بامداد جنوب: با شیوع ویروس کرونا در کشوری که دومین اقتصاد بزرگ دنیا را دارد، بر بازار‌های مالی جهانی تاثیر گذاشته است. پس از این اتفاق، قیمت طلا وارد فاز صعودی شد، این در حالی بود که قیمت نفت نیز بر اثر این ویروس با افت همراه شد و به پایین‌ترین سطح در شش هفته اخیر رسید. با ادامه نگرانی‌ها درباره کاهش تقاضای نفت در چین در پی شیوع ویروس کرونا، افت قیمت نفت همچنان ادامه دارد و شیوع این ویروس همچنان تاثیر منفی خود را بر تقاضای نفت می‌گذارد. پس از شیوع ویروس کرونا رشد اقتصادی چین به‌شدت از این اتفاق تاثیر پذیرفت و طبق گفته کارشناسان، این اتفاق، بر اقتصاد کل دنیا نیز تاثیر گذاشت. حالا قیمت نفت کاهش پیدا کرده و نگرانی‌ها را برای کاهش بیشتر تقاضا دوچندان کرده است.

اپیدمی ویروس کرونا رویداد غیرمنتظره‌ای بود که دورنمای بازار جهانی نفت را به‌شدت مبهم کرده است و هنوز معلوم نیست تقاضا برای نفت در اثر شیوع این بیماری چه میزان کاهش خواهد یافت. برآورد‌های مختلف حاکی از آن است که ویروس کرونا مصرف جهانی نفت را امسال به میزان ۲۵۰ تا ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش خواهد داد. با این همه ویروس‌ می‌تواند روند‌های غیرمنتظره‌ای پیدا کرده و شیوع گسترده‌ای داشته باشند و به مدت طولانی‌تر از آنچه تصور می‌رود، فعال بماند. از ابتدای سال ۲۰۲۰ ویروس مرگبار کووید۱۹ در چین که دومین اقتصاد بزرگ جهان است، شیوع پیدا کرده و باعث اختلال زنجیره تامین و محدودیت‌های حمل و نقل و قرنطینه بیش از ۱۵۰ میلیون نفر شده است.

شیوع این ویروس هیچ نشانی از آهسته شدن ندارد و مقامات بهداشتی در سراسر جهان به ریسک همه‌گیر شدن این ویروس هشدار می‌دهند که تبعات جدی برای تجارت، تقاضا برای انرژی و اقتصاد جهان خواهد داشت. در این بین اوپک و شرکایش تلاش می‌کنند روی یک خط مشی در واکنش به شوکی که تقاضا از شیوع ویروس کرونا دیده است، به توافق برسند اما مخالفت روسیه با کاهش بیشتر تولید نفت مانع پاسخی هماهنگ شده است. حتی افت ۲۰ درصدی قیمت‌های نفت در چهار روز گذشته کرملین را متقاعد نکرده است که با پیشنهاد عربستان سعودی برای کاهش ۶۰۰ هزار بشکه در روز دیگر از تولید موافقت کند. اگر اوپک‌پلاس از اقدام در این زمینه خودداری کند، قیمت‌های نفت ممکن است با سقوط شدیدی روبه‌رو شود.

ویروس کووید۱۹ در بدترین شرایط به بازار جهانی نفت لطمه زد. پس از گذشت یک سال از تنش‌های تجاری، سرمایه‌گذاران انتظار داشتند بهبود تقاضای جهانی برای نفت با عرضه جدید از سوی کشور‌هایی مانند گویان، برزیل و نروژ موازنه پیدا کند. تولیدکنندگان نفت شیل امریکا در دسامبر به رکورد تولید 1/13 میلیون بشکه در روز رسیده بودند و حتی بانک‌ها میزان وام‌دهی خود به این صنعت را کاهش داده بودند. بازار‌ها به چین که موتور رشد مصرف جهانی است نیاز دارند تا این تولید جدید را خریداری کند. در یک سال گذشته چین با واردات حدود ۱۱ میلیون بشکه در روز، بزرگ‌ترین واردکننده جهان شده و حدود یک سوم از رشد مصرف جهانی را تشکیل می‌دهد. پیش‌بینی‌های اخیر تقاضای نفتی چین را بین یک تا سه میلیون بشکه در روز مورد بازبینی نزولی قرار دادند که معادل کاهش حدود ۲۰ درصدی است.

تاکنون کووید۱۹ صدمات زیادی به استان هوبی که در قلب صنعتی چین واقع شده، وارد کرده است و هزاران کارخانه را به تعطیلی کشانده و باعث کمبود مواد شده است. طبق اعلام مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک، انتشار دی اکسید نیتروژن در هفته پس از تعطیلات سال نوی چینی ۳۶ درصد کاهش یافت که به منزله کاهش ۲۵ تا ۳۰ درصدی فعالیت در بخش‌های صنعتی مانند پالایش نفت، نیروگاه‌های زغال‌سوز و تولید فولاد است. بلومبرگ اکونومیکس با این فرض که کارخانه‌ها تا آوریل با ظرفیت کامل فعالیت کنند، رشد سه ماهه نخست چین را به 4/5 درصد کاهش داده است اما اوپک پیش‌بینی خود از تقاضای چین برای نفت در همین مدت را تنها ۲۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داده است.

بر اساس گزارش اویل‌پرایس، شیوع ویروس کرونا می‌تواند به حدی به اقتصاد چین و اقتصاد جهانی آسیب وارد کند که تقاضا و قیمت نفت را برای مدتی طولانی پایین نگه‌دارد. پکن در چند هفته گذشته برای تعدیل آسیب‌های اقتصادی ناشی از شیوع ویروس کرونا، میلیارد‌ها دلار به سیستم مالی خود نقدینگی تزریق کرده است. با این حال، اختلال اقتصادی ناگهانی نمی‌تواند با تسهیل پول یا کاهش نرخ بهره ترمیم شود. به‌علاوه انتظار نمی‌رود قرنطینه‌هایی که در استان‌های مختلف این کشور ایجاد شده‌اند به یکباره حذف شوند که به معنای محدودیت‌های حمل و نقل در چین به مدت طولانی است.

اثرات اقتصادی منفی ناشی از شیوع کرونا غیرقابل اجتناب است و به چین محدود نخواهد بود. ژاپن هفته گذشته شدیدترین افت فعالیت صنعتی در هفت سال اخیر را گزارش کرد که ناشی از افت سفارش‌های صادرات از چین و کره جنوبی بود. خارج از آسیا هم آلمان با افت سفارش‌های صادرات به چین در نتیجه تقاضای کمتر برای ماشین آلات روبه‌رو شد. بازار‌های نفت در این میان استثنا نیستند، زیرا روسیه همچنان سد راه تلاش‌های اوپک برای تقویت قیمت‌ها شده است و پیش‌بینی می‌شود در نشست رسمی این گروه که هفته آینده برگزار می‌شود به مخالفت خود ادامه دهد. شرکت‌های نفتی روسیه با کاهش بیشتر تولید ابراز مخالفت کرده‌اند و از سهمیه‌های تولید فعلی هم راضی نیستند. مسکو برای توازن بودجه به قیمت نفت ۴۰ دلاری نیاز دارد بنابراین الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه در مقطع فعلی که قیمت نفت در محدوده ۵۰ دلار است، عجله‌ای ندارد. عربستان سعودی به قیمت نفت ۸۰ دلاری نیاز دارد و به‌دلیل این اختلاف، اوپک‌پلاس از ژانویه شاهد افت شدید قیمت‌ها بوده است بدون اینکه بتواند کاری کند.