سیدعلی موسوی:
چندی پیش بود که خبرگزاریهای کشور به نقل از منابع موثق
خود در وزارت نفت مدعی شده بودند یک میدان گازی عظیم در جنوب کشور کشف شده است،
میدانی که مدیران ارشد نفتی محتاطانه با خبر آن برخورد کردند و سعی کردند تا روز
یکشنبه دادههای جامعی از آن ارائه ندهند. میدانی که در سازند کنگان واقع شده ولی
منابع نفتی آن را میدانی واقع در استان فارس میدانند، استانی که مدتهاست بهدنبال
نفع بردن از منابع موجود در جنوب کشور نیز بوده است.
میدان گازی جدید که «ارم» نیز نام گرفته است 200 کیلومتر از
شیراز فاصله داشته و در 60 کیلومتری شمال عسلویه واقع شده است. میدان ارم از اثبات یکپارچه بودن دو تاقدیس دنگ و باغون که
در سازندای کنگان و دالان بالایی با یکدیگر مرتبط بوده و مخزن گازی یکپارچهای به
طول 50 و پهنای متوسط 5 کیلومتر را به وجود آورده، تشکیل شده است. پس از چندین
سال تلاشهای کارشناسان مدیریت اکتشاف، احتمال وجود ذخایر غنی هیدروکربوری در ناحیه
ارم تائید شده است. به منظور شناخت دقیقتر و ارزیابیهای فنی، پروژههای لرزهنگاری
و ثقل و مغناطیس سنجی در ناحیه اجرا و در نهایت اقدام به علامتگذاری محل چاه شد و
بهدنبال آن عملیات ساخت جاده دسترسی به طول 6 کیلومتر و احداث سلر و محوطه چاه
انجام و سپس عملیات حفاری در تیرماه 1397 آغاز شد و پس از 9 ماه با عبور از لایههای
رسوبی مشتمل بر سنگ آهک، دولومیت، شیل، مارن، گچ و ماسه سنگ در عمق 4632 متری به پایان
رسید. پس از اخذ و تفسیر نمودارهای پتروفیزیکی و انجام لایهآزمایی، وجود گاز طبیعی
در سازندهای مخزنی کنگان و دالان در میدان ارم اثبات شد.
بر اساس محاسبات انجام شده حجم گاز درجا در این مخازن بالغ
بر 19 هزار میلیارد فوتمکعب است که بیش از 13 هزار میلیارد فوتمکعب آن قابل
استحصال است. این حجم تقریبا معادل یک فاز میدان گازی پارس جنوبی میباشد. نتایج
آزمایشات نشان میدهد سیال مخزن کنگال و دالان بالایی حاوی گاز میعانی با درجه ایپیآی
49 و میزان سولفید هیدروژن در گاز برابر 800ppm و افق دالان پایینی
دارای گاز میعانی سبک و شیرین با درجه ای پیآی معادل 50 و میزان سولفید هیدروژن
در گاز برابر با 45 ppm است که نشان از یک گاز بسیار مرغوب است. همجواری میدان
ارم با میادین گازی شانول و هما در نزدیکی پالایشگاه گاز پارسیان و وجود زیرساختهای
مناسب سبب میشود توسعه این میدان گازی برای جبران افت تولید این میدان و تامین
خوراک پایدار پالایشگاه گازی پارسیان مورد توجه قرار گیرد.
میدان گازی ارم 40 میلیارد دلار ارزآوری خواهد
داشت
رضا دهقان، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت با بیان اینکه گاز میدان ارم شیرین و
مرغوب است، افزود: این میدان دارای 385 میلیون بشکه میعانات گازی است. اگر یک
محاسبه اقتصادی صورت بگیرد، کشف این میدان یعنی 40 میلیارد دلار عایدی گاز و میعانات
دارد یعنی معادل یک فاز پارس جنوبی است که قادر است 16 سال گاز مصرفی تهران را تامین
کند. وی با اشاره به کشف میدان گازی ارم اظهار کرد: این میدان یک میدان بزرگ و
معادل یک فاز پارس جنوبی است اما چون ما پارس جنوبی را داریم هر چه کشف شود به چشم
نمیآید اما در کشورهای دیگر بسیار جدی است. وی یادآور شد: در منطقه جنوب فارس زیرساختهای
مناسب سطحالارضی داریم که میتوان گاز را فرآورش کرد و پس از این پیگیری میشود
که توسعه انجام شود. دهقان در ادامه با بیان اینکه اولین میدان نفتی در مسجد
سلیمان کشف شد، گفت: از آن زمان درگیر کار اکتشاف، استخراج و فراورش نفت و گاز هستیم
در حوزه اکتشاف ما امروز در جایی هستیم که از نظر توان داخلی و دانش فنی و تجهیزات
میتوانیم اعلام خودکفایی کنیم، چراکه کار از سوی شرکتهای ایرانی انجام میشود و
شاهد آن امضای دو قرارداد لرزهنگاری پروژههای پانیذ و باشت است که امروز انجام
شد.
وی با بیان اینکه 75 درصد ذخائر گازی و 20 درصد کل ذخائر نفت بعد از
انقلاب کشف شده است، افزود: ما در حال حاضر 159 میلیارد بشکه نفتخام و میعانات
گازی و 34 میلیارد مترمکعب منابع گازی در اختیار داریم که به ترتیب در رتبه چهارم
و دوم دنیا قرار داریم و در مجموع به لحاظ ذخائر هیدروکربوری مقام اول را داریم.
دهقان با بیان اینکه در حوزه اکتشاف به خودکفاییهای خوبی دست یافتهایم، افزود: اکتشاف اولین
زنجیره است و اگر این حلقه نباشد زنجیره ایجاد ارزش در نفت و گاز وجود ندارد
بنابراین اهمیت استراتژیک دارد علاوه بر اکتشاف پروژههای توسعهای و ازدیاد
برداشت و نگهداشت نیز در حال حاضر از سوی شرکتهای ایرانی انجام میشود مثل پروژه
گوره به جاسک که پیمانکار ایرانی اجرا میکند و 80 درصد تجهیزات نیز ایرانی است و این
بیانگر عزم جدی بر حمایت از کالا و دانش ایرانی است و در آینده نیز این حمایت
حداکثر خواهد شد. معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه حجم اکتشاف انجام شده نشان
میدهد که این روند ادامه دارد و کماکان پتانسیل عظیم کشف نشده داریم، خاطرنشان
کرد: با لرزهنگاری و حفاری و تفسیر اطلاعات به حجم ذخائر و ثروت کشور اضافه میشود.