ابوعلی زرین‌قلم: 

موضوع تصویت لوایح پالرمو و FATF که مدت‌هاست در مجمع تشخیص مصلحت نظام معطل مانده، در طول روزهای گذشته دوباره خبرساز شده است. در حالی که فقط چند روز به موعد تعیین‌شده از طرف کنوانسیون پالرمو به ایران برای پیوستن به این مجموعه زمان مانده، اختلاف‌های سیاسی باعث شده این طرح در هاله‌ای از ابهام بماند و به گفته برخی از طرف‌ها، به‌نوعی بر سر آن گروکشی سیاسی صورت بگیرد. دولتی‌ها و بسیاری از اعضای مجلس دهم به این مصوبه رای مثبت دادند، شورای نگهبان ایراد گرفت و برای تصویب نهایی به مجمع تشخیص مصلحت رفت و مدت‌هاست که آنجا ماندگار شده است.

در مورد دلایل مصوب نشدن این لوایح دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد، هر چند دولتی‌ها و گروهی از پارلمانی‌ها مدعی هستند که جریان مخالف دولت در حال گروکشی از این طرح است اما در سوی دیگر مخالفان ادعا می‌کنند که بود یا نبود این لوایح هیچ تاثیری بر روندهای اقتصادی کشور ندارد، چراکه در شرایط تحریم بسر می‌بریم و مبادله رسمی با هیچ کشوری نداشته و نداریم. موافقان هم می‌گویند که اگر این لوایح تصویب نشود، با همان کشورهای دوست هم در تبادل تجاری و اقتصادی دچار مشکل خواهیم شد چون این کشورها خود عضو این کنوانسیون بوده و نمی‌توانند قوانین آن را نقض کنند.

خود را تحریم نکنیم

رئیس کمیته روابط خارجی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر تعیین تکلیف هر چه زودتر لوایح مربوط به FATF گفت که اگر ایران در لیست سیاه FATF قرار گیرد دستش برای مبادلات تجاری با جهان باز نخواهد بود که بسیار محدود خواهد شد.

کمال دهقانی در گفت‌وگو با ایسنا، در توضیح تبعات قرارگرفتن ایران در لیست سیاه گروه اقدام ویژه مالی (FATF) به‌دلیل تعیین تکلیف نشدن لوایح الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) و کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو) در مجمع تشخیص مصلحت نظام، گفت: FATF موسسه‌ای است که برای کشورهای عضو آن یکسری راهنمایی‌هایی برای سرمایه‌‌گذاری یا مبادلات بانکی و پولی می‌کند مبنی بر اینکه کشورهای عضو با چه کشورهایی مبادلات تجاری، پولی و مالی داشته باشند.

به گفته وی، در همین توصیه‌ها به کشورها می‌گوید که کدام کشور دارای فساد مالی و پولشویی است و بهتر است که با آن تجارت نشود. بعد از آن FATF وارد بحث تامین مالی تروریسم می‌شود چون احتمال می‌دهد برخی کشورها حامی تروریسم باشند در همین راستا مبادلات پولی و مالی رصد می‌شود تا اگر کشورها حامی تروریسم نباشند و موضوع پولشویی و فساد مالی در مبادلات خود نداشته باشند اعلام می‌کند که سرمایه‌‌گذاری و مبادلات مالی و پولی با آن کشور مشکلی ندارد.

دهقانی با این توضیح که «توصیه‌های FATF به کشورها از لحاظ مبادلات پولی و مالی و بانکی امن است»، افزود: جمهوری اسلامی ایران پیش از آن مصوباتی درباره مبارزه با پولشویی و منع تامین مالی تروریسم داشت که در اصلاحات مبارزات سنگینی را برای مجرمان لحاظ کرد تا بازدارندگی داشته باشند این قانون طی سال‌های گذشته اجرا می‌شد. توصیه اخیر FATF الحاق ایران به دو کنوانسیون پالرمو و CFT بود کنوانسیون‌هایی که دولت در قالب دو لایحه به مجلس شورای اسلامی ارائه کرد و مجلس هم با اعلامیه‌های تفسیری دولت و تعیین شروطی آنها را تصویب کرد.

هیچ تاثیری بر اقتصاد ندارد

سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تاکید کرد که هیچ اتفاق جدیدی برای ایران با پذیرش شروط FATF رخ نخواهد داد چون با تحریم‌های فعلی عملا ما دارای محدودیت‌های مالی هستیم.

سیدحسین نقوی‌حسینی در گفت‌وگو با ایسنا، در توضیح تبعات قرارگرفتن ایران در لیست سیاه گروه اقدام ویژه مالی (FATF) به‌دلیل تعیین تکلیف نشدن لوایح الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) و کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو) در مجمع تشخیص مصلحت نظام، گفت: قرار گرفتن در لیست سیاه FATF به معنای محدودیت‌های مالی، پولی و بانکی است. ما در حال حاضر در حوزه پولی، مالی و بانکی تحریم هستیم و عملا نمی‌توانیم هیچ اقدامی انجام دهیم، بنابراین تصویب نکردن لوایح مدنظر FATF و پایان مهلت آنها به ایران هیچ تاثیری روی تحریم‌ها و فعالیت‌های اقتصادی ما نمی‌گذارد، چون آنها دیگر نمی‌توانند محدودیت جدیدی برای ما اعمال کنند. آنچه به‌عنوان محدودیت فعالیت‌های مالی و پولی از طرف FATF قرار است بر ما تحمیل شود همان چیزی است که اکنون وجود دارد، لذا تصویب کردن یا تصویب نکردن این لوایح تاثیری در جریان تحریم‌ها نمی‌گذارد.

وی با اشاره به نظرات موافقان FATF، یادآور شد: استدلال موافقان این است که اگر ما شروط FATF را نپذیریم حتی نمی‌توانیم با عراق و کشورهای همسایه مبادلات پولی و مالی داشته باشیم. سوال این است که مگر اکنون می‌توانیم این کار را انجام دهیم. ما در حال حاضر نفت می‌فروشیم اما پول برنمی‌گردد ما نمی‌توانیم مبادلات مالی با چین، روسیه، کشورهای جنوب شرق آسیا و حتی عراق داشته باشیم، پس وقتی تحریم‌های ثانویه امریکا مانع هرگونه فعالیت‌های پولی، بانکی و مالی ما می‌شود دیگر قرار گرفتن در لیست سیاه FATF تاثیری بر فعالیت‌های مالی نخواهد گذاشت.

در حال بررسی در مجمع است

از سوی دیگر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره تائید یا رد لوایح دو کنوانسیون cft و پالرمو در مجمع تشخیص مصلحت نظام، گفت: این دو لایحه در کمیسیون مشترک مجمع تشخیص مصلحت نظام در حال بررسی است.

مجید انصاری در گفت‌وگو با ایرنا با اشاره به اینکه لوایح باقیمانده از گروه ویژه اقدام مالی (FATF) در حال بررسی است، افزود: پیش‌بینی خاصی در خصوص تائید یا رد کنوانسیون‌های cft و پالرمو ندارم. کمیسیون مشترک مجمع تشخیص در ماه‌های گذشته جلساتی در این رابطه داشته و در روزهای آینده نیز جلساتی خواهد داشت.

انصاری در پاسخ به این پرسش که مهلت گروه ویژه اقدام مالی (FATF) در حال پایان است و آیا اعضای مجمع حساسیت این موضوع را مورد توجه قرار می‌دهند، گفت: در این رابطه نظری نداریم، همین‌قدر می‌دانم که کمیسیون مشترک مجمع تشخیص مصلحت نظام، بررسی این موضوع را در دستور کار خود دارد.