میلیون و 900 هزار تن رسیده است و فقط در نیمه اول سال قبل از کشت و برداشت برنج، 960 هزار تن برنج وارد شده است که بخشی از آن توزیع و بخش دیگری به‌عنوان ذخایر راهبردی استفاده خواهد شد، یادآور شد: امسال 42 درصد تولید برنج بیشتر شد، که به‌طور متوسط 12 درصد در گیلان و مازندران و 30 درصد دیگر در سایر استان‌ها به‌دلیل افزایش زیر کشت تولید برنج داشتیم.