جواد شکریان:
بیش از 9 سال از پرداخت یارانه نقدی 45 هزار و 500 تومانی به مشمولان
این طرح میگذرد، با این حال با وجود پیادهسازی مراحل بعدی این طرح و افزایش قیمت
حاملهای انرژی و انواع و اقسام کالاها و محصولات در اثر تورم، همچنان میزان پرداخت یارانه نقدی به مشمولان پس از گذشت حدود 10 سال از
این طرح، همان مبلغ 45 هزار و 500 تومان است؛ مبلغی که در زمان آغاز طرح پرداخت
یارانه نقدی تقریبا معادل 45 دلار و هماکنون معادل کمتر از چهار دلار است. در این
بین طی سالهای گذشته دولت بارها وعده کاهش تعداد مشمولان و افزایش مبلغ پرداختی
به نیازمندان را داده بود اما هیچگاه این وعده عملی نشد، زیرا با وجود حذف تعداد
محدودی از یارانهبگیران پردرآمد، همچنان مبلغ پرداخت یارانه نقدی ثابت ماند. با
این حال، دولت همچنان موظف به عملی کردن این طرح و افزایش نرخ یارانه نقدی برای
مشمولان کمدرآمد بود تا اینکه با افزایش نرخ حاملهای انرژی مجبور به پرداخت
یارانهای دیگر تحت عنوان «کمک معیشتی» ناشی از اصلاح قیمت بنزین شد. این پرداخت
برای خانوارهای یک نفره بیش از پنجاه هزار تومان و برای خانوارهای پنج نفره در
ازای هر نفر بیش از 40 هزار تومان بود. همچنین بر اساس این طرح خانوارهای بیش از
پنج نفر نیز همان مبلغ 205 هزار نفر را دریافت میکردند که سرانه هر نفر را به زیر
مبلغ 40 هزار تومان کاهش میداد.
در این زمینه البته بسیاری از مردم و کارشناسان رقم پرداختی
دولت را متناسب با یارانهای که قطع شده بود ندانستند و معتقد بودند که این وجه
نقدی هرگز نمیتواند جای بنزین دولتی را بگیرد با این حال خبرهای رسیده حاکی از آن است که در
جریان بررسی لایحه بودجه در کمیسیون تلفیق مجلس همان مبلغ اندک نیز در تلفیق با یارانه نقدی به کمتر از 30 هزار تومان در
ازای هر فرد کاهش یافته است. بر این اساس، مبلغ 100 هزار و 500 تومانی مجموع
یارانه و کمک معیشتی دولت برای خانوارهای تکنفره به 72 هزار تومان کاهش مییابد
که نشان میدهد برخلاف وعدههای دولت مبلغ یارانه نقدی 45 هزار و 500 تومانی پس از
گذشت حدود 10 سال کاهش یافته است.
در این رابطه، کمیسیون تلفیق مجلس، طرحی به تصویب رسانده است که بر اساس
آن یارانه نقدی از ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به ۷۲ هزار تومان در سال آینده افزایش پیدا میکند. این به
معنی حذف پرداخت جداگانه یارانه معیشتی است که از آبان امسال به مشمولان پرداخت
میشد.
آنچه در رابطه با یارانه اتفاق افتاده این است که در حال حاضر دو
یارانه نقدی در ماه به افراد مشمول پرداخت میشود؛ یکی یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی که از آذرماه سال ۱۳۸۹ در هر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز میشود و از
سوی دیگر در آبان امسال و با اصلاح قیمت بنزین دولت تصمیم گرفت تا درآمد ناشی از
این تغییر قیمت را در قالب کمکهای معیشتی و بهصورت نقدی به خانوارها پرداخت کند
که بر این اساس ۶۰ میلیون نفر
که حدود ۱۸ تا ۱۹ میلیون خانوار را تشکیل میداد از بین
یارانهبگیران گزینش کرد و کمک معیشتی به آنها پرداخت شد.
کمک معیشتی برخلاف یارانه نقدی به ازای هر نفر مبلغ مشخصی نبود و به
تناسب اعضای خانوار پرداختی انجام میشود؛ به نحوی که برای خانوارهای تکنفره ۵۵ هزار تومان، دو نفره ۱۰۳ هزار تومان، سه نفره ۱۳۸ هزار تومان، چهار نفره ۱۷۲ هزار تومان و پنج نفره و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان واریز انجام میشود.
اما در طرحی که اکنون در مجلس به تصویب رسیده از سال آینده دیگر دو
یارانه نقدی و معیشتی جداگانه پرداخت نخواهد شد، بلکه در مجموع همه ۷۸ میلیون نفری که در لیست یارانهبگیران
قرار دارند به ازای هر نفر ۷۲
هزار تومان دریافتی خواهند داشت و دولت در هر ماه به حساب آنها پرداخت انجام میدهد.
در این حالت منابع پرداختی بابت این رقم ۷۲ هزار تومانی نیز از مجموع درآمد اختصاص یافته به یارانههای
نقدی و کمکهای معیشتی تامین میشود؛ به نحوی که برای یارانههای نقدی تاکنون
سالانه ۴۲ هزار میلیارد
تومان منابع مصوب میشد و از سوی دیگر کمک معیشتی از محل یارانه بنزین نیز حدود ۳۱ هزار میلیارد تومان در سال پیشبینی
شده که قرار است حدود ۳۰۰۰ میلیارد
تومان آن برای افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی کنار گذاشته شده و ۲۸ هزار میلیارد تومان باقیمانده بین ۷۸ میلیون نفر یارانهبگیر توزیع شود.
در این شرایط در مجموع ۴۲
هزار میلیاردی که برای یارانه نقدی پیشبینی شده و ۲۸ هزار میلیارد تومان ناشی از درآمد بنزین حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان بابت پرداخت
یارانه نقدی ۷۲ هزار تومانی
در سال آینده اختصاص خواهد یافت و بین مردم توزیع میشود.
با توجه به اینکه قرار بود فقط ۶۰ میلیون نفر یارانه معیشتی دریافت کنند و از سوی دیگر ۷۸ میلیون یارانه نقدی بگیرند، با مصوبه
مجلستمام
۷۸ میلیون نفر مبلغ یکسانی را دریافت
خواهند کرد.