الهام بهروزی
روز جهانی «ماما» فرصتی است برای پرداختن به این پیشه سخت که در آن سخن از جان انسان است. بدون شک افرادی که پیشه مامایی را برمی‌گزینند به‌خوبی می‌دانند که قدم در راه شیرین اما طاقت‌‌فرسایی گذاشته‌اند. بر اساس پایشی که صورت گرفته است، مامایی در ایران از قدمتی دیرینه برخوردار است که در آغاز به شکل سنتی و تجربی رواج داشت و ماماهای سنتی در خانه به زایمان زنان باردار کمک می‌کردند و در بیشتر اوقات نوزدان سالمی را در آغوش مادرانشان می‌گذاشتند؛ اما در پاره‌ای از مواقع به دلایل مختلف زایمان‌های طبیعی و سنتی منجر به مرگ مادر یا نوزاد یا هر دو می‌شد که این مساله آسیب جدی به روحیه ماماهای سنتی می‌گذاشت.
در ادامه این روند و برای جلوگیری از مرگ و میر مادر یا نوزاد در حین زایمان، رشته مامایی از سال ۱۳۰۸ در دانشگاه‌های ایران راهاندازی شد و کم‌کم نقش ماماهای سنتی در این زمینه کم‌رنگ و کم‌رنگ‌تر شد؛ هر چند در برخی از مناطق دوردست هنوز هم ماماهای سنتی در زایمان‌ها نقش‌آفرین هستند اما در شهرها و کلانشهرهای به‌دلیل پیشترفت علم و تکنولوژی افراد به ماماهای امروزی و تحصیل‌کرده در زایمان بیشتر اعتماد می‌کنند.
از این رو و با توجه به حساسیت این پیشه، سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۸۰ با هدف بزرگداشت شغل مامایی و افزایش آگاهی افراد نسبت به اهمیت کار ماماها، پنجمین روز از ماه می را به‌عنوان روز ماما پیشنهاد کرد و در سال ۱۹۹۲ آن را به رسمیت شناخت؛ زیرا مامایی یکی از مهم‌ترین خدمات بخش‌های مراقبتی در دوران بارداری، زایمان، تولد نوزاد و پس از آن است و انتخاب روز جهانی برای بزرگداشت آن فرصتی مناسب برای افزایش آگاهی عموم افراد نسبت به اهمیت این شغل محسوب می‌شود.
بدیهی است این شغل نقش بسزایی در ارتقای سطح سلامت خانواده‌ها و جوامع دارد. وظیفه این قشر نه تنها ارائه آموزش‌های لازم در دوران بارداری زنان و کمک به زایمان آن‌ها، بلکه راهنمایی کردن در خصوص نکات بهداشت باروری، آماده‌سازی والدین برای داشتن فرزند، مشاوره دادن در دوران قبل و بعد از زایمان و در طول دوران بارداری، ارائه توصیه‌های مراقبت از کودک، تنظیم خانواده، آگاهی دادن نسبت به دوران بلوغ و یائسگی و در مجموع تضمین سلامت خانواده است.
بنابراین با توجه به اینکه سلامت مادران و نوزادان به مهارت‌های این قشر بستگی دارد، در سراسر جهان تلاش‌های بسیاری برای تثبیت جایگاه ماماها انجام شده است، چراکه اکثر مرگ و میرهای زنان و نوزادان در دوران بارداری و زایمان، می‌تواند ناشی از انجام ندادن وظیفه درست و بهنگام ماماها باشد. در کشورهای در حال توسعه، مادران زیادی به‌دلیل زایمان سخت، خونریزی و عفونت، جان خود را از دست می‌دهند.
از این رو، شعار «ماماها در کنار زنان خرسندند و پرتوان و پویا برای سلامت آنان همراه و همگام می‌شوند» برای روز جهانی «ماما»ی امسال انتخاب شد تا ماماها به زنان باردار دلگرمی و اطمینان خاطر بدهند که تمام تلاششان را برای حفظ سلامت مادران و نوزدان به کار می‌بندند. با توجه به اینکه زایمان طبیعی امنیت روانی و جسمانی بیشتری برای مادران و نوزادان دارد، از این‌رو ماماها تمام اهتمام خویش را به کار بسته‌اند تا زنان باردار به شیوه طبیعی و با کمترین خطر زایمان کنند.
در این میان، مسوول واحد مامایی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر از افزایش ۱۲ درصدی شاخص زایمان‌های طبیعی در استان بوشهر خبر داد.
نوشین امیرعضدی در روز جهانی مامایی، ضمن تبریک این روز به جامعه مامایی کشور گفت: با اجرای طرح تحول سلامت و ارائه آموزش‌های لازم از سوی ماماها آمار سزارین در استان بوشهر از ۵۳ درصد در سال ۹۳ به ۴۱ درصد پس از اجرای این طرح رسیده است که باید تا به شاخص ۳۰ درصد برسد.
وی در ادامه با اشاره به اینکه با برگزاری کلاس‌های آموزشی و اقدام‌های فرهنگی برای ماماها شاخص زایمان‌های طبیعی در این استان به ۱۲ درصد افزایش یافت، افزود: افزایش تمایل مادران باردار به زایمان طبیعی و فیزیولوژیک نتیجه برگزاری کلاس‌های آموزشی آمادگی برای زایمان طبیعی و بیان علمی خطر ناشی از زایمان سزارین و مزایای زایمان فیزیولوژیک از سوی ماماها در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشت است.
مسوول واحد مامایی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر با تاکید بر اینکه مادران باردار در دوران کرونایی قشری آسیب‌پذیر هستند و ماماها در مراقبت‌ها، پایش و پاسخگویی تلفنی به سؤال‌های این قشر در مراکز بهداشت نقش بسزایی دارند، تصریح کرد: این استان در زمان حاضر تنها دو مادر باردار مبتلا به کرونا دارد که با مراقبت‌های لازم دوره بارداری خود را ادامه می‌دهند.
امیرعضدی با اشاره به اینکه کلاس‌های آمادگی زایمان در زمان شیوع بیماری کرونا به صورت مجازی برگزار می‌شود و ماما در این دوره هم به ارائه آموزش و خدمات ادامه می‌دهند، یادآور شد: فعالیت تخصصی ماماها یکی از شاخص‌های سلامت استان‌ها است و این خدمات پایه و اساس سلامت بانوان محسوب می‌شود.
یادآوری می‌شود، ۵ ماه می مصادف با ۱۶ اردیبهشت‌ماه به عنوان روز جهانی ماما نامگذاری شده است.
پربازدید ها