جواد شکریان 

 وضعیت اقتصادی کشور این روزها به نقطه‌ای رسیده است که نه‌تنها هیچ کارشناسی نمی‌تواند آینده بازار را پیش‌بینی کند بلکه دیگر کاری هم از دست دولت بر نمی‌آید و با وجود وعده وعیدها، برگزاری جلسات متعدد و مصوب کردن قوانین جور واجور، نمی‌تواند جلوی افزایش قیمت‌های افسارگسیخته و غیر منطقی بازار را بگیرد. در این رابطه، یکی از بازارهایی که با وجود رکود در معاملات همچنان شیب افزایشی خود طی سال‌های اخیر را حفظ کرده، بازار خودرو است؛ بازاری که با وجود در نظر گرفتن تسهیلات متعدد و حمایت‌های گاه و بیگاه دولت، هرروز ساز مخالف کوک کرده و با سرعت زیادی در حال افزایش قیمت است.

آبان‌ماه 97 بود که بر اساس اعلام بسته ارزی دولت، پس از سال‌ها دسترسی زنجیره خودروسازی ایران به ارز دولتی متوقف شد و خودروسازان موظف شدند نیاز ارزی خود را از راه بازار آزاد تامین کنند. این خبر که با شدت گرفتن تحریم‌های بین‌المللی و فشار شورای رقابت برای تعیین قیمت‌گذاری دستوری همراه بود سبب شد تا خودروسازان از عرضه خودرو به بازار خودداری کرده و آغاز یک روند رو به رشد را برای این بازار رقم بزنند. البته این پایان ماجرا نبود و خودروسازان که قرار بود پس از دریافت تسهیلات و آزادسازی قیمت‌ها تا پنج درصد زیر قیمت بازار آزاد، عرضه خود را افزایش داده و بازار را متعادل کنند، هرگز نتوانسته و یا نخواستند این اتفاق رخ دهد تا روند رو به رشد قیمت‌ها تا به امروز به رشد بیش از 300 درصدی خودروهای داخلی و به تبع آن خودروهای مونتاژی خارجی منجر شود.

با این حال، سیاست‌های غلط دولت در خصوص کنترل بازار خودرو هنوز هم ادامه دارد و در میان بی‌تدبیری مسوولان، بازار خودرو بار دیگر به بهشتی برای دلالانی تبدیل شده است که به راحتی کنترل قیمت‌ها را در بازار خودرو به‌دست گرفته و از مشکلات متعدد خودروسازان و قطعه‌سازان سوءاستفاده می‌کنند تا به سودهای کلان و یک شبه دست پیدا کنند.

این روزها ناهماهنگی در تصمیم‌گیری و اجرای سیاست‌های دولت به وضوح به چشم می‌خورد. در این زمینه، هشتم آبان‌ماه بود که بامداد جنوب به نقل از سخنگوی انجمن سازندگان قطعه و مجموعه‌های خودرو از افزایش روند قیمتی خودرو در صورت رسیدگی نکردن به مشکلات قطعه‌سازان خبر داده بود. فرهاد به‌نیا در یک نشست خبری با بیان اینکه دو حوزه بانکی و مالیاتی، صنعت قطعه‌سازی را دچار مشکلات فراوان کرده است، نسبت به تعطیلی بنگاه‌های تولیدی و در نتیجه آن افزایش بیکاری و افزایش قیمت خودرو در بازار هشدار داده بود. این مقام مسوول در صنعت خودروسازی تاکید کرده بود که با وجود صدور بخشنامه حمایت از تولید از سوی رئیس قوه قضاییه، بانک‌ها حاضر به تمکین نیستند و همچنان با شرایط غیرقانونی، از تولیدکننده بهره تسهیلات دریافت می‌کنند. بنابراین چنانچه وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و سرپرست جدید وزارتخانه اقدام و راهکاری جدی و فوری برای این موضوع اتخاذ نکند، تولیدکنندگان ما با مشکلات بسیار زیادی روبه‌رو خواهند شد و دوباره شاهد کف نشستن خودروهای بسیار بیشتر، افزایش قیمت خودرو و آشفتگی بازار خودرو خواهیم بود.

در این خصوص، نه‌تنها نگارنده قصدی برای حمایت از خودروسازان ندارد بلکه بیشترین انتقادها را به خودروهای بی‌کیفیت و گران داخلی دارد با این حال، سوال اصلی اینجاست که وقتی سخنگوی انجمن قطعه‌سازان با این صراحت نسبت به افزایش قیمت و آشفتگی بازار در روزهای آتی خبر می‌دهد، آیا مجموعه وزارت صنعت و سایر مسوولان ذی‌ربط نباید به این مساله ورود کرده و وضعیت را کنترل کنند؟

افزایش شدید خودرو در بازارهای داخلی

در هر حال، روند مجدد صعودی قیمت‌ها در بازار خودرو که از هفته پیش آغاز شده، همچنان با شیب تندی ادامه دارد تا جایی که بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت انواع خودرو نسبت به روز اولین روز هفته جاری تقریبا بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان گران‌تر شده است. نگاهی به قیمت‌ها در بازار خودرو نشان می‌دهد که بازار همچنان در مدار افزایشی است و این روند تا جایی پیش رفته که بررسی‌ها نشان می‌دهد بهای انواع خودرو تا روز گذشته بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان افزایش یافته است.

به این ترتیب در بازار آزاد روز گذشته، ۱۶شهریورماهقیمت پراید۱۱۱ با چهار میلیون افزایش به ۱۰۵ میلیون تومان، پراید۱۳۱ به ۹۵ میلیون و پراید۱۳۲ هم به ۹۶ میلیونتومان صعود کرد. بر همین اساس، قیمت تیباصندوقدار از ۱۰۳ به ۱۱۳ میلیون و تیبا۲ از ۱۱۹ به ۱۲۴ میلیون تومان افزایش یافت؛ همچنینقیمت سایناهم پنج میلیون گران‌تر شد و در بازار روز گذشته به ۱۲۵میلیون تومان رسید.

در بازار آزاد روز یکشنبه، دارندگان کوییک ‌دستی قیمت را تا ۱۳۸ میلیون و کوییک‌آر تا ۱۴۳میلیون تومان بالا برده‌اند. قیمت پژو ۲۰۶تیپ۲ نیز در این بازار با چهارمیلیون افزایش نسبت به روز شنبه ۱۸۲ میلیون تومان،پژو۲۰۶تیپ۵ به ۲۲۰ میلیون و پژو۲۰۶ صندوق‌دار هم به ۲۱۵ میلیون تومان رسید.

قیمت پژو ۴۰۵جی‌ال‌ایکس ۱۶۶میلیون، پژو پارس سال ۱۹۳ میلیون و سمند ال‌ایکس ۱۷۰ میلیون تومان اعلام شد؛ همچنین قیمت پژو۲۰۷ دستی در بازار روز گذشته با رشد سه میلیونی به ۲۵۶ میلیون و مدل اتوماتیک این خودرو با حدود ۱۸ میلیون جهش قیمت به ۳۷۵ میلیون تومان رسید؛ مشتریان می‌توانند خودروی رانا را با قیمت ۱۸۳ میلیون، دنا را ۲۴۷ میلیون ودناپلاسرا ۲۸۴ میلیون تومان از بازار آزاد بخرند.