الهام بهروزی: چهار روز پیش
خبری در فضای مجازی مبنی بر مالیات 50 درصدی فعالیتهای فرهنگی در برنامه بودجه
منتشر شد که در همان زمان اندک موجی از نگرانی را بر جامعه فرهنگی و هنری حاکم
کرد؛ طولی نکشید که معافیت مالیاتی صد درصدی فعالیتهای فرهنگی، هنری و رسانهای
در صدر اخبار رسانهها جاخوش کرد.
بدیهی است
فرهنگ امروز در میان تصمیمگیریهای دولتمردان و سیاستمداران کمترین جایگاه را
دارد که گواه این ادعا میتوان به حذف اعتبارات فرهنگی وزارت نفت و بودجه ناچیز
فرهنگ که هر ساله از سوی دولت و مجلس مصوب میشود، اشاره کرد. این در حالی است که
فرهنگ یکی از رکنهای اصلی جامعه را تشکیل میدهد که با حمایت از آن میتوان ریشه
بسیاری از آسیبهای اجتماعی را خشکاند؛ چراکه در بطن خود ارزشها و آموزههای را
جای داده که مناسب با ذائقه، سلیقه و نگرش جامعه شکل گرفته است و در زمینه فرهنگسازی
و آگاهیبخشی نقش شگرفی را ایفا میکند.
از همین روی
بود که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به مساله معافیت مالیاتی فعالیتهای فرهنگی و
هنری ورود کرد و طی نامههای جداگانه به جهانگیری، واعظی، نوبخت و دژپسند و تائید
دغدغههای اصحاب فرهنگ و هنر خواستار استمرار معافیت مالیاتی اصحاب فرهنگ، هنر و
رسانه کشور شد.
وی در بخشی از
نامه خود بیان کرده بود: «فعالیتهای فرهنگی و هنری اصولا درآمدزایی چندانی
نداشته و انتفاعی محسوب نمیشود و برهمین اساس در ادوار مختلف به مجوزهای صادر شده
به چشم اقتصادی نگاه نشده و همواره سعی در حمایت از آنها بوده است. از طرفی با توجه
به اینکه خطر تهاجم فرهنگی و توطئههای نفوذ و استحاله فرهنگی دشمنان انقلاب بهطور
مداوم گوشزد میشود، لزوم حمایت همهجانبه از فعالیتهای فرهنگی، هنری و رسانهای
ضروری بوده و با توجه به تاثیرات منفی اقتصادی و اجتماعی ناشی از این اقدام بر
نخبگان کشور، خواستاریم معافیتهای مالیاتی موضوع بند (ل) یاد شده همچون گذشته
برقرار بوده و از هرگونه اقدام در جهت حذف آن جلوگیری به عمل آید.»
پس از پیگیریهای
جدی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و اقدام سازمان برنامه و بودجه در کنار گذاشتن پیشنویس
مذبور، در فرایند بررسی بودجه سال ۹۹، دولت هم با مخالفت نکردن در این باره با
استمرار معافیت مالیاتی اهالی فرهنگ و هنر و رسانه در سال آینده موافقت کرد.
به دنبال تلاش
نتیجهبخش وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در معافیت مالیاتی اهالی فرهنگ و هنر و
رسانه، اتحادیه شرکتهای تعاونی ناشران ایران (آشنا) و اتحادیه ناشران و کتابفروشان
تهران در نامهای مشترک از توجه دولت و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای استمرار
معافیت مالیاتی اصحاب فرهنگ و هنر قدردانی کردند. در متن این نامه خطاب به سیدعباس
صالحی آمده است: «همانگونه که مستحضر هستید شرایط اقتصادی کشور فشار بسیاری را بر
جامعه ایران وارد کرده که در این میان حوزه فرهنگ هم از این شرایط مستثنی نبوده
است. حوزه فرهنگ مکتوب بهدلایل متعدد همواره از اقتصاد ضعیفی برخوردار بوده و به
همین دلیل نیازمند توجه و حمایت بوده و هست. بر این اساس از سالها پیش معافیت مالیاتی
فعالان این حوزه بهعنوان نوعی حمایت در این مسیر تعریف شده است و خبر استمرار این
حمایت موجب خوشحالی و امیدواری فعالان حوزه نشر و کتاب شد. در این راستا از تلاشهای
جنابعالی و توجه دولت برای استمرار معافیت مالیاتی فعالان حوزه فرهنگ قدردانی میشود.
بیتردید این حمایت در فعالیت و زندگانی بیش از چهارهزار ناشر فعال در کشور و صدها
کتابفروش در شهرهای گوناگون و نیز هزاران نفر از کارکنان و فعالان حوزه نشر تاثیر
مثبت خواهد داشت.»
بر اساس بند
(ل) ماده (۱۳۹) قانون مالیاتهای مستقیم کشور، مصادیق فعالیتهای فرهنگی، هنری و
مطبوعاتی که از مالیات طبق قانون معاف هستند، به این شرح اعلام شدند: انتشارات:
شامل نویسندگی (تحقیق، تالیف، ترجمه، تصحیح گردآوری)، ویراستاری، صفحهآرایی، صفحهبندی،
تصویرگری، کتاب، حروفچینی، بازآفرینی، خطاطی، طراحی جلد، بازنویسی اعم از کاغذی یا
الکترونیکی (دیجیتالی)، تولید، پخش و فروش کتاب از سوی ناشر کتاب میشود.
مطبوعات: شامل
تولید، توزیع و نشر خبر و اطلاعات (تولید و گزارش خبر، عکاسی، نقد و بررسی خبر،
خبرگزاری، تفسیر، تولید و پردازش اطلاعات، اطلاعرسانی مکتوب و الکترونیکی) و انتشارات
نشریات و مطبوعات (انتشارات نشریات و مطبوعات نویسندگی، گزارشگری، نقد خبر، تفسیر
خبر، روزنامهنگاری، عکاسی، مطبوعاتی، تصویرگری مطبوعاتی، ویراستاری مطبوعات،
ترجمه، طراحی مطبوعات، حروفچینی، گرافیست و کاریکاتور مطبوعات، طراحی و انتشار
آگهی، مدیریت تحریریه مطبوعاتی، سردبیری، دبیری سرویس، نشر و فروش نشریات و
مطبوعات) میشود.
فرهنگی: شامل فعالیتهای
فرهنگی دیجیتال (تولید یا تولید و ارائه یا عرضه (از سوی همان تولیدکننده) محتوای
فرهنگی در رسانه بر خط (تحت شبکه ارتباطات و فناوری اطلاعات)، تولید یا تولید و
ارائه یا عرضه (از سوی همان تولیدکننده) محتوای فرهنگی و دیجیتالی از جمله بازیهای
رایانهای، پویاسازی، نرمافزارهای رسانهای. ارائه هر گونه خدمات ویرایش محتوا با
استفاده از ابزارهای مبتنی بر فناوری جدید اطلاعات و ارتباطات)، جشنوارههای قرآنی،
فرهنگی و هنری (مراسم مسابقات، نشستها و جشنوارههایی که به صورت داخلی و بینالمللی
برگزار میشود (اعم از حضوری یا دیجیتالی) کارگاهها و کلاسهای آموزشی تبلیغ چهره
به چهره دینی و فعالیتهای اردویی دینی و فرهنگی) و فعالیتهای فرهنگی، قرآن و
عترت (آموزش قرآن و عترت: شامل آموزش و روخوانی، روانخوانی، قرائت، حفظ، ترجمه و
مفاهیم تفسیر، نهجالبلاغه، صحیفه سجادیه، مهدویت، سبک زندگی قرآن و اهل بیت علیهمالسلام،
آموزش احکام، آموزش فیلمنامهنویسی قرآنی و سایر آموزشهای دینی، همچنین دورههای
تربیت داور، مربی و معلم قرآن و عترت، تبلیغ و ترویج فعالیتهای قرآن و عترت شامل
برگزاری جشنوارههای قرآن و عترت، محافل، همایش، مسابقات قرآن و عترت، اجرای تواشیح،
سرود، ابتهال، مدیحهسرایی، سخنرانیهای قرآنی، مشاورههای قرآنی، کارگاههای سبک
زندگی قرآنی، تولید و توزیع محصولات قرآنی (توسط همان تولیدکننده) همچنین فعالیتهای
تبلیغی و امور پژوهشی قرآن و عترت شامل
برگزاری نشستهای تخصصی، همایشهای تخصصی قرآن و عترت، تالیف تدوین کتاب، مقاله،
نشریههای قرآن و عترت، پژوهشهای کاربردی در علوم و معارف و امور قرآن و سیره
معصومین (ع)، نمایشگاهها، موزههای فرهنگی و هنری و قرآنی (اعم از دیجیتالی و غیره)
(موزه، آثار تجسمی، موزه آثار نمایشی، موزه آثار موسیقی، موزه آثار قرآنی، موزه
کتاب و مطبوعات و برگزاری نمایشگاههای کتاب، قرآن، مطبوعات، تجسمی، موسیقی،
نگارخانه و نظایر آن)، مراسم و مجامع فرهنگی، هنری و قرآنی اعم از دیجیتال و غیره
(آموزشهای فرهنگی و هنری که توسط آموزشگاه آزاد سینمایی، آموزشگاه آزاد هنری و
مؤسسات مجری رشتههای فرهنگی و هنری در مقطع کار و دانش، پودمانی، علمی- کاربردی و
آموزشگاه و آموزش موسیقی که با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام میشود،
پژوهشهای فرهنگی و هنری، قرآنی، شبهای شعر و ادب، نقد و بررسی کتاب، آثار هنری و
سینمایی و قرآنی، بزرگداشتها و یادبودها، همایشها، کنگره و سایر نشستهای فرهنگی
و هنری و آموزشهای عمومی و تخصصی قرآن، محافل انس با قرآن و ترویج فرهنگ نماز،
اجرای تلاوت، تواشیح، همخوانی و سخنرانی و مشاوره قرآنی و کلاسهای داستاننویسی،
داوری آثار فرهنگی و هنری و قرآنی) و فروش کتاب و کتابخانه عمومی (فروش کتاب از
سوی کتابفروشان دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تاسیس و اداره و
کتابخانه عمومی و قرائتخانه) میشود.
هنری: شامل تولید،
تکثیر، توزیع و نمایش فیلم (اعم از سینمایی و خانگی) (فیلمنامهنویسی، تهیهکنندگی
فیلم سینمایی، تهیهکنندگی فیلم مستند، تهیهکنندگی فیلم کوتاه، کارگردانی، دستیاری
کارگردانی، کارگردانی مراسم سینمایی (جشنواره)، صدابرداری، دستیاری صدابرداری،
صداگذاری، دستیاری صداگذاری، فیلمبرداری، مدیریت فیلمبرداری، دستیاری فیلمبرداری،
طراحی صحنه و لباس (طراحان فیلم)، طراحی فنی و اجرای صحنه (دکور)، تدوینگری، دستیاری
تدوینگری، تدارکات، مدیریت تدارکات، دستیاری تدارکات، طراحی و اجرای جلوههای ویژه،
مسوولیت جلوههای ویژه (بصری- کامپیوتری)، مسوولیت جلوههای ویژه (میدانی)، بازیگری،
بازیگردانی، بدلکاری، چهرهپردازی، دستیاری چهرهپردازی، خدمات لابراتوری فیلم،
عکاسی فیلم، عکاسی هنری، گویندگی، گویندگی فیلم (دوبلوری)، دوبله، مدیریت دوبلاژ،
منشیگری صحنه، مدیریت تولید فیلم، دستیاری تولید فیلم، آهنگسازی، انیمیشنسازی
(انیماتور)، مستندسازی نورپردازی، دستیاری نورپردازی، نمایش و عرصه و فروش فیلم و
آثار تصویری (اعم از دیجیتالی و غیردیجیتالی)، اجرای طرح فیلم و سریال، برنامهریزی،
دستیاری صحنه، دستیاری لباس، جامهداری، نوازندگی، مدیریت سالن سینما، خدمات نمایش
سینما، دبیری و مدیریت اجرایی مراسم سینمایی (جشنواره)، نویسندگی، تدریس سینما،
نقد سینمایی، سردبیری نشریه سینمایی، مشاور رسانهای فیلم، طراحی و اجرای تبلیغات
فیلم، طراحی و تولید و عرضه بازیهای رایانهای)، تولید، تکثیر، توزیع، اجرای صحنهای
موسیقی، پخش و فروش آثار صوتی و تصویری اعم از خانگی و تلویزیونی (تنظیمکننده
آهنگ، آهنگسازی، نوازندگی، شعر، ترانه، خوانندگی، ضبط و صداگذاری استودیویی و صحنهای،
گرافیک و عکاسی هنری و اجرای صحنهای موسیقی، رهبر ارکستر، تهیهکنندگی، نشر و تکثیر
و پخش و فروش آثار صوتی تصویری)، تئاتر و نمایش صحنهای (نمایشنامهنویسی،
کارگردانی، تهیهکنندگی، صدابرداری، طراحی و اجرای صحنه، نورپردازی، بازیگری،
تدارکات، چهرهپردازی، نمایش صحنهای از قبیل پردهخوانی، تعزیهخوانی، حملهخوانی،
مناقبخوانی، شاهنامهخوانی، قوالی، روحوضی، تئاتر عروسکی، خیمهشببازی، بازیخوان،
بیبیجان، پهلوان کچلک، جی جیویجی، سیاهبازی، نمایش خیابانی، آئین سنتی نمایش،
نمایشهای شادی اور (تقلید، تخت حوضی و میرنوروزی)، خرده نمایشها (معرکه، بقالبازی،
پیش پردهخوانی)، طراحی لباس، طراحی نور، سخنوری، شیوههای نمایشی (اپرا و نقالی)،
تلویزیونی و خانگی آثار نمایشی، نمایش تئاتر، آموزش و پژوهش تئاتر و هنرهای نمایشی
و نظایر آن) و هنرهای تجسمی و سنتی (نقاشی، طراحی، خوشنویسی، گرافیک، عکاسی هنری،
آثار حجمی، یادمان، تندیس، سرویس، مجسمهسازی، کتابت، نگارگری، سفالگری، سرامیک،
کاریکاتور، آموزش و پژوهشهای هنرهای تجسمی و سنتی، هنرهای چوب، خاتم، منبت، میناکاری،
طراحی و بافت فرش گلیم، بافت پارچه، سنگکاری، معرق، منبت، تذهیب، هنرهای فلز،
نقاشی قهوهخانهای، خیالینگاری، مرمت آثار و بنا، شیشهکاری، مرمت و بازسازی
آثار تاریخی، فرهنگی و باستانی، برگزاری مسابقه، نمایشگاه و جشنواره فروشگاه
نگار، نگارخانه، موزه) میشود.
در پایان باید
یادآوری شود که معافیت مالیاتی صد درصدی فعالیتهای فرهنگی و هنری و رسانهای در
سال 99 تصمیمی خردمندانه بود که دولت در شرایط بحرانی کشور به سود حوزه فرهنگ و
هنر اتخاذ کرد.