محمدصادق صدقیان
یکی از دلایل مذاکرات جدید میان امریکا و عراق به
خاطر این است که ترامپ در رقابتهای انتخاباتی از آن بهرهبرداری سیاسی کند و بگوید
من توانستم به توافق بهتری دست پیدا کنم. درباره آغاز مذاکرات راهبردی میان عراق و
امریکا طی روزهای اخیر، من این مذاکرات را یکطرفه و یکجانبه میدانم چراکه امریکاییها
در این مذاکرات، تمام تلاش خود را خواهند کرد که نظرات خود را به عراق دیکته کنند.
دلیل موافقت امریکا با نخستوزیری مصطفی الکاظمی امضای
توافقنامه جامع همکاریهای امنیتی و نظامی میان عراق و امریکا است، امریکاییها در
زمان عادل عبدالمهدی در قالب یادداشتی که سفیر ایالات متحده در بغداد به وزارت
امور خارجه عراق داده بود، نسبت به امضای یک توافق جدید با عراق در زمینه همکاریهای
امنیتی و نظامی ابراز تمایل کرده بودند.
بهصورت خلاصه باید گفت که هدف امریکا از مذاکرات
راهبردی با عراق، امضای توافقی با اسم ترامپ است واشنگتن تلاش خود را میکند تا
توافقنامه جدید میان امریکا و عراق تا قبل از ماه نوامبر امضا شود، یک دلیل از
مذاکرات جدید میان امریکا و عراق بهخاطر این است که ترامپ در رقابتهای انتخاباتی
از آن بهرهبرداری سیاسی کند و بگوید من توانستم به توافق بهتری دست پیدا کنم.
در طول سالهای گذشته همه به رویکرد اوباماستیزانه
ترامپ آشنا شدهایم، ما میدانیم ترامپ علاقهمند است هر توافق و قراردادی از سوی امریکا
به امضای خودش باشد. به همین خاطر هم از هر توافق و کنوانسیونی خارج میشود. او در
کلیت با برجام هم مشکلی ندارد ولی چون این توافق در دوران اوباما انجام شده، از آن
خارج شد و به دشمنی با آن میپردازد.
توافقی که ترامپ در مذاکرات جدید میان امریکا و عراق
دنبال میکند، توافق جدیدتر و خاصتری نسبت به توافق جامع همکاریهای نظامی و امنیتی
میان امریکا و عراق که در سال ۲۰۱۱ امضا شد، نیست اما چون آن توافق به امضای
اوباما رسیده، ترامپ میخواهد یک توافق جدیدتر را به امضای خودش برساند.
ترامپ به برگههای پیروزی در سیاست خارجی نیاز دارد.
از آنجایی که مذاکرات هستهای با ایران راه به جایی نبرده و با مقاومت ایرانیها
عملا ترامپ در این زمینه شکست خورده، امیدوار است که دستکم در عراق به موفقیتی هر
چند اندک دست پیدا کند.
تحولات داخلی امریکا هم از سوی دیگر یک مشکل مهم برای
کاخ سفید تبدیل شده و ترامپ در عرصه داخلی با دو مساله اعتراضات ضدنژادپرستانه و
همچنین شیوع گسترده کرونا روبهرو است و همین مساله موجب شده تا نیازمندی او به
برگههای پیروزی همچون عراق، افغانستان و ایران در سیاست خارجی بیشتر شود.
آنچه مشخص است، هدف دیگر واشنگتن در انجام مذاکرات
راهبردی با بغداد برای کاهش فشارهای ناشی از مصوبه مجلس عراق مبنی بر خروج نیروهای
نظامی کشورهای خارجی است، شخص ترامپ بیمیل به کاهش نیروهای امریکایی از عراق نیست؛
اما این مساله به معنای خروج تمامی نیروهای نظامی این کشور از عراق هم نیست.
فکر میکنم بر اساس توافق احتمالی، بخشی از نیروهای
نظامی امریکا در عراق کاسته شوند و برخی از پایگاههای نظامی هم به نیروهای مسلح
عراق تحویل داده شوند؛ اما در این توافق، بر ادامه حضور نیروهای امریکایی در عراق
و پایگاههای مهم مانند عینالاسد و الحریر تضمین داده شود.
به هر حال من فکر نمیکنم که امریکا بهدنبال تنش جدیدی
با ایران در عراق باشد، امریکا فکر میکند با ترور سردار سیلمانی به پیروزی رسیده
است، پس دیگر حشدالشعبی برایش در مقطع کنونی اهمیت ندارد. اکنون تمرکز امریکا باز تنظیم
نحوه حضور نیروهای نظامی امریکایی است.
در این میان باید به سفر هفته گذشته سردار قاآنی به
عراق و دیدارهای او در بغداد هم بهعنوان یک موضوع بسیار مهم اشاره کرد، آنچه برای
ایران از اهمیت زیادی برخوردار است، آن است که عراق به صحنه درگیری منطقهای و
همچنین منازعات نیابتی تبدیل نشود.