بامداد جنوب:
رئیسجمهور امریکا هیچوقت فکر نمیکرد
روزی برسد که باید در برابر اراده الهی زانو بزند، جایی که او در مخیلهاش هم خطور
نمیکرد و قارونوار و فرعونگونه چنان به قدرت امریکا غره شده بود که همه دنیا را
پای منافع خود و طایفه سرمایهدار فدا میکرد. پیک الهی وقتی رسید و روز امتحان که
شد، دونالد ترامپ فهیمد که در حوزه بازی قدرت، او از پسِ یک ویروس بر نمیآید،
اینجا نه دلار کار میکند، نه تحریم، نه تهدید و نه تطمیع. اینجا قرار است آنهایی
که بزرگتر از همه هستند و بیش از همه دارند، اول نابود شوند و شاید هم تصمیم
ایزدی بر این است که اوضاع به شکل کامل متفاوت شود.
ایالات متحده در حالی در صدر فهرست کشورهای مبتلا به
ویروس کرونا جای دارد که حدود ششماه دیگر (آبانماه ۱۳۹۹) قرار است انتخابات ریاستجمهوری
در این کشور برگزار شود. رقابت دو حزب جمهوریخواه و دموکرات تا پیش از کرونا شدت
گرفته بود اما بیماری موجب خاموشی نسبی تب و تاب انتخابات شد. گذشته از ابعاد
اجتماعی این بحران بهداشتی درمانی، قرار گرفتن امریکا در صدر جدول تلفات کرونا
دارای ابعاد قابلتامل سیاسی در داخل و خارج این کشور بودهاست.
ترامپ در ماههای نخست با بیتفاوتی خود به ظهور
کرونا، فرصت طلایی را برای مقابله با این بیماری از دست داد و تنها به نمایش یا به
اصطلاح شو_آفهای رسانهای پرداخت. این بیتوجهی موجب ریشهدار شدن بیماری در
سرتاسر ایالات متحده شد. تا ابتدای این هفته نزدیک به یک میلیون شهروند امریکایی
به کرونا مبتلا شده و بیشتر از ۵۲ هزار نفر از آنها جان خود را از دست
دادند.
اما موضوع بسیار مهمتر برای ترامپ انتخابات ریاست
جمهوری آینده و دیدگاه مردم به تواناییهای وی و کاخ سفید است. وی اکنون تلاش دارد
یا دیگر کشورها و سازمانها همچون چین و سازمان جهانی بهداشت را مقصر جلوه دهد یا
اینکه با تجویزهای غیرکارشناسی ضمن انحراف اذهان مردم، عرصه را برای حوزه بهداشت و
درمان این کشور تنگتر کند.
انتخابات، رفراندوم ترامپیسم
تحولات مربوط به کرونا بدبینیهای گستردهای را در
مورد قابلیت و توانایی ترامپ در حوزه مدیریت جامعه پدید آورده است. تعداد زیادی از
اتاق فکر و رسانههای غربی اکنون ویروس کرونا را آزمونی سخت برای کاخ سفید میدانند
که نه تنها دستاورد به نسبت خوب اقتصادی دولت ترامپ را خراب کرده بلکه توانایی وی
در مدیریت سیاسی و اجتماعی را هم بهشدت زیرسوال برده است.
به گزارش ایرنا، برخی تحلیلگران ظهور ویروس کرونا و
دوره پس از آن را نقطه عطفی در عرصه سیاسی امریکا میدانند. اکنون با کنار رفتن برنی
سندرز از گردونه رقابتها و مشخص شدن نامزد نهایی دموکراتها برای انتخابات ریاست
جمهوری شرایط برای رقابت جو بایدن و دونالد ترامپ آماده شده است. اندیشکده «کارنگی»
فضای موجود را همهپرسی در جهت قبول یا رد ترامپ و رویکردهای ترامپیستی ارزیابی
کرده است.
طبق این تحلیل، سندرز در دورهای از انتخابات کنارهگیری
کرد که پاندمی کرونا نمایان شد و بحران اقتصادی کشورهای جهان و از جمله امریکا را
در نوردیده است. همین امر به حزب دموکرات و بایدن در پیروزی کمک میکند. در شرایط
کنونی نقایص رویکردهای ترامپ در حوزههای سیاسی، اقتصادی، مدیریتی و دیپلماتیک
راحتتر به نمایش گذاشته میشود. این اقدام سندرز به امریکاییها و حتی جهانیان
فرصت انتخاب آشکاری را پای صندوقهای رای میدهد. بسیاری از تحلیلگران، سیاستمداران،
روزنامهنگاران و آگاهان به مسائل امریکا نوامبر آینده را بزنگاهی نامعلوم و متغیر
در فضای سیاسی امریکا ارزیابی میکنند.
دموکراتها فرصت کافی برای برنامهریزی دارند تا در
بحبوحه کرونا، انتخابات را به رفراندومی برای بقای ترامپ تبدیل کنند. هنوز ترامپ
نامحبوب است. افزون بر آن اقتصاد بهدلیل شیوع کرونا در حال نابودی است و مدیریت
غلط رئیسجمهوری در واکنش به آن نیز به شکست وی در انتخابات کمک میکند.
از نگاه افکار عمومی پاسخ قدرتمندانه کاخ سفید به بیماری
میتوانست نشان دهد که یک دولت کارآمد در حال اداره امور است و تا چه اندازه
مقابله با بیماری برای دولت اهمیت دارد. بر اساس تحلیل کارنگی، مردم مشتاق ثباتی
هستند که یک دولت کارآمد، صادق و واقعگرا آن را ایجاد کند. وعده و تعهدی که بایدن
برای برقراری چنین دولتی داده اگرچه خوشبینانه است اما اطمینانبخش به نظر میآید.
کرونا نقطه قوت ترامپ را نابود کرد
بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که ویروس کرونا
موجب شد موفقیتهای اقتصادی دونالد ترامپ بر باد رود و وی افکار عمومی را از دست
دهد. شبکه خبری «سیانان» در گزارشی نوشت ۱۹۸ روز مانده به انتخابات این ویروس بر
روند انتخابات تاثیرگذار شده است اما یکی از انگشت شمار موضوعاتی که کرونا باعث
تغییر آن نشد، نامزدی بایدن از سوی حزب دموکرات بود. سناریوی ناخوشایند برای ترامپ
آن است که تلفات ناشی از بیماری کرونا در امریکا ادامه یابد و بهتدریج باعث نابودی
اقتصاد و مشاغل خُرد شود و اتفاقی مشابه دهه ۱۹۳۰ رخ بدهد.
در روزهای نخست که طرح فاصلهگذاری اجتماعی در ایالات
متحده به اجرا در آمد در واقع یک رایگیری هم برای ترامپ انجام شد. بسیاری از
شهروندان به مقابله با طرح پرداختند. این موضوع در دوره هیچ یک از روسای جمهوری پیشین
امریکا تجربه نشده بود. بسیاری از مردم در زمینه اشتغالزایی قبلا به ترامپ نمره
خوبی میدادند اما آن روزها خیلی طول نکشید. آمارها به عقب برگشتند و حتی اوضاع
بدتر از سابق شد. طبق تحلیل این رسانه، همه این پیامدها ریشه در نحوه مدیریت
ترامپ در اوضاع کرونایی داشت. اکنون انگشت اتهام از این جهت به سوی ترامپ نشانه میرود
که وی در مقابله با بیماری بسیار کند عمل کرد.
طبق نظرسنجی تازه «والاستریت ژورنال» و شبکه «انبیسی»
دوسوم مردم امریکا اعتقاد دارند که ترامپ در ابتدا تهدید کرونا را جدی نگرفت.
موسسه نظرسنجی مطرح «پیو» هم اعتقاد دارد ۶۵ درصد امریکاییها تاکید میکنند که
واکنش رئیسجمهوری بسیار کند بوده است. تنها ۳۴ درصد مردم امریکا پاسخ ترامپ را
خوب ارزیابی کردند. به اعتقاد کارشناسان صحبتهای سرخوش و شاد ترامپ در کنار حملات
سیاسی وی به داخل و خارج هنگامی صورت میگرفت که آمار تلفات امریکاییها به سرعت
بالاتر میرفت.
بنا بر تحلیل رسانههای غربی، در هر صورت کرونا باعث
تغییر شگرف افکارعمومی امریکا شده است. پرسش اکنون این است که مدیریت بسیار کند رئیسجمهوری
در مقابل این ویروس تا چه اندازه موقعیت وی را در انتخابات متزلزل خواهد کرد.
در این چارچوب ترامپ بهدنبال تحریک دوباره اقتصاد
است و احتمالا تیغ تیز انتقادها را به سوی فرمانداران و گروههای درمانی نشانه میرود
تا از فشارها بر خود بکاهد. وی با استفاده از رسانههای نزدیک به خود اینگونه
وانمود خواهد کرد که «نگاه کنید! دستان من بسته است؛ من هر کاری را انجام دادم».
با اینحال همانطور که گاردین آورده است اگرچه تا انتخابات نوامبر فرصت زیادی باقیمانده
است اما سخت بتوان باور کرد که استیضاح پایان دشمنیها با ترامپ بوده باشد.