سیدعلی موسوی:

واحد الفین شرکت پتروشیمی جم با تولید اتیلن، پروپیلن، بنزن پرولیز، نفت کوره و ترکیبات چهارکربنه یکی از واحدهای بزرگ و فعال در این مجتمع صنعتی واقع در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس جنوبی و شهر عسلویه است. به گفته مهندس مهدی سیف‌الهی، معاون مهندسی فرآیند، کنترل تولید و انرژی، بنزن پیرولیز به‌عنوان یکی از محصولات جانبی (Byproduct) این واحد که حدود 30 تا 38 تن در ساعت تولید می‌شود محصولی است که پس از تولید به شرکت پتروشیمی برزویه فرستاده ‌شده تا مواد آروماتیک آن‌ که شامل بنزن تولوئن و زایلن است، استحصال شود.

پس از فرآیند استحصال آروماتیک‌ها، باقیمانده این ماده که C5Cut نامیده می‌شود به‌عنوان خوراک به شرکت پتروشیمی جم بازمی‌گردد تا با خوراک‌های دیگر این شرکت ترکیب و وارد کوره‌های مایع الفین شرکت شود. به گفته او، بیش از 60 درصد خوراک C5Cut که از شرکت برزویه تحویل گرفته می‌شود ترکیبات الفینیک هستند. بر اساس این طراحی‌ها، پس از ورود ترکیبات الفینیک به کوره‌های کراکینگ بیشتر مواد تبدیل به تار، کک یا نفت کوره می‌شوند که ارزش‌افزوده بسیار پایینی دارند. متخصصان بخش الفین شرکت برای ایجاد تغییر در این رویه یعنی حرکت از ترکیبات الفینیک به ترکیبات پاراالفینی و ایزوپارافینی و تولید محصولات باارزش‌افزوده بالا مانند اتیلن و پروپیلن دست به طراحی پروژه‌ای برای هیدروژناسیون ترکیبات الفینیک زدند. سیف‌الهی در این زمینه افزود: راکتور 681R- واحد الفین، تنها راکتور موجود در پتروشیمی جم، ترکیبات واردشده را به‌طور کامل هیدروژناسیون می‌کند اما به‌دلیل فشار بالا امکان ارسال مستقیم C5Cut به این راکتور وجود نداشت.

این راکتور برای هیدروژناسیون جریان C4cut تولیدی و سیر کردن ترکیبات غیراشباع خوراک C4 برگشتی به کوره‌ها در نظر گرفته‌شده و بر اساس طراحی واحد الفین در شرایطی که واحد BD در سرویس نباشد میزان بوتادین ورودی به راکتور 681R- حدود 41 درصد است. به‌ این ‌ترتیب با در سرویس قرار گرفتن واحد BD و پس از جداسازی ترکیب بوتادین، جریان رفینیت عاری از BD وارد راکتور مذکور شده تا پس از هیدروژناسیون سایر ترکیبات غیراشباع، خوراک C4 (که حاوی بیش از 90 درصد بوتان است) به سمت کوره‌های مایع برگردد. بر اساس این طرح، مسیر C5Cut به سمت تانک رفینیت واحد بوتادین تغییر داده شد تا از پمپ و تانک واحد BD به‌عنوان تجهیزات این واحد برای ارسال این خوراک همراه با رفینیت به راکتور 681 و هیدروژناسیون استفاده شود. لازم به ذکر است که هیدروژناسیون این خوراک سبب تبدیل ترکیبات الفینیک و دی الفینیک موجود ترکیبات پارافینیک و ایزوپارافینیک می‌شود که انجام این طرح با افزایش بهره‌وری و تولید محصولات باارزش‌افزوده بالا در واحد الفین همراه است. از سوی دیگر، کاهش این ترکیبات با کاهش تشکیل کک در کوره‌ها و بهبود شرایط عملیاتی و زمان کارکرد کوره‌ها همراه است. در طراحی‌های اولیه از نرم‌افزار SPYRO استفاده شده است که بر اساس این نرم‌افزار درصورتی‌که هفت تن خوراک C5Cut به‌صورت کامل هیدروژناسیون شود بالغ‌بر پنج هزار تن تولید اتیلن و 2500 تن تولید پروپیلن در سال افزایش پیدا می‌کند.

افتخار پشت افتخار برای الماس بوشهری

یازدهمین اجلاس کارشناسان کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی با ریاست مدیریت کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی و حضور نمایندگانی از پتروشیمی‌های کشور در تاریخ 07/10/98 در دفتر مرکزی شرکت ملی صنایع پتروشیمی برگزار شد. این اجلاس هر ساله با هدف بهبود، پیشرفت و استانداردسازی فرایند تولید و نیز افزایش تعاملات در میان پتروشیمی‌های سراسر کشور و تعامل بهینه با شرکت ملی صنایع پتروشیمی برگزار و اداره کنترل تولید مجتمع پتروشیمی جم برای دومین سال پیاپی به‌عنوان یکی از واحدهای کنترل تولید برتر سال 1398 در زمینه مسوولیت‌پذیری و همکاری مطلوب انتخاب و موفق به دریافت لوح تقدیر شد.

سیدجلال میرهاشمی، مدیر کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی در این اجلاس از تلاش و فعالیت همه‌جانبه کارشناسان کنترل تولید شرکت‌ها در ثبت اطلاعات دقیق در سامانه تولید تقدیر و تشکر کرد و ضمن برشمردن اهمیت سامانه کنترل تولید در برنامه‌ریزی و سیاست‌های شرکت ملی صنایع پتروشیمی و نهادهای دولتی ذیربط، گفت: سامانه تولید به‌عنوان مرجع اطلاعاتی سازمان‌های بالادست استفاده می‌شود و ضروری است که ثبت ارقام مورد اعتماد و استناد باشد، زیرا اطلاعات دقیق مجتمع‌ها منجر به افزایش سطح کارایی سامانه تولید می‌شود. لازم به ذکر است این مهم با وجود کمبود شدید نفرات و حجم بالای وظائف اداره کنترل تولید، تنها با مسوولیت‌پذیری و وجدان کاری همکاران اداره کنترل تولید حاصل شد. روابط عمومی شرکت پتروشیمی جم کسب این موفقیت را به همکاران محترم اداره کنترل تولید و سایر کارکنان تبریک عرض می‌کند.