داود علیزاده:
سعدآباد یکی
از شهرهای حاصلخیز و مستعد کشاورزی استان بوشهر است که در زهدان خود نخلهای
بسیاری را جای داده و بهدلیل آب و هوایی که دارد همچون نگین سبزی در این استان میدرخشد.
پیشه اغلب اهالی این شهر کوچک کشاورزی و باغداری است؛ این پیشه همچون میراثی
گرانبها از پدر به پسر به ارث رسیده است. از اینرو، اغلب جوانان این زادبوم با
عشق به کشاورزی و پرورش گیاهان میپردازند و بسیار هم موفق در این حوزه ظاهر شدهاند.
البته برخی از آن در کنار آموزش تجربی کشاورزی از تحصیلات آکادمیک در این رشته نیز
برخوردارند.
وحید سبحانی
یکی از کشاورزان جوان، مجرب و تحصیلکرده است که کارش را با پرورش گیاهان دارویی
در این منطقه آغاز کرد. وی
متولد سال 69 و دانشآموخته رشته مهندسی کشاورزی از دانشگاه پیام نور استان بوشهر
است. این کشاورز از چهار سال پیش به پرورش این گیاهان مفید شامل کدو طبی، بابونه،
سیاهدانه، رازیانه، زنیان، خارمریم و... روی آورد. مزرعه گیاهان دارویی این دانشآموخته
رشته کشاورزی در دانشکده کشاورزی منابع طبیعی خلیج فارس روستای بنداروس شهرستان
برازجان واقع شده است. در این سالها توانسته با سعی و تلاش فراوان تاثیر مطلوبی
را بر کشت این گیاهان در استان بگذارد. گیاهان دارویی در سالهای پیشتر در زندگی
مردمان جنوب نقش پررنگی ایفا میکرد اما با ورود داروهای شیمیایی نقش داروهای
گیاهی در زندگی آنها کمرنگ و کمرنگتر شد؛ ولی دگرباره با کشت گیاهان دارویی در
استان و تبیین اهمیت آن در سلامت انسان، مصرف این گیاهان مورد استقبال مردم قرار
گرفت و همچون مسکنی بر درد و زخم آنها نشست.
بدیهی است
ایران یکی از کشورهایی است که مستعد پرورش گیاهان دارویی است و با شناسایی بیش از
هشت هزار گونه گیاهی آن، حدود سه هزار از این گونهها خاصیت دارویی دارند که در
حال حاضر بین 170 تا 200 گونه در ایران کشت میشود. این گیاهان در استان بوشهر توانسته
بازار خود را کمکم پیدا کند. کشت گیاهان دارویی که بخشی از فعالیت این کارآفرین
برتر استان را تشکیل میدهد، در استان بوشهر در ماه آبان صورت میگیرد و در نهایت
در اسفندماه نیز برداشت میشود. این کشاورز جوان افزون بر کشت این محصولات، صاحب
یک گلخانه در شهر سعدآباد (از توابع شهرستان برازجان) است که در آن به پرورش گل و
گیاهان تزئینی و آپارتمانی مبادرت میورزد.
وحید سبحانی
در خصوص ورودش به عرصه کشاورزی به بامداد جنوب گفت: در دوران دانشجویی در زمینههای
مختلف فعالیت میکردم اما پس از اینکه در رشته کشاورزی از دانشگاه پیام نور استان
دانشآموخته شدم، با مشاوره استادان و برخی از دوستان تصمیم گرفتم که به عرصه
کشاورزی ورود کنم و با راهاندازی یک گلخانه در سعدآباد به پرورش گل و گیاهان
آپارتمانی و کاکتوس و تولید خاک برگ، کود، نهال و درختان مرکبات، بذر و نشای صیفیجات
روی آوردم. البته در کنار آن پرورش گیاهان دارویی را هم انجام میدادم که در سال
اول برای تست مقداری از این گیاهان را در گلخانه نیز کشت کردم.
این کشاورز که
در کارنامه کاری خود افتخاراتی چون کارآفرین برتر استان در زمینه تولید و فناوری
گیاهان دارویی از سوی پارک و علم فناوری خلیج فارس، کارآفرین برتر در زمینه گل و
گیاه و تقدیر از سوی نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، صاحب امیتار اولین نشریه
علمی- دانشجویی «جوانه و تژه» دانشگاه پیام نور و راهیابی به پنجمین جشنوار سراسری
نشریات در اراک، دبیر برتر انجمنهای علمی دانشجوی (سال 92 و 93) و کسب رتبه برتر
در جشنواره دانشجویی حرکت دانشگاه پیام کشور را ثبت کرده است، در خصوص بازار
گیاهان دارویی توضیح داد: بازار گیاهان دارویی نوسانات شدیدی دارد؛ چون هیچگونه خرید تضمینی در این زمینه وجود ندارد. همچنین قیمت
گیاهان برداشتشده بهصورت خامفروشی در مقایسه با هزینههای کاشت، داشت و برداشت
بسیار پایین است و هنوز جایگاه خودش را پیدا نکرده است.
وی با اشاره
به اینکه اکثر گیاهانی که کشت داریم بومی منطقه هستند مانند بابونه، رازیانه، سیاهدانه،
اسفرزه، خارمریم، زنیان و ... که از اوایل پاییز تا اواسط بهار کشت میشوند،
درباره شرایط کشت این گیاهان گفت: با توجه به اینکه تمام گیاهان برای رشد نیاز به
آب دارند؛ بنابراین فاکتور اول یک مزرعه، داشتن آب مناسب است و البته این موضوع بسیار
مهم هم باید بگویم که نیاز آبی گیاهان دارویی بسیار کمتر از سایر گیاهان، صیفیجات
و سبزیجات است. در مرحله بعد خاک خوب همراه با کود مناسب از جمله عوامل مهم در
داشتن یک مزرعه خوب است.
سبحانی که بهعنوان
کارآفرین برتر در برنامه تلویزیونی «امید به زندگی» شبکه سه سیما به بیان تجربیات
مفید خود در زمینه کشاورزی پرداخت، در مورد فرصتهای شغلی که ایجاد کرده است،
تصریح کرد: بهغیر از چهار یا پنج نفری که بهصورت دائم در مزرعه و کارگاه مشغول
به کار هستند، یکسری کارگران فصلی هم در طول دوره کاشت، داشت و برداشت مشغول به
کار در مزرعه میشوند که در هر نوبت حدود ۱۰ تا ۱۵ نفر مشغول
به کار میشوند.
وی با تاکید
بر اینکه کشاورزی در استان بوشهر از جمله شغلهای بسیار مهم محسوب میشود، افزود:
چراکه ما از بزرگترین تولیدکنندگان خرما، گوجه فرنگی و سایر صیفیجات و همچنین
گندم هستیم. پس میتوانیم روی سایر گیاهان نیز برنامهریزی کنیم.
سبحانی در
پایان در خصوص دشواریهای کار کشاورزی هم گفت: در کشاورزی چون هدف ما صرفا خامفروشی
نیست؛ بنابراین تصمیم به راهاندازی کارگاه بستهبندی و فراوری گیاهان گرفتیم که
تهیه دستگاهها، مواد اولیه بستهبندی، چاپ و تولید جعبه و مهمتر از همه مجوزهای
لازم برای این کارگاه دشواریهای خاص خود را دارد؛ زیرا برای اولینبار است که در
استان قرار است چنین کارگاهی راهاندازی شود از اینرو، مسوولان مرتبط با این کار
و همچنین خود ما را با سردرگمی و دشواری همراه کرده است که امیدوارم هرچه زودتر
این مشکلات حل شود.
در پایان این
گزارش یادآوری میشود که گیاهان دارویی امروز بیش از هر چیز به بازاریابی نیاز
دارد؛ زیرا اگر شما پسته یا زعفران یا گندم بکارید، مشکل خاصی برای فروش آن نخواهید
داشت؛ چراکه تعداد زیادی تاجر و واسطهگر در این حوزهها فعال
هستند؛
اما در حوزه گیاهان دارویی، فعالان بازار، گلایههای بسیاری از مشکلات فروش،
نوسانات قیمت و دسترسی سخت به بازار دارند. مخصوصا با توجه به مشکلات و هزینههای
انبارداری برخی گیاهان دارویی، لازم است بازاریاب فعالی باشد تا بتواند محصول را
بدون زیان به فروش برساند.