الهام بهروزی
تئاتر یکی از هنرهای زنده و پویایی است که در جامعه بسیار می‌تواند تاثیرگذار باشد. بنا به گفته جامعهشناسان یکی از بحثبرانگیزترین وجه این هنر، وجه اجتماعی آن است که معمولا این وجه مغفول مانده است یا هنرمندان بنا به دلایلی با احتیاط به سمت آن می‌روند اما در این میان هستند هنرمندانی که با بهرهگیری از هنر زنده و به‌روز تئاتر مسائل روز جامعه و آسیبهای اجتماعی را ترسیم میکنند و مخاطب را به چالش میکشند.
بدیهی است استان بوشهر از دیرباز در هنر تئاتر حضوری فعال و تاثیرگذار داشته و توانسته هنرمندان مستعد و کارهای فاخری را به جامعه تئاتری کشور معرفی کند. البته این هنر در استان همچنان در زمینه مخاطبزایی نیاز به برنامهریزی اصولی و منظم دارد ولی در سال‌های اخیر در نتیجه سیاست‌های مدون انجمن هنرهای نمایشی استان، تولید کارهای فاخر و بامحتوا و افزایش اجراهای عمومی، رشد چشمگیری را در مخاطبان تئاتری شاهد هستیم که در صورت استمرار تولید کارهای باکیفیت میتوان به حفظ این مخاطبان دل بست.
بدون شک وجود هنرمندان مستعد در این رشته هنری موجب شده که خواه ناخواه تئاتر خود را در دوره کنونی احیا کند و تبدیل به گزارهای برای تشریح وضعیت انسان امروزی شود. در این استان بازیگران مستعد بسیاری وجود دارد که با بازیهای مهییج و هنرمندانه خود موجب تعالی هنر تئاتر استان شدهاند. یکی از هنرمندان سهیل عرب است که بر اساس بازیهای خوب و کمخطایش میتوان آینده نیکی را برای او در تئاتر پیشبینی کرد. او از سال ۱۳۸۸ با حضور در کارگاه‌های آموزشی حوزه هنری بوشهر بازیگری تئاتر را آموخت ولی به‌طور جدی و مستمر از سال۱۳۹۰ فعالیتش را در زمینه بازیگری و کارگردانی آغاز و دنبال کرد و در بسیاری از کارهای کارگردان‌های مطرح استان از جمله رامتین بالف، شیما جوادپور و... به ایفای نقش پرداخته است. او تا کنون در نمایشهای «رئیس»، «مجلس قربانی سنمار»، «تارزان»، «گربه و موش» و ... به ایفای نقش پرداخته است. عرب افزون بر بازیگری، کارگردانی تئاتر را نیز تجربه کرده است. او از جمله بازیگران خوشآتیهای است که هم در ژانر کمدی و هم در کارهای تراژیک می‌تواند بازی قابل قبولی از خود ارائه کند.
سهیل عرب یکی از اعضای گروه نمایشی «گلینا» است که توجه و اهتمام ویژهای در تولید آثار اجتماعی، تاریخی و هنری دارد. این گروه همچنین با پرداختن به آیین و سنن بومی و محلی سعی در احیا و معرفی آن به نسل امروز دارد. این گروه اکنون در حال تولید دو اثر را آماده اجرا دارد که یکی نمایش کمدی- موزیکال و یک نمایش تجربی (پروژه پایانی دوره هنرآموزان بازیگری آموزشگاه آزاد سینمایی خانه هنر به کارگردانی شیما جوادپور) است که در این دو اثر عرب حضور پررنگی دارد. در ادامه گفت‌وگویی را با سهیل عرب صورت دادیم که شما را به خواندن آن دعوت میکنیم.
گفتوگویمان را نخست با این سوال شروع میکنیم که در تئاتر به دنبال چه هستید؟
من به‌عنوان یک جوان در عرصه بازیگری در تئاتر استان بوشهر همیشه تلاش کردم که سطح کاری خودم را ارتقا بدهم و در این راه تاکنون هیچ‌گاه متوقف نشدم. با توجه به شرایط سخت و دوری مسافت، در کارگاه‌های بازیگری از جمله کارگاهی که بهتازگی در تهران با حضور اساتیدی از کشور آلمان برگزار شد، شرکت کردم و طی سال‌های گذشته از هر فرصتی برای به‌روز نگهداشتن و بالا بردن سطح علمی و تجربی خود استفاده کردم. سال گذشته به مدت ۲۰ شب با اجرای عموم نمایش «مجلس قربانی سنمار» اثر استاد بهرام بیضایی و به کارگردانی شیما جوادپور در خانه هنرمندان ایران (تماشاخانه استاد عزت‌الله انتظامی) روی صحنه رفتم و اجرای عموم در پایتخت را در حضور اساتید بزرگی چون پروفسور فرهاد ناظرزاده کرمانی، استاد آرش دادگر، دکتر اردشیر صالح‌پور، دکتر شهرام کرمی، دکتر قطب‌الدین صادقی، استاد منوچهر اکبرلو، استاد امیر دژاکام، استاد همایون ارشادی، استاد یاسر خاسب، استاد مهدی نصیری، استاد امید طاهری، استاد لوریس چاکناواریان، استاد مهرداد ابروان و ... را تجربه کردم. با همین نمایش در سال۱۳۹۴ در بخش بین‌الملل جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در تئاترشهر تهران (سالن قشقایی) در رقابت با آثار خارجی روی صحنه رفتم که این اثر علاوه بر دریافت جوایزی در بخش‌های مختلف، اثر تحسین‌شده کانون ملی منتقدان تئاتر ایران شد و اولین جوانی هستم که یک نمایش مونولوگ را در یکی از پرمخاطب‌ترین سالن‌های نمایش تهران (عمارت نوفل لوشاتو) در مقام بازیگر و کارگردان به صحنه بردم. از معدود بازیگرانی هستم که طی سال‌های مستمری که مشغول به فعالیت در این حرفه هستم، سعی کردم انواع ژانرهای نمایشی را از جمله نمایش ایرانی، فولکلور، آیینی سنتی، مذهبی، فیزیکال، کمدی، کمدی- تراژیک، کودک و نوجوان و ... تجربه کنم. سال گذشته با بازی در ۱۰ نمایش پرکارترین بازیگر تئاتر این شهر بودم که عبارتند از: «ستوان آینیشمور» به نویسندگی مارتین مک دونا - که نمایشنامه برتر قرن شناخته شد- نمایش «جهاز جنی» (تجربه‌ای در سالن روباز به عنوان اولین گروهی که به مدت 30 شب در تعطیلات نوروز برای عموم اجرا داشت)، نمایش «پُل»، «مُخ تِراپی» و...
از دید شما لازمه بازیگری تئاتر چیست؟
علاوه بر پرورش استعداد و بالا بردن سطح دانش در زمینه بازیگری (هم آموختن تجربیات و نظر بزرگان تئاتر در گذشته و هم نظر بزرگان تئاتر روز دنیا)، اگر شما هم مثل من بر این باور باشید که تئاتر هنری انسانی است، پس پیش از همه اینها تکیه بر اخلاقیات و منش انسانی را مهم‌ترین لازمه موفقیت یک بازیگر در حرفه بازیگری می‌دانید.
شما هم تجربه بازیگری دارید و هم کارگردانی، فکر می‌کنید در کدام‌یک موفق‌تر هستید و چرا؟
با توجه به اینکه هر بازیگری باید شناخت نسبی از دانش کارگردانی داشته باشد و همچنین هر کارگردانی نیز نباید نسبت به دانش بازیگری بیگانه باشد، بعد از گذشت چندین سال، فعالیت در زمینه بازیگری، تصمیم بر این گرفتم که آموخته‌های خود را در زمینه کارگردانی تئاتر، با تولید چند اثر نمایشی طی دو سال گذشته به کار بندم. همچنین با توجه به اینکه رشته دانشگاهی‌ام کارشناسی معماری بوده، تلاش کردم که تجربیاتم را در این زمینه نیز در طراحی صحنه نمایش‌هایم به کار گیرم.
اجراهای عموم در مقایسه با سال‌های پیش در سراسر استان رشد داشته است، از دید شما افزایش اجرای عموم چقدر در پیوند مخاطب با تئاتر می‌تواند نقش‌آفرین باشد؟
ببینید افزایش اجراهایی که غالبا از سطح کیفی مطلوبی برخوردار نیست، بیشتر باعث ریزش مخاطب عموم می‌شود تا افزایش آن. این واقعیت وجود دارد که مخاطب عموم در این شهر به تماشای تئاتر روی خوش نشان نمی‌دهد و نباید پر شدن پلاتوها با ظرفیت محدود و در زمان چند روزه اجرا را که معمولا خانواده، دوستان و نزدیکان بازیگران و عوامل آن اثر هستند، توده تئاتربین مردم فرض کرد!
فکر می‌کنید جشنواره چه زمانی می‌تواند به ارتقای سطح تئاتر منطقه و هنرمندان استان کمک کند؟
جشنواره‌هایی که از سلامت داوری برخوردار نیست و یا داوری‌ها در آن بر مبنای نگاه علمی نیست و یا به تعبیری که خیلی می‌شنویم: داوری سلیقه‌ای است، نه تنها نمی‌تواند فرصتی برای به نمایش گذاشتن توانمندی هنرمندان تئاتر استان باشد، چه بسا می‌تواند نتیجه معکوس به‌دنبال داشته باشد و توانمندی‌های هنرمندان تئاتر را از بین ببرد.
خواسته شما از مسوولان و متولیان تئاتر استان چیست؟
پرسش اصلی من از مسوولان تئاتر این شهر این است که چرا من و جوانانی مثل من باید قربانی سیاست‌های غلط، نگاه‌های تبعیض‌آمیز و غرض‌ورزانه‌ای شود که طی این سال‌ها جلوی پیشرفت و اجرای گروه‌مان را گرفته و هیچ‌گونه پاسخ علمی یا کارشناسانه‌ای در جواب مانعتراشی مقابل گروهی که کارنامه‌ای درخشان در سطح ملی و بین‌المللی دارد، دریافت نمی‌کنیم. آیا این به معنای نسل‌کشی جوانان صاحب‌اندیشه و موفق تئاتر این شهر نیست؟!
از دید شما کارگردان‌های تئاتر بوشهر چقدر توانسته‌اند به کیفیت تئاتر استان بیفزایند؟ و کار کدام کارگردان را بیشتر قبول دارید؟
باید بررسی کنیم که کسانی که در مقام کارگردان در استان مشغول به فعالیت هستند از چه سطح علمی یا تجربی برخوردارند؟ آثار تولیدی آنها تا چه اندازه حرفی برای گفتن دارد؟ کسانی که در زمینه بازیگری تحت آموزش و یا همکاری با این کارگردان‌ها هستند بعد از اتمام یک پروژه نمایشی تا چه اندازه به سطح دانش و تجربه آنها افزوده می‌شود؟ و چه کسانی را به‌عنوان نیروی انسانی در مقام بازیگر، طراح صحنه، طراح لباس و ... به تئاتر استان معرفی کردند؟ آثار تولیدی آنها چقدر باعث رضایتمندی مخاطب عموم است؟ پاسخ به جمیع این سوالات، تاثیر کارگردان‌ها را بر تئاتر استان مشخص می‌کند.
دلیل کم‌کاری برخی از کارگردان‌های مطرح استان را چه می‌دانید؟
از آنجا که من بیشتر در زمینه بازیگری مشغول به فعالیت هستم، شاید نتوانم به‌طور تخصصی به این سوال پاسخ دهم ولی به نظر می‌رسد که نارضایتی از شرایط موجود می‌تواند یکی از مهم‌ترین دلایل کم‌کاری آنها باشد.
سخن پایانی؟
یا راهی خواهم یافت، یا راهی خواهم ساخت.
پربازدید ها