الهام بهروزی
سینماها و پلاتوها از جمله مراکزی فرهنگی هنری بودند که از همان بدو شیوع کرونا در کشور به‌صورت رسمی و اجباری تعطیل شدند و این مساله نه تنها صاحبان و مستاجران سینماها و پلاتوها را با چالش جدی روبه‌رو ساخت؛ بلکه موجب بیکاری تعداد زیادی از نیروهای این مراکز شد.
بدیهی است که کرونا افزون بر اینکه سلامت بشر را تهدید کرد؛ اقتصاد جهان را نیز از تک و تا انداخت و در این میان، فقر خود را عیان‌تر از هر زمان دیگری به رخ کشید و مردم در شرایط پیش آمده بیش از هر زمان دیگری شکننده و آسیب‌دیده‌تر شدند و از هر نظر تحت فشار قرار گرفتند. حوزه فرهنگ و هنر نیز مانند سایر حوزه‌های دیگر از سیلی کرونا بی‌بهره نماند و در زیر بار گرانی و تعطیلی اجباری به زانو درآمد و افتان و خیزان تنها با پناه آوردن به فضای مجازی توانست حیات خود را به سختی حفظ کند.
بی‌شک تعطیلی طولانی‌مدت تماشاخانه‌ها و سینماها در کشور به‌ویژه در شهرهای کوچک عواقب جبران‌ناپذیری برای اهالی هنر و سینماگران به همراه داشته تا جایی که بسیاری از صاحبان این مراکز امروز در پرداخت هزینه‌های نگهداری و کارکنان خود با مشکل بسیار جدی روبه‌رو شده‌اند و متاسفانه تاکنون اقدام جدی برای جبران خسارت‌های ناشی از کرونا و حمایت از فعالان فرهنگی هنری در کشور صورت نگرفته است و هر چه بوده در حد کاغذبازی و ارزیابی رقم ضرر و زیان‌های واردشده و ارسال آن به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده است!
متاسفانه در این میان سینما و تئاتر خیلی آسیب دیدند تا جایی که برخی از سینماگران برای جبران بخشی از خسارت وارد شده به فضای مجازی و اکران‌های آنلاین روی آورده‌اند اما این اکران‌ها تنها برای کارگردانان و تهیه‌کنندگان سینما مفید واقع شده و دردی از دردهای سینماداران و زیرمجموعه آن دوا نکرده و متاسفانه طولانی شدن تعطیلی این مراکز هم هر روز پیش‌تر از قبل آن‌ها در تنگنا قرار می‌دهد.
به‌خصوص سینمادارانی که مستاجر هستند و سینماهای دولتی را اجاره کرده‌اند که افزون بر پرداخت حقوق و مزایای نیروهای انسانی و آب و برق، هزینه اجاره‌بها را نیز باید پرداخت کنند؛ هرچند با رایزنی‌ها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تلاش‌های لادن حیدری، مسوول محیط کسب و کارهای فرهنگی این وزارتخانه اجاره‌بهای سه ماه (اسفند، فروردین و اردیبهشت) مراکز فرهنگی هنری مثل سینما و مجتمع‌های فرهنگی برای مستاجران بخش‌های دولتی بخشیده شده است ولی این نتوانسته از سنگینی فشار اقتصادی بر شانه آن‌ها بکاهد! در این رابطه مسوول محیط کسب و کارهای فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته است که با پیگیری‌های وزیر محترم، بخشودگی اجاره‌بهای فضاهای فرهنگی و هنری واگذار شده به بخش خصوصی در هیأت دولت، به تصویب رسید و ابلاغ شد. بر مبنای این مصوبه هیأت دولت و به دستور وزیر محترم، فعالان بخش غیردولتی که مجمتع‌های فرهنگی و هنری را در اختیار دارند و با همه‌گیری بیماری کرونا، از ادامه فعالیت‌شان بازمانده‌اند، از پرداخت اجاره‌بهای فروردین و اردیبهشت‌ماه در سال جاری معاف شدند. امیدواریم با تخصیص اعتبار مورد نیاز در قالب کمکهای بلاعوض و اعطای تسهیلات و بخشودگیها، از میزان نگرانیها و خسارت‌های فعالان فرهنگی هنری نیز بکاهیم.
شاید بخشودگی سه ماه اجاره‌بها مراکز فرهنگی هنری به بخش خصوصی اقدامه بجایی بود که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت گرفت اما با توجه به تعطیلی این مراکز تا پایان خردادماه بخش خصوصی همچنان در پرداخت هزینه‌های نگهداری این مراکز و نیروهای انسانی با مشکلات عدیده‌ای روبه‌روست! هرچند روز گذشته مجوز آغاز فعالیت سینماها و پلاتوها از آغاز تیرماه از سوی ستاد مبارزه با کرونا صادر شد اما این مراکز تنها با حضور ۵۰ درصد از ظرفیت خود و با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی که خود هزینه‌های زیادی به همراه دارد، می‌توانند فعالیت خود را آغاز کنند.
یک سینمادار بوشهری در این خصوص به بامداد جنوب گفت: سینما شهیدآوینی یکی از سینماهای استاندارد و مجهز استان بوشهر است که ما با اجاره آن از اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش کردیم در دو سه سال اخیر با بازسازی و تکمیل تجهیزات آن، فضای مناسبی را برای شهروندان برای تماشای فیلم‌های روز یا برنامه‌های مختلف فرهنگی هنری فراهم آوریم؛ هر چند در این مدت زمان به‌دلیل نامانوس بودن مردم بوشهر با سینما چندان رونق نداشتیم اما با برنامه‌ریزی‌هایی که با همکاری محمدحسین زندویان، معاونت هنری و سینمایی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان در حال رونق دادن این سینما بودیم اما متاسفانه با شیوع کرونا تمام پیش‌بینی‌ها بهم ریخت.
محمد گلافان در ادامه با تاکید بر اینکه کرونا بیشترین خسارت را به حوزه فرهنگ و هنر وارد کرده است، افزود: اصلا نمی‌توان پیش‌بینی کرد که چگونه و کی می‌توان این خسارت‌ها را جبران کرد؛ چراکه کرونا همچنان دارد جولان می‌دهد و در حال حاضر هم پیک دوم آن در جنوب کشور به‌ویژه بوشهر آغاز شده‌است. بنابراین در این شرایط فکر نمی‌کنم که بازگشایی سینماها و پلاتوها در این بازه زمانی گرهی از مشکلات ما باز کند.
وی با اشاره به اینکه یکی از شرایط بازگشایی سینماها و پلاتوها تنها استفاده از ۵۰ درصد ظرفیت است، توضیح داد: این در حالی است که حضور ۵۰ درصد ظرفیت هیچ توجیه اقتصادی برای بخش خصوصی که قریب به چهار ماه کسب و کارش تعطیل بوده است، ندارد و اصلا نمی‌توان به این بازگشایی مشروط دل بست. افزون بر این تامین مواد بهداشتی و ضدعفونی‌کننده خود هزینه زیادی به همراه دارد که ما موظف هستیم برای تامین سلامت مردم تهیه و به صورت مرتب سطوح و فضا را ضدعفونی کنیم.
این سینمادار ادامه داد: امیدواریم که در زمینه تهیه اقلام بهداشتی و ضدعفونی‌کننده اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی با دانشگاه علوم پزشکی رایزنی کند و این اقلام را یا به صورت رایگان یا با قیمت مناسب و دولتی در اختیار ما قرار دهد تا فشار کمتری را در این زمینه متحمل شویم؛ هرچند جا دارد که از تلاش‌های اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخشودگی سه ماه اجاره‌بها سینما آوینی و مجتمع فرهنگی هنری بوشهر تشکر کنم چراکه این بخشودگی بخشی از نگرانی ما را کم کرد.
گلافان با بیان اینکه در حال حاضر ۹ نیرو داریم که در این مدت تلاش کردیم بیمه آن‌ها را به طور مرتب پرداخت کنیم اما در پرداخت حقوق و مزایا با چالش جدی روبه‌رو شده‌ایم و تنها به صورت دست و پاشکسته بخشی از حقوق آن‌ها را پرداخت کرده‌ایم، گفت: انتظار داشتیم که دولت با اعطای تسهیلات کم‌بهره در این شرایط به فعالان حوزه فرهنگ و هنر کمک کند. البته چند وقت پیش صحبت وام ۴ درصدی ۱۰ میلیون تومانی با بازپرداخت شش ماه میان آمد اما این تسهیلات هم تنها در روی کاغذ مطرح شد و بعد خبری نشد؛ این در حالی است که الان فقط باید ۱۸ میلیون تومان برای هزینه برق مجتمع فرهنگی بوشهر و سینما شهید آوینی پرداخت کنیم که واقعا در پرداخت آن با مشکل جدی روبه‌رو هستیم و در سامانه هم به‌عنوان موسسه خسارت‌دیده از کرونا ثبت نام کرده‌ایم اما هنوز خبری از حمایت یا اعطای تسهیلات نشده است! واقعا شرایط پیچیده و بغرنجی است و نمی‌دانیم در پساکرونا با این تورم و گرانی وضعیت چگونه خواهد شد!
مدیر موسسه چندمنظوره فرهنگی هنری «نارنجی» در ادامه با تاکید بر اینکه انتظار داریم که با توجه به آغاز پیک دوم دولت حمایت‌های خود را از فعالان فرهنگی هنری بیشتر کند، افزود: برای مثال اجاره‌بهای مراکز فرهنگی هنری را برای دو ماه دیگر ببخشد یا تسهیلات کم‌بهره با تنفس دو ساله به هنرمندان و فعالان فرهنگی هنری اعطا کند تا نبض هنر همچنان بزند و بتوانیم به کمک آن به جامعه نشاط، شور و امید تزریق کنیم.
گلافان در پایان یادآور شد: ما در سال ۹۸ تا پیش از شیوع کرونا چهار رویداد بزرگ ملی (شامل جشنواره موسیقی فجر، جشنواره فیلم فجر، جشنواره فیلم کوتاه، جشنواره فیلم کودک و...) و تعداد زیادی اجراهای صحنه‌ای موسیقی را در مجتمع فرهنگی هنری بوشهر و سینما شهیدآوینی برگزار کردیم که با استقبال بسیار خوبی روبه‌رو شدند. در اسفندماه هم جشن خانه زبان و کنسرت بابک جهانبخش را برای اجرا برنامه‌ریزی کرده بودیم که متاسفانه در پی تعطیلی رسمی مراکز فرهنگی هنری و کلیه برنامه‌های فرهنگی هنری تجمعی این برنامه‌ها نیز لغو شدند و باعث شد که خسارت سنگینی به ما وارد شود. در حال حاضر هم چشم امیدمان به دولت است ببینم بستههای حمایتی خود را به چه شکلی ارائه می‌کند! آیا می‌تواند به موجودیت و هستی هنر و مراکز فرهنگی هنری کمک کند؟ یا خود هنرمندان و فعالان فرهنگی هنری باید دست به خلاقیت بزنند و راهی برای خلاصی از محدودیت‌ها و تنگناهایی که کرونا برای‌شان رقم زده بیابند!
در پایان این گزارش یادآوری می‌شود که بر اساس برآورد اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در فروردین‌ماه میزان خسارتی که کرونا به حوزه فرهنگ و هنر استان بوشهر وارد کرده معادل ۴/۹ میلیاردتومان ارزیابی شده است که با اضافه شدن خسارت‌های اردیبهشت‌ماه و خردادماه بدون شک مبلغ خسارت وارد شده کرونا به صنوف فرهنگی هنری استان شامل فرهنگ، هنر، نشر، سینما، رسانه، آموزشگاه‌ها، چاپ، موسسات، کانون‌ها و صنوف فرهنگی اکنون بیش از این رقم شده است. امید می‌رود دولت با تهیه و ارائه بستههای حمایتی بتواند این صنوف را در گذر از بحران کرونا کمک و یاری کند.
پربازدید ها